Shil Prakash

Author(s): Padmasagar Gani
Publisher: Shravak Hiralal Hansraj
Catalog link: https://jainqq.org/explore/020713/1

Page #1

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobati
org
Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir

Page #2

॥ श्रीजिनाय नमः ॥ ॥ श्रीशीलप्रकाशः ॥ (कर्ता श्रीपद्मसागरगणी) पाव प्रसिद्ध करनार
पंडित श्रावक हीरालाल हंसराज ( जामनगरखाळा ) वीरसंवत् - २४३८. विक्रमसंवत् १९७६८. सने १९०११
किं रु. ०–१२–०

Page #3

www.kobatirth.org.
जामनगर श्रीजैनजास्करोदयापखानामां वायुं.

Page #4

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
शील
॥ श्रीजिनाय नमः॥ प्रकाशः
॥ अथ श्रीशीलप्रकाशः पारन्यते ॥
(कर्ता श्रीपद्मसागरगणी) छपावी प्रसिह करनार पंडित श्रावक हीरालाल हंसराज (जामनगखाळा)
तन्याउन्यार्चितांहिः प्रथमजिनपतिनऽमुन्निनेत्र–श्चके येन त्रिलोकी निजव. चनसुधापानतः शांतचित्ता ॥ श्रीशांतिः शांतिगेहं शमयतु पुरितं युष्मदीयं समस्तं । यो मेने प्राग्नवे खं तृणमिव सधनं देहमेकांगिरदाः ॥ १ ॥ श्रीनेमिस्तीर्थभर्ता नवतु नवभृतां कल्मषव्रातहर्ता । यस्तत्याज स्वरागां कृतसकृपमना निःस्पृहः कांतकांतां ।। पार्श्वे वः पार्श्वनाथोऽप्यविक्लकमलां प्रापयत्वस्तविघ्नः । प्राप्तो यस्य प्रनावात्सुरपतिपदवों दग्धदेहोऽपि सर्पः ॥२॥ श्रीमदीरश्विनत्तु प्रकटतममहामोहपाशं दृढं नः । पादांगु

Page #5

॥ १ ॥
प्रकाशः
शील - || टोsपि मेरौ पवनश्व दले यस्य चक्रे प्रकंपं ॥ जाड्यच्छेदं मतेर्नः सकलकविदिता जा रती सा विदध्याद्या हंसं पुष्पमाला हृदयमिव गता श्रीकरं करोति ॥ ३ ॥ अन न्यसाधारणधैर्यमुख्य - गुणवज श्री जिनराजपादान || प्रणम्य संस्मृत्य च शारदांही । शीप्रकाशः प्रथितः प्रकाश्यते ॥ ४ ॥ एको यथा निर्मलकांतिरर्क - स्तमोभरं हंत्यखिलं जगत्यां ॥ वीरोऽथवा दुर्धरवैरिवृंदं । समुद्यतं विग्रहविग्रहाय ॥ सिंहो यथा वारणचक्रवालं । जयत्यलं वीतसहायकोऽपि ॥ तथैकमप्यस्तमलं हि शीलं । समस्तकार्याणि करोति किं न || ६ || युग्मं ॥ शीलं विपदस्तरखारिनाथ - निमदं गिव्रजनव्यपोतं ॥ शीलं सतां मुक्तिधूविलासे । साधारणं कारणमादृतं सत् ॥ ७ ॥ शीलं भवेऽत्रापि य शोविनोद-प्रमोदसंतोषविधानदक्षं || शीलं मनः प्रार्थितकल्पवृदो | नवेद्यथाहि शीलवत्याः ॥ ८ ॥ तथाहि — विमानशोनामिव खातुमुच्चैः । कृतोत्पताका करमविहारं ।। लंकालकास्पर्धि गृहेंदिरानि-रभूत्पुरं श्रीपुरनामधेयं ॥ ९ ॥ परंतपो नाम वभूव तत्र । य
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir

Page #6

www.kobatirth.org.
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रकाशः
शील || थार्थसंज्ञः किल भूमिवल्लभः ॥ नष्टशहितानामिव दाहकृत्यै । यस्य प्रतापोऽब्धिहुताशनो ऽद्भुत् || १० || व्यापारसिद्धः सुधन प्रसिद्धः । श्रेष्टी पुरे श्रीपतिरस्ति तत्र ॥ तस्यास्ति पु त्रः स्वकवंशजानुः । सम्यग्गुणः श्रीधरनामधेयः || ११ || तस्यास्ति कंदर्पमही वधूका । शीलोत्कटा शीलवतीति नाम्ना || छायेव देहस्य सदानुवर्तिनी । पतिव्रता कोकिलमंजु -
॥ ३ ॥
|| १२ || थान्दा श्रीधर व्याचचक्षे । कृतांजलिः स्वं जनकं विधिज्ञः ॥ ५छामि गंतुं नवदाज्ञयाहं । व्यापारकृत्ये जलधौ विशेषात् ॥ ११ ॥ कृत्रिम स्नेहवशेन तातः । प्रोवाच पुत्रं धृतगेहनारं || मार्गा हि सर्वे विषमा जवंति । विशेषतो नीरधिमध्यसत्काः ॥ १२ ॥
स्थानस्थितस्तन्महता धनेन | व्यापारमुग्रं कुरु सारलाभं || स्थानस्थितानामपि नायतः स्युः । स्तोकोद्यमेनापि लसनानि ।। १३ ।। अधौ गतानामपि तद्विपर्ययात् । स्यान्मूलनाशोऽपि कुतो धनानि ॥ संति प्रद्भूतान्यपि ते धनानि । देवानुकू स्यान्मय का
For Private And Personal Use Only:

Page #7

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
प्रकाशः// त ब्रवीप्येव
शील. || र्जितानि ॥ १४ ॥ वाक्यं निशम्येति पितुः कुमारः । प्रत्यूचिवान कोमलभाषणेन ॥ ता.
त ब्रवीष्येव वचस्तु सम्यग् । यद् उर्गमो नीरनिधिः प्रतीतः ॥ १५ ॥ नाव्यं यदा यन
| वतीह तत्तदा । मनोऽभिलाषो मम पूरणीयः ॥ सर्वेऽतिलाभाश्च समुजाता । निगद्य: ॥४॥
| ते यव्यवसायिलोकैः ॥ १६ ॥ इत्याग्रहारिपत्रनुशासनेन । स श्रीधरोऽपूरयदुनसत्वः ॥ | पोतं क्रयाणैर्बहुमूल्यलभ्यै-पांतरं बुछिनिधिर्मियासुः ॥ १७ ॥ विधाय सर्वामथ योग्य. । तां स । शुने दिने निश्चित श्यमुख्यः ॥ रात्रौ प्रियां सप्रणयं गृहस्य । स्वरूपमूचे | विजनं विदित्वा ॥ १७ ॥ जलाध्वनाहं दयिते यियासु-:पांतरं सध्यवसायहेतोः ॥ य द्यस्ति विश्वे नियतेविनिश्चय-स्तथापि कार्यों मनुजैर्धनोद्यमः ॥ १५॥
माधाः स्वचिने वरगात्रि मुःखं । शीलस्थितिं शुद्धतमां च कुर्याः ॥ स्युर्यद्यपीह स्वयमेव ददा । अनातुरा मुःख नपस्थितेऽपि ॥२०॥ आरोप्यते तैः स्वहितोपदेश|| स्तथापि चित्ते बहुमानपूर्व ॥ रत्नानि तेजो मणिकारहस्त-कृतं दधत्यस्तमलान्यपीह ।।

Page #8

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir
प्रकाशः
शील. || ॥२१॥ अत्रांतरे गर्भगृहस्य पश्चा-नित्तौ स्थितस्तस्कर एकधूर्तः ॥ तेनोच्यमानां सक
लां प्रियायै | शुश्राव वार्तामपि सावधानः ॥ २२ ॥ अत्रास्ति भूमौ निहितं सुवर्ण ।
रदयं त्वया तन्न जने प्रकाश्यं ।। विभूषणं तेऽस्ति सुमूल्यमंगे। यत्नस्तु तत्रापि विधेय mall एव ॥ २३ ॥ आपृच्छ्य यातः पितरं सभार्य-मंभोधियात्रां सममिन्यवृंदैः ॥ सुवर्णनध्र
स्य जनो हि मार्ग । प्राप्नोति चेत्तर्हि तमानयत्यपि ॥ २४ ॥ कांताय तस्य प्रतिपन्नशीला। कृतादरा पूज्यकुटुंबवर्गे ॥ पात्र लोकान जलधेः समेतान । स्वकांतसत्कां कुशलप्रवृत्तिं ॥ २५॥ चौरोऽप्यथाकार्य गृहस्वरूप-मचिंतयच्चेतसि धूर्तमुख्यः । ज्ञातस्य वित्तस्य मयात्र गेहे । मनाक स्थितिः स्यादधिका तु नैव ॥ २६ ।।
तत्खात्रदानेन मया न कार्यः। स्वजीवसंदेहकरःप्रयासः॥मया धनं स्त्रीसहितं प्रपंचाद -ग्राह्य प्रपंचो हि निजार्थसिध्यै ॥२७॥ छं विनिश्चित्य ययौ स चित्ते | पल्ली प्रगल्नामथ तस्कराणां ॥ प्रलं सिषेवे विनयाच तस्या । आवर्जना स्यादिनयेन यस्मात् ॥१०॥ अ.

Page #9

Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir
प्रकाशः//
शील- || थान्यदा तस्कर एप धूर्तः । पल्लीपतिं तं विनयाव्यजिझपत् ॥ तव प्रसादानिजमीप्सितं |
| प्रनो । कुर्वे प्रसादो महतां हि धार्यः ॥ शए ॥ त्वं वायुवेगं करभं प्रदेहि । विश्वासयु. क्ताय महीश मह्यं ॥ विधाय कार्य करण शीघ-मेष्यामि ते तत्सहितः समीप ॥३०॥ तस्मिन् प्रदत्ते करनेऽथ तेन । जगाम स श्रीपुरमुत्सुकः सन् ॥ विधाय वेषं वणिजस्य चौरो । यदस्ति वेषव्रमतः प्रमोषः ॥ ३१ ॥ विधाय कूटं चपलं तु लेखे । समागमच्ची पतिमंदिरं सः॥ स्त्रीद्रव्यलिप्सुः कपटे पटिषाः । कुर्यान्न लोभात् किमु यचरीरी ॥३॥ नत्तीर्य लेखं करभात्स धूर्तः । समापयच्छीपतये दिवापि ॥ प्रणामपूर्व कृतनक्तिकाय । धूर्तस्य चिह्न विनयः प्रकामं ॥ ३३ ॥ नन्मुद्य लेख त्वरितं महेन्यः । सुतस्य हर्षादिति वाचयत्यहो ।। स्वस्त्यंकिते श्रीपुरनाग्नि तत्र । दीपाकटाहेत्यनिधानसारात् ।। ३४ ॥ सस्नेहमुत्कंठितमानसः सन् । स श्रीधरस्तातपदान्नमस्यन् ॥ आशीर्वदन् विझपयत्यनल्पं । कार्य यथा चात्र समाधिरस्ति ॥ ३५ ॥

Page #10

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || उत्पन्नमस्तीह महधि कार्य : प्रेष्यं धनं भूनिहितं समग्रं ॥ प्रेष्या वधूरप्यविलंबमे
| वा विश्वास हेतुर्यदयं नरोऽस्ति ॥३६॥ मत्वाथ लेखस्य स सम्यगर्थ-मृजुवन्नावो मनप्रकाशः
सीत्यांचंतयत्॥ प्रस्थाप्यते चेत्सधना वयूटी शंकामनस्तो न हि यात्यवश्यं ।। ३७ ॥ आ. त्मीयपाणेरपि नैव कार्यो । विश्वास छ निगदंति लोकाः ॥ प्रस्थाप्यते नो यदि तर्हि चोपा-लंनः समेतस्य सुतस्य भावी ॥ ३० ॥ मत्वेति वैषम्यमुपस्थितः स । प्रोवाच पु. त्रि क्रियते किमत्र । ज्वाच सा शीलवतीति तात । वदत्ययं यत्तदतीवसायं ॥ ३७ || कृतां रहस्त्वत्तनयेन वार्ता । यहेत्त्ययं मूलत एव सर्वा ॥ तत्रैव कार्यों भवता विलंयो । विश्वस्तभृत्ये न हि किं प्रदेयं ॥ १० ॥
तन्मां धनं चापि समर्पयास्मै । मुखेन यास्यामि समं ह्यनेन ॥ तस्यां स्थितायामिति तन्निगद्य । श्रेष्टी बनाषे सरलस्वभावः ॥ ४ ॥ नतु मार्गास्तव नद्रदायिनः ! । समीहितं माधय नर्तृदर्शनात ॥ पीत्वेति नहागभृतं वधूः मा। स्वनर्तृलब्ध्युत्सुकमान

Page #11

Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kalassagarsun Gyanmandir
शील- || माया
प्रकाशः
||
|||
सात ॥ ४२ ॥ तं चौरं भृत्यवेषं मधुररसभरैः खाद्यपेयैः प्रतुष्टं । चक्रे पन्यु सुका साः । मृतसमवचनै रंजितं नर्तृभक्ता ॥ स्वार्थ यस्माऊनोऽयं सकलामिह यतो भाविनं वेत्ति चित्ते । तस्मिन भृत्येऽपि नीचे विविधतममहानक्तिनंगि तनोति ॥४३॥ इति महो पाध्यायश्रीधर्मसागरगणिपंडितश्रीविमलसागरगणिशिष्यपंमितश्रीपद्मसागरगणिकृतौ शी. लप्रकाशे शीलवतीप्रबंधे प्रथमः सर्गः समाप्तः ॥ श्रीरस्तु ॥
॥अथ दितीयः सर्गः प्रारभ्यत ॥ __ अथ श्रीपतिना पृष्टः । संझां लेखस्य लेखने ॥ जगाद कितवश्वंग-वेगोऽहमिति तस्करः ॥ १॥ कृत्वाथ नोजनं शील-वती तेन समं तदा ॥ विन्यस्य करने स्वर्ण । तत्तषणसंयुतं ॥२॥ अनुज्ञाता चचालेयं । स्वजनैः करनस्थिता ॥ विश्वासो हि गृहं लोके । विनाशयति जन्मिनां ॥३॥ युग्मं ॥ चलन चौरः स्मितांभोज-नेत्रामध्वनि वीदय तां ॥ धन्यंमन्यः स्वयं चित्ते । चिंतयामास सादरं ॥ ४ ॥ विशालनयना बाला।

Page #12

॥ ए॥
शीख || सत्कपोलोइटस्तनी || दामोदरी स्मरागारं । मया प्राप्तातिभाग्यतः || ५ || इयं पुण्योदयादेव । मम हस्तगताभवत् । अन्यथा केदृशी प्राप्ति - हाजीपणकर्मणः ॥ ६ ॥
प्रकाशः
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
यस्यां जर्तृवियुक्तायां । न कार्यो मयका छः || मंदमंदं कृतस्नेहा | स्वयं मयि भविष्यति ॥ ७ ॥ एकाकिनी मया सार्धं । वियुक्ता बंधुवर्गतः ॥ करिष्यति सदा प्रीति - महमप्यनया सह || ८ || कृत्वेति निश्चयं रात्रौ । त्यजन्मार्गे स तस्करः । प्रचालय दिवात्मानमुत्पथे करनं निजं ॥ ५ ॥ व्याघ्रचित्रकसिंहेभ - खश्रवणनीपणां || क्याटवीमियं बाला । दध्याविति निजे हृदि ॥ १० ॥ त्यजन्मार्ग व गंतास्ती -दानीमयमिहोत्पथः ।। किमुनसि सुमार्गे जो । गृह्णास्युत्पथमत्र किं ॥ ११ ॥ स्मित्वेत्यूचेऽथ चौरस्तां । पश्यन् शीलवतीमुखं || मुग्धे मौग्ध्यात्स्वनाथस्य । माझासीमी हि सेवकं ॥ १२ ॥ वाव्यादान्य चौरोऽहं । सर्वधूर्तशिरोमणिः || रात्रौ सुंदरि ते नर्त्रा । कथ्यमानामहं तदा || १३ || वार्तामशृणवं सर्वा | गृहपृष्टौ व्यवस्थितः ॥ कूटं कृत्वा च तल्लेख-कर्मादिकृत

Page #13

Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रकाशः
शीख || वानिदं ॥ १४ ॥ युग्मं || चौरभूमिरियं भद्रे । तत्र गंतास्मि सांप्रतं ॥ मह्यं धात्रा वितीर्णा त्वं । मान्यचित्ता जवात्र तत् || १५ || प्रभुरत्रास्ति पल्ल्यां मे । सर्वचौर शिरोमणिः ॥ येनायं करभो दत्तो ! मह्यं स्वार्थैकसि || १६ || त्वं मे कांता जवाहं च । तव दासोऽस्मि सर्वदा ॥ इत्युक्त्वा विरते तस्मिन् । चेतसि सा व्यचिंतयत् ॥ १७ ॥
1180 11
हा हा कर्मणां कोऽपि । विपाको ह्येष पुष्करः ॥ संतापयति मामेवं । फाणिफूकारसन्निनः || १८ || उभयोर्लोकयोर्नाशो । जावी मे स्लेव संगतः ॥ पाननोजनवस्त्रादि । दूषितं मे विष्यति || १ || प्रवर्तयेद् दुराचारं । स्वैरमेषु कदाचन ॥ नि
स्ति तदा कोsa | निर्जनेऽरण्य मंडले || २० || पातयित्वा निजं देहं । पर्वतात्पृथिवीतखे ।। प्राणान् वोपायतोऽन्यस्मा - त्यजामि विहितोद्यमा ॥ २१ ॥ थवेचं विधायापि । मृताया मम दुर्गतिः ॥ जवित्री धनहानिश्च । प्राणनाथस्य सर्वथा ॥ २२ ॥ ज्ञास्यंति मरणं नैव । निर्मितं मयका जनाः । व्यां यन्त्र कोऽप्यस्ति । तत्र गत्वा प्ररू
1

Page #14

शील
प्रकाशः
॥ ११ ॥
पकः || २३ || ज्ञास्यति प्रत्युतैवं ते विटेन सह दंभतः ॥ [श्वारिणी धनं लावा | मोगलांट्यतो गता || २ || कीर्तिर्मे कुलस्यापि । ग्लानिवाप्यय भाविनी । तर्हि नो मरणं कुर्वे | पर्याप्तं चिंतयानया || २५ || कृते प्रतिकृतौ नास्ति । दोषः कश्चिन्म दीतले || कुर्वे कपटिनानेन । सार्धं कपटमादरात् || २६ || अन्यथा नास्ति मे मोदो । ष्टादस्मान्नराधमात् ॥ विचार्येति त्रिधा शुद्ध्या । भर्तृप्रेमवती सती ॥ २७ ॥ इःखं निरुक्ष्य चित्ते सा । हसंती कृत्रिमं तदा । उवाच पूर्व यड | चिंतितं जातमद्यतत् ||२८|| तथाहि सूर्यमाख्य-पुरेऽस्ति सर्वकामदः ॥ यदराट् महिमागारं ! भक्तकामितदायकः ॥ २७ ॥ उपयाचितं तस्येति । मया मानितमस्त्यहो || लोकनाथ पतिर्मेऽस्ति । परिणीतोऽतिङःखदः ।। ३० ।। नत्र कदर्थितानेना- रन्य पाणिग्रहादहं ॥ नपुंसकतया जोग - विमुखेन निरंतरं ॥ ३१ ॥ तांबूलं नैव जोगो न | विलासस्य कथापि न || किंबहू या वृथा मेऽस्ति | भववासः करोमि किं || ३२ || खम्ये प्रसादतस्तेऽन्यं । व

Page #15

Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir
प्रकाशः
शील || खनं चेहरं तदा ॥ लदापूजाविधानेन । करिष्यामि धृतिं तव ॥ ३३ ।। करिष्ये संगमं ।
| नैव । तेन त्वत्पूजनं विना ॥ तेनोपयाचितेनैव । दत्तस्वं मे वरः प्रियः ॥ ३४ ॥ य.
दादत्तोऽस्तु मे कांतो । जवानेव मनोगतः ॥ त्वदायत्तास्म्यहं यत्ते । रोचते कुरु तन्म॥१ ॥
यि ॥ ३५ ॥ पल्ली गतस्य ते हस्ता-त्वत्स्वामी मां गृहीष्यति ॥ मनोरथोऽपि मे खा. मिन् । विलयं यास्यति ध्रुवं ॥ ३६ ॥ पट्टी मा गास्ततो नछ । चल किंचित्पुरंपति ! सुस्थानवासमाधाय ! जीवितं खं पवित्रय ॥ ३० ॥ भद्र तगम्यते सूर्य-मल्लसंज्ञं पुरं वरं ॥ धनेन बहुनानेन । तत्र गत्वा सुखं जज ॥ ३० ॥ देवस्य दर्शनं याव-न स्यान्मम मनीषितं ॥ कार्यस्तावत्त्वया नैव । स्पर्शो मे विग्रहस्य तु ॥ ३० ॥ ।
छ शीलवतीप्रोक्तं । सर्व सत्यं विवेद सः ॥ वन्व सूर्यमलाख्य-पुरे गंतुं समु त्सुकः ॥ ४० ॥ तया प्रतारितः पायान् । पृष्ट्वा मार्ग तदीयकं । अचालयत्करभकं । द. || दा किं न करोति यत् ॥ ४१ ॥ कियनिर्दिवसैस्तत्र । चौरोऽयं गतवान पुरे ॥ ददर्शी

Page #16

Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir
प्रकाशः
।। १३ ।
शील || द्यानभूमौ च । यदप्रासादमुत्तमं ॥ ४२ ॥ प्रासाददर्शने जाते । उत्तीर्य करनादियं ॥ प्रासादमध्यमागत्य । स्तोतुमिवं प्रचक्रमे || ३ || जय त्वं जगतामीश । त्वं हि लोके हितप्रदः || अनाथनाथो राजालि - निर्मितान्यर्चनः स्फुटं ॥ ४४ ॥ स्तुत्वेति लक्षपूजार्थ ढौकितं तत्पुरो धनं || मनःस्थितनिजखामि - संगमप्रार्थनात्तया ॥ ४९ ॥ कृत्वा यदनमस्कारं । प्रोचे चौरं सत| तदा ।। पृछ कंचित्पुरेऽचैव । सस्त्रीकनरवासं ॥ ४६ ॥ पूजाकारं तयेत्युक्ते - पृच्चौरोऽपि तं तदा || पुरेऽत्रास्ति स विद्यो | वैदेशिक गृहप्रदः ॥ || ४७ ॥ उचे पूजाकरो भद्र | संत्यत्र श्रेष्टिनो घनाः ॥ तेष्वप्यस्ति महाधर्मी । धनदेवो वरः ॥ ४८ ॥ गजाः संति चत्वार - स्तस्य पंचाननोपमाः ॥ पृष्ट्वा तत्सदनं या हि । भाविनी तत्र ते स्थितिः ॥ ४५ ॥ उत्तिष्ट करभं जडे । यारुहेत्यवदत्स तां ।। ५त्युक्तेऽचिंतयत्सापि । शास्त्रतत्वविशारदा || १० ||
यद्यप्यनुचितोऽत्रास्ति । करजारोह एप मे || तथाप्यवमरापाता न दोषाय नवि

Page #17

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir
प्रकाशः
॥ १४ ॥
शील. || प्यति ॥ ११ ॥ खदेन प्रवर्तेऽहं ! यदि तहीति मंस्यति ॥ संत्यत्र खजना नूनं । पु.
रेऽस्या नपलदिते ॥ ५॥ अहं प्रतारितो बुट्या-नयेत्येष विचार्य मां ॥ मारयित्वापि यात्येव । तत्कुर्वे चौरजापितं ।। १३ ॥ ततः करभमारा । सह तेन चचाल सा ॥ स्मरंती सुंदरी गोत्र-देवतामिष्टदायिनी ॥ १४ ॥ रथ्याप्रश्नपरश्चौरो-ऽप्यथ तन्मंदिरं गतः ॥ उत्तीर्ण करनाबाला । ददृशे बंधुन्निः स्वकैः ।। १५ । दर्शनात्सहसा तस्याः । सा. श्वये सुःखमादधुः ॥ बंधवस्तेऽथ बालायै । ददावाशीर्वचस्तदा ॥ १६ ॥ अथ तां बांधवाः प्रोचु-रागमः किमतर्कितः ॥ जातोऽयमत्र ते नर्तुः । कुले कुशलमस्त्यहो ॥ १७ ॥ अथाख्यद बंधुवर्गाय । तदा शीलवतीति सा ॥ कुले श्वशुरसत्के मे । कुशलं खद्य वि. द्यते ॥ ५० ॥ अब्धौ पोताधिरूढस्य । पत्युः शासनतो ह्यहं ॥ अतर्किता समायातोवंध्याझा स्वामिनो न यत् ॥ १७ ॥ इत्युक्त्वा व्रातृजायाभि-नतपादा यथाक्रमं । आ. शिश्राय गृहस्यांत-र्विमानं देवता यथा ॥ ६० ॥ कृत्वा मतिं शीलवती प्रगन्नां । चित्ते

Page #18

॥ १५ ॥
प्रकाशः
शील || निजे मोदनरं बभार ॥ तस्य स्वरूपं न जगाद सुंदरी । चकार यत्तत्तु निशम्यतामथ ॥ ६१ ॥ इति महोपाध्यायश्रीधर्मसागरगणिपंडितश्रीविमलसागरगणिशिष्य पंडितश्रीपद्मसागरग पकते शीलप्रकाशे शीलवती प्रबंधे द्वितीयः सर्गः समाप्तः ॥ श्रीरस्तु || ॥ अथ तृतीयः सर्गः प्रारभ्यते ॥
कपिवि शाखापतितो । विस्मृतभोज्या दिसर्व करणीयः ॥ कूपे पतितोऽकस्मा - दिव बाह्यो जीवलोकाच्च ॥ १ ॥ सार्थष्टोऽरण्ये | पथिक व प्रांत खिन्नचेतस्कः ॥ मूल चिन्नस्तरुवि । म्वानस्तस्थौ स चौरोऽपि ॥ २ ॥ तेनैव सुंदर्याथो । चौरेणानाय्य करनविन्यस्तः ।। भूषणसुवर्णसहितः । करंमकः स्वांतिके न्यस्तः ॥ ३ ॥ करनोऽपि शीलवत्या | वाक्यान्चौरेण तत्र शालायां ॥ वो धूर्तो दृष्टो । यत्स्यान्मौनेन कार्यकरः ॥ ५ ॥ ॐ
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
धूनि । शीलवती जो जवेत् श्रमोऽस्यापि ॥ शुष्यति गलं तदस्मै । देयं पेयं ध्रु वं सलिलं ॥ ९ ॥ धैव कार्यवशत - स्त्वरितमसौ श्रेष्टिशासनाऊंता || द्रम्मान् शंवल

Page #19

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir
शील- || हेतोः । प्रददीध्वं पोमशत्रितयं ॥ ६॥ प्रकाशः
____ तद्वंधुनिस्तयास्मै । कृते च चौराय कु:खितायांतः ॥ नच्चैः स्वरेण सदया । प्रोक्तवती शीलवत्येवं ॥ ७॥ नो याहि तत्र शीवं । ब्रूया मे क्षेममिष्टवर्गेषु ॥ मार्गे क्षेमं भूया-तवापि मम पालिताशस्य ॥ ७ ॥ पीत्वेति शीलवत्या । वचोऽमृतं लऊितः स चौरोपि ॥ करमं विमुच्य गतवान् । लोनः स्याकिमिह लाभाय ॥ ए ॥ चौरे गते:थ शील–वती स्वचित्ते व्यचिंतयच्चैवं ॥ लब्धं जीवितमद्य । प्रनावतो विमलशीलस्य ॥ १० ॥ अनविष्यदन्यथा मे । कुलद्दयस्यापि निंदनीयत्वं ॥ जीवन गतोऽपि यदसौ । हेतुस्तस्यापि सुकृतमिह ॥ ११ ॥ कृत्वा ह्यनेन कपटं । मुग्धाहं वंचिता तदारण्ये । सक लजनप्रत्यद । पुरेऽप्यसौ वंचितो मयका ॥ १५ ॥ गोत्राधिदेवमहिम-निदानमिह किंचिदस्ति नान्यच्च ॥ प्राप्तौ शुभस्य लोके । शक्तिमती देवता यत् सा ॥ १३ ॥ ती. || णो विपत्पयोधि-मया यतः शीलवाहनेन तदा ॥ माहात्म्यतोऽथ नर्तु-नावी संगस्तु

Page #20

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
॥ १७॥
शील- || तस्यैव ॥ १४ ॥ ध्यात्वेति सुंदरी सा । चकार शीलैकरदाणे यत्नं ॥ महिमागारे लोकः || प्रकाशः
। करोति यत्नं हि दृष्टफले ।। १५ ॥ चौरोऽपि खिन्नचेता। गत्वाटव्यां रुरोद बाढं सः ।। नत्पन्ने खलु फुःखे । द्वारमिदं विद्यते भुवने ॥ १६ ॥ चित्ते व्यचिंतयच्च । विधिर्वली. यानहो नरो नैव ॥ मम करगतमपि कांता-रत्नं चिक्षेप पांशौ यः ॥ १७ ॥ पुरुषोऽप्यहं त्रिलोक्यां । प्रथमो निर्बुध्यन्नाग्ययुतलोके ॥ एषापि नाग्यबुधि-प्रधानलोकोत्तरा ज्ञेया ॥ १७ ॥ बुट्या स्वया हि ययका । विहितं वित्तात्मरदाणं कामं ॥ करभश्च सोऽपि निन्ये । भृशं मिलत्या मया साकं ।। १० । मानानिजमाकूतं । तस्यै मूढेन भाषितं म. यका ॥ दृष्ट्वा सुंदरकांतां । प्रायः स्याद्यऊनो मूढः ॥ २० ॥ झात्वा चौरं लोका । अमुं हनिष्यंति भीष्मकरणीयं ॥ कृत्वेत्यहमनया न । प्रकटीचक्रे हि सदयत्वात् ॥ २१ ॥ तदियं धन्या कांता । कुलजाता सदयहृदयददा मे ॥ अधमस्य हस्ततो य-च्च्युता न तचित्रमत्यत्र ॥॥

Page #21

Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || तहल्लभावियोगा-त्यजाम्यसून् भैरवादिपातेन ॥ गृहिता मंजुगुणास्त्री । निर्मतिना | प्रकाशः |
तेन विधिना यत् ॥ २३ ॥ पल्लीनाथसमीपं । प्रयामि चेत्तर्हि मारयेन्मां सः ॥ कृत्वा व
स्तुविनाशं । न शक्यते स्थातुमस्याग्रे ॥ २४ ॥ विचार्य चित्ते । जगाम चौरोऽपि ॥ १० ॥
सिमिधरं । तत्रास्ति सिध्योगि-ध्यमतुलैयोगिन्निः सहितं ॥ २५ ॥ पवनाभ्यासवि धानौ । सिछौ तौ ब्रातरौ तदा सोऽपि ॥ मूर्ताविव वृषकोशी । तत्र सिषेवेतिन्नक्तियु तः॥ १६ ॥ कुर्वाणोऽपि च सेवां । कांतां कांतां स नो विसमार ॥ नवयौवना सुरूपा । कथं हृदो याति कांता यत् ॥२७॥ नत्वान्यदा वभाषे । तौ सिखौ योगिनायको चौ. रः ॥ अर्पयतं मम योगं । शिष्यीकृत्यांतिके धत्तं ॥ २ ॥ तं योगिनौ विरक्तं । प्रेदय भवादूचतुस्तदा चौरं ॥ नव्यवया अपि किमहो । वमीहसेऽस्मद्वतं घोरं ॥ २५ ॥ अ वदत्सोऽपि यथार्थ । न विद्यते मे गृहं धनं नैव ॥ तस्मादिचे दीदां । प्रसीदतं तत्पदानेन ॥ ३० ॥ तौ तस्य कर्णमुडा-न्यासवरयोगकस्य सुमुहर्ने । शंवलधनेन पूरित-स

Page #22

Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || मित्रस्य चादत्तां ॥ ३१ ॥ चौरः प्राप्य तदीयपादकमलोपास्तिं स्खभाग्यात्तदा । चौर्या प्रकाशः।
द्यं निजश्वचरित्रममुचत् संगः सतां यत् शुनः ॥ चित्ते तां तु सुरूपयौवनधरां कांतां वि.
सस्मार नो । यद्यस्यानवदिष्टमत्र भुवने तद्यत् स नोपेदते ॥ ३५ ॥ इति महोपाध्या ॥१ ॥
यश्रीधर्मसागरगणिपंडितश्रीविमलसागरगणिशिष्यपंडितश्रीपद्मसागरगणिकृते शीलप्रकाशे शीलवतीप्रबंधे तृतीयः सर्गः समाप्तः ॥ श्रीरस्तु ॥
॥अथ चतुर्थः सर्गः प्रारम्यते ॥ अत्रांतरे कटाहाख्य-दीपेऽसौ श्रीधरो धनी ।। क्रयाणकानि वित्रीय । प्राप्तवांस्तटभूमिकां ॥ १ ॥ स्थापयित्वा प्रवहणं । श्रीधरोऽपि तटेंबुधेः ॥ नांडादिरदणे दत्वा । भृत्यानामनुशासनं ॥ २॥ यावऊनकपादानां । प्रणामोत्कंठितोऽनवत् ।। शीलवत्याश्च सं.
गेऽस्य । तावहामांगमस्फुरत् ॥ ३ ॥ ददिणांगं पुनस्तस्य । स्फुरतिस्म तदा स्यात् ।। य|| वनावि भवेत्पुंसां । तन्निमित्तं भवेत्पुरः ॥ ४ ॥ अचिंतयत्तदा ददा-चेतमि श्रीधरोऽपि

Page #23

Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shn Kalassagarsun Gyanmandir
॥१०॥
शील. || सः॥ मम पूर्व कियद् फुःखं । नावि पश्चात्सुखं पुनः ॥ ५॥ अनीष्टं च सुरं स्मृत्वा ।।
स प्राक् श्रीपुरम त्यगात् ॥ आपत्संभावनायां च । लोके देवस्मृतिः स्मृता ॥६॥ प्रणनाम प्रकाशः
ततो गेहे । पितृपादपयोरुहं ॥ वियोगतापप्रशमं । कुर्वन हर्षा(वारिणा ॥ ७॥ अथोवाच पिता वत्स । किमेकाकी समागतः ॥ प्रवेशमहसे पूर्व । कथं न प्रेषितो जनः ॥ III अनिष्टं जलमार्गे ते । न जज्ञे किमपि सुत ॥ क तिष्टति वधूः शील-वती पृष्टौ समागता ॥ ॥ एवं तातेन पृष्टे स । चेतसीति व्यचिंतयत् ॥ दाहा पूर्वसमुत्पन्न-दु निमित्तप्रमाणता ॥ १० ॥ केनाप्यलोकसंकेतात् । मधना मम सुंदरी ॥ प्रामायत्तीकता जाने । किं करोमि क यामि च ॥ ११ ॥ श्वं विमृश्य चित्ते म । पुनश्चिंतयतिस्म च ॥ वृक्षस्य पुरतो वस्तु-यथार्थ वच्मि चेत्तदा ॥१शा तर्हि हानियादेव । मृत्यु स्तस्य नविष्यति ॥ व्रजेयुर्ननु वार्डक्ये । प्राणा आपत्समागमे ॥ १३ ॥ असत्यमुत्तरं कुर्वे । ततोऽस्येति विमृश्य सः॥ नवाच तातपादानां । दर्शनोत्सुक आगमं ॥ १४ ॥ शो ।

Page #24

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir
प्रकाश
शील. || गत्वा पुनस्तात । मंडप्यां च क्रयाणकं ॥ उत्तार्य नव्यरीत्याहं । समेष्यामि सनार्यकः ।
॥ १५ ॥ युक्ते च पितोवाच । वत्स गब यथागतः ॥ कृत्वानुपदमायामि । सामग्रीमुचितां स्यात् ॥ १६ ॥ आपृश्य जनकं गेहा-निर्गतो छःखन्नागयं ॥ पोतं त्यक्त्वा त. | टेनोधे-ययौ धीरेतरो वने ॥ १७ ॥ स रुरोद भृशं कुर्वन् । विहंगानपि निश्चलान ॥ व्रजेयुर्विरहार्तानां । प्राणा दारमिदं न चेत् ॥ १० ॥
निग्रह्याथ स्वयं मुखं । अहिलः स्नेहतस्तदा ॥ विचारयामास चित्ते। धीनिधिः श्री. धरस्ततः ॥ १५ ॥ विलासो वेधसोऽगाध-वारांनिधिनिनो भुवि ॥ अन्यथा चिंतितं का. र्य-मन्यथा विदधाति सः ॥ २० ॥ सदंशजा लसबीला । स्नेहगेहं गुणोत्तरा ॥ याति कापि न मां हित्वा । वार्धिवेलेव सुंदरी ॥ ११ ॥ ज्ञात्वा रहस्यवार्ती मे । कुतश्चिधूर्त शेखरः ।। कश्चिन्मुढीचकारेमां । मम वेषविधानतः ॥ २२ ॥ वनांतरे तथा बुध्र-गहरे स्थानकांतरे ।। मुक्तापि मदियोगेन । स्थास्यत्येषा कियचिरं ॥ २३ ॥ दीपव्यापारबुद्धिम

Page #25

शील
प्रकाशः
। जज्ञे विरहेतवे ॥ गमिष्यं यदि नाहं । कोऽग्रहिष्यत स्त्रियं हि मे ॥ २४ ॥ ५. छं स विलपन् खिन्नो । वृक्षवल्ली विहंगमान् ॥ पच स्त्रीगतिं प्रांतो | वजन का दि ने दिने ॥ २५ ॥ कदाचित शीलसंपत्त्या - स्तस्याः प्राप्तिर्भविष्यति । एतत्कदाशया प्रा॥ २२ ॥ - त्यागस्तु मम नोचितः || १६ || ममैकहृदया सापि । प्राप्तयेऽभीष्टदेवतां । तोषयं सुनैवेद्या-दिनिः संभाव्यते यतः || २ || तस्याः सान्निध्यमाधाय । तन्मांसा प्रायति ध्रुवं ॥ गत्वा वचन तीर्थेऽद - मपि योगीशसंगतः ॥ २८ ॥ संचिनोमि तपः सारं । विचिंत्येति ययौ ततः ।। पत्नीवियोग दुःखार्तः | सिद्धभूत्रं तमेव सः ॥ २० ॥ स्थितस्तत्र स्वभार्याया । विश्लेषेण कृशोऽपि सन् । तपोजरेणातिशो । बभ्रुव श्रीधरस्तदा || ।। ३० ।। योगमादत्त तद्योगि–पार्श्वे श्रीपतिदेदजः । दुःखगर्ने हि वैराग्यं | योग - द्विप्रवर्धकं ॥ ३१ ॥
ती
योगिनस्तत्र ये वृद्धा । निर्मोहाः स्वसमाधितः ॥ श्रीधरस्तु न तैः सार्धं । चके
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only:

Page #26

प्रकाशः
॥ २३ ॥
शील - || किमपि जल्पनं ॥ ३२ ॥ श्रात्मतुल्यवयचौर - योगिना सार्धमिन्यसूः ॥ चक्रे गोष्टिं यतस्तुल्य- वयस्स्वेव हि मित्रता ॥ ३३ ॥ वणिग्योगी बना त मन्यदा चौरयोगिनं ॥ योगिन् पवनसिद्ध्यादि-स्वरूपं ब्रूहि किंचन ॥ ३४ ॥ इति तद्वचनं श्रुत्वा | बजाये चौरयोगिकः || नवो योगी न जानामि । कथां योगस्य तादृशीं ॥ ३५ ॥ परं भिक्षाविहा रादि । कुर्वहे सतनाविव ।। एकवैव जवान भव्यो । जाग्यान्मित्रं वज्रव मे || ३६ || अन्यदा रात्रिसमये । चौरयोगी जगाद तं ॥ अद्य शेयाव हे योगिन् । एकस्मिन् त्रI स्तरेऽप्यो || ३७ ॥ तेनेति गदिते स स्वी- चकार वणिजोत्तमः ॥ चौरयोगी तु नि. द्रायां । प्रखापमकरोद्धृशं ॥ ३८ ॥
प्रभातसमये जाते । वणिग्योगी जगाद तं । प्रखलाप भवान् रात्रौ । कथमित्र - महो सुहृत् || ३५ ॥ आकर्ण्य वचनं तस्य । प्रत्यूचे चौरयोगिकः । रात्रौ मेऽभूत्मलापो यः । सास्ति वार्ता महत्यहो ॥ ४० ॥ मास्म पृव ततस्त्वं मे । वार्ता दुःखस्य दा

Page #27

Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
। श्व॥
शील. || यिनी ॥ चालितं जीर्णशव्यं नो । नवेत्तापाय देहिनां ।। ४१ ॥ तस्करं योगिनं प्राह ।। प्रकाशः।
वाणिग्योगी पुनस्तदा ॥ अवाच्यं सुहृदोऽप्यस्ति । मम तद् ब्रूहि सर्वतः ॥ ४२ ॥ प्रा. ख्यातुमहमप्यस्मि । प्रोद्यतश्चरितं निजं ॥ आवयोः सदृशं फुःखं । चिने यदिद्यते सुह द् ॥४३॥ इति तदवसा चौर-योगी सर्व जगाद तत् ॥ यथार्थ चरितं स्वीयं । याव. द्योगाश्रयं तदा ॥ ४४ ।। अहो मित्र गता हस्तान्मम स्त्री सधना यतः ॥ ततो नि रंतरं दुःखात् । प्रलपामि निशीत्यहो ।। ४५ ॥ निवेदितमिदं मित्र । स्वरूपं स्वप्नसन्निनं ॥ त्वयकापि निजं वाच्यं । यथार्थ चरितं मम ॥ ६ ॥
इति चौरवचः श्रुत्वा । चेतसीति व्यचिंतयत् ॥ प्राप्तवाद्य मया भाग्या-तन्वी शीलवती सती ॥ ४ ॥ ममाथ विरहात्तस्याः । प्राणा यास्यंति सत्वरं ॥ अलं तस्मादिलंबेन । यामि तत्रैव सत्वरं ॥ ॥ विमृश्येति जगादाथ । वणिग्योगी स तं तदा ॥ श्दानीमस्ति नो भिदा-वेला तगम्यतेऽधुना ॥ ४५ ॥ वृत्तांतमात्मनो रात्रौ । कथयि

Page #28

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandin
शील. || चौरनिवेदितं ॥ ७ ॥ अत्रांतरे समायातं । वीदय स्खं स्वामिनं तदा ॥ चिंतयामास प्रकाशः
सा शील-वती हर्षितमानसा ॥ ६ ॥
श्ह स्थितां च मां दृष्ट्वा ! हृदयेऽसौ विमृत्यति ॥ मुक्ता तातेन किमिय-मिहा।२६॥
गात्कथमेकिका ॥ ६१ ॥ कष्टां ज्ञातं च मे वृत्त—ममिलत्व च तस्करः ॥ श्वशुरेणापि नाझायि । व्रातृनिन च मामकैः ॥६॥ त्रिकालदर्शिना केना-प्याख्यायि चरितं हि मे ॥ अन्यथा स्वयमागत्या-वासिताहं प्रियेण किं ॥ ६३ ॥ रदितं च कथं शीलं । यौव'नोन्मत्तयानया ॥ राधमनव युवती । कैर्नाम न हि भुज्यते ॥ ६४ | दिव्यात्प्रत्याययाम्येन-मत्युष्णादतिशीतलात् ।। एवं विचिंत्य सा वाला । न्यधात्तत्पदयोदृशौ ॥ ६५ ।। परस्परं प्रमोदोऽभूत् । सुचिरोत्कंठयोस्तयोः । नत्कंठा मिलने पुंसां । प्रमोदोत्कर्षदा य. तः॥ ६६ ॥ अथ वर्धापयामासुः । श्रीधरं खजनस्त्रियः ॥ सादादत्नाकरमिव । ददृशुस्तं जना भृशं ॥ ६७ ॥ स्नाननोजनतांबूला-दानावसरतो मुदा ॥ मांयात्रिकविनोदेन

Page #29

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
प्रकाशः
शील. || प्यामि तेऽग्रतः ॥ नक्त्वेति गुर्वनुज्ञातो । ययौ निदामिषात्ततः ॥ ५० ॥ अचालीत्
| श्रीधरः सूर्य-मल्झनामपुरंप्रति ॥ भूमावास्फालयनिदा-पातं हर्षप्रकर्षतः ॥ ११ ॥ गतेऽथ
श्रीधरे गेहात् । श्रीपतिः स्वजनैर्वृतः ॥ ययौ वार्धितटे तत्रा-पश्यत्तं न वधूं तथा ॥१॥ ॥॥
भृत्येत्यस्तत्स्वरूपेऽसौ । झातेऽचिंतयदित्यथ । केनापि वंचितो नूनं । धूर्तेन सरलो ह्यहं ॥ २३ ॥ पुत्रोऽप्यनिष्टशंकी मे । त्यक्त्वा देशांतरं गतः ॥ कृतालीकोत्तरः पन्या । विरहव्यथितो भृशं ॥ १४ ॥ गतः श्वशुरगेहं स्यात् । कदाचित् श्रीधरस्ततः ॥ प्रस्थाप. यामि सदेखे । भृत्यं तच्नुछये ध्रुवं ॥ ५५ ॥ विमृश्येति तथा चक्रे । श्रीपतिलनात्मजः॥ वजन मार्गेऽथ भृत्योऽपि । श्रीधरायामिलत्तदा ॥ १६ ॥ एवं तमाह मृत्योऽपि । किमर्थं चेष्टितं ह्यदः ॥ निषिध्येति ब्रुवंतं तं । पुरमध्ये म चागतः ॥ १७ ॥ कृत्वा वि. शिष्टवेषं स । समृत्यः सदनं ययौ ॥ शीलवत्या यतः किंचित् । सतां न्यूनं न विद्यते ॥ १७ ॥ तत्र शीलवती दृष्ट्वा । कृशांगों विरहार्तिनिः ॥ अमन्यत तदा सत्यं । सर्व |

Page #30

शील
प्रकाशः
| 29 #
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
| दिनं स निरशेषयत् ॥ ६८ ॥ रात्रौ क्रीडागृहे नाना - पुष्पप्रकरभूषिते || प्रदीपोद्योतिते विष्वक् । सुरनिव्यवासिते ॥ ६५ ॥ सुखशय्यां समारूढः । प्रौढरोमांचकंचुकां ॥ आलिंग्य प्रेयसीं बालां । स्ववृत्तांतमुवाच सः ॥ ७० ॥ स्वछंदी विषयांनोधि-पूरः प्र ववृते ततः ॥ रेमा निर्भरं तत्र । तच्चित्तजलमानुषे || ११ |
प्रभातकृत्यं कृत्वा स । प्रविणव्ययमातनोत् । सखं प्राहिणोद मृत्यं । पूर्व ताततुष्ट || २ || स्थित्वा तत्र दिनानि दर्पितमनाः कामं कियंती न्यसू - रिभ्यैः सारतवृतोऽथ चलितो निर्मापितप्रेक्षणः ॥ तन्वन् याच कराशये वनवनं स श्रीधरः श्रीधरः । प्राप्तः स्वे नगरे स्वभीरुसहितस्तातस्य चक्रे मुदं || १३ || शीलं यथाभूदिह लोक एव । कष्टप्रमोक्षे पटु शीलवत्याः ॥ इष्टागमं कीर्तिविवर्धकं च । तथा परेषामपि ततां तत् ॥ ॥ ७४ ॥ इति महोपाध्यायश्रीधर्मसागरगणिशिष्यपंमितश्री पद्मसागरगणिकृते शीलम - काशे शीलवतीप्रबंधे चतुर्थः सर्गः समाप्तः || श्रीरस्तु ||
For Private And Personal Use Only:

Page #31

शील
प्रकाशः
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
॥ अथ पंचमः सर्गः प्रारभ्यते ॥
दो सहोदरं तेज- स्तेजःपतिसुशीलयोः ॥ परेषां तेजसां येन । चक्रे किल नि मीलनं || १ || संघादिकार्ये जीवानां । हिंसनं कुत्रचिन्मतं ॥ सत्वरा विधानादौ । मृ|| २ || || पानापाप्युदीरिता || २ || या दत्ते द्विषां विने । महत्त्वं भूनुजां भवेत् || एकांतेन निषिको न । गृहस्थानां परिग्रहः || ३ || तथा दिग्गमनं जोगो - पनोगोऽपि न निंदितः । दाक्षिण्यविषयेऽनर्थ- दंमोऽप्यंगीकृतोऽस्ति च ॥ ४ ॥ परं परप्रियासंगो | वारितो विविधागमे ॥ तो व्रतोत्तमं शीलं । पान्यमास्तिक मानवैः ॥ २ ॥ स्पृग्भूदेवतां याति । पिशुनः परमं पदं || महासतीचं वामापि । यस्माच्छीलं तदाश्रय || ६ || नाग्यायपि सनाग्या । प्रिया प्रपि सप्रियाः || सरोगा अपि नीरोगाः । शीलान्मर्याः स्त्रि योऽप्यहो ॥ ७ ॥ शीलवतीव ये शीलं । पालयंति मुदा सदा ॥ इह तेषां नवे कीर्तिः | स्वर्गमोदौ परत्र च ॥ ८ ॥ तथाहि - वृत्ताकारेऽकरालेऽत्र । जंबूद्दीपे नराकरे ॥ स

Page #32

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || मस्ति नारतं क्षेत्रं । पावितं जूरिसूरिनिः ॥ ७ ॥ तत्रास्ति विबुधाधारं । महीधरलसत्क
लं ॥ नंदनोद्यानवस्रौढं । सायं नंदनं पुरं ।। १० ॥ तत्र श्रीअरिदमनः । कमनीयतर
द्युतिः॥ जगत्प्रियः श्रियां पात्रं । सदाजाजनि विश्रुतः ॥ ११ ॥ ॥श्या
रत्नै रत्नाकरः स्वर्णैः । वर्णाऽिर्मुर्तिमान्मतः ।। तस्मिन् रत्नाकरः श्रेष्टी । बभूव पुखानः ॥ १५॥ प्रद्युम्नयुक्ता पुरुषोत्तमगेहनिवासिनी॥ जिनभक्तिरता श्रीव-त्तस्य श्रीरिति गेदिनी ॥ १३ ॥ तयोस्त्रिवर्गपरयो-वासराः पुण्यन्नासुराः ॥ यांति श्रांतिविदोऽन्योन्यं-रक्तयोरवियुक्तयोः ॥ १४ ॥ जिनपूजाप्रभावेण । तथा देव्यनुनावतः ॥ तयोः प्राप्तेन कालेन । पुत्रो जातः शुने दिने ॥ १५ ॥ पुत्रजन्मोत्सवस्तेन । निर्ममे शर्मशालिना । कुलागतविधिश्चापि । दानसन्मानपूर्वकं ॥ १६ ॥ संपूज्य त्वजितं देवं । संतोष्य स्वजनवजं ॥ तनयस्याजितसेन । इति नाम स दत्तवान् ॥ १७ ॥ धात्रीभिः |पाव्यमानोऽसौ । लाव्यमांनोऽखिलर्जनैः ।। पित्रोर्मनोरथैः साकं । ववृधे छलाग्यवान

Page #33

Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Sh Kailassagarsun Gyanmandir
शील- || ॥ १७ ॥ क्रमेण यौवनं प्राप । सौनाग्यभरभासुरं ॥ अकृत्रिमं यत्कृतिनां । देहपणप्रकाशः
मुच्यते ॥ १७ ॥ तत्प्रेक्ष्य जनको दथ्यौ । जनकोटिविशारदः ॥ कानुरूपा वरा कन्या धन्या चास्य महीतले ॥ २० ॥ सुरूपा सुगुणा कन्या ! कापि मृग्या मया नयात ॥ शति चिंतापरे तस्मि-नागादेको वणिक्सुतः ॥ २१ ॥ व्यवसायस्वरूपं प्राग् । पृष्ट या. यव्ययं तथा ।। यथातथं स आचख्यौ । दृष्टपूर्व ततोऽवदत् ॥ २२ ॥ त्वदादेशादहं श्रेटिन् । गतः कृतांगलां पुरीं । व्यवसायं प्रकुर्वाणः । स्थितस्तत्र स्थिराशयः ॥ ३ ॥
सदापि जिनदत्तेन । व्यवहारो ममानवत् ॥ ततः कदाचित्तेनाहं । नोजनार्थ निमंत्रितः ॥ २४ ॥ दिव्यरूपां तदावासे । इश्वैकां वरकन्यकां ॥ पृष्टः श्रेष्टी सुता कस्य । किंनाम्न्येषा मयेति सः ॥ २५ ॥ श्रेष्टी जगौ सुता मेऽसौ । सर्वलदाणलक्षिता॥ उदो. लदाणसाहित्या-लंकारादिविशारदा ॥ २६ ॥ निमित्तझानमप्येषा । लिखिताद्यास्तथा कलाः ॥ शकुनारावपर्यंता । जानाति जनतामता ॥ २४ ॥ अर्थतो नामतश्चापि । पु.

Page #34

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
प्रकाशः
शील. || त्री शीलवती सती ॥ परं वरं न पश्यामि । योग्यमस्याः दमातले ॥ ॥ तेन मे ह.
दये चिंता-चिता ज्वलति नित्यशः ॥ ततः संतापसंपन्नो । नाप्नोमि हृदि निर्वृति ॥श्ण॥ श्युक्त्वा विरते तस्मिन् । जगदे मयकांगदे ॥ सति बाहुविषायाः । का चिंता वद कोविद ॥ ३० ॥ रत्नाकरसुतकरं । प्राप्येयं मुदिता सती ॥ चिंताचितासमुद्भूतं । संतापं तेऽपनेष्यति ॥ ३१ ॥ कोऽयं रत्नाकरः श्रेष्टी । विश्रुतस्तासुतोऽस्ति कः ॥ इति पृष्टे मया सर्व । यथावृत्तं निवेदितं ॥ ३ ॥ निशम्यैतत्समोदोऽसौ । विमृश्य प्राह मामिति ॥ त्व. या झुत्तारितः शीघं । चिंताब्धेर्दस्तरादहं ।। ३३ ।।
अतस्त्वं स्वपुरं याहि । गृहीत्वा जिनशेखरं ॥ पुत्रं मदीयमुद्दाह-मेलनायाविलं. वितः ॥ ३४ ॥ तं लात्वाहं समेतोऽस्मि । तदादेश प्रदेहि मे ॥ श्रेष्टी तद्वचनं श्रुत्वा । सहर्षोऽमुं समादिशत् ॥३॥ त्वत्समाना वणिकपुत्रा । नवंति लुवि भाग्यतः॥ एक का. र्यकृते प्रेषि । त्वं मयानेककार्यकृत् ॥ ३६ ॥ श्रेष्टिपुत्रं जगन्मित्रं । शीघमानय आनय |

Page #35

Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir
शील. || ॥ विलंबो युज्यते नात्र । विवाहविधिकमणि ॥ ३१ ॥ तेनाहूतस्ततः सोऽपि । समागाप्रकाशः
तस्य सद्मनि । यथोचितं च विनयं । कृत्वा सुस्थानमासदत् ॥ ३० ॥ कृत्वासनप्रदानादि-सन्मानं तस्य चोचकैः ॥ पाच कुशलं श्रेष्टी । जिनदत्तस्य गेहगं ।। ३५ ॥ तत्स्व रूपं निरूप्यासौ । विवाहविषयां ततः॥ वाती निवेदयामास । स्वतातगदितां मतां ॥४०॥ तदाकर्ण्य सहर्षः सन् । श्रेष्टी रत्नाकरस्तदा ॥ संमेव्य स्वजनव्यूहं । तैः सार्ध स व्यचा. रयत् ॥ ४१ ॥ सर्वेषां सम्मते नीते । ज्योतिर्विदमथाह्वयत् ॥ जन्मपत्री दर्शयित्वा । तयोलमं तदा ददौ ॥४॥
श्रेष्टिपुत्रः सच्चरित्र-स्ततः स्वनगरं ययौ ॥ स्वरूपं श्रेष्टिनः सर्व । शशंस सुमना स्वयं ॥ ३ ॥निशम्य जिनदत्तोऽपि । तउक्तं व्यक्तमादरात् ।। चके विवाहसामग्रीं । समनां व्यग्रमानसः ॥ ४ ॥ समीपगे शुभे लग्ने । स्वजनादिसमन्वितः ॥ ययौ रत्नाकरः श्रेष्टी । जिनदत्तपुरं वरं ॥ ४५ ॥ पुत्रं विवाह्य सोल्लासं । जगाम स्वपुरं पुनः ॥ ।

Page #36

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir
शील. || गृहप्रवेशं पुत्रस्य । श्रेष्टी श्रेष्टदिनेऽकरोत् ॥ ४६॥ गृहव्यापारनारं स । सुते न्यस्य । प्रकाशः
नयाश्रयः ॥ जिनधर्मपरो जज्ञे । ततो निश्चिंतमानसः ॥ ४ ॥ स्वस्वकर्मरते स्फीते । कुटुंबे निशि चैकदा ॥ मध्यरात्रौ घटं लात्वा । ययौ शीलवती कचित् ।। ४ ॥ घन वेलां बहिः स्थित्वा । पुनरागानिजं गृहं ॥ श्रेष्टिना जागरूकेण । तद् दृष्टं बाह्यचकृषा ॥ ४ ॥ तद् दृष्वैव विमृष्टं हि । कुशीलेषा वधूर्मम ॥ गृहे स्थापयितुं नैव । युज्यते - तः परं ततः ॥ २०॥
तथा परजनस्यारे । गदितुं नैव पार्यते ।। नीतिशास्त्रे यतः प्रोक्तं । प्राक्तनैः कविनिस्त्विति ॥ ११ ॥ अर्थनाशं मनस्तापं । गृहे दुश्चरितानि च ॥ वंचनं चापमानं च । मतिमान्न प्रकाशयेत् ॥ ५॥ निवेद्य पुत्रपुरतो । गृहान्निष्कासयाम्यमुं॥ इति ध्यात्वा निशावृत्तं । तनयस्य न्यवेदयत् ॥ २३ ॥ तत् श्रुत्वा श्रेष्टिमुर्दथ्यौ । कलाया भुवि चे. दिधोः ।। अंगारवृष्टिसृष्टिः स्यात् । सुधाया विषमुटवणं ॥ १४ ॥ नानुदयः प्रतीच्यां वा |

Page #37

www.kobatirth.org.
शील
प्रकाशः
| वार्धिर्मुडं त्यजेदथ ॥ चले कुलाचल श्रेणि- स्तदास्याः स्यात्कुशीलता ॥ २५ ॥ परं गुरोरिवेदं मे । ह्यनुध्यं पितुर्वचः || मौनमेव परं कर्तुं । युज्यते मम सांप्रतं ॥ ५६ ॥ तूणीभूते ततस्तस्मिन् । श्रेष्ट गत्वा बहिश्वरं || स्थित्वागत्य च गेहं स्व- दयितां प्रत्यदो॥ ३४ ॥ ऽवदत् ॥ ५७ ॥ कृतांगलापुरीतोऽद्य । जन एकः समागमत || तेन संदेशको मेऽग्रे । कथितो दुःश्रवः प्रिये ॥ ९८ ॥ कोऽसौ तयेति गदिते । जिनदत्तस्य गेहगं ॥ मांद्यं न्यवेदयत्तस्यै । पुत्र्या आकारणं तथा ॥ ५५ ॥
मित्युक्ते तया सोऽथ | वधूं लात्वाचलन्निशि || बुद्ध्या ज्ञातं तथा कूटं । परं नोवाच किंचन ।। ६० ।। कियन्मार्गे ययौ याव - नका तावदागमत् । ततः श्रेष्टी वधूं प्रादो-चारयोपानहौ पदोः ॥ ६१ ॥ तया नोत्तारिते ते तु । श्रेष्टी चिंतितवांस्तदा || एकमस्याः कुशीलव-मन्यो ह्यविनयस्तथा ॥ ६२ ॥ एकाकिनी मुच्यते चे-दपवादो जना तदा || यस्याः पितृगृहं गत्वा । मुचामि तदिमां जवात् ॥ ६३ ॥ मुरुक्षेत्रं व्रजन् सोऽ
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir

Page #38

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || ग्रे फलितं वीदय तां जगौ ॥ क्षेत्रेशस्य नविष्यति । बहवो मुझमूटकाः ॥ ६४ ॥ त- ||
| निशम्यावदत् सामी । तेन चेत्स्युरनदिताः ॥ भवितास्तर्हि नैवास्य । नवितारोऽत्र ते प्रकाशः
गृहे ॥ ६५ ॥ तदाकण्र्य विषणात्मा । श्रेष्टी दथ्यौ स्वचेतसि ॥ प्रत्यदं कूटभाषिण्या । अस्याः किं कथ्यते बहु । ६५ ।। ___ततोऽपि व्रजता तेन । सुवाससहितं पुरं ॥ दृष्ट्वातिहष्टचित्तेन । प्रोचे लोका घना श्ह ॥ ६६ ।। सानणच्चून्यनगरं । वासाथै सोऽविशपुरं ।। परमुत्तारको नैव ! तस्य दतो जनैरिह ।। ६७ ॥ वृदाधस्तादयं तस्थौ । साकाशे दूरतः स्थिता ॥ प्रजाते चाग्रतो गबन् । शस्त्रवणकिणांतिकं ॥ ६० ॥ नरं विलोक्य सोऽवोचत । शूरोऽयं सुन्नटस्ततः।। स हि चेत् कुट्टितो नाय-मेकग्रामं गतस्ततः ॥ ६ ॥ युग्मं ।। लोकं स्तोकतरं दृष्ट्वा । सोगदपुहसः किमु ।। वसंतीह सदा साधे । साभाणीत् सप्त पाटकाः ।।॥गतमग्रतस्तं सा | निन्ये मातुलमंदिरं ॥ तत्र सुस्थमनाः सोऽपि । तस्थौ लेने च भोजनं ॥

Page #39

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || ॥ ११ ॥ सा स्थानमानदानैश्च । तदिनं स्थापिता च तैः ॥ अस्यै चलनवेलायां । कप्रकाशः
रंभं शंबलं ददे ।। ७२ ॥ वरं वटं च सा प्राप्य । मार्गे नोक्तुमुपाविशत् ॥ तनिरीक्ष्य वटोर्ध्वस्थः । काक एकस्तदा जगौ ॥ १३ ॥ ददासि चेत्करंमं मे । दर्शयामि निधे - || वं ॥ तदाकर्थ वधूरेव-मगृणत्सुगुणैकभूः ॥ १४ ॥ यत्कृतो ऽनयश्चैक-स्तेन निष्कासि ता गृहात् ॥हितीयं चेत्करोम्योकः । पितुर्नाप्नोम्यहं तदा ॥ १५ ॥ ___ मौनं कुरु ततः काक । मा वराक पुनवंद ॥ गुणागुणविचारस्तु । यत्र तत्र वसेनहि ॥ १६ ॥ आचख्यौ तन्निशम्यासौ । किं त्वया गदितं वधु ॥ साप्याह सत्यमेवैतत् । प्रत्यदमपि दृश्यते ॥ ७ ॥ यतो निशि प्रसुप्ताह-मित्यश्रौष शिवारुतं ॥ नद्यां याति वहन सालं-कारश्वारुवशाशवः ॥ ७० ॥ तमाकृष्यानरणानि । गृही वैनं ददातु में
॥ तत श्रुत्वा कुंनमादाया-चकृषं तऽयादमुं ॥ १७ ॥ तस्यास्तु कुणपं दत्तं । वित्तं चा|| तं मया पुनः । तद्गुणेनाहमियतीं। भूमिं नीता भवादृशैः ।।काको मे कथयत्ये

Page #40

शील
प्रकाशः
॥ ३७ ॥
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
प् । दशलदासुवर्णयुक् ।। स्वयं निधानं गृह्णीध्वं । करंभं ददताशु मे ॥ ८१ ॥ ततो निवेदयाम्यस्य । गृहीये न हि किंचन || यत्कल्पितापराधेऽपि । स्थानं संत्याजितामुना ॥ १ ॥ तत् श्रुत्वोच्छ्वसितानेक - रोमकूपो जगावयं ॥ सत्यं वत्से निशावृत्तं । सावोच दृतमेव भोः || ३ || तचेयं न मन्यध्वं । काकवाक्यं तदा हृदा || विचार स्यात् । पाश्चात्येऽपि सुनिश्चयः ॥ ८४ ॥ दत्ते करंभे काकेन | दर्शितं निधितलं ॥ दमां खनित्वा रात्रौ तं । जग्राह मुदिताशयः ॥ ८५ ॥ लक्षमिव मन्यमानोऽथवा तां गोत्रदेवतां ॥ रथे निवेश्य चलितः । सोऽपृच्छत्पूर्वसंशयान् ॥ ८६ ॥ साजप इसमायो | ग्रामोऽयं कथ्यते किमु || यत्रावयोर्भोजनादि - सामग्री सकलानवत् ॥ ८७ ॥ भयात पलायमानस्य । प्रहारा यस्य पृष्टके || लगति दीनसत्वस्य । स कुट्टित इति स्मृतः || ८ || पुरं चारु वरं यत्त- दुइसं गदितं मया || स्वजनानाव एवात्र । कारणं वा सवारणं || ८ || वृदाधस्तात्तथा रात्रौ । न स्थेयं विबुधेन यत् ॥ प्रायः पन्नगचौरादि

Page #41

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
शील- || भयं तत्र नवेन्नृणां ॥ १० ॥ वृट्या धान्यं समादाय । कर्पुको यत्र निर्वपेत् ॥ तत्क्षेत्रं । प्रकाशः
भदितं ज्ञेयं ! नान्नमुन्पन्नमस्ति यत् ॥ १ ॥ नद्यामुत्तास्ति यन्न । पाउके तत्र कारणं
॥ कंटकाः कर्कराश्चात्र । भवंति चरणार्तिदाः ॥ ५॥ तदाकर्य सकर्णोऽसौ । तदा ॥३०॥ | चिंतितवानिदं ॥ असौ मान्या न सामान्या । कमलेव मम ध्रुवं ॥ ५३॥ समेत्य सद. | नं सद्यो-लंकारा दर्शितास्तया ॥ तान् सुवर्णमयान प्रेक्ष्य। शुरुचेता जगावसौ ।।।।।
अविमृश्यकारिणा य-दिरुहं मयका त्वयि ।। औत्सुक्यवशतश्चक्रे । दंतव्यं तत्त्वयानवे ॥ ५५ ॥ दयितापुत्रपुरतो । मार्गवृत्तं न्यवेदयत् ॥ श्रुत्वा च दावपि परां । मुदं धत्तः स्वचेतसि ॥ ६ ॥ कियनिर्वित्सरैः काले । श्रेष्टी रत्नाकरोऽपि सः॥ आयुः प्र. पूर्य विधिना-नशनी स्वर्गमाप्तवान् ।। ए ॥ तदा त्वजितसेनोऽपि । संसारासारतां वि. दन् । जिनधर्मरतो नित्यं । बभूव परमार्हतः ॥ ७ ॥ इति महोपाध्यायश्रीधर्मसागरगणिशिष्यपंडितश्रीपद्मसागरगणिकृते शीलप्रकाशे शीलवतीप्रबंधे पंचमः सर्गः समाप्तः

Page #42

Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
शील
॥ अथ षष्टः सर्गः प्रारभ्यते ॥
प्रकाशः
1
तदारिदमनो पो | मनस्येवं व्यजावयत || बुद्धिमान् को नरोऽत्रास्ति । कुर्वे तं मंत्रिपुंगवं ॥ १ ॥ तत्परीक्षाकृते प्रौढ - गजमेकं चतुष्पथे ॥ बंधयित्वा पुरीमध्ये ! घोष ॥ ३५ ॥ पामित्यकारयत् ॥२॥ य इमं तोलयित्वाशु | मानं कुर्यान्नरोत्तमः । राज्यचिंतां नृपस्तस्मिन्निधत्ते मानपूर्वकं ॥ ३ ॥ केनापि परहो नासौ | स्पृष्टः स्पष्टधिया पुनः ॥ ततश्चाजितसेनेनां - गीकृतं मानमादरात् || ४ || वाहने क्षेपयित्वामुं । रेखां कृत्वा जलाइदिः ।। पुनरुत्तारयामास । ग्रावाणो निहितास्ततः ॥ ५ ॥ रेखां यावत्पयोममे । पोते तानुदतारयत || तुलायां तोलयित्वामून | मानं राज्ञः पुरोऽवदत् || ६ || ततस्तुष्टेन राज्ञासौ । मंत्रीशो विहितो दितः ॥ सद्यः फलप्रदानेन । देवेन्योऽप्यधिका नृपाः ॥ ७ ॥ तस्य बुनासो | मयित्वा बहूनरीन ॥ स्वं नाम सार्थकं चक्रे । दिषच्चक्रे प्रतापवान् । ॥ ८ ॥ तस्मिन् देशे कचिग्रामे । दुर्बलस्तु कृषीवलः ॥ कोऽप्येको वसति श्रीम-नि

Page #43

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || श्रया कृतजीवनः ॥ ५ ॥
सोऽन्यदा कस्यचित्पार्थाद्-गृहीत्वा वृषभौ शुभौ ॥ खेटयित्वा चिरं क्षेत्रं । संध्याप्रकाशः
"" || यां गृहमागमत् ।। १० ॥ जातखेदो बलीवौ । धनिकस्य गृहेऽनयत् ॥ तस्मिन् पश्य॥४०॥
ति संभाव्य । व्यग्रत्वान्नार्पितौ पुनः ॥ ११ ॥ निशायां तौ हतौ तत्र । तस्करैः पापकार| कैः ॥ ततस्तेन धृतः स द्राक् । प्राक्सत्कर्मविवर्जितः ॥ १२ ॥ बहुलः कलहो लमो ।
नमोऽसौ दुर्बलो यतः॥ दुर्वलानां बलं राजा । विचिंत्येत्यचलच्च तं ॥१३॥ न्यायार्थ नगरं गबन । नणितः केनचिद् कुतं ॥ पलायमानं तुरगं । दंडेनाहय वालय ॥ १४ ॥ लकुटेनाहतस्तेन । मर्मघातादसौ मृतः ।। ततो धृतो विशेषेण । घोटकस्वामिनापि सः ॥ १५ ॥ कुर्वतां कलहं तेषां । लमा वेला बहिर्घना ॥ अतस्ते वटवृदाधः । सुप्ताः सर्वे ऽपि मानवाः ॥ १६ ॥ __नटानां पेटकं तत्र । स्थितमस्त्यग्रतोऽश्रुतं ॥ नाट्यं विधाय तदपि । सुप्तं निद्राम

Page #44

Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || वाप्तवत् ॥ १७ ॥ निद्रान्येषां समायाता । यातायातश्रमत्वतः ।। कुत्तुम्छुःखजराक्रांत- || प्रकाशः
स्वांतः सोऽचिंतयत्तदा ॥ १७ ॥ न ज्ञायते महीपालो । विव्य विविधैर्वधैः ॥ मारयि
ष्यति कैकैर्मा । बहुधाऽन्यायकारिणं ॥ १७ ॥ आत्मानं वटशाखायां । बध्वा पाशेन ॥४१॥
तेन मे ॥ गतत्राणानिमान् प्राणान् । त्यजामि खामिनं विना ॥ २० ॥ विचिंत्येति विनावर्या-मल्पामपि धिय विना ॥ शाखायां वटवृदस्य । बध्वा पाशं गलेन्यधात ॥॥ नारेण ध्रुटितं वस्त्रं । नटस्योपरि सोऽपतत ॥ यस्यैकस्य प्रसुप्तस्य । दीर्घनिजामवाप सः ॥ २५ ॥ अतो नटा नन्टास्ते । वबंधुस्तमबंधुरं ॥ उर्दशायां समायांति । विपदः परितो यतः ॥ २३ ॥ प्रनाते च ततो जाते । वातेनेवार्कतूलवत् ॥ सन्नायां नृपते!तो। वि. नीतोऽपि स तैर्वलात् ।। २४ ॥ स्वस्वरूपे विरूपे तै-नृपस्याग्रे निरूपिते ॥ तेषां वादबिदे राजा-जितसेनं समादिशत् ॥ २५॥ सोऽपि दुःस्थजनाधारः । कृपासारः परार्ति॥ भृत ।। सविचारः सदाचार-श्चित्ते चिंतितवानिति ॥ २६ ॥ तमसा बुप्तनेत्रोऽमौ । वरा

Page #45

शील
प्रकाशः
॥ ४२॥
कः काकवद्भृशं ॥ घूकैरिखामी निर्लोक - रने कैर्हि विमंव्यते ॥ २७ ॥
तदनं दीनवदनं । सदावलं हियां || रक्षामि दामकुाद द्राक् । कुधया स्वधियाधुना ॥ २८ ॥ तेनोचे प्रथमस्तेषु । दृष्टया दृष्टौ वृषौ न वा ॥ सोऽवग् दृष्टौ तर्हि दृष्टिं । दत्वास्मै तौ गृहाण जोः ॥ २० ॥ द्वितीयं प्राह तुरगं । प्रहरेति वचस्त्वया || कथितं वा न सोऽवोचत् । प्रोक्तं जिह्वां तदर्पयः ॥३०॥ अश्वं मार्गय मार्गश जगाद स नटांस्ततः ।। नव्यः कोऽपि भवन्मध्ये | बध्वा पाशं गले दृढं ॥ ३१ ॥ वृदाधस्तात्प्रसुप्तस्य | पतत्वस्योपरि स्फुटं ॥ यथा स्वैरं नवद्वैरं । याति जाति भवद्यशः ॥ ३२ ॥ तत् श्रुत्वा ते यथास्थानं । मानं मुक्त्वा गता द्रुतं ॥ एवं सोऽन्यानपि न्यायान् । कुर्वन् राज्यधुरं दधौ ॥ ३३ ॥ राज्ञोऽथ रिपुभूपाल - स्तस्य सिंहस्थो रथी || अस्ति तंप्रत्यचालीत् सः । कदाचित्कटकान्वितः ॥ ३४ ॥ तदा चिंतातुरं दृष्ट्वा - ऽजितसेनं धियां निधिः ॥ सती शीलवती प्राह । स्वामिन् बाधारित का हृदि || ३५ || तदाकर्यावदन्मंत्री । नृपोऽद्य चलि

Page #46

शील
प्रकाशः
तः पुरात् ॥ तेन सार्धं मयावश्यं । गंतव्यं प्राणवल्लभे || ३६ || त्वां खात्वा यामि चेद्र| गृहं शून्यं नवेत्तदा || मुक्तत्वाथ मंदिरे चैकां । गछतो मे न निर्वृतिः ॥ ३७ ॥ तन्निशम्यागदत्सापि । स्थितायां मयि निर्वृतिः ॥ कथं न जवतां स्वामिन् । देशांतर॥ ४३ ॥ मुपेयुषां ॥ ३८ ॥
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
सोsवोचन्द्गृहे नान्यो । वृद्धो लघुरपि प्रिये || एकाकिनी हि लघ्वी स्त्री । विनाशं याति जातुचित् ॥ तदाकर्ण्य जगादासौ । स्वामिन्नेषा कथा वृथा || सीताया रादसागरे । कव्यासीत्तत्र रकः ॥ ४० ॥ परं यासां मनः शुद्धं । प्रबुद्धं च विशेषतः ॥ ताः पालयति वै शीलं । विकटेऽपि च संकटे ॥ ४१ ॥ सोऽवदद्या महासत्यो । नवंयेता हि तादृशाः ॥ तानिन्याः स्पर्धमाना । मानम्लानिं प्रयांति हि ॥ ४२ ॥ सावो -
लसंगेन । महासत्यो जवंयमी ॥ ममाखंडितमेतन्न | शक्यते खंडितुं सुरैः ||४३|| यथा शेषाहिफणतो । रत्नं खातुं दमोऽस्ति कः ॥ तथा ममांगसंसर्ग | कर्तुं शक्नोति

Page #47

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir
प्रकाश
शील. || कः प्रभुः ॥ ४ ॥ एतदर्थे नवनिः श्री-लानवनिः सुखश्रियं ॥ अनुनवनिर्नो कार्या ।।
चिंता देहार्तिदा सदा ॥ ४५ ॥ मम वाचि न विश्वास-श्वेत्सतां भवतां हृदि ॥ तदेषा
सुमनोमाला । विशाला गृह्यतां प्रभो ॥ ४६॥ ॥४ ॥
अम्लानं यदि मे शीलं । सत्सूत्रसुमनःश्रिता ॥ सदेदृशी ते कंठेऽसौ । मालापि नवतात्तदा ॥ ४ ॥ श्युक्त्वा सा निजस्वामि-कंटे चिक्षेप तां नजं ॥ धत्ते विकास या शीले । म्लानिं म्लानविधौ सदा ॥ ४ ॥ ततश्चिंतां विमुच्यासौ प्रस्थितो नूभुजा समं ॥ कंठस्थिताऽम्लानपुष्प-मालामंमितविग्रहः ॥ ४ ॥ द्विषतो देशनिकटं । कियनिदिवसैर्नृपः ॥ प्रापाशु यत्र पुष्पाणि । जात्यादीनि नवंति न ॥ १० ॥ मंत्रिकंठे पुष्पमाला-मम्लानां प्रेक्ष्य नृपतिः॥ पप्रब चंपकादीनां । मालेयं जवतः कुतः ॥ ११ ॥ शोधितानि सुपुष्पाणि । मया देशेऽत्र सर्वतः ॥ कुत्रापि नैव लब्धानि । परं कंठे तवेदयते ॥ ५५ ॥ स नवाच प्रदेशेऽत्र । भव्यानि कुसुमानि न ॥ परं प्रयाणदिवसे । प.

Page #48

शील
प्रकाशः
॥ ४५ ॥
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
न्या दिप्तानि मे गये || ३ || राजा जगौ पुनमंत्रि - नम्खानानि तदा कथं || सोsa शीलप्रभावेण । पत्न्या मे विश्वहारिणा ॥ २४ ॥ तन्निशम्य नृपो दध्यौ । नूनं सा देवता मा || पृथिवीचरणा किंतु । सुरालया विदूरगा ।। ६५ ।। शतशः सचिवास्तस्य | राज्ञो राज्ये परे परं ॥ चत्वारश्चतुरास्तेन्यो -ऽजितसेनोऽधिको धिया ॥ ६६ ॥
कामांकुरोऽत्र प्रथमो । द्वितीयो ललितांगदः । तृतीयो रतिकेलिश्च । चतुर्थोऽशोक एव च ॥ ६७ ॥ यदा विजने तान् स । दानाकार्य कार्यवित् ॥ चतुर्णी पुरतोSवादी - दादीवोवेश ईदृशं || ६ || पत्नी त्वजितसेनस्य । सपत्नी सार्थवर्जिता ॥ विष मायुना - हो नैवात्र जीयते || ६ || ततोऽभ्यधुस्ते चत्वारः । कथं सा न जितामुना || जनस्य मनसो भावो । ज्ञायते नापि कोविदैः ॥ ६९ ॥ प्रत्यक्ष चेत्प्रमाणं स्या-तदा मन्यामहे वयं || अनुमानं प्रमाणं तु । प्रत्यक्षानुगमुच्यते ॥ ७० ॥ तदाक सकर्णोऽसौ । राजाख्यौरवास्पदं । अस्ति स्वस्तिकरं चास्याः । प्रत्यक्ष लक्षणं वि

Page #49

Acharya Shn Kailassagarsun Gyanmandir
शील- 'दं ॥ ११ ॥ तस्याः शीलानावाद्य-दम्लाना पुष्पमालिका ॥ सदास्य सचिवस्योच्चैः । कं. प्रकाशः
वेऽकुंचे विलोक्यते ॥ १२ ॥ एकडव्यानिलाषित्वा-दहंतः सपत्नतां ॥ सचिवास्ते ज
|| गुर्वामा-वामत्वं ननु वेत्ति कः ॥ १३ ॥ तेषु तुर्योऽन्यधादेवं । विस्फुरन्मतयस्त्रयः॥ ॥४६॥
त्र तिष्टंतु कष्टं तु । सहिष्येऽहं गमागमात् ॥ १४ ॥ परं सुमनसां म्लानि-मानयिष्ये | द्विधा स्वहं ॥ महीनाथ ममादेश-मतो देहि मुदे हितं ॥ १५ ॥ तत् श्रुत्वा कौतुकीरा
जा-आदेश ऽव्यं च दत्तवान् । उत्कंठितमनाः सोऽपि । तल्लात्वा चलितस्ततः ॥१६॥ कियद्भिर्दिवसैनव्या-नंदनं नंदनं पुरं ॥ पाप संतापनिर्मुक्तः । परिवारवृतः स तु ।।।। __शीलवत्या गृहासन्न-शून्यगेहे म तस्थिवान् ॥ दिव्यालंकारसंयुक्तो। वस्त्रानरणमंडितः ॥ ७ ॥ हावभावभवां चेष्टां । विविधां विदधाति सः ॥ वैZर्यमणिवत्किंतु । म नस्तस्या न भिद्यते ॥ ४ ॥ चित्तं तेन स्वयं दत्तं । वित्तं हतु पुनस्तया ॥ दृष्टिनिवेशिता तस्मि-नेकवारं सुलना ॥ ७० ॥ दृष्टिदानादसौ हर्ष । प्रापांध व सत्वरं ।।

Page #50

Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
शील
प्रकाशः
पश्यन् कार्यनरं सिद्धं । निषिद्यमतिविन्रमः ॥ ८१ ॥ ततो दूतीं शिक्षयित्वा प्रेषयन्चटुतांचिता ॥ सापि पापोचितां वार्ता । शीलवत्या न्यवेदयत ॥ ८२ ॥ तन्निशम्य सती प्रा. द | व्रतानि द्वादश विह || संति सम्यक्त्वमूलानि । स्थूलानि गृहमेधिनां ॥ ८३ ॥ प्रा॥ ४१ ॥ एातिपातविरति - प्रमुखाएयखिलान्यपि ॥ श्रीगुरूणां मुखात्तानि । गृहीतानि मया धिया ॥ ८४ ॥ तेषु शेषवतानां तु | जन्नानां स्यात्प्रतिक्रिया || परं काचघटस्येव । नास्य संधनमर्हति ॥ ८५ ॥
स्त्रीभिस्तच विशेषेण। शेषेणेव वसुंधरा || स्वांगेन सततं धार्य | सर्वनाशोऽन्यथा वेत् || ६ || एकं तावन्महत्पापं । तस्मादर्थोऽपि नात्र यत् ॥ तत्पलस्यापि तृप्तिर्न । प्रवेश ले पटके || १ || तो ह्यनर्थदंमं नो । करिष्येऽहं कदाचन ॥ वं व्रतaar | विनश्ये भवी ॥ ८८ ॥ दूती दध्यौ तदाकर्ण्य | स्वं चेदस्याः समयते ॥ अर्पयेत्स्वं तदा युक्तं । दीयते यत्तदाप्यते ॥ ८९ ॥ इति महोपाध्याय श्रीधर्मसा

Page #51

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
शील. || गरगणिशिष्यपंडितश्रीपद्मसागरगणिकृते शीलप्रकाशे शीलवतीप्रवंधे पष्टः सर्गः समाप्तः । प्रकाशः
॥अथ सप्तमः सर्गः प्रारभ्यते ॥ तस्मै न्यवेदयत्सर्व । सापि गत्वा तदंतिके ॥ असौ विमर्शयामास । मानसे मान||४||
सेवधिः ॥ १ ॥ द्युम्नात्याम्नसिधिश्चे-दत्र का मे दतिस्तदा ॥ एवं वर्णस्य वृधिः स्या । प्रसिधिश्व नृपादिषु ॥॥ ततो दतीमिति प्राह । सोऽस्याः सर्वस्वमर्पय ॥ उपस्थितं परं कार्य । कष्टसाध्यं कुरुत्तरं ॥ ३॥ समेत्य सत्वरं तत्र । दूती तांप्रत्युवाच सा ॥रतिस्ते कियता स्वेन । अर्धलक्षेण सावदत् ॥ ४॥ सापि प्रफुल्लचित्तास्या । वित्ताशापूरपूरणं ॥ कर्तुं हर्तुं च तस्याति । जगामाशोकसन्निधौ ॥ ५॥ समस्तं तेन तदित्तं । सचिनं च समर्पितं ।। तया मुदितया सर्व । गृहीतं स्वगृहागतं ॥ ६॥
___ तथा कयापितं तस्य । पंचमे दिवसे त्वया ॥ यामे गते त्रियामायाः । समेतव्यं ॥ । ममौकसि ॥७॥ तावता खानितो गर्त-स्तयापवरके वरे ॥ बन्नपुरुषैः कूप-समानोति ।

Page #52

Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रकाशः
॥ ४५ ॥
शील - || भयंकरः ॥ ८ ॥ तस्योपरिष्टात्पव्यंको । जीर्णतृ विनिर्मितः || स्थापितश्वादितश्चापि । वर्यतूलिकया स्फुटं ॥ ५ ॥ तया चतुर्भिर्दिवसैः । परिवारः कचित्कचित् ॥ प्रहितः स्वहिप्राप्त्यै । सा चैकैव तदाजवत् || १० || पंचमाहस्तमस्विन्या । गते यामे स यागमत् || गृहमध्यस्थता शय्या | तया तस्य प्रदर्शिता || ११ || मध्ये प्रविश्य शय्यायां । यावदेष उपाविशत् || तूलिकासहितः शीघ्रं । तावर्तीतरापतत् ॥ १२ ॥ शून्यत्वमनुभूय प्राक् । चेतनासहितस्ततः॥ चिचे निध्यातवानेवं । सर्वशून्याश्रितोऽपि सः ॥ १३ ॥ - नया मम सर्वस्वं । गृह्णीतं नो समीहितं । दत्तं दस्तावतो दग्धौ । पृथुकोऽपि गतो दहा || १४ || कुंभीपाकोपमं स्थानं । विपाकेन कुकर्मणः || ५द लोके मया लब्धं । परखोके च किं ब्रुवे ॥ १५ ॥
एषा. महासती नृनं । मयि कोपं करोति चेत् । तदा मां भस्मसात्कुर्या - जिनधर्मरता परं ।। १६ ।। एवं चिंतयतस्तस्य । दिवसा वत्सरोपमाः ॥ यांति सा कृपया तस्मै । जो

Page #53

www.kobatirh.org
Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir
शील. || जनं च प्रयवति ॥ १७ ॥ रज्जुबधशरावेण । मध्ये मुंचति किंतु नो॥ बहिर्निष्कासप्रकाशः
॥ येत्तं सा । स्वप्रशंसावहिर्मुखं ॥ १७ ॥ मासे पूर्णे त्रयाणां स । मंत्रिणां भूमिपोऽवदत्
श्यनिर्दिवस/मा-नशोको नागतः किमु ॥ १५ ॥ अथ तृतीयको दर्प-वशादाह वि. mol शांपतिं ॥ रतिकेलिनामधेयो । रतकेलिसमुत्सुकः ॥ २०॥ स्वामिस्तस्यामयं मंत्री।
मन्ये रक्तोऽनवशं ॥ ब्रजंतमपि जानाति । नैव कालं सुखालसः ॥ १ ॥ मां प्रेषय दमानाथ । यथा खं नाम सार्थकं । कुर्वे कृत्वा महत्कार्य-माझ्या ते विशेषतः ॥२५॥ ततो नृपेनानुरूपे । दत्ते वित्तेन संयुते॥आदेशे मोदभृच्चेता-श्वपलो प्राक् चचाल सः ॥शा पूर्ववन्नगरं गत्वा । तत्र स्थित्वा च सादरं ॥ लवादानं पुनर्दत्वा । गर्तापातं स ल| व्धवान् ॥ २४ ॥ अशोकरतिकेली हौ । गर्तावर्ते स्थितौ च तौ ॥ सार्थयुताविवाध्वन्यौ
। स्वस्ववार्ता प्रचक्रतुः ॥ २५ ॥ अन्नादिदानं तस्यापि । पूर्वरीत्या करोति सा ॥ जिन|| धर्मरतानां स्या-दया यत्सर्वजंतुषु ॥ २६ ॥ कथिते पूर्ववत्राज्ञा । जगाद ललितांगदः॥

Page #54

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsun Gyanmandir
प्रकाशः
शील. || रतिकेलिः स्वप्नावेन । वशावश्योऽस्ति सर्वदा ॥ २७ ॥ अहं यामि तदायामि । समीपे
भवतां स्यात् ॥ कार्य कृत्वा ममादेश-मतो देहि नृपोत्तम ॥ २७ ॥ ततः स प्रहितोरा ज्ञा । सहितो धनसंचयैः । पूर्ववत्स तथा चक्रे । गृहीत्वा सार्धलदकं ॥ २५ ॥ __चतुर्थोऽपि तथा चाभूद् । हिलदव्ययकृत्स च ॥ चत्वारो मिलितास्तेऽत्र । तिष्टंतिस्म भूयाकुलाः ॥ ३० ॥ तदारिदमनो राजा । जित्वा सिंहस्थं नृपं ॥ मंत्रीशसहितश्चागात् । स्वकीयनगरे वरे ॥ ३१ ॥ कामांकूरादिनिस्ताव-दूचे शीलवतीति सा॥कारागा. रानुकराहं-कारान्नो वेदनाजनि ॥ ३१ ॥ तव तुंगं शीलशैलं । वज्रपाणिरपि स्वयं ॥ तुं शक्नोति नो विश्वे । कास्माकं गणना पुनः ॥ ३५ ॥ अत्यंधकूपतोऽतो नो । निष्का सय दयां कुरु ॥ महासति त्वदादेश-करा वयमतः परं । तयोचे यदि मे वाक्यं । यूयं कुरुत तर्हि नो॥ यदाभूदित्यहं वच्मि । भवनिस्तु तदा तथा ॥ ३४ ॥ अंगीकृते तैस्तद्वाक्ये । तत्स्वरूपं निरूप्य च ॥ मंत्रिणाकारयत्स्वीय-गृहे राजनिमंत्रणं ॥ ३१॥ तया |

Page #55

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
॥ ५॥
शील- || भोजनसामग्री । प्रबनं कारिता तदा ॥ यत्र ते संति चत्वारो । मुक्ता गुप्तास्तदालये ।। प्रकाशः .॥ ॥ ३६ ॥ ततो राशि समायाते । प्रतिपत्तिः कृतानया ॥ परं भोजनसामग्रीं । नृपः पश्येन्न कामपि ॥३७॥
आकारितो नोजनार्थ । परिवारसमन्वितः ॥ विगोपनं विना मेऽत्र । किमेषा हा करिष्यति ॥ ३० ॥ इति चिंतयतो राझ-स्तदा पुष्पादिभिस्तया ॥ गर्तादारं पूजयित्वा । प्रोचे रसवतीत्यभूत् ॥ ३५ ॥ तेऽप्यूचुरनवत्सर्वा । ततोऽपवरकात्स्वयं ॥ निष्कास्य र सवती सा । भोजयामास भूपति ॥ ४० ॥ पुष्पतांबूलवस्त्राद्यैः । सेनया सहितो नृपः॥ सत्कृतस्तघ्नं राज्ञे । सचिवात्तं च सार्पयत् ॥ ४१ ॥ तद् दृष्ट्वा विस्मितो राजा | चिंतयामासिवानिदं ॥ अदृष्टं दर्शयत्येषा-दृश्यं दृष्टं करोति च ॥ ४२ ॥ अस्या रूपं स्वरूपं च । दामो वर्णयितुं हि कः ॥ यस्या वचनमात्रेण । सर्व संपद्यते नवं ॥४३॥ ततः शीलवती पृष्टा । तव का सिधिरस्ति भोः ॥ सा प्राह यदाश्चत्वारः । सिहा मे संति सर्व ।

Page #56

www.kobatirth.org.
शील
दा || ४४ || नृपोऽवग्देहि यज्ञान्मे । यथा स्युचिंतितर्द्धयः । तयोक्तं सुमुहूर्ते तान् । प्रेषयिष्ये वद्गृहे ॥ ४१ ॥ गते राशि द्वितीयेऽह्नि । तान्निष्कास्य च सा जलैः ॥ स्त्रपयित्वा चर्चयित्वा | चंदनाद्यैः खगादिनिः || ४६ || प्रर्चयित्वा करंडेषु । दिवा वा॥ ९३ ॥ दित्रपूर्वकं । निनाय नृपतेः स्थानं । मानं चास्यै ददौ नृपः ॥ ४७ ॥
प्रकाशः
महानसे महानेष | राजा मोचयतिस्म तान् । जनैरखंमश्रीखंडान् । करंडान् परया मुदा ॥ ४८ ॥ तस्मिन् दिने सूपकारा । राज्ञा रसवतीकृतौ ॥ निषिद्या जोजनस्था
| वेलायां गतवानयं || ४ || कुसुमाद्यैरर्चयित्वा । करंडान् सोऽवदत्ततः ॥ यनुद्रसवती तेऽपि । प्रोचुरासीत्परं न सा || १० || ततोऽसौ चिंतयामास । तस्या वाक्यवशा तदा ॥ सर्वे यदैः प्रदत्तं मे । कथं यांति नोऽधुना ॥ ५१ ॥ द्वारा एयतः समुद्धाव्य । प्रत्यक्ष सन्निधौ । पृच्छामि किमु तस्यै सा । दत्ता मह्यं तु नो पुनः ॥ १२ ॥ तथा कृते ततस्ते तु । राक्षसाश्व निर्गताः । अस्थिचर्मावशेषांगा | बीजत्सा कारधारकाः ||

Page #57

शील
प्रकाशः
॥ ५४ ॥
|| १३ || ततो राज्ञा जनाः प्रोक्ता । एतान् प्रत्यक्षराक्षसान् || विनाशयत जो शीघ्रं । नाशयिष्यंत्यमी ध्रुवं ॥ ५४ ॥ तत् श्रुत्वा ते जयव्यग्रा । राजानं प्रोचिरे मृडु ॥ वयं नो रासाः सादात् । किंतु कामकुरादयः || १५ || नृपतिर्विस्मितः प्राह । दावस्था वः किमीदृशी । तेऽवोचन् पूर्ववृत्तं तत् । शीलवत्या विनिर्मितं ॥ २६ ॥ याकार्य राजावोचत्तां । स्मितपूर्वकमुञ्चकैः ।। स्त्रियं यदवलां लोके । वदंति विबुधा यपि ॥ ९७ ॥ त त्वया मृषा चक्रे । विजित्य सक्लानमून || प्रायेण बुद्धिर्वामानां ! न भवेत् सापि गीतथा ॥ २८ ॥
संतोषपोषयुतया । वामबुद्धिस्वनावतः || धनमात्तं यदेतेषां । तत्र किं कारणं वद ॥ ए७ ॥ सावदन्निर्धनानां य - द्वित्तं दत्तं त्वया घनं ॥ तेनैते डुर्मदा जाता । अनर्थसार्थगास्तथा ।। ६० ।। एतेषां तु मदं हर्तुं । शीलं धर्तुं तथात्मनः ॥ अनर्थमूलमघं | जगृहेऽहं स्वबुद्धितः ॥ ६१ ॥ तन्निशम्य नृपोऽवोच - दनर्थोऽयं मया कृतः ॥ तो
For Private And Personal Use Only:

Page #58

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirh.org
Acharya Sun Kailassagarsun Gyanmandir
प्रकाश
शील. || ममापराधोऽयं । दंतव्यः स दमानिधे ॥ ६ ॥ सा जगाद नराधीश । नापराधो ह्ययं ।।
तव ॥ सचिवानां तथा नैवे-दृशाः संसारिजंतवः ॥ ६३ ॥ ततः शीलवती राझा। स्वसे
व बहु मानिता ॥ सत्कृत्य वस्त्रालंकारैः । स्वगृहं प्रापिता तथा ॥ ६४ ।। नृपतिप्रमुखेलो. ॥५५॥
के । स्वस्वधर्मरतेऽन्यदा ॥ दमघोषानिधः सूरि-रिसाधुः समाययौ ॥ ६५ ॥ भूपतिर्मत्रिणस्ते चा-जितसेनोऽपि मंत्रिराट् ॥ शीलवती सती सापि । वंदितुं श्रीगुरुं ययुः ॥ ॥६६॥ धर्मोपदेशे विशदे । गुरुणा विहिते हिते ॥ धर्माचार्य नृपः प्राह । योजितां. जलिकुलः ।। ६७ ॥ वामा शीलवती सेयं । कथं शीलवती स्वयं ॥ तथा बुछिमती वाढं । प्रमदा न मदान्विता ॥ ६ ॥ ___ गुरुर्जगौ पुरा राज-ननया शीलमाश्रितं ॥ अस्मिन्नपि भवे तेन । शीललीला मियं दधौ ।। ६५ ॥ तनिशम्य तयोर्जातं । जातिस्मरणमुच्चकैः ॥ यथा गुरुभिरादिष्टं । तान्यां दृष्टं तथा तदा ॥ ७० ॥ जनान्यां तु पुनस्ताभ्यां । ततो गुरुवरंपति ।। जगदे

Page #59

Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रकाशः
शील || जगदेकाग्य - धियं सुरगुरुप्रभं || ११ || दीक्षां शिक्षातुलां देहि । यथा शीलं हि सर्वथा ॥ पालयावो नवत्रह्म - चर्यगुप्तिधरं परं ॥ ७२ ॥ गुरुणा दीदितौ तौ तु । नृपेणाथ तदा तथा ॥ कामांकुराद्यैः स्ववधू-संतोषवतमाददे ॥ | पंचाचारविचारज्ञौ । तौ पंचस|| ६ || मितिं श्रितौ ॥ पंचमदात्रतधरौ । पालयामासतुर्व्रतं ॥ ७४ ॥ विशेषतो ब्रह्मचर्षे । धृत्वा मृत्वा च ततः ॥ ब्रह्माधिं देवलोकं । गतौ ज्ञानान्वितौ सुखं || १५ || अनुभूय सुखं तत्र । च्युत्वा प्राप्य च मानवं । सर्वकर्मदायं कृत्वा । यास्यतो ब्रह्म शाश्वतं ||१६|| शीमि परिपालयति । विवेकिनः सत्वनिधत्तचित्ताः ॥ ते प्राप्य कीर्ति परमां प्रतिष्टां । स्वर्गापवर्गश्रियमाप्नुवंति ॥ 99 ॥ इति महोपाध्यायश्रीधर्म सागरगणिशिष्यपंति श्रीपद्मसागरगणिते शीलप्रकाशे शीलवतीप्रबंधे सप्तमः सर्गः समाप्तः ॥ श्रीरस्तु || या ग्रंथ श्रीजामनगर निवासि पंडित श्रावक हीरालाल हंसराजे स्वपरना श्रेयमाटे पोताना श्रीजैनभास्करोदय छापखानामां बापी प्रसिद्ध कर्यो बे.

Page #60

॥ इति श्रीशील प्रकाशः समाप्तः ॥
Acharya Shn Kailassagarsuri Gyanmandir

Page #61
Shn Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth org Acharya Shn Kailassagarsur Gyanmandir For Private And Personal use only