Book Title: Jain Dharm Prakash 1917 Pustak 033 Ank 02
Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/533382/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hApha gara pitA yogAbhyAsa viparaviraktiH sA ca jananI / vivekaH sodaryaH pratidinamanIhA ca bhaginI | priyA kSAMtiH putro vinaya upakAraH priyamuhat / sahAyo vairAgyaM gRhamupazamo yasya sa sukhI // 1 // pustaka 33 mu. vaizAkha, saMvata 1973. vIra savata 2486, akara ne. svapna sama saMsAra. harigIta chaMda. ( aAiMtara viMTA. ) zA kAraNe saMsAramAM nara niMda pramAda paDyA, Dhabe tu' draSTi jJAnanI mana mAnaga para zu che; vararAja dhana ne rUpa mA capala capalA sama gaNI, zI svapna mA sAcI gaNa nara nUru he tuja su DAhapaNa ane caturA tArI catura cetana kayAM gai, yArI karI pugaLataNI teA tArI eka dazA bhAve rahI nija bhAvamAM zubha Abha guNa khANe khA dana svata gAbhA sAcI chu para mUDha nADuM tuja chyA. OM anulI mala tuja jJAna kona carNa aNu ana ta che. he A ! tuja guNa rakSaNa kare !' para upara tuja tata ke vAre azubha nija dhyAnane zubha jJAna Ana detu gaNA zrI svapna bhA sAcI gaNa narmUDha mehe tuja ha aa karma rUpI mela ne nija kAya karavI nIramaLI, leyA zukalathI suparaNAme kSAyaka guNa Ave maLI.. rAgI thavuM nahIM sukhaviSe ne du:khe dveSa nuM mana gaNA, nA svapna roAbhA sAcI re ! nara mUDha mehe tuja huNyA, For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina dharma prakAza. sanale zikSA. ravI. purA thA lIna, he manavA, prabhu caraNe thA lIna. gaLa sama Idriyasukha pAchaLa, dADI na thA tuM dIna. mavAra e vipo tuM pAmyo anAdi, temAM zuM che navIna. he manavA vALa same A vizvanI racanA, sadhA-raMga sama sIna. hA manavA sukha sAdhana je prApta thayA te, bhAgya vinA dina tIna. he manavA, mi adirA pAra karI tuM, kSaNamAM bane gamagIna, he manavA tana dhana lekhana vADI vajIphA, joI na thA tu pIna. he maravA zaka sudIna zreNika rAjA, jema thayA AkrIna. he manavA kamala ane jalamAM laya pAme, jema madhukarane mIna. he manavA tajI jagata tophAna banI jA, jina ANe AdhIna, he manavA ratnasiMha dumarAkara prazamarati prakaraNa. ( artha vivecana yukta.) (bhAvArtha lekhaka sanmitra kapUravijyajI.) (anusaMdhAna pu. 32 mAnA pRSTa 285 thI ) ajIva svarUpa. dharmAdharmAkAzAni pudgalAH kAla eva cAjIvAH / pudalavajemarUpaM tu rUpiNaH pudgalAH proktAH // 207 / / dvanyAdipradezavanto yAvadanantapradezikA skandhAH / paramANurapradezo varNAdiguNeSu bhajanIyaH / / 208 // bhAvArtha-dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzastikAya, pudagalAstikAya ane kALa e pAMca ajIva che, pudgala sivAyanA cAra arUpI ane pudgala eka rUpI che. 207. be pradezathI mAMDIne anaMta pradezavALA pudgala skaMdha hoya che. pradezarahita 1 dekhAva. 2 jADe-matta. 3 bhagavaMtanI bhakitamAM lIna For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prathamati prahaSNu, paramANu kahevAya che. tevA dareka paramANumAM eka vastu, eka ga Mdha, eka rasAya re spardhA deya che. 208 virecana---prathama kAvyamAM pugaLa dravya eka rUpI che. ema kahyuM teTalA uparathI noMdha, rasa ane spa-rUpa vinA rahetA ja nathI ema sUcavyuM che. eTale paramArane viSe paNu rUpa ( varNa) nI sAthe gaMdha, rasa ne sparza rahelA ja uMca che ema samajavu. ane teTalA uparathI ja tenI rUpI saMjJA che ema jANavuM. 207 3 skaMdhA e pradezI, vaNu pradezI, cAra pradezI, sakhyAta pradezI, sasakhyAta pradezI, yAvat anaMta pradezI heAya che. paramANu apradezI-tenA vibhAga na thAya tenA hAvAthI te ska Mdha zabdathI khelAvAtA nathI. tene pradeza athavA paramANu ja kahevAmAM Ave che, te pAte ja pradeza che; tenA janta pradezeA hAtA nathI, tenA karatAM sUkma tara evA keAI pugaLa vibhAga hAtA ja nathI. varNa, gaMdha, rasa, sparzIda dhAne viSe dravyapradeza rahela che. eTale pradezapaNe sannihita thayelA je varNAdika ave te avayavaDe te sapradezI kahevAya che, khAkI dravya avayavavaDe te! te apradezI che. zAstramAM kahyuM che ke kAraNameva tadantyaM, sUkSmo nityatha bhavati paramANuH / sAdhavo, triparA: jAhila | g / 208 dharmAstikAyAdi ajIva dravyeA AyiAdi bhAvamAMthI kayA kayA bhAvamAM vate che te kahe che: ara affectioaaH pAriNAmike jJeyAH / udayapariNAmi rUpaM tu sarvabhAvAnugA jIvAH || 209 // bhAvA --dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzastikAya ane kALa e pAriAmika bhAvane viSe jANavA, rUpa (pula) udaya ne pariNAmI che ane jIvA sarva bhAvane anusaranArA che. 209 For Private And Personal Use Only vivecana--dharmAstikAyAdi cAra drazya anADhi pAriNAmika bhAve varte che. jema jIvamAM bhavyatva abhavyatva anAdi pAriNAmika bhAve che tema. vaLI jema A saMsAra anAdi che tema dharmAMde dravyanA pariNAma paNa anAdri che; kayAre paNa dhadi dravyathI rahita A leAka hateA nahIM, tethI e prakAranA anAdi pAriNAmika bhAva e cAra dravyamAM che. puddagala dravya pAriNAmika bhAve che ane Ayika bhAve paNu che. paramANu te paramANu ja che e rIte tenAmAM anAdi pAriAmika bhAva che, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ne paranA hakAda je ra thAya che te vyA ane kanyAdipaNuM pugaLa be pariNAme che te tenAmAM sAdi (AdivALe) pArizAnika bhAva che. varNa, gaMdha, rasAdi pariNAma je paramANu tathA dhanA thAya che te dayikabhA che, temaja kAdi sahutinA pariNAma paNa dacika bhAvanA che. chavadravya te pAmika sarva bhAvamAM bane che e hakIkata jIvatatvanA svarUpamAM kahevAla che. 209 have A loka te zuM che ? jadravya rUpaja loka che ke te koi bIjI vastu che? ane te lekanI AkRti kevI che? te kahe che:- jIvAjIbA dravyamiti pAvidhaM bhavati lokapuraSo 'yam / vaizAkhasthAnasthaH puruSa iva kaTisthakarayugmaH / / 210 / / taMtrAghomukhamallakasaMsthAnaM varNayantyadholokam / sthAlamiva ca tiryagalokamamatha malakasamudgam / / 211 // saptaviyo'dholokastigloko bhavatyanekavidhaH / vazvasAvadhAnaH navejo pAna !! 22 | bhAvArtha_evI rIte jIva ane ajIvarUpa vividha dravya thAya che, A lekapurUSa keDa upara kacumavALA ane baMne paga prasArIne ubhA rahelA dhanuSadhArI purUSa jevI AkRtivALe che. 210 temAM aleka adhomukha rAkhelA malaka ( rAmapAtra) nA jevA saM. sthAnavALo, tIlaka thALa jevA AkAravALA ane uleka mahUkanA yugma je athavA ubhA rAkhelA mRdaMganA AkAra jevo che. 211 adhika sAta prakArano, tIloka aneka prakAranA ane udarvaloka pannara prakArane saMkSepathI kahyo che. 212 vivecana-havAdi dravyanA AdhArabhUta je kSetra te loka zabdathI banAvAya che-kahevAya che. leka te paddhathI tirikta anya koI nathI. lokano AkAra zAstramAM vaizAkhasthAne rahelA ane keDa upara be hAtha rAkhelA evA purUSanI je kahelo che. vaizAkhasthAna paga pahoLA rAkhIne ubhA rahelA purUSanuM kahevAya che. A lekanA traNa mukhya vibhAga che. 1 aleka, 2 ulaka, 3 tiloka. temAM alaka uMdhA rAkhelA moTA zarAvalAne AkAre che, upara saMkSipta hoya ne nIce jatAM vadhatuM vadhatuM vizALa hoya te adhamukha zarAva kahevAya che. tiya leka rUpAnA For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra zALane kAra vala ne paTe che. udhdhaka tilokanI upara eka vALA zarAva karatAM kAMIka nAnA zarAvanA rApuTane AkAre che. eka zarAva catuM ne thI zarAva tenI upara uMdhuM mUkIe tene saMpuTa kahe che. A hakIka baMjI rIte batAve che-alaka nIce sAta raju pramANa che ne upara ghaTo ghaTa eka raju pramANa che, tibleka eka rAjIpramANe sarakhe che ane ulaka nIce eka rajA pramANe, madhye pAMca rajanuM pramANa ne upara eka rAju pramANa che. raju asaMkhyAtA yojana pramANa hoya che. ra10-11 A traNe prakAranA loka paikI alaka ratnaprabhAthI mAMDIne mahAkAlA sadhI sAta narakanA bhedathI sAta prakAre che. tirthaka aneka prakArano che, kAraNa ke temAM jaMbudrIpAdi asaMkhyAtA dvIpa che ane lavaNasamudrAdi asaMkhyAtA samudra che. tiSkanA bhede paNa tiryakamAM ja che. udghalekanA 15 prakAra kahelA che. te A rIte-9muM 10 muM ane 11 muM 12 muM e be be devakanA ravAnI iMdra ekaja hovAthI 10 prakAra bAra devakanA, nava greveyakamAM traNa adhe, traNe madhya ane traNa uparitana hovAthI traNa prakAra nava greveyakanA, eka prakAra pAMca anutara vimAnano ane eka prakAra IpaprAgabhArA pRthvI ke je siddhazilAnA nAmathI oLa khAya che, jenI upara eka pejane lekAMta Ave che tene-ema sarva maLIne u. lakanA 15 prakAra thAya che. ra1ra have AkAza lokamAtra vyApI ja che ke vizeSa che? ane bAkInA dravyo paNa zI rIte vyApelA che? te kahe che - ___ lokAlokavyApaphamAkAzaM martyalaukikaH kAlaH / lokavyApi catuSTayamavazeSa vekajIvo vA // 213 // bhAvArtha...AkAza lokalokApaka che, kALa malya( manuSya loka saMbaM dhI che, bAkInA cAra (4) lekavyApI che, temaja eka jIva paNa (kevaLarasudUghAta samaye) lekavyApa thAya che. 213 - vivecana-AkAza mAtra lekavyApI nathI paNa lokalokavyApI che. jIvane ajIvanA AdhArabhUta je kSetra te loka kahevAya che ane tethI para aloka che. je A kAzamAM chavAivAdi padArtha paMcaka rahelA che te lekAkAza che ane jyAM juvAdi padArthone sarvathA abhAva che te alakAkAza che. kAkAza ane alakAkAza e mAtra jIvAdikanA AdhArapaNathIja bheda paDe che, bAkI che te baMne ekarUpaja che. kALa dravya manuSyalokavyApI che, arthAt tene mukhya AdhAra cara jyotiSI u For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir para le che ane pAra tiSI pAla anulokamAM eTale caDhIpamAM ne be samudramAM che, tenI pharato mAnuttara parvata che. teTalA kSetranI aMdaraja vartamanAdi kSaNa kALa dravya che. bAkI kALanI vartanA te sarvatra che. bAkInA cAra dravyadharmAstikAya, adharmAstikAya, pugaLa ane jIva lekavyApI che. dharmAstikAya ne adharmAstikAya lokavyApI eka akhaMDa dravyaja che. sUkSma zarIravALA sUphama ekedriya jIvo AkhA lekamAM vyApIne rahelA che. puddagaLa paNa paramANane skaMdharUpe AkhA kAkAzamAM sarvatra vyApI rahela che. eka jIva paNa kevaLI samuddaghAta kare tyAre AkhA lekamAM sarvatra vyApI jAya che. 213 have A dravyo zuM ekekaja che ke aneka che? ItyAdi svarUpa kahe che- dharmAdharmAkAzAnyekaikamataH paraM trikamanantam / kAlaM vinAstikAyA jIvamRte cApyakartRNi / / 214 // bhAvArtha -dhamastikAya, adhamastikAya ane AkAza e traNa ekeka che. bAkInAM traNa anaMta che. kALa vinA pAMca astikAya che ane jIva vinA pAMca akato che. 214 vivecana-dharmAstikAya, adharmAstikAya, ane AkAzAstikAya e traNe ekeka dravyaja che. temAM AkAzane lekAleka vyApakapaNe eka dravya samajavuM kemake lakAkAzane alakAkAza ema be pRthaka dravya nathI. jIvo anaMtA che ane te cAre gatimAM temaja siddhAvasthAmAM pRthapha pRtha svarUpe rahelA che. pugaLa paNa anaMtA che ane te paramANurUpe temaja dvayAkAdithI mAMDIne anaMta paramANunA skaMdharUpe pRthak pRtha rahelA che. kALadravya atita anAgatAdi bhedavaDe karIne anaMta samayAtmaka che. . have astikAya zabda mATe kahe che ke-astikAya zabda kALadravya vinAnA pAMca dravyone mATe che. kAraNa ke kALa astikAya nathI, bAkInA pAMca astikAya che. astikAya pradezanA samUDanuM nAma che. pAMca dravyamAM pradezane samUha che. kALanA pradezanuM nAma samaya che. te samaya vartamAna to eka samayarUpa ja che. te samaye pracaya thatuM nathI. kAraNa ke vartamAna samaye bIje samaye atita bhAvane pAme che tethI kALa astikAya nathI. dharmAstikAya, adhamastikAya ne eka jIvanA asaMkhyAtA pradeza che. (traNe sarakhA che.) AkAza kalAka vyApaka hovAthI anaMta pradeza che. mAtra kAkAza te asaMkhya pradeza che. pudgala dravye anaMtA che. For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIva vinAnA paze dra kastUtvapaNAthI zUnya che, eka chavajazubhAzurA karmo kartA che. 14. dharmAstikAyAdi dravyanuM kArya athavA savabhAva kahe che- ja gatithitimAM cALAM jatyupatravidhAtAM ! sthityupakartA dharmo 'vakAzadAnopakudgalam / / 215 / / bhAvArtha-gati pariNAmI jIva ane pugala dravyane gatimAM sahAya denAra dhamastikAya che, sthitimAM sahAya denAra adharmAstikAya che ane avakAza ApavA rUpa sahAya karanAra AkAzadravya che. 215 vivecana-svayameva gatimAna thayelA jIva ane pudgala e be ne dharmAstikAya gatimAM sahAya Ape che, paNa te nahIM cAlatA evA jIva ke purUgaLa dravyane calAvatuM nathI, mAtra gati pariNataneja sahAya Ape che. jemAM cAlatA evA matsyane jaLa upagrAhaka che tema. vaLI jema AkAza dravya svayameva avagAhamAna dravyane avagAha ApavAnAM kAraNabhUta thAya che paraMtu anavagAhamAna dravyane baLAtkAre kAMI avagAha ApatuM nathI tema. vaLI jema svayameva kRSikArya (khetI)mAM pravatelA kRSibaLa (kheDutone varSo apekSA kAraNe thAya che, paraMtu khetI nahI karanAra kheDuta pAse kAMI baLAtkAre te khetI karAvatuM nathI tema. vaLI je bagalIone garbhAdhAna ke prasava thavAne heya tene varasAdanA garavane zabda sAMbhaLavAthI garbhAdhAna ke prasava thAya che paNa jene garbhAdhAna ke prasava thavAne na hoya tene baLAtkAre varasAdane garjArava kAMI godhAna ke prasava karAvatA nathI tema. vaLI gurU vigerene prAdha jene pApathI viramavuM hoya tene pApathI viramavAmAM nimittabhUta thAya che, paraMtu jene pApathI viramavuM nathI tene pratibadha kAMI baLakAFre pApathI viramAvatA nathI tema. e dAMte pramANe dharmadravyane gatiriNAmavALA che tathA pudagalone gatimAM apekSA kAraNe samajavuM. te ja rIte svayameva sthiti karatA (sthira rahetA) evA jIva pudgalane sthitimAM apekSA kAraNe adharmAsisakAya dravya jANavuM. te kAMI sthira rahevA na IcchatA jIva ke pugalane baLAtkAre sthira rAkhatuM nathI. mAtra sthiti pariNatane sthitimAM te upakArI che. AkAza avakAza levAne icchatA jIva ane pudgalane avakAza Ape che, arthAta tene upaga avakAza arthe thAya che. te kaI IcchApUrvaka avakAza Ape che ema nathI. 215. 1 ahIM IcchA zabda chava sAthe ja joDavo. For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 6. yurala dravya zuM upakAra kare che te kahe che - sparasagandhayaNoH zabado paMcazva mRtyatA sthaulvara / vAna vAvo tAla 26 karmazarIrayanodAmaviceSTitocyAmaduHkhasuravAH syuH / citAro prApya haMsArika rajA 227 || bhAvArtha-pa, rasa, gAMdha, varNa, zabda, baMdha, suddhamatA, latA, saMsthAna, bheda, aMdhakAra, chAyA, ughata ane Atapa e sarva pulasko saMsArI jIvone kama, zarIra, mana, vANA tathA udyAsa dvArA du:kha sukha denArA ane janmamara'NamAM sahAya karanArA thAya che. 216-17 vivecana-pudagale saMsArI jIvone skaMdhapaNe aneka prakAre upakAraka thAya che, paramANapaNe te kAMI paNa karI zakatA nathI. have tenA upakAra gaNAve che-parza, varNa, rasa ne rAMdha e pudagala dravyanA upakAra che, zabdapariNAma paNa yugala dravyanoja upakAra che, karma pudagalane AtmapradezanI sAthe kSIra nIranI je ekalI bhAva thAya che te paNa purUgala dravyano ja upakAra che, anaMta pradezanI skaMdha je suphasa pariNAmane pAme che te pulano upakAra che temaja te che ane idradhanuSyAdinAM LapaNe pariName che te paNa pudagalano ja upakAra che. ura sAdi saMsthAna (AkRti) je thAya che te pugalano upakAra che, aMDarUpa bheda thAya che te paNa pudagalanuM pariNAma che, aMdhakAra, chAyA, caMdra tArA vigereno udyata ane sUryAdikane tapa e sarva pudagalanA pariNAma che. jJAnAvaraNAdi karma te mudde galaneja upakAra che, dArikAdi zarIra, mana, vacana ne kAyA, tenI ceSTA (kiyA), zvAsa dvArA e sarva pudgalanAja pariNAma che. du:khane sukha paNa pudgalajani teja che. jIvitane upagna karanArA dudha ghI vigere ane maraNane upagraha karanArA viSa garala vigere te sarva pugalanAja upakAra [pariNAma che, ahIM upakAra, pari. zrAma, nA ekAvAcI samajavA. eTale upara batAvelA badhA vAnAM yugala rakova ja thAya che. te tene svabhAva che. temAMnA keTalAka bhAva jIvanA sAthe baLavAthI thAya che ane keTalAka svAbhAvika thAya cheparaMtu jIvana bhaLavAthI je thAya che te paNa svabhAva ke pariNAma te pudgala ske dhone samaje. 216-17 have kALa ane jIvadravyanA upakAra batAve che- pariNAmavartanAvidhiparAparatvaguNalakSaNaH kAlaH / samyaktvajJAnacAritravIryazikSAguNA jIvAH / / 218 // For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sa raniMdA ane rANI paNa palaLAmAM baherA ai javuM vadhAre sAruM che. 14 dharAyuM na haraNa karI levAmAM pAMgaLA thaI javuM vadhAre sAruM che. 15 jevuM ApaNane duHkha thAya che tevuM para thAya che ema samajI anya pratI pratikULatA ubhI karavI nahiM, kemake jevuM karIe tevuMja pAmIe. 16 sahu koI sukhanIja cAhune rAkhe che ema samajI sahu kaI puchI thAya temaja sadA IrachavuM ane banatI tajavIjathI tema karavuM. 17 parastrIne ApaNI potAnI mAtA, na, yA putrI tulya lekhathI yukta che." 18 pArakAM dravya (dhana)ne dhULanA TekA samAna lekhavavuM cukata che. 19 saha ke jo jIvita vAve che. temane ApaNA AtmAlya lekhavavA yukta che. 20 dhAma khAdhelI vastunuM pAcana thayA pahelAM khAvuM te viSaya che. 21 tapasyA (ta-japa) karatAM phodha kara te viSatulya che. para jJAna (vivA) meLavIne teno mada kare te viSatulya che. raka gare tevI dharmakaraNI karatAM kapaTa karavuM te viSaya che. 24 hada-maryAdA mUkIne lajAne lopa karo te paNa viSatulya che. rapa nyAya-nIti ane pramANikapaNAthIja potapotAnA adhikAra mujaba vyavasAyavaDe AjIvikA calAvavI e satyadharmavekanuM mukhya lakSaNa che. nyApArjita dravyathIja subuddhi sAMpaDe che. ra6 kSamA-samatA rAkhavI e ke jItavAno amogha upAya che, 27 vinaya-gratA (madurA) dAkhavavI e mada-mAnane jItavAna acuka upAya che. 28 junA-saralatA AdaravI e mAyA-kapaTa jItavAno kharo upAya che. ra9 saMtavavRttinuM sevana karavuM e le-tRNane jItI levA uttama upAya che. 30 samatA rUpI jaLadhArAthI keAdha-agnine sArI rIte hArI zakAya che. 31 kamaLa jevI ke maLa mRdutA, vaja jevA ahaMkArane kSaNavAramAM gALI nAkhe che e AzcaryakArI che. 3ra bajutArUpI jaMgulI maMtranA prabhAvathI mAyArUpI kALI nAgaNanuM pa ugra viSa jotajotAmAM utarI jAya che. 33 saMtoSarUpa amRtavRSTivaDe lobharUpI dAvAnaLa bujhAI jAya che, eTale thI pragaTatI tRSNArUpI javALA zAnta thaI jAya che. For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kAnuM zuddha rUpa Tika : sazapa -Da , upa jema sphaTikanane tuM kALuM nA lADavAthI (lADavAthI te te raMganuM badalAI gayeluM jaNAya che, tema rAgadveSa rUpI upAdhi-saMbaMdhI mAM paNa viparIta bhAva (vibhAva)ne bhaje che. evIja kava re tAre che teja pitAne paritApa upajAvato rahe che. 36 rAga ane dveSa che. bhAvakarma kahevAya che, tene ( saMga) vAdhajIva sAthe anAdi kALane che. tema chatAM kharI gurU meLavI prabaLa puruSArtha e tene aMta paNa thaI zake che. 37 rAga dveSarUpa bhAvakarmathakI AtmAne vAlAvika guNene Avedana karI zake evA aneka dravyakarma pedA thAya che ane avAranavAra zarIra dhAraNa karavA rUpa karma paNa enuM ja pariNAma che. 38 badhAM karmamAM mezanA nidAnarUpa zuddha cAritrathI vimukha rAkhanAra ane khoTI vastumAM (boTAM sukhamAM ) muMjhavI denAra mehanIya karma mukhya asara lekhAya che. eno aMta AvatAM badhAM kamane saheje aMta AvI jAya che. phodha, mAna, mAyA ane lebharUpa kaSAya paNa ene ja parivAra che ane mokSanA dvAra yuddha samakita prAptimAM paNa eja pratibaMdhaka che. 39 khANamAMthI bedI kaDhAtA kaMcana ane mATInA saMbaMdhanI para jIva ane kama saMbaMdha Adi rahita che, tema chatAM prabaLa tha: vege tene teDI mAne kuMdananI jevo zuddha-nirmaLa karI zakAya che. sagya (cayArtha) jJAna, darzana (-- vArtha zraddhA-pratItirUpa satva), ane cArikanuM cAvidha sevana karavAthI A bhA rAkaLa kamaLathI mukta thaI zuddha buddha thAya che, 40 "savI jIva karuM zAsana rasI evI sarasa bhAvanA yukata bALa para bAI svaparakAyA karanAra mahAtIrthaMkara, gaNadhara jevI che. darI sa karI, sarva sarvadazI thai, yathA AyuSya jIvanasuta dazA bharAvIne ane akSaya sukhasaMpadAne vare che. ApaNane aMtaranA maLanI zuddhi Atama evI uttama bhAvanA prApta thAo. hatizam, mitra kapUravijayajI. For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jevA prakAra che, ( anusaMdhAna 52 1 thI have nacikI buddhinuM lakSaNa kahe che. maniyamaya tivAyA | upaulogaphalavai viNayasamutthA havai yuddhI / / 1 / / artha--vinayathI utpanna thayelI buddhi bhArane, eTale meTA kAryane nitAra karavAmAM nirvAha karavAmAM samartha hoya che, dharma, artha ane kAma e traNa vargane pratipAdana karanArA sUva tathA tenA arthanA sArane graha karanArI hoya che, tathA A loka ane paralokanA zubha phaLane ApanArI hoya che. ahIM koIne zaka thAya ke "A sthaLe askRtanizcita eTale zAzvanA AdhAra vinAnI buddhi kahevAne viSaya che, tethI A gAthAmAM traNa vargane pratipAdana karanArA sUtra tathA arthanA sArane grahaNa karanArI buddhi kahI tethI tenuM akRtanizcitapaNuM ghaTatuM nathI. kAraNa ke zratane abhyAsa karyA vinA traNa varganA sUtra ane arthanA sAranuM grahaNa karavApaNuM (jJAna) thaI zakatuM nathI." A zaMkAnuM samAdhAna kare che ke-prathama cAra prakAranI buddhinI vyAkhyAmAM prA karIne achUtanizcitapaNe kahyuM che, tethI kadI a5 zrutane Azraya karavAmAM Ave che tethI kAMI deSa nathI. ziSya jananA upakArane mATe udAharaNa vaDe have nacikI buddhinuM svarUpa dekhADe che. nimitta atthasatthe a2 leha mAgie aTa kRva5 ase ad| madabha7larUNagI9 agae10 rAhie / 11 gagiAya12 // 11 // sIbhA sADI dIhaM ca taNaM avasavvayaM ca kuMcasta13 / tibbodae a14 goge ghoDaga par3agaM ca rurakAo15 / / 2 / / artha nimitta 1, arthazAstra 2, lekha 3, gaNita 4, 5 pa, azva 6, gadheDA 7, lasaNa 8, graMthi 8, agada (esaDa) 10, rathika 11, gaNika 12, jInI sADI, lAvuM tRNa, kaica pakSInuM apasavya (jamaNI bAjue vAmana 13, tIvra udaka 14, tathA baLada, gheDa ane vRkSa parathI paDavuM 15, A darati niyikI buddhi upara javA. te anukrame saMpathI A pramANe che. 1 paheluM nimittanuM dRSTAMta A pramANe, - kei eka siddhaputra hatuM. tene be ziSyo hatA. teo nimitta zAsa bhaNatA For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir buddhisvarUpa. hatA. temAMthI eka ziSya bahumAnapUrvaka gurUne vinaya karavAmAM tatpara rahetA, tathA je kAMI gurU upadeza karatA, te sarva satyapaNeja aMgIkAra karIne pitAnA zi tamAM niraMtara tene vicAra (manana) karate, ane vicAratAM je kAMI saMdeha rahe te pharIthI vinayavaDe gurU pAse AvIne pUcho. A pramANe niraMtara vicArapUrvaka zAstranA arthanuM ciMtavana karatAM tenI buddhi ghANI utkRSTa (tIphaNa) thaI. bIje vidyAthI A sarva guNethI rahita hatA. te banne zi ekadA gurUnI A jJAthI ke najIkanA gAma tarapha javA cAlyA. tyAM mArgamAM temaNe keTalAMka - TAM pagalAM joyAM. te joIne buddhimAna ziSya bIjAne pUchyuM ke-"A konAM pagalAM che?" teNe javAba Ape ke-"AmAM pUchavA jevuM zuM che? A pagalAM hAthInAM che." tyAre te vicAravAnuM bolyA ke-"ema na bela, A pagalAM hAthaNInAM che, eTaluM ja nahIM, paNa te hAthaNI DAbI AMkhe kANI che, vaLI tenA upara besIne ke rANI jAya che, te rANuM bharavALI ane garbhiNI che, teNInI prasUtine kALa paNa saMpUNa thayo che, tethI AjakAlaja te prasavaze, temAM paNa teNIne putra ja thaze." A sarva sAMbhaLIne bIjAe kahyuM ke-"A sarvane nizcaya zI rIte thAya ?" buddhimAne kahyuM ke-"jJAnanuM phaLa pratItija (khAtrIja) che. mATe AgaLa jatAM tane khAtrI thaze." A pramANe vAta karatAM teo Icchita gAme pahoMcyA. te gAmanI bahAra meTA sovarane kAMThe te rANane AvAsa je. hAthaNIne paNa DAbI AMkhe kANa je. teTalAmAM te rANInI pAse rahelI kaI dAsIe AvIne keImatrI jevA moTA adhikArIne kahyuM-"rAjAne putrane lAbha thaze, tenI tamane vadhAmaNI ApuM chuM." te sAMbhaLIne buddhimAne bIjane kahyuM ke-"A dAsInuM vacana saMbhaLa." teNe kahyuM ke-"meM sAMbhaLyuM, tAruM jJAna asatya nathI." - tyAra pachI te bane te savAramAM hAtha paga joine tenA kAMDA para vaTa vRkSanI nIce vizrAMti levA beThA. tevAmAM kaI vRddha strI mAthe jaLo bharela ghaDe laIne tyAMthI nIkaLI. teNIe A bannenI AkRti ane vicAryuM ke-"kharekhara A koI vidvAna jaNAya che, mATe Ane huM dezAMtaramAM gayelA mArA putranuM Agamana pUchuM." ema vicArIne teNIe temane prazna pUchaze. praznane ja samaye teNInA mAthA para rahelo ghaDe bhUmipara paDI gaye ane tenA seMkaDe kakaDA thaI gayA. te joIne tarata ja pilA vicAra rahita zive javAba Ape ke-"tAre putra A ghaDAnI jema nAza pAme che." te sAMbhaLIne vicAravAnuM che ke-"he mitra! ema na bola. A vRddhAne pura ghera AvyuM che." ema kahIne teNe vRddhAne kahyuM ke-"mAjI ! tame tamAre ghera jAo ane putranuM mukha jue." te sAMbhaLIne jANe navuM jIvana AvyuM For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org tene ane patI te vRddhA tene eka vakhate vIrAvA paNa potAnA deza bhagavAne namana karyuM ane teNIe putrane vRttAMta kA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAna para gai, tu cAra to nAnI zA ii thA te nimittiyAne pachI te vRddhAe putrane pUchIne vastuno bheTo vacce keTalAka rUpiyA laI pelA buddhimAn nimittiyA pAse jaine tene AvyA. te jene avicArI ziSya peda rAhita nanamAM vicAra karavA lAgyA ke kharekhara ane zune sArI rIte bhaNAvye ja nathI, ema na hoya teA ne kema kAMi na vnaNyu anede madhu zI rIte jANyu ?" tyArapachI te banne gurUnuM kArya karIne pAtAnA gAma pratye rU pAse AvyA. te vakhate vicArAt ziSye gurUnuM darzana thatAMja mAthuM namAlI hAthe joDI DumAna pUrvaka AnaMdanA azruthI A netravALA thaI gurUnA ! kanaLamAM peAtAnuM mastaka sUkI praNAma karyA ane bIjo te paththaranA staMbhanI jema rAtAnA zarIrane jarA paNa namAvyA vinA ja irSArUpI agninA saMbaMdhathI dhanadhananA ubhA rahyA. te joI gurUe tene kahyuM ke" he vatsa ! tu kema pagamAM paDatA nathI ? " te Avye ke" jene tame sArI rIte bhaNAvye che teja tamArA pagamAM paDaze; huM nahIM paDuM'. zurU bolyA ke me tane sArI rIte nathI lAgye ema te zI rIte vlacu ?" tyAre teNe pUrvanA sarva vRttAMta gurUne kahyA ane chevaTe kahyuM ke-" Anu jJAna sarva satya thayuM ane mArUM asatya thayu. tethI Ape tene lAvyA tevA mane bhaNAbyA naDI ene huM kahuM chuM, " te sAMbhaLIne gurUe pelsa vivAnane pUchyuM ke" he vatsa ! kahe, A sarva te' zI rIte baccu ? tyAre te maLye ke me ApanA caraNanI kRpAthI,vicAra karyAM - A pagalAM hAthI vAtanAM che te te pragaTaja che, paNa e pagalAM hAthInAM che ke hAthInAM hai ? te sa MbaMdhI vizeSa vicAra karatAM tenuM sUtra joine hAthaNInAM A pagalAM che eno mane nizcaya thayeA. pachI mArganI jamaNI bAjue vADa upara karelI latAonA samUha te hAthaNIe ukheDele jeMce, ane DAbI bAjue kAMi spA karelA paNa taiyA nahIM, tethI meM nizcaya karyo ke te DAbI AMkhe kANI che. tathA AvI rIte parivAra sarhuita hAthaNI upara ADha thaine bIjI koi javAne lAyaka nathI, mATe avazya kAi rAjAnuM aMgabhUta mANasa jAya che, ema meM nizcaya karyo. pachI teNe koi eka ThekANe hAthaNI uparathI utarIne zarIraciMtA karI hatI, nI cikI ene te rANI che ema me' nizcaya karyAM. tyAM pAsenA koi kAMTALA vRkSa upara teNInA rAtA vastranA cheDAnA ta Mtu vaLagelA jovAmAM AvyA tethI te sadhavA ( bharavALI ) che ema do For Private And Personal Use Only l: Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sa. phI para DAdha ke daIne uDI judI thI te gati , , na tene jo pA pRthvImAM vadhAre khuMcI gae hato te joine ane kAla loDA vakhatamAM ja thaze, ema meM joyuM. have pilI vRddha strIe je vakhate prazna karyo. te vakhate ja tenA rAdhA ne ghara paDI gayete joIne meM vicAra karyo ke je A ghaDA jemAMthI utpanna thaze temAMja maLI gaye, tema putra paNa jyAM utpanna thaye tyAM Avela che. A pramANenA tenA khulAsA sAMbhaLIne gurUe te vicAravAnanI sAme AnaMdita rahasuvaDe joyuM ane tenI prazaMsA karI. pachI bIjAne kahyuM ke-"A bAbatamAM tAja deva che, kemake tuM abhyAsa karyA pachI tenuM manana karato nathI. emAM mAro koI paNa deSa nathI. kAraNa ke ame to mAtra zAstranA pArthane upadeza karavAnA adhikArI chIe, bAkI teno vizeSa vicAra karavAne tamAre adhikAra che." ahIM vicAravAnanI nacikI buddhi jANavI. 2 arthazAstra upara kalpaka nAmanA maMtrInuM daSTAMta che. te anya sIbethI jANI levuM. temAM paNa nacikI buddhinI dhAnyatA che. 3-4 Teva eTale lipinuM jJAna ane zAna eTale gaNitanuM jJAna che. tenAM abhyAsamAM jeTale aMze vinayaguNa hoya teTale aMze pallavita thAya che. tethI te bannemAM paNa nayiMkI buddhinuM prAdhAnya kahevAya che. 5 muM daSTAMta che te A pramANe che - pitAnI jamInamAM ku karavA mATe ke kRpIkAre tenA jANanArAne pUchyuM, eTale khAtanI kaLAmAM kuzaLa purUSe kahyuM ke "ATaluM uMDuM khedavAthI A jagyAe pANI nIkaLaze. " pachI teTaluM uMDuM khAvuM, paNa jaLa nIkaLyuM nahIM. tyAre te khedanArAoe pelA khAtakaLAnA jJAnavALAne jaNAvyuM ke tamArA kahyA pramANe khAdya chatAM jaLa nIkaLyuM nathI." tyAre teNe kahyuM ke-paTAnI pAnIvaDe kuvAnI aMdaranA paDakhAmAM prahAra kare." tene te pramANe pAnIne prahAra karyo ke tarata ja te. mAMthI pANI uchaLyuM. ahIM khAtanI kaLAmAM kuzaLa mANasanI nacikIbuddhi jaNavI. 6 cha varSanuM daSTAMta A pramANe-- ekadA dvArakA nagarImAM enA ghaNA vepArIo avo laIne vecavA AvyA. te vakhate zrI kRSNa vAsudevanA sarve kumAree sthaLa kAyAvALA ane moTA mATI ane temAMthI kharIda karyo. kRSNa vAsudeve tevA e na letAM temAM eka nAne ne durbaLa chatAM sArA lakSaNavALa azva have te grahaNa karyo. te azva gama For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 48 jaina dharma sakArA. nAdika kAryamAM nipuNa ane bIjA ghaNA ane lAbhadAyI nIvaDyo. ramIM kuNa vAsudevanI nacikI buddhi jANavI. 7 sAtamuM jove nuM daSTAMta A pramANe-- koI eka rAjA navIna yuvAvasthAmAM Avela hovAthI juvAnane ja suMdara ane sarva kAryamAM samartha mAnato hato, tethI teNe pitAnA sainyamAM sarva juvAnane ja rAkhyA, ane jeTalA vRddha hatA te sarvane rajA ApI. pachI te rAja eka divasa sanya laine divyAtrA karavA nIkaLe. mArgamAM eka moTI aTavImAM paDyo. tyAM jaLa nahIM maLavAthI sarva mANaso tRSAthI pIDA pAmavA lAgyA. te vakhate rAjA "have zuM karavuM ? ' tenA vicAramAM mUDha banI gaye. tevAmAM koI mANase tene kahyuM ke-"he svAmI ! kaI paNa vRddha mANasanI buddhirUpI nAva vinA A ApattirUpI samudra ApaNAthI tarI zakAze nahIM, tethI A5 kaI paNa ThekANe vRddha purUnI zodha karA." te sAMbhaLIne rAjAe AkhA sainyamAM paDatuM vagaDAvyuM ke "ApaNI, sAthe kaI vRddha purUSa Avela hoya te teNe mArI pAse hAjara thavuM. " te sainyamAM ke eka pitRbhakta purUSe gupta rIte potAnA pitAne sAthe ANelo te, tethI teNe hera karyuM ke-"mArI sAthe mArA pitA che tevRddha che. te sAMbhaLIne rAjasevake tene rAja pAse laI gayA. rAjAe tene mAnapUrvaka pUchayuM ke-"he mahApurUSa! kahe, A sainyane jaLanI prApti zI rIte thAya? " teNe kahyuM- he deva! gadheDAone chuTA mUkI de, teo je ThekANe pRthvIne suMche, tyAM pANI ghaNuM najIka che ema jANavuM." te sAMbhanIne rAjAe te pramANe karAvyuM ane gadheDAe je jagyA sudhI tyAM khodAvyuM eTale pAchuM nIkaLyuM, ane sarva sainya svastha thayuM. ahIM vRddha purUSanI nAyikI buddhi jANavI. 8 AThamuM sara nuM daSTAMta A pramANe- keTalAka nA svAmI eka vepArIe amuka mudatane niyama karIne kaI purUne azvapAla tarIke rAkhyuM. tenI nokarInA badalAmAM tenI icchAmAM Ave tevA be are ApavAnuM TharAvyuM. pachI te purUSa anuM rakSaNa karavA lAgyo. keTalAka kALe tene adhasvAmInI putrI sAthe prIti thaI. tethI teNIne pUchyuM ke-"A sarve amAM kayA ane sArA che?" teNIe kahyuM ke-"A sarva amAM je be a pattharathI bharelI masake vRkSane zikhara uparathI paDatI mUkatAM chatAM paNa tene zabda sAMbhaLIne trAsa na pAme te a* suMdara yuvA." te sAMbhaLIne teNe te rIte 1 pitA upara bhaktivALa For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir buddhivarUpa. parIkSA karIne temAMthI sarvottama be avo jANI lIdhA. pachI potAnI mudata pUrva thae potAnI nokarInuM mUlya mAgatI vakhate teNe kahyuM ke-mane amuka amuka be a Apo." tyAre adhasvAmIe kahyuM ke -"bIja amAMthI be sArA ane ne laI le, A be a"thI ja tAre zuM prayojana che?" azvapALe bIjI a* levAnI IcchA batAvI nahIM, paraMtu teja be ave mAgyA. tyAre te azvasvAmIe pitAnI strIne te vAta jaNAvIne kahyuM ke-"A purUSane ApaNe jamAI karIne rAkhIe, nahIM to te ApaNA be mukhya ane laI jaze." te sAMbhaLIne te strIe tema karavAnI nA kahI. tyAre pharIthI azvasvAmIe kahyuM ke-A sArA lakSaNavALA aAe karIne bIjA ghaNA ave ApaNane prApta thAya che, ane kuTuMbanI vRddhi thAya che, mATe A lakSaNavALA e ApI na detAM mArA kahevA pramANe karavuM ThIka che." te sAMbhaLIne teNIe tema karavAnuM aMgIkAra karyuM. pachI teNe te purUSane - tAnI putrI ApIne tene gharajamAI karyo. ahIM e ane jANI levAmAM pitAnI putrIne hAtha che ema samajavAmAM azvasvAmInI vainAyikI buddhi jANavI. 9 navamuM graMthanuM daSTAMta te A pramANe- pADalipura nagaramAM muDa nAme rAjA hato. tenA para bIjA dezanA ke rAjAe traNa vastuo jaitune mATe mokalI. temAM eka gupta sUtra hatuM, jene cheDA bhANavAmAM AvatuM nahatuM. bIjI be cheDe sarakhI jADAIvALI lAkaDI hatI, tenuM mULa tathA cheDe jANI zakAya tema nahotuM. trIjI vastu lAkhathI lapeTela dAbaDe hato, tenuM dvAra (DhAMkaNa) jaNAtuM nahotuM. A traNe vastu muraDa rAjae pitAnA badhA sabhAsadene batAvI, paraMtu koI tene bheda jANuM zakyuM nahIM. pachI rAjAe pAdalipta nAmanA AcAryane bolAvyA. rAjAe tene pUchayuM ke-"he pUjya ! Apa A vastunA svarUpane jANe che ?" tyAre surie kahyuM ke-"hA" pachI sUri mahArAje sUtrane garama jaLamAMkhAMvyuM. garama jaLanA saMbaMdhathI tenA para paDeluM mINa AgaLI gayuM, eTale tene cheDe jANavAmAM AvyuM. lAkaDIne jaLamAM naMkhAvI eTale te lAkaDIne je bhAga gurUpaNane lIdhe pANImAM Dute tenuM mULa che ema jANyuM. tathA dAbaDo garama jaLamAM nAMkhe, tethI tene paDelI lAkha ogaLI javAthI tenuM DhAMkaNuM pragaTa dekhAyuM. tyArapachI rAjae sUrine kahyuM ke "he bhagavana ! Apa amArAthI jANI na zakAya evI koI paNa ketukavALI vastu batAvo ke jethI tene huM tyAM ekaluM." tyAre sUrie eka tuMbaDuM laI tenI eka bAjAne nAno kakaDe kApI te tuMbaDAmAM ratna bharyA. pachI te kApelA kakaDAne evI yuktithI sIvI lIdho ke te koI paNa jANI zake nahIM. pachI teNe anya dezanA rAjapurUne kahyuM ke A tuMbaDAne bhAMgyA vinA temAMthI ratno For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir na dha gA kI levo. ' te rAjapuSoe ghA prayatna karyA paNa temAMdhI tevI rIte ane kArTI mA nahIM. AthI pAlama vRttinI vanayI buddhi jANavI. 60 dAsuM da ruDanu daSTAMta che te A pramANe koi nagaramAM eka rAnta tei!, tenA nagarane kAi zatru rAjAe cAtaraphathI potAnA sensarDa pheTI lIdhu. te hakIkata jANIne rAjAe sarva jaLAzayane nakAmA karI nAkhavA sArU temAM nAkhavA mATe cotaraphathI viSa lAvavAnA sarva prajAne hukama karyo. tethI sarva jano potapotAnI zakti pramANe vidha lAvI lAvIne rAjAne ApavA lAgyA. temAM eka vaidhe javanA dANA jeTaluM viSa lAvIne rALane ApyuM, ane kahyuM ke- huM svAmin ! A viSe grahaNa karAra " rAjAe ghaNuMja gheDu' viSa joine tenApara kApa karyA. tyAre vaidre vinatipUrvaka kahyuM ke- " he deva ! A ATaluM viSa paNa sahastravedhI eTale hajAra prANIene nAza karanArUM che, mATe mArA para kApa na karo. " rAjAe puchyu ke te zI rIte jANavuM ? " vedya - huM deva ! koI eka vRddha hAcI magAvA." tyAre rAntae hAthI magAbhyA. pachI vacce te hAthInA pUchaDAne eka vALa ukheDIne te vALanA chidramAM viSanA saMcAra karyo. te vizva hAthInA je je bhAgamAM prasaravA lAgyuM te te sarva bhAga viSamaya thatA jovAmAM AvyA. pachI vaghe rAjAne kahyuM ke huM deva ! A Akho hAthI viSarUpa thaI gaye che. je prANI A hAthIne khAya te paNa viSamayaja thaI jAya, ema eka hajAra vAnI para'parA sudhI tenI asara thAya. A rIte A ceDu' viSa paNu sahastravetrI che. " pachI hAthInA vinAza thatA dekhIne rAjAnuM mana du:khI thavA lAgyuM. tethI teNe vaidyane pUchyuM ke " A hAthIne sArko karavAne kAI upAya che ? " vedya ka " 6 hA che. ' ema kahI teNe teja vALanA chidramAM eka auSadha nAkhyu, tethI prathamane samagra vizvavikAra kSaNa mAtramAM zAMta thayA ane hAthI sAje thaye. te taiI rAjA vaidya upara saMtuSTa thayo. ahIM vaidyanI vainayikI kSuddhi ntaNu 11-12 rathikanuM ane gaNikAnuM e be dRSTAMta zrI sthUlabhadranI kathAmAM che. rathika mANa upara mANu sAMdhIne Amra vRkSanA phaLanI lue toDI, ane gaNikAe sarasavanA DhagalA upara soya mUkIne tenApara nRtya karyuM; te anne cenayikI buddhinA phaLa tavA. 13 mu bhInI sADI, lAMbu tRNu ane kAMca pakSInuM apasavya (jamaNI bAju ) javuM e hRSTAMta A rIte che--- koi nagaramAM kAi eka rALa hatA. tenA putrAne koi eka AcArya kaLA For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DA lAgo. rAjakumArae te AsAne khAnagI rIte ghara drA : te dravyana: le. rAjAe tene mArI nAkhavAne vicAra karo, te kaM. ra, kavarInI jANavAmAM AvI, tethI temaNe vicAryuM ke- A AcArya ApA vi yA hovAthI kharekhara pitA che, tethI koIpaNa prakAre emane ApaNe ApattimAM rAvA joIe. pachI jyAre te AcArya bhajana karavA mATe AvyA ane teNe snA karavA mATe sADI mAgI tyAre te kumAre sADI sUkI chatAM paNa kahevA lAgyA "hisA to hajI bhInI che. tathA dvAranI sanmukha tRNa rAkhIne bolavA lAgyA ke-"aho. rajA tRNa bahu lAMbuM jaNAya che." vaLI pahelAM kreca pakSI pAse hamezAM te AcAryanI pradakSiNA karAvatA hatA, tene hamaNAM teoe AcAryanI jamaNI bAjue bhamA. e vaNe nizAnI jeIne AcArya jANyuM ke-"sarva rAjalaka mArI virUddha thayA che, mAtra A kumAre mArA paranI bhakitane lIdhe mane jatA rahevAnI cetavaNI Ape che. ahIM kumAranI vaiyikI buddhi jANavI. 14 muM tItra varasanuM daSTAMta A pramANe che - koI eka vaNikanI strIe potAno pati cirakALathI paradeza gayela hevAthI dAsIne bolAvIne pitAne abhiprAya jaNAvyuM ke "he dAsI! ke juvAna pune lAva." te sAMbhaLIne dAsIe ke purUSane ANe. pachI tenuM nakhakarma, ra, snAna vigere karAvyuM. rAtrIe te banne vilAsane mATe bIjA mALa para caDhyA, te samaye megha varasavA lAge eTale tRSAthI pIDita thayelA te purUSe te vRSTinuM tIvra udaka ( bhAre pANI pIdhuM. te pANI viSa sarSanA vidhavALuM hatuM tethI tenuM pAna karavAthI te tarata maraNa pAmyo. eTale tene vaNikanI strIe rAtrinA pAchalA pahere eka zUnya devakuLa (devAlaya) mAM mUkAvyo. prAta:kALe koTavALe tene jeIne tapAsa karyo to tenuM nakhakarma vigere tAjuM kareluM joyuM. te uparathI temaNe sava hajAmane bhegA karIne pUchayuM ke-"AnuM nakhakarma vigere jeNe kayuM che ?"temAMnA eka hajAe kahyuM ke amuka vaNikanI strInI dAsInA kahevAthI meM AnuM nakhakarma vigere kAleja karyuM che." te sAMbhaLIne keTavALe te dAsIne bolAvIne pUchayuM. e pahelAM to hA kahyuM nahIM, paNa pachI teNIne khuba mAra mAryo tyAre jevuM banyuM hatuM tevuM teNIe karI ApyuM. ahIM keTavALanI nacikI buddhi jANavI. 15 muM vajha, garva ane ila parathI paDavuM tenuM daSTAMta A pramANe che. kaI eka akutapuNya purUSa hato. te je je kArya karatA te te sarva tene zA- jeNe puNya nathI karyuM te. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir para patine e jatuM hatuM. ekadA teNe potAnA mitra pAsethI be baLada mAM laine khetara che, ane bIje divase sAyaMkALe te kAna pAcho lAvIne mitranA vADAmAM mUkayA. te vakhate tri bhojana karatA hatA. tethI tenI pAse gaye nahIM. mAtra te mi te bALakane potAnI draSTithI joyA hatA. tethI te apuSya potAne ghera ga. pachI te baLa vADAmAMthI nIkaLIne gAma bahAra gayA. tyAMthI tene zaro laI gayA. haLadanA dhaNIe baLadane vADAmAM joyA nahIM, tethI teNe te vicArI zakuta puNya pAse potAnA baLada mAgyA. paNa te kayAMthI ApI zake ? tyAre bALakane svAmI tene rAjadvAramAM laI grA. mArge jatAM azvapara ArUDha thayelA koI purUSa tenI sanmukha Avato hato. te purUSane ave pADI nAMkhyo. pachI te azva nAgI jatA hatA, te vakhate gheDAvALa kahyuM ke A azvane lAkaDI vaDe mArA." te sAMbhaLIne pelA amRtapaNe te ane marmasthAnamAM lAkavane prahAra karyo. tethI te mRtyu pAme. te joIne te pure paNa te varakane paka te traNe jaNa jeTalAmAM nagaranI samIpe AvyA, teTalAmAM nagaranA dvAra baMdha thayelA hovAthI teo nagaranI bahAra rahyA. tyAM bIjA ghaNA no sutelA hatA. te vakhate te akRta puNe vicAryuM ke-A ApattirUpI samudrathI mAre vistAra thavAno nathI, mATe he gaLAmAM phasA nAkhI A vRkSa para laTakIne marI jAuM." ema vicArIne teNe te pramANe karavA mAMDyuM. jIrNa vasanA kakaDAvaDe teNe gaLAmAM phase nAMkhe. te jIrNa vastra atyaMta jhI hovAthI tarata ja tuTI gayuM. tethI te bicAre te vRkSanI nIce sutelA nAnA rAnI upara paze. te naTanA havAmInA gaLAnA pradeza upara teno sarva bhAra AvavAthI te mRtyu pAme. tethI te naToe paNa tene paka. prAta:kALe sarve rAjakAramAM gayA. prathama pharIyAdI traNe jaNAe potapotAno vRttAMta kahyA. te sAMbhaLIne amArA rAjakumAre te amRtapuNyane pUchyuM, tyAre te dInanA lalA mukhe badhI hakIkata savistara kahune bolyo ke-"he deva! teo je kahe che, te sarva satya che. te sAMbhaLIne te amAtyarAjakumArane tenA para dayA AvI. tethI pahelA phariyAdIne kahyuM ke- A tArA baLada pAchA Apaze, paraMtu te tArA jene ukheDaze. je vakhate te tArA netrovaDe baLadane joyA, te ja vakhate A tArA baLadanA devAhita thaI gayo che. je kadAca te tArA netravaDe baLadane na joyA heta te A pitAne ghera ga ja na hota. kemake je mANasa jene je vastu ApavA Avyo hoya te mANasa tene nivedana karyA vinA ApavAnI vastu emanI ema mUkIne pitAne ghera jAya ja nahIM." A InasApha sAMbhaLIne teNe rasto paka 1 rAjakumAraja amAtyapaNAnuM kAma karanAra hato. For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che, pachI amAtye azvanA svAmIne kahyuM ke A mANasa tene adha Apaze, paraMtu tArI jilDA te kApo. kemake tyAre tArI jihAe kahyuM ke A "ane lAkaDe mAra? " tyAre ja teNe lAkaTIvatI ane mAryo che, nahIM te A mArata 7. vaLI je lAkaDI vaDe mAranAra A mANasane daMDa thAya, te tArI jilDAne daMDa kema na thAya ? " A pramANene InasApha sAMbhaLIne te paNa raste paDyo. pachI rAjakamA ne kahyuM ke-AnI pAse koi paNa nathI, tethI tamane zuM apAvIe? paraMtu tene eTalI zikSA to karI zakIe ke A mANasa vRkSanI nIce mRtyu pAmelA naTanI jema sue ane tamArAmAMthI koI paNa naTa AnI ja jema gaLAmAM pho nAMkhI jhADa upara laTakIne pitAnA zarIrane AnI upara paDatuM mUke." A InasApha sAMbhaLIne te pramANe karavAne azakata evA naTae paNa tene choDI de che. ahIM kumAra amAtyanI venacikI buddhi raNavI. vainAyikI buddhiparanA daSTAMte saMpUrNa -- --- mArUM tetrIzamuM varSa. mane batrIza varSa purA thayAM, e kALa evI rIte gaye ke jenI aMdara mArI AvasthAnA pramANamAM je kaMI paNa kartavya mArAthI thAya te karavAno meM prayAsa karyo che. kALanuM svarUpa vicitra che. atIta kALa anaMta gayA, temAM dara samaye samaye vadhAre thayeja javAno te paNa te anaMtaja rahevAne. kALanI Adi koI joI zakayuM nathI, tethI tene anAdi gaNele che. anAgata kALa paNa anaMta che, temAMthI pratisamaye samaye ghaTADo thAya che te paNa te anaMtaja rahevAne. phakta vartamAna kALane eka samayaja vartamAna tarIke rahevAne. eka samaya bIjA samaya pachI anIta kAnI gaNatrImAM Ave che. te game te gaja-rIte hAthamAM AvatA nathI. tethI vartamAna kALanoja sapha6paga karI levAnuM rAnI mahArAjAonuM kathana che. e tattva dhyAnamAM rAkhI vartamAna kALane je avasara mane prApta thAya che, tene upayoga karavAne huM batrIza varSathI cAzakita pravRtti karuM chuM. jemAM vartamAna kALano sadupayoga kare che teo ja svapara unnati sAdhI zake che. A caitra mAsamAM zAzvatI eLa-AMbala tapanI Ave che. te nimitte pavitra parama kalAkArI navapada ArAdhanA karavAno mahimA che. caitrI punamane divase pavitra huM jaya tIrthanI yAtrA paNa ghaNe mahimA che. carama tIrthakara bhagavata mahAvIra"svAmI jenA zAsanamAM ApaNe vasIe chIe temanA janma kalANukane divasa A. For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sa galatane vaMdana karI Atmika RddhimAM agnimAM nyUnAlikapaNa hoya bhagavata valadeva, ninAca, kezu che ane zvaranAtha A tetrIzamA varSamAM praveza karU chuM. sarva nI kara bhagavaMtanI ke baLamAM kaMi haphAvata heAtA nathI, paNa laka ke--mAruSika iM lagavata RSasadeva A phaLanAM Adi tItha kara thayA che. tenI utkRSTa puNyAI ne mahimA jeTalA vadhu vIe teTalA de che.. te potAnA khAtmAne uddhAra karI gayA, eTaluMja nahi paNa pazcAta jagajIvAnA uddhArane. mATe zuddha dharmanuM bIja ropI gayA ke jenA ArAdhanathI anaMtA chavA pAtAnA AtmAne uddhAra karI mApada meLave che. tembrenA vazamAM asa Mkhya manukhyA zuddhadhananuM ArAdhana karI AtmAnA uddhAra karI kRtakRtya thai gayA che. bhagavata zAMtinAtha, kuMthunAtha ane aranAtha e traNa tIrthaMkara e padavInA dhAraka hatA, kemake tee vyakati paNa hatA. A cAre tIrthaMkara bhagavaMta A manuSya kSetramAM sarvArtha siddha vimAnathI AvIne peAtAnI mAtAnI kulImAM utpanna thayA hatA. sarvArthasiddha vimAnanA devanu AyuSya tetrIza sAgaropamanu hAya che. temAM utpanna thanArA de! ekAvanArI hoya che. cAra gatimAM devagati uttama gaNAya che, temAM paNa anuttara vimAnanA deve uttama gaNAya che. pAMca anuttara vimAnamAM sarvArthasiddha vimAnavAsI deve niyamA ekAvatArI hAya che. ane temanuM AyuSya niyamA tetrIza sAgarepanatu hoya che. bAkInA cAra vimAnanAM AyuSyamAM jaghanya utkRSTanI tAratamyatA che. A sarvAsiddha vimAna uparAMta deve vasavAnuM zrIMntu sthAna nathI. jIvAnA AyuSyamAM utkRSTa tetrIza sAgaropama karatAM vadhatu AyuSya koInuM hatuMja nathI. mAgAnI bhava mATe bAMdhela tetrIza sAga pamanA AyuSyavALA veneutpanna thavAnA sthAna e che. sarvoIsiddha vimAna a sAtamI na . sarvArthasiddha vimAnavAsI deve niyamA samakitI haiAya che. eTale jee nesamakita (seluM nathI evA jIve tyAM upa thavAnI lAyakAta dhAvatAM nathI. sAMtana narka utpanna thanArA javA mithyAtvI hoya che, samitI jIva trIjI na karavuM uparanI narkamAM jaI zake nahI. apramatna guNuDANAthI upalA juguDAne va munimahAtmAe je upazama zreNI mAMDIne gIramA guguDANA mu pahoMcI sattAmAM rahelA mehunIya kamane upazamAvI zuddha AtmadhyAnamAM ramajutI karatA hoya che, tenu AyuSu te tyAM pUrNa thAya che te teo sAtAvedanI karmana adha karIne sarvArthasiddha vimAnamAM utpanna thAya che. tee nimaLa avadhi jJAnavAnuM hoya che ane tenA yoge vicaratA evA tIrthaMkara mar3ArAjanA mananA praNAmane vananI zuda 13 ne che. mAthA pavitra nA bane te ma bhAgyazALI mAnuM chuM For Private And Personal Use Only r Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 ranA gunA : nAnuM hoya che. . . kAyAne pAra rahe che, je zuddha dabAye--tArAnA DivA paDatA kALa bata kare che. A sAMIsaddha vimAnavAhI de nagara pagalAnA visAmArUpa te sthaLamAM utpanna thAya che, evI temane upamA apAya che. je gyA te utpanna thAya che te evI maka suMdara heya che ke jenuM varNana zAstramAMthI khAra: sAMbhaLavA jevuM che. te khyA upara caMdo hoya che. tenA upara minAM jhumakhA leya che. te saghaLAM vAyunA cage aphaLAya che, tethI tenI aMdarathI rADArAgaNa nATaka pragaTa thAya che. A A kudaratI hoya che. tyAM teo satAve karmanA hRdayanA pratApe zAMtimAM rahe che. sAtamI narake lATa rUdrapariNAmavALI mA ane jaLacara jI utpanna thAya che. cakravartipaNAnI addhi jogavatAM ja kALa kare te te niyama rAtanI nake utpanna thAya che. tene cakravarti paNuM choDI cAritra aMgIkAra karI dharma ArAdhana karatAM kevaLajJAna utpanna kare te mokSe jAya, nahi to devAmAM jAya che. jaLacara mAM sAtamI narake janArA taMdalIAmanuM draSTAMta prasiddha che, narkanI aMdara asatAvedanI karmanA udayathI utpanna thayelA chene mAna du:kha bhogavavuM paDe che. jenuM varNana zAstrakAroe kareluM ApaNe sAMbhaLIe chIe. te sAMbhaLatAM bhavya jIvane AMkhamAMthI kamaLa hRdayane lIdhe azu nikaLI jAya che. jagatanI aMdara dareka jIva sukhane i che che, sukhanuM kAraNa satAvejanI karanA udaya che. du:khane kaI IcchatuM nathI. chatAM asAtA vedanI karmanA udayane lIdhe duHkha gavavuM paDe che. e sAtA asAtApadanI karmane AdhAra Ave che, ane teja tene zita che. jyAre A pramANe vastusthiti che tyAre mAtA asAtA vedanI karma baMdhananA kAraNe mArA vAMcakonA lakSa upara lAvavAnI mane AvazyakatA lAge che. mAre vAMco asAtavedanI karmabaMdhananA kAraNe jANI. te na thadhAya tevA prakAranI pravRtti kare evI mane IrachA thAya e svAbhAvika che, kemake saMsAramAM saMvedanI - karmanA udayavALA rAjAne pAme che, teo vizeSa prakAre unnati sAdhI zake che. mekSa meLavavAnI jIjJAsAvALA sAdhu bhADAtmA sArA asAtA banenA hAya mATe udyamAna hoya che. kemake te bannenuM baMdhana chuTyA sivAya siddhasthAna prApta thaI zakatuM nathI. e sthiti ghaNA uMcA prakAranI che. sAmAnyavarga jeoe sthiti prApta karavAnI icchAvALA hoya che temane sAtavedanI karmanA udayaprasaMgamAM dharma ArAdhana jeTaluM sArI rIte thaI zake che teTaluM asAtAnA udaya vakhate thaI nuM nathI e svAbhAvika che, For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kADa kAranA karmamAM vedanamAM je naMbare Ave che. tenA sAta ajAtA evA che jeka che. karmabaMdhanA kAraNe mithyAtva, avirati, kaSAya ane coga che. ahora pApAnanA sevanathI, LinuM khaMDana karavAthI, bIjAone daLavAthI, vidhyAtvanuM sevana karavAthI ane te sevavAne upadeza ApavI tathA tenuM anumadana karavAthI, kuDAM tela tathA kuDAM mApavaDe vepAra karavAthI, kukarmanI vAta karavAthI ane tenuM sevana karavAthI, uttama vastu batAvI halakI vastu ApavAthI tathA bheLaseLa karIne vecavAthI, mAyA kapaTa karavAthI, khoTI sAkSI pUvAthI, khoTA lekha lakhavAthI hareza Adra dhyAna sevavAthI-vyasananuM sevana karavAthI, ati viSathI, mahA AraMbhI, vrata laIne bhAMganAra, abhakSanuM bhakSaNa karanAra, rAtrI bhojana karanAra, guNInI niMdA karanAra ItyAdi pApAcaraNa sevanAra che asatA vedanakarma Ave che, ane tenA vipAka tene duHkharUpe bhogavavA paDe che. je vakhate asAtAne udaya thAya che te vakhate ajJAnanA baLe potAne paDatA du:khathI pitAne du:khI mAnI tenAthI chuTavAne bane teTalA prayAsa kare che, paNa jyAM sudhI bAMdheluM karma jogavAI jAya nahI, athavA tapathI nirjarI jAya nahi tyAM sudhI tene vipAkaudaya ava ye bhogave ja paDe che. baMdha samaye cetavAnuM che, udaya AvyA bADha saMtApa karavAthI kaMi vaLatuM nathI. A vAta vAMcakava lakSamAM rAkhI jema bane tema asAtAvaTanI karmanA baMdhananA sthAnakonuM ochuM sevana thAya tevI rItanuM pitAnuM vartana rAkhavuM e tenI pitAne khAsa pharaja che. asAtavedanI karmabaMdhananA je kAraNe upara batAvyA che, tenA pratipakSI kAra sAtavedanI karmabaMdhananA che. tema ja zuddha deva, gurU ane dharmanuM ArAdhana karavAthI, temane vaMdana, pUjana ane temanA guNAnuvAda karavAthI, gRhasthanA sAmAnya ane vizeSa dharma samajI tadanusAra vartana rAkhavAthI sAtAranI karma baMdha paDe che kAra nareza rahevuM, sulabha rIte dravyanI prApti thavI, kuTuMbanA mANasanI ad ba, saMsAranI aMdara Ijata AbarU, rAjyadarabAramAM mAna cAri bAhyadaSTithI jene sukha mAnavAmAM Ave che, te badhAM sAtAnI karmanA udayavipAkanA lakSaNa che. ' A kAraNone vicAra karI chevoe pitAnA jIvana-vartananI lAIna muka karavAnI che. bhAvI sukha duHkhano AdhAra tenA vartamAna kALanA vicAra ane varta upara che. bhaviSyamAM sukha ke duHkhanA paMjAmAM sapaDAvuM e ghaNuM lAge tene potAnA ja hAthamAM che. vartamAna samayamAM ja teNe sadasada vicAra karavAne jene pitAnI bhAvI unnati karavI hoya teNe asad vicAra ane AcArano tyA karavAne DhaDha saMkalpa karavo joIe, prasaMge prApta thatAM tenuM sevana pitAnAthI For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir thAya te mATe nA che tyAre pAsa naLIo kare che. je lokavyArA azuddha prahamAM pharamanI khAtara ke khoTI moTA ya mAnI lIdhelI Ija-- rUnI khAtara azuddha AcAra ane vicArane tyA na karyo ne eka vakhata tema phasAyA te pachI asAtavedanI karmabaMdhananA paMjAmAM sapaDAyA sivAya rahevAvAnuM nathI. ane tenA vipAkanA udaya prara . duHkhanA DuMgare tenI pAse khaDA thaI javAnA. ahiM manuSya jIvananI mahattAnI eka agatyanI vAta vAMcakavarganA pradhAna upara lAvavI jarUrI lAge che, sarvArthasiddha vimAnamAM dene sAtAranI kamane udaya ghaNo che. te paNa teone viratino udaya nathI. temanA sthAnathI siddhasthAna ghaNuM najIka che, to paNa tyAMthI avIne temane manu gatimAM ja utpanna thavuM paDe che. teo paramAryA tyAMthI siddhakSetramAM jaI zakatA nathI. temanAmAM teTaluM virya nathI. te virya manuSyamAM ja che. cAra prakAranA karmathI rahIta thaI nirmaLa kevaLajJAna utpanna karI paMcamagati je siddha thAna tene prApta karavAnI zakti manuSyagativALA ja dharAve che. tethI te apekSAe devo potAnA karatAM manuSyagatine uttama mAne che. devo avirativALA che tethI virativALAne deve te zuM paNui sarakhA paNa praNAma kare che. zuddha cAritranuM mahatva keTaluM che? zuddha cAritra sivAya mikSa nathI. 1. lagavaMta mahAvIra svAmIne vaMdana karavA janAra dazAbhidra rAjA ane ino prabaMdha A saMbaMdhe prasiddha che. dazArNabhaka rAjAne bhagavaMnaMbaDAvIra svAmIne potAnI rAjyAddhi sahita vaMdana karavA jatAM garva utpanna thayo ke mArA jevI kADhi sahita vaMdana kAne hajusudhI keI gayuM nathI. idra maDArAja A abhiprAya jANIne pitAnI kriyalazvinA eLe eTalI badhI uttama kahi sahita bhagavaMtane vaMdana karavA AvyA che te joIne rAjAne moDu gaLI gayo. ane teNe cAritra aMgIkAra karyuM. ke temane vaMdana karyuM, kemake cAritra aMgIkAra karavAnI tenAmAM zakti nahatI. AvA durlabha manuSyabhavane je kevaLa viSaya ane kaSAyanI aMdara pUrNa karavAmAM Ave che tenuM bhAvi pariNAma kevuM Ave teno ke vicAra karavAne che. vedanI kamanI pahelAM jJAnAvaraNIya karma ane darzanAvaraNIya karma e be prakutio che. te ane karmanA AvaraNathI ja potAnuM kartavya bhUlI jAya che, tethI temaNe e be karmanA AvaraNa apAvavAne mATe khAsa karavAnuM che. darzanAvaraNI karmabaMdhananA kAraNe ane jJAnAvaraNa karmabaMdhananA kAraNe bahu nIkaTa nIkaTa che, tethI dareka jIvanI e pharaja che ke te potAnA jJAnAvaraNa karma khapAvavAne udyoga karavo joIe. jJAnAcAra ane darzanAcAranuM sevana karavAthI te karma ochAM thAya che. temanuM sevana karavAnA kAryamAM huM vAMcakavargane madadagAra thAuM e mArA upa For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kone Azaya che. A vAM che : karavAne huM vizeSa zakti AvuM tevA prakArane uga pharavAne mArA para prayAsa chee ane khAsa bho che. naMdalAla lalubhAI, hitazikSAnA rAsanu rahasya. ( anusaMdhAna pRSTa 21 thI ) zrAvaka prabhAta samaye kevI rIte jAge te saMbaMdhInI hakIkata kahetAM tenA prA. raMbhamAM kartA kahe che ke-rAtre zrAvakane koI prasaMge koInuM kAma paDe to tene madhura ane dhIme vare jagADe. tANIne-uMce svare na le. khAre ke haMkAre paNa na kare. enuM kAraNa zuM ? ema prazna thatAM tenA uttaramAM kahe che ke-prabhAtamAM vahelA uMce svare bolavAthI te zabda sAMbhaLIne najIkamAM rahenArA aneka prakAranA AraMbha karanArA strI purUSe jAgI jAya ane te potAne dhaMdhe vaLagI jAya to tene vahelA, jagADavAne kAraNuka uMce svare bolanAra thAya. tene svarathI keI daLavA bese, ke khAMDavA bese, kaI rAMdhavAnuM zarU kare, keI pANI bharavA jAya, vyApArI vyApAramAM pravate, paMthI mAge paDe, dhI dhovA jAya, khetI karanAra haLa vigere laIne khetare jAya, luhAra, nAra, kadaI, bhADabhuM ja cula saLagAve. ityAdi aneka AraMbhanA kAryonI vahelI zarUAta thAya, mATe jyAM sudhI rAtri deya tyAMsudhI zrAvake bahu ja dhIme svare bolavuM, keIne jagADavA hoya te dhImA svare jagADavA, pratikramaNAdika dharmakriyA paNa dhIme svare karavI. cAra ghaDI rAtri hoya tyAre athavA pAchalA pahere jAgavuM ane jJAna, thAna, jApa, samaraNa temaja AvazyakAdi karavuM. je mANasa divasa ugatA sudhI aora nidrAmAM suI rahe che. uMcA kare che athavA ALoTayA kare che tenA bane bhava sIjAya che ane dharma, artha ne kAma e traNe vayathArtha sadhAtA nathI tethI avazya vahelA uThavuM. zrAvaka athavA uttama purU to rAtrie nidrA bahu aDha5 ja le che, eTale teo kharI rIte jAgRta ja kahevAya che. temane jAgRta rahevAnA kAraNo zuM zuM che? tene mATe zAstrakAra kahe che ke- janmaduHkhaM jarAduHkhaM, mRtyuduHkhaM punaH punaH / saMsArasAgare duHkhaM tasmAjjAgRta jAgRta // 1 // mAtA nAsti pitA nAsti, nAsti bhrAtA sahodaraH / For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hi, : ra. en m , . 11 rAta ra ! kAza Na bairAna kavi, nA thatA | AyukSayaM na jAnAti, tasmAjAgRta jAyata / / 3 / / kAma krodhastathA lobho, deva niTaMti taskArAH jJAnaravaDgaprahAreNa, tasmAjjAgRta jAgRta // 4 // A saMsAramAM vAraMvAra janmanuM du:kha che, jarAvasthAnuM duHkha che ane mRtyu nuM du:kha che, ekaMdara rIte vicAratAM A saMsArasamudramAM duHkharUpI jaLa ja bhareluM che tethI jAga jAga athavA jAgato rahe, jAgatA rahe. " A saMsAramAM tuM jene sthira mAne che te badhA nAzavaMta che, paNa kAyama rahenAra nathI. mAtA nAzavaMta che, pitA nAzavaMta che, bhAI ke kuTuMbIo tamAma nAzavaMta che, dravya nAzavaMta che ane ghara paNa nAzavaMta che tethI jAga jAga jAgate rahe, jAgate rahe." A prANIne bahu prakAranA saMkalpa vikapa karAvIne A karmavaDe baMdhAve che-karmabaMdha karAve che. paraMtu tevI moTI moTI-pUrI na thAya tevI AzAo bAMdhatI vakhate AyuSyanA kSayane te dhyAnamAMja letA nathI-tenI upara lakSa paNa apAtuM nathI mATe jAga, jaga"3" A zarIranI aMdara kAma, krodha ane leba vigere cAra-tAruM Atmika dhana luMTI janAra nivAsa karIne rahelA che. tene jJAnarUpa kharzanA prahAravaDe haNI nAkhavA gya che, tethI tuM jAgate rahe, jAgato rahe. gharamAM cara bharAyA hoya chatAM je gharavALe suI rahe-uMdhI jAya tenI zI dazA thAya che te vicArI che. 4 rAti gamAvI sevite, divasa gamAyA khAya; hIrA jesA manuSyabhava, saiDI bale jAya, kAma dhaNA ghaNI, kaMdhala jhAjhe AhAra; mAna ghaNuM nidrA bahu, durgati vaNahAra. nikA ALasa pararI karaje tatvavicAra, zubha dhyAne mana rAkhaje, zrAvaka tujha AcAra, A pramANe vicAra karIne prabhAte vahelA uThavuM. uThatI vakhate nAsikA tarapha yAna ApavuM. nAsikAnA be vivara paikI jemAMthI vAyu vaheto hoya te bAjune. paga jamIna para pahele mUka. A svadayane viSaya che paraMtu khAsa upagI che. For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ahIM te zuM vistAra karavAmAM Avyo nathI. temAM e dAna vigere jevuM. zAthI bIce utarI zuddha vaksa paherI pavitra sthaLe pUrva ke uttara dizAnI sAre che, ane kAranA kAnamAM citta na ApatAM namaskAra, maMtrAliMkane lepa kare, temAM paNa citane sthira rAkhavA mATe naMdAvarta, kamaLa, zAvarta ItyAdi prakAre athavA aMgurInA agrabhAgavaDe navakAra gaNavA. A naMdAvattari prakAra anya zAsathI athavA gurUgamathI jANavA kAra maMtranI aMdara paMca parameSTine namaskAra karavAmAM Ave che. kartA kahe che ke-A navakAra maMtra parama maMtra che, tenA samAna anya koI maMtra nathI ane parameSTine namaskAra karavA samAna anya kai vizeSa puyadhanuM kAraNa nathI. navakAra maMtranuM dhyAna karavAthI mana nirmaLa thAya che ane muktino mArga tene sarala thAya che. tenI aMdara prathama parama upakArI arihaMtane namaskAra karavAmAM Ave che, pachI sAdi anAdi sine namaskAra karavAmAM Ave che, pachI chatrIza guNa yukta AcAryane, 25 guNa yukta upAdhyAyane ane sarva sAdhune namaskAra karavAmAM Ave che. ardhI sarva zida avadhijJAnI, manaparyavajJAnI, kevaLajJAnI, coda puvI aneka prakAranI labdhivALA, mahA tapasvI, AhAraka ane vaikriya zarIra karavAnI zaktivALA vigere sarva prakAranA muniono samAveza karavA mATe mUkavAmAM Avelo che. ArArya, upAdhyAya, pravaka, savira. gaNAvadaka vigere padavIdhArI sunione paNa tenI aMdara samAveza thaI zake che. munipara ghaNuM vizALa che. tenI aMdara ekAvanArI vigere apasaMsArI aneka uttama jIvone samAveza che. A paMca parameSTine jApa navakAravALI vinA hAthe kare tene ghaNA phaLanI prApti thAya che. zaMkhanI, paravALAnI athavA ratAjagI (raktacaMdana)nI navakAravALI vaDe jApa karavAthI hajAragaNuM phaLa kahyuM che, sphaTikanI navakAravALIthI daza hajAra phaLa kahyuM ke, metI nI navakAravALIdhI lAkhagaNuM phaLa kahyuM che, caMdana (3khaDInI navakAravALIthI koDagaNuM phaLa kahyuM che, senAnI navakAravALIthI doDa gaNuM phaLa kayuM che, kamaLadhe navakAra gavAyI keDAcheDayuM phaLa kahyuM che, rUdrAkSanI navakAravALIthI asaMkhya gaNuM phaLa kahyuM che. patrajIvAnI navakAravALIthI anaMta ga La kahyuM che ane sUvanI navakAra thI pUrNa phaLanI prApti karyuM che. A pramANe navakAravALInI pRthaH pRthak jAtine aMge phaLamAM taratatA kaDI 1 A vastu samajavAmAM AvatI nathI. jANanAra lakhI mokalaze te pragaTa karuM For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kiyAnA nuM ne thatuM paramaTinA ke te aA nimittupa samajavI. bAphI vya Mtara mALanI vRddhi kuLa prApta thAya che. jema jema lavanI nirmAMLatA, cittanI eka guNAnuM ci Mtavana vize, tema tema tenA phaLamAM paNa vizeSatA samajavI. bA nimittarUpa navakAravALImAM upara kahyA pramANenA phaLanI bhAviti paNe athavA lAvanI maMdatA hoya te bhajanA jANukI, paraMtu bhAvanI vizuddhie te phaLanA niradhAra samajavA. vaLI emAMthI eka mIjI rahasya samajavA yogya che te e che ke-prathama batAvelI navakAravALI, zakhanI, paravALAnI, ratAMjaLInI, sphaTikanI, meAtInI, senAnI. rUdrAkSanI vigere zrImate meLavI zake che tyAre te badhI navakAravALInA kuLa karatAM sukhaDanI, patrajIvAnI ane chevaTe sUtranI navakAravALAnuM phaLa vizeSa kahyuM che, eTalA uparathI navakAra maMtra.gaNavAnA phaLanA lAbha zrImateja rohaLavI zake ema nathI paNa garIba-sAmAnya sthitivALAnA pazu temAM samAna haka che, ulaTA vizeSa haka che ema sUcavyu che, A vAta khAsa lakSamAM rAkhavAnI che. dharmInA adhikArIpaNAmAM garIba ke zrImatanA bheda nathI, temAM te senA samAnuM haka che, keTalIka rIte vicAratAM zrImatane abhimAna, lAbha anetRSNA vigere mA nimittAnI vizeSatA DAvAthI tene dharmanA adhikArI thavAmAM vighnanI evI vadhAre che, A vAta zrImatAe khAsa lakSamAM rAkhavAnI che. atyAre pratyakSa pramANuthI paNu zrImatA karatAM sAmAnya ke garIba sthitivALA sAmAyaka, pesaDu, pratikamaNu, devakula, tapa, japa, vyAkhyAna zravaNa, tIthayAtrA, gukti vigere dharmakriyA vizeSa kutA dekhAya che. mAtra lakSmIvAna te kRpaNa na hAya-lakSmIparanI matA chuTI DrAya---gya mArge lazkarI vAparavAnA viveka prApta thaye! hAya tA lakamInA paDe dharmakA vizeSa karI zake che, paraMtu lakSmIvAnI ekadara saMkhyAmAMthI dilanA udAra ane ceAgyamAge lakSmInA vyaya karanAranI sa MkhyA keTalA TakA lakSya che te dhyAnamAM levA lAyaka che. lakSmI prApta thai eTale eka rAa prApta thayuM, te zastrauM AtmaghAta paNa thAya che ane paranA temaja AtmAnA bacAva pazu thAya che. ghaNA lakSmIvatA dravyanA gumAnamAM AvI jai aneka garIbone ulaTA kacarI nAMkhe che athavA te aneka prakAranA pApAralamAM, karmAMdAtamAM, pApavyAyAramAM adhavA tA iticenA viSayamAM, vyabhicArIpaNAnAM, abhakSya bhakSaguAdi prasaMgamAM dravyane vyaya karIne ulaTA pApanA bhArathI bhAre thai dutimAM cAlyA jAya che. athavA ta puSkaLa dravya chatAM atyaMta kRpaNu thai peAtAnA najIkanA sa MbadhInI du:khI sthitinI pazu upekSA karI pAchaLa satati pazu na hovA chatAM dravyane temburImAM ke e keTamAM golI khI Ayu pUrNa thaye khAlI hAthe cAlyA jAya che. ATalA uparathI zrImatAi prApta For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAta nathI, paNa te puNya na AjanuM A che jI e teja vidhAnu che e pAnu kAma che te gAma ta taiyatane pAyamAla pharI, "jyanA cAra bharIne kavie zrI jAma che thavA prAMta adha thaI, aneka prakAranA anyAya karI, garIbene dAvI Tu meLavIna sAthe jAya che. anunI che. jemAM kathI thai A hakIkata tA prasa Mge kaDI have navakAravALI kaI mAMgaLIe ane kevI rIte gaNavI ? te kahe che ke je muktinA athI bhavya chavA hoya te te aDA upara navakAra jALI rAkhIne tarkanI vaDe gaNe che. tene tevA prakAranA phaLanI prApti thAya che. madhyamAM vaDe gaNe tene dravyAdikanI prApti thAya che, anAmikA vaDe gaNe tene gharamAM zAMtithAya che ane kaniSThikA vaDe gaNunAranA zatru tenI pAze AvIne name che. A prakAranA phaLathI prAptimAM khAsa sya e hetu che ke navakAra jevA maMtranI gaNanA eTale navakA vALI gaNavI. te aihika sukha mATe na gaNatAM Atmika sukhanI prApti mATeja DAlulI, Atmika sukhanI jayAM prApti thAya che tyAM tenI sAthe ahika sukha-mAhya sukha te maLe ja che-tenI icchA ja karavI paDatI nathI. Ta have navakAra gaNavAnuM phaLa kahe che. navakAra mahAmatranA eka prathama akSara 'na' eTaluM paNa je gaNe bhAre tenA sAta sAgaropamanA pApa nAza pAme, te Akhu no hetALa eTalu pada je go tenA pacAsa sAgaropama paryaMta bhaga vanA paDe teTalAM du:kha athavA pApa nAza pAme ane DA vakhatamAM moTo pazu jAya, AkhA navakAra maMtra galuM-68 akSaranA zudhdhAcAra pUrvaka pAra kare tenA pAMcasA sAgaropamanA hu:kha ne pApa nAza pAme, eTaluM ja nahi paNa te cAre gatinA duHkha thI mUkAya ane yuktisukhanA atyutkruSTa rasanuM 15 kALamAM pAsvAdana karI navakAravALIvaDe navakAra maMtranA tapa karavA karatAM anAnupUrvI vaDe je paMca parameSThinA jApa kare te adhika phaLa pAme. eTale tene " mAsI tapa jeTalA phaLanI prApti thAya athavA eka varSanA khaMdhAyelA azu nAza pAme. pATalA upara navapada janArane AnunI laDe. navakAra gaNuM karatAM pazu adhika phaLanI prApti thAya. A tapa kevI rIte gaNavA karave tenuM vidhAna gurUgamathI jANavuM. For Private And Personal Use Only navakAravALanI a Mdara 108 maNukA athavA pArA hoya che tene hetu e che ke riDutanA 12 guNa, siddha paramAtmAnA 8 guNu, AcAryanA 36 guNu, upAzcAyanA 25 guNu ane sAdhunA 27 guNu-ema sarva maLIne paMca parameSThinA 108 guNu che te 108 maNukA sUcave che. paMcaparameSTinA 108 guDDA jene smaraNamAM hoya te 108 pArA vaDaeN 108 guNNA sabhAre vicAre tenuM dhyAna kare teA te paNa uttama che. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kAI javA kahI hA, hADanI mAthA paththaranI hoya che te , - 9 nathI. tevI nAkA rati apa phaDa: Ape che. jo . upa kare che, arihaMtanI AjJA pALanArAe tevI zALAne upacAra karatA nathI. navakALI maMguDA upara rAkhIne tarjanI athavA DIjI koI paNa li. vaDe gaNavI paNa te AMgaLInA TeravADe nakha navakAravALIne aDe tema ? :- hA ane erUne dhUMgho nahIM. navakAravALI pUrI thAya eTale mera na udhanAM navakAravALI pAchI pheravIne gaNavI. A vAta khAsa dhyAnamAM rAkhavI. te sAthe ja citta paNuM na gaNavI. navakAra gaNavAmAM dhyAna rAkhavuM. manamAM te keka saMka92 vipha cAlyA kare ane navakAravALI gaNAtI jAya evI rIte gaNI nahIM. ema gaNavAthI ramati aya phaLa prApta thAya che. zabdavaDe eTale bolIne navakAra gaNavA karatAM manapaNe gaNakA te ya de. zabda karatAM mana ane mana karatAM mAtra mana vaDe jApa kare uttama ko che. prAtaHkALa 9ii zuddha kathAne besI prathama upara pramANe navakAra maMtranA japa karavAnuM kahyuM che. jApa karatAM thAke tyAre parameSThinuM dhyAna kare ane cha na kara paNa thAke tyAre prabhunA stotra gaNe. dravyapUjA karatAM keDagaNuM phaLa stotra gaNavAmAM kahyuM che ane tenAdhI koDagaNuM phaLa jApa karavAthI thAya che, tethI DagaluM phaLa dhyAna karavAthI thAya che, tethI koDagaNuM phaLa laya karavAthI thAya che. kAraNa ke vadha karavAthI-paramAtmAnA dhyAnamAM lIna thaI javAthI prANI aMtarmuhUrtamAM kevaLajJAna pAmI zake che. bharata cakravatI, tenA ATha pATa ane marUdevA mAtA e sarva para mAtmAnA dhyAnamAM lIna thaI javAthIja kevaLajJAna pAmelA che. A saMbaMdhamAM cInuM caritra che ke prasiddha che te paNa tenI bhAvanA khAsa lakSa ApavA lAyaka che te have pachInA aMkamAM ApavAmAM Avaze. hAla te navakAra mahAmaMtranuM arniza jyAre ane tyAre dhyAna ke jApa karavAnuM sucavI A prakaraNa samApta karavA Ave che. mitratA, (anuvAda-daphatarI naMdalAla vanecaMda merabIvALA. dareka mANasanA upara sukha duHkhatuM (astAdayanuM caka niraMtara pharyA kare che, eTale sukhanI pAchaLa dukha ane duHkhanI pAchaLa sukha lAgeluM ja che. kAre pune coga pUre thaI rahetAM sukha saMpatti caDhiI jAya che ane du:kha yA vipati mukha AthI ubhA rahe che, ane tethI manamAM bahu akaLAmaNa cA kaleza thavA mAMDe che - bhAre udAra manane sAcI salAhe ApanArayA sahAya karanAra mitranI jarUra paDe che. For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir te ! na hoya to du:khI thayelA nizaza zANasane dara : - :: vA rthika madada karI che ke Ape ? ane saMkaTanA samayamAM sahAya ke kare ? A Te dareka rArA mitronI sAthe mitratA rAkhavAnI jarUra che, saMsA. umA vinA jhAvanA mana ane tanane AzvAsana ane hitane a lakhavAmAM . mAsa koI vakhate enI sArI avasthAmAM paNa hoya ke je vakhate te itanA jAnanI ke rAyanI kivA salAhanI jarUra na hoya, paraMtu e avasthA hareza TakI raheze evuM rokasa hetuM nathI. kALa badalAya che tethI sarakhapadA thAya che athavA Arthika hIna dazA AvI paDe che, tyAre mitranA : nAM, salAhanI temaja dhana rAbaMdhI madadanI jarUra paDe che. A vakhate navA vi. ! ' jA javAthI kazo lAbha thato nathI. paraMtu je vakhate mitronI jarUra che hi. . 6pa ki karI rAkhelA hoya che to te vakhatane na mija kAma lAge che. mA avAmAM navAmitre thatA nathI paraMtu jInA ane kharekhara mitro heya che je te vakhate-Apatti vakhate upayegI thAya che. aMgrejI eka kahevata che ke - tines are sweetezi, and old friends are Suresi che ke je vastunA nAnI vAto madhura lAge che ane junA vakhatanA mitro puratI khAtrIvALA hoya che. A kAraNathI ja kharekharA aMta:karaNanA thoDA mitro manuSya karI rAkhavA joIe. rinAe te saMpUrNa hovA chatAM paNa mitro karavA, kemake samudra pari. A che vApaNu racaMdranA udayane iche che. azakaya lAgatAM kAryo paNa manuSya mitranI DAzI karavAne phAtimAna bane che. ghaNI vakhata sagAM jeTalAM sahAyabhUta thaI zake che. te karatA vadhAre thaI zake che. tenAthI ApaNuM vizeSa hita thaI zake che. kapaTa bhUko, javuM ja joIe ke AvazyakatA che te suminI ja che. : - sa pitAnA mitra upara vizvamamAM viSama vipattino samaya Avye - ra ra ne paNa jara e manane keyA vagara kharA ullAsathI tritAno nA DA: zA kAra rahe che, eTaluM ja nahIM paNa sukhanI pake du:khanAM parNa bhAga levAM hAjara rahe che, trinuM duHkha dUra karavA pitAnI pharita uparAMta paNa madada karavA bahAra paDe che, kiMgaDunA ! kadAca mitrane mATe potAnuM mastaka arpaNa karavuM paDatuM che te pazu ekavAra te ApavA taiyAra thAya che, haravakhate mitrane sAcI lAvuM pato ha che. mitra kadAca avaLe mArge caDI jato hoya ke durAcArI thatI hoya tene game te samajAvI yukti prayuktithI tene avaLe bhAge jatAM aTakAvI sanmA lako : hiTa tathA pAlAkika sukha maLe tevA sAdhano meLavavAmAM tene sADA ke te ho mAsa e upara mitratAnA uttama adhikAne lAyaka che For Private And Personal Use Only