Book Title: Indriya Parajay Shatak
Author(s): Buddhulal Shravak
Publisher: Nirnaysagar Press
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022372/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjitendriyAya namaH zrIindriyaparAjayazataka / bhASA padyAnuvAda sahita / prakAzaka buDUlAla zrAvaka. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIsamyakcAritrAya nmH| zrIindriyaparAjayazataka. bhASA padyAnuvAda shit| jisakA budbhUlAla zrAvaka, devarI jilA sAgara nivAsI hindIbhASAmeM padyAnuvAda kiyaa| aura bambaIke nirNayasAgara presa, kolabhATa lena naM. 23 meM bA-rA. ghANekaske prabaMdhase chapAkara prasiddha kiyA. prathamavAra 100.] [zrI vIranirvANa samvat 2438 mUlya do aanaa| Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Published by Buddhulal Shrawak at Hissar. Printed by B. R. Ghanekar at the: " Nirnaya-sagar * Press, 23, Kolbhat Lane, Bombay, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prstaavnaa| pAThakagaNa ! isa choTese graMthako jo ki Apake hastagata hai zAha jA bhogIlAla tArAcandajIne ahamadAbAdameM gujarAtI bhASAntara ra sahita prakaraNamAlAmeM chapAyA hai / graMtha upayogI aura sarasa hai, saMskRtAdimeM isakI anyAnya TIkA huI hoMgI, parantu ve mere dekhanameM nahIM AI / maiMne kevala uparyukta pustakaparase hindI sAhityake premiyoMkI sevA kI hai / jahAMtaka hosakA hai, gAthAkA sampUrNa Azaya padyameM lAnekA prayatna kiyA hai, aura isa viSayameM mahArAja somaprabhAcAryajIviracita aura paMDita banArasIdAsajI dvArA anuvAdita sUktamuktAvalIkA anukaraNa kiyA hai| ___ anusaMdhAna karanese yahI pratIta huA hai ki, isa graMthake kartA eka zvetAmbarAcAryya haiM / parantu pAThakagaNa ! yadi Apa ise AdyopAnta vAMca jAveMge, to Apako vidita ho jAvegA ki, isa graMthameM koIbhI sAmpradAyika jhagar3A nahIM hai / hAM ! jo zvetAmbarake nAmamAtrasehI cir3ate haiM, unake liye kucha upAya nahIM hai / parantu hama yaha bAta ucca kharase kaheMge ki, jo manuSya devadurlabha aura anantabhUta kAlase amila aise samyakcAritrakA lAlasI hai, vaha cAhe digambara yA zvetAmbarake gRhameM upajA ho, aura cAhe anya brAhmaNa kSatriyAdikI saMtAna ho, use yaha graMtha maMtrakA kAma denameM samartha hogA / astu ! hama jaisoMkI chudra lekhinIse aise apUrva aura lAbhakArI graMthakI prazaMsA likhI jAnA graMthakA gaurava ghaTAnA hai / pAThaka ise svayam par3heM aura apanI kSayopazama zaktike anusAra jJAna vairAgyakA anubhava kreN| isa pustakameM aisI bahutasI gAthAe~ aura chaMda haiM, jo zAstrasabhA aura vyAkhyAnake samaya dRSTAntoM aura upadezoMke puSTIkaraNa karanemeM upayogI ho sakate haiM, ataH dezake vaktAoM, zrotAoM, Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) upadezakoM, zikSakoM aura vidyArthiyoMse hama Agraha karate haiM ki, ve isa pustakase avazya lAbha leveM aura hamArA parizrama saphala kareM / bAlakoMke sukomala hRdayameM prAraMbhase hI vairAgya aura brahmacaryakA aMkurAropaNa hojAve, isa liye digambara zvetAmbara aura anya dharmAvalambiyoMkI pAThazAlAoMmeM yaha graMtha par3hAyA jAve, to bhI adhika lAbhakI saMbhAvanA hai| graMtha aura svAdhyAyakA mukhya tAtparyya apane aura dUsaroMke AtmAko mithyAtva ajJAna aura kaSAyase bacAkara samyakcAritra grahaNa karAnekA hai AzA hai ki, sujJa pAThakagaNa hamAre isa choTese nivedanapara avazya dhyAna deNge| pudgala vargaNAeM svabhAvase hI varNa zabdAdirUpa pariNamana karatI haiM, isa liye isa graMthake prakAzita karanemeM yadyapi merI kucha bhI karatUti nahIM haiM, to bhI yaha likhanA Avazyaka hai ki, dharma aura samAjakI isa prakAra sevA karanekA mujhe yaha prAyaH pahilAhI avasara hai / isa liye isameM aneka truTiyAM honekI saMbhAvanA hai| unheM vicArazIla pAThaka mujhe bAlaka jAna kSamA kareMge / aura patradvArA sUcanA dekara apanI sajjanatAkA paricaya deMge. jisase dvitIyasaMskaraNameM truTi nivAraNa karanekI ceSTA kI jaaske| bhavadIya buddhalAla zrAvaka, adhyApaka zrIjainaanAthAzrama, hisAra (paMjAba), Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Se zrIjitendriyAya namaH / indriyaparAjayazataka / bhASApadyAnuvAdasahita / maMgalAcaraNa ( anuvAdakakI orase ) chaMda mAlinI / vRSabha prathama svAmI, muktidAnI namAmI | tuvamukhapragaTAnI, divyavAnI namAmI | tuvapadavisarAmI, AtmadhyAnI namAmI | tuvavacasaradhAnI, tatvajJAnI namAmI || 1 // AryA / suci sUro soce-va, paMDio taM pasaMsimo NicaM | iMdiyacorehiM sayA, luTTiyaM jassa caraNadhaNaM // 1 // dohA / zUravIra paMDita vahI, sadA prazaMsAgAra / cAritadhana jAkau nahIM, harata akSa-baTamAra // 1 // iMdiyacavalaturaMge, duggaimaggANudhAvire NicaM | bhAvia bhavassarUvo, ruMbhai jiNavayaNarassIhiM // 2 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ accha azva ati capala nita, dhakata kugatikI ora / thA~bhata bhavajJAtA sudhI, kheMci su jinavaca Dora // 2 // iMdiyadhuttANamaho, tilatusamittaMpi desu mA psrN| jai diNNo toNIo,jattha khaNo varisakoDisamaM3 sortthaa| tilatusamAtra prasAra, akSa Thaganako jani karahu / nahiM to naraka tayAra, koTi barasase pala jahAM // 3 // ajiiMdiehiM caraNaM, kaTThava ghuNehi kirai asaarN| to dhammatthihi daDDUM, jaiyavvaM iMdiyajayaMmi // 4 // jaha kAgiNIi heuM, koDI rayaNANa hArae koI / taha tucchavisayagiddhA,jIvA hAraMti siddhisuh||5|| narendra chanda (jogiiraasaa)| indriyadama vina poca carita saba, jIrNa kASThavata jAno / tAteM zrAvakadharma caho to, avicala udyama tthaano|| kAnI kaur3I hetu kou zaTha, koTi ratana jyoM haarai| tuccha viSayameM rakta hoya timi, jIva mokSasukha TArai // 5 // tilamittaM visayasuhaM, duhaM ca girirAyasiMgatuMgaparaM bhavakoDihiMNa Nihai,jaMjANasutaM krijjhaasu||6|| sortthaa| giri samAna dukhadAya, tila pramAna hU vissysukh| / koTika bhava lagi pAya, jo jAnai so kara jiyaa||6|| Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zArdUlavikrIDita / bhuMjatA mahurA vivAgavirasA, kiMpAgatullA ime, kacchUkaMDuaNaM va dukkhajaNayA, dAviMti buddhiM suhe|| majjhaNhe mayatiNhiyabasayayaM,micchAbhisaMdhippayA, bhuttA diti kujammajoNigahaNaMbhogAmahAvairiNo7 . mattagayaMda (svaiyaa)| bhogatameM madhuse pariNAmameM, haiM kimapAkase prANa hanaiyA / khAja khujAvatameM rasa Avata, _yoM dukhameM sukhabuddhi divaiyA // grISamakI mRga pyAsa samAna, vRthA viparIta vibhAva bichaiyaa| bhoga mahA ripu bhUri kujonimeM, bhoganahArakoM DArata bhaiyA // 7 // anuSTup / sakA aggi NivAreuM, vAriNo jaliuvi hu / savvodahijaleNAvi, kAmaggI dunnnnivaaro||6|| dohaa| dAvA anala pracaMDa ati, bujhata girata jaladhAra / pai sAgara bhara salilasoM, kAmAnala anivAra // 8 // ___ aaryaa|| visamiva muhaMmi mahurA, pariNAma NikAma dAruNA visayA // Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) kAlamaNaMtaM bhuttA, ajjhavi muttaM na kiM juttA // 9 // toTaka chaMda / viSayAniviSai pahileM kala hai / viSateM ati dAruNa hU phala hai // cirakAlateM bhogata Atama hai / nahiM chor3a kyA yaha lAjima hai ? // 9 // visayarasAsavamatto, juttAjuttaM na jANaI jIvo // jhUra kalaNaM pacchA, patto NarayaM mahAgheoraM // 10 // dohA / viSaya virasa madameM matau, bhala anabhala na sujhAya / ghora zubhrameM jaba parai, taba Atama bilalAya // 10 // jaha bihumapatto, kIDo kaDuaMpi maNNae mahuraM || taha siddhisuhaparukkhA, saMsAraduhaM suhaM vitti // 11 // kaTuka nImakoM kITa jyoM, madhura mAna bhakha leta / tyoM zivasukhateM vimukha bhavi, dukhahiM ginata sukhakheta // 11 // athirANa caMcalANa ya, khaNa mitta suhaMkarANa pAvANaM / duggaiNibaMdhaNANaM, viramasu eANa bhogANaM // 12 // bhoga nibaMdhaka kugatike, mahA pApake dhAma / athira capala chaNasukhada ye, tajahu AtamArAma // 12 // 1 caina / Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pattAya kAmabhogA suresu asuresu taha ya mnnuesu|| Na yajIva tujjha tittI jalaNassava kaTThaNiyareNa 13 kAma bhoga bhoge jiyA, nara sura asurmNjhaar| . bhayo tRpta nahiM neku hU, kATha anala unahAra // 13 // upajAti / jahA ya kiMpAgaphalA maNoramA raseNa vaNNeNa ya bhuNjmaannaa| te khuTTae jIviya paJcamANA eovamA kAmaguNA vivAge // 14 // caupaaii| phala kimpAka raMga rasa jaiso| khAvata lagai manohara taiso // pacai tatacchana prANa nasAvai / kAma bhoga timi phala upajAvai // 14 // _ anuSTup / savvaM vIlaviaMgIyaM, savvaM NaTuM viddmbnnaa| savve AbharaNAbhArA, savve kAmA duhAvahA // 15 // gAnA mAno hai billaanaa| nATaka nRtya viDamba smaanaa|| bhUSaNa sakala bhAra sama jaano| kAma bhoga saba dukha saradhAno // 15 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aaryaa| deviMdacakkavaTTi-taNAi rajAi uttamA bhogaa| pattAaNaMta khutto Na yahaM tattiMgao tehiM // 16 // dohaa| surapati narapati rAjya aru, sarasa bhogake koSa / bhoge bAra ananta lagi, taU~ na pAyo toSa // 16 // saMsAracakavAle sabvevi ya puggalA mae bhuso| AhAriyA ya pariNA-miyA yaNa ya tesu titto'haM17 cakravAlameM jagatake, pudagala dravya azeSa / khAya pariNave bAra bahu, lahI tRpti nA leza // 17 // anuSTup / uvalevo hoi bhogesu abhogI NovalippaI / bhogI bhamai saMsAre abhogI vippamuccaI // 18 // tottk| lipaTAya rahaiM bhava bhoganameM / vaha bhUri bhamai bhava kAnanameM // jihiM raMcahu rAga na bhoganako / pada pAvata hai vaha siddhanako // 18 // allosuko ya do chuDhA golayA mttriyaamyaa| dovi AvaDiA kUDe jo allo tattha lggii19|| evaM laggaMti dummehA je NarA kaamlaalsaa| virattAo Na laggaMti jahA suke ya gole||20|| Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narendra chaMda (jogIrAsA) sUkhe gIle miTTIke do, piMDa bhItipai maaro| cipaka rahego gIlA golA, yaha dRSTAnta vicaaro|| kAmalAlasI gIle gole, jagameM ulajha rahe haiN| haiM virakta te zuSka piMDa sama, pada utakRSTa lahe haiM 19 // 20 aayo| taNakaTehi va aggI lavaNasamuddo gaIsahassehiM / Na imo jIvo sakko tippeuM kAmabhogehiM // 21 // dohaa| sahasa sarita" lavaNadadhi, tRNa IMdhanateM Aga / jyoM na aghAvai jIva tyauM, kAma bhogameM lAga // 21 // bhuttUNavi bhogasuhaM suraNarakhayaresu puNa pamAeNa / pijaiNaraesu bhave kalakala tau tNbpaannaaii||22|| sortthaa| bhoge viSaya kaSAya, sura nara khagagatimeM jiyaa| tAteM deta piyAya, tAmra auMTakara narakameM // 22 // ko lobheNa Na Nihao kassa Na ramaNIhiM bholiaM hiyayaM / ko maJcuNA Na gahio ko giddho Neva visaehiM // 23 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (8) tottk| vaza lAlacake kahu ko na masyau? / yamake mukhameM kahu ko na pasyau? // kinako cita kAmini nAhiM hasyau? / kinane na viSaianurAga kasyau? // 23 // ___upajAti chanda / khaNamitta sukkhA bahukAla dukkhA / pagAma dukkhA aNikAma sukkhA // saMsAramokkhassa vipkkhbhuuaa| khANI aNatthANau kaambhogaa|| 24 // tottk| chinakauM kanase sukhadAyaka haiN| cirakAla ghane dukhadAyaka haiM / ziva mAragameM dRr3ha ghAyaka haiN| bhavabhoga anarthasahAyaka haiM // 24 // AryA / savvagahANaM pabhavo, mahAgaho savvadosapAyaDDi / kAmaggaho durappA jeNabhimUaM jagaM savvaM // 25 // jaha kacchullo kacchU kaMDuamANo duhaM muNai sukkhN| mohAurA maNussA taha kAmaduhaM suhaM viMti // 26 // 1 bahuta hI thor3e (kaNake braabr)| Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nareMdra (jogiiraasaa)| sakala grahanako janaka mahA graha, saba dUSana upajAvai / kAma durAtama sabahI jagako, vaza kari nAca nacAvai // khajayA khAja khujAvatameM jyoM, dukhahIkoM sukha mAnai / timimohAtura kAmabhogameM, sukhada kalpanA ThAnai // 25 // 26 // anuSTup / sallaM kAmA visaM kAmA kAmA AsIvisovamA / kAme ya patthamANAje akAmA jati duggiN||27|| dohaa| zalya kAma viSa kAma hai, AzIviSa hai kAma / jiya jAkI rucimAtrateM, lahaiM kugati dukhadhAma // 27 // visae avaikkhaMtA paDaMti saMsArasAyare ghore / visaesu nirAvikkhA taraMti saMsArakaMtAre // 28 // sortthaa| viSayavirSe nirapeccha, bhava aTavIteM te trai| / aru je kachu sApeccha, ghora bhavodadhimeM pareM // 28 // chaliyAavaikkhaMtA nirAvaikkhA gayA avigghennN| tamhA pavayaNasAre NirAvaikkheNa hoavvaM // 29 // dohA / lahi nirIha ziva vina vighana, Thage jAhiM viSayecchu / tAteM pravacana-sAra yaha, hohu sudhI nirapecchu // 29 // 1 apekSArahita / 2 vana / 3 apekSAsahita / 4 icchArahita / Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ visayAvikkho NivaDai Niravikkho tarai duttarabhavoghaM devI dIva samAgama bhAuajualeNa diluto||30|| dohaa| jinarakSita-jinapAlasama, ratna dvIpameM jAya / pareM, tarai nara viSayakI, icchAnicchasahAya // 30 // jaM aitikkhaM dukkhaM jaM ca suhaM uttamaM tiloaNmi| taM jANasu visayANaM vuddddikkhyheuaNsbN||31|| dohaa| dAruNa dukha aru sarasa sukha, jete tIna jahAna / viSayacAhakI vRddhi aru, nAza hetuteM jAna // 31 // iMdiyavisayapasattA paDaMti saMsArasAyare jIvA / pakkhivva chiNNapaMkhA susiilgunnpehunnvihuunnaa||32|| dohaa| indriyaviSayAsakta jana, sNjmshiilvihiin| chinnapaMkha paMkhInisama, parai bhavodadhi dIna // 32 // Na lahai jahA lihato muhalliyaM aDiaM jahA sunno| sosai tAlua rasi vilihaMto maNNae sukkhaM // 33 // mahilANa kAyasevI Na lahai kiMci vi suhaM tahA puriso / Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) so aur aao sayakAyaparissamaM sukkhaM // 34 // jummaM durmila ( sabaiyA ) | bhramake vazameM pha~si kUkara jyoM, rasake hita asthi cabAbata hai / nija zroNita cAkhata moda bharo, para neku viveka na lAvata hai // nara hU vanitA tana sevanateM, tanika na kayU~ sukha pAvata hai / nija deha parizramake misateM, sukhakI saTha bhAvanA bhAvata hai // 33-3 // 1 suvimaggijaMto katthavi kayalIi Natthi jaha sAro / iMdiyavisaesa tahA Natthi suhaM suvigavihaM // 35 // dohA / bahu vidhi khojata hU nahIM, rembhathambha meM sAra / taise indriyaviSayasukha, jAnahu sadA asAra // 35 // siMgArataraMgAe vilAsavelAi juvvaNajalAe / ke ke jayaMmi purisA NArINaie Na buDuMti || 36 || 1 kelekA khaMbha | Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 (12) jovana salila vilAsa taTa, aru zRMgAra taraMga / ko ko nara bUr3e nahIM, vanitA saritA saMga // 36 // soasarI duriadarI kavaDakuDI mahiliyA kilesakarI / vairaviropaNaaraNI dukhakhANI sukkhapaDivakkhA // 37 // tottk| tiya zokanadI aghacUla ahai| ariNI sama drohakIAga dahai // chala kuMDa bharI keli kAriNI hai| dukhakhAni sadA sukhahAriNI hai // 37 // amuNi amaNa parikammo sammaM ko NAma NAsiuM trii| vammahasara pasarohe didvicchohe mayacchINaM // 38 // caupaaii| citta vizuddha kiyo jina nAhIM / aise mAnava ko jagamAhIM // mRganainIteM varasana hAre / vakra citauna vAna jina TAre // 38 // 1 cakamakapatthara / 2 takarAra / Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13 ) pariharasutao tAsiM diTThI ditttthiivisssvahiss| jaM ramaNiNayaNabANA carittapANe viNAsaMti // 39 // dohaa| jA nArIke naina zara, nAzata cAritaprAna / dRSTIviSaahi sama najara, tajau tAhi badhivAna // 39 // siddhaMtajalahipAraMgaovi vijiiMdiovi sUrovi / diDhacittovi chalijai juvaipisAIhi khuDDAhiM 40 toTaka / paramAgama sAgara pAra kiyo| vaza accha kiye dRr3ha jAsu hiyo / ati bhUri parAkrama hai jinako / yaha DAina nAri chalai tinako // 40 // maNayaNavaNIyavilao jaha jAyai jalaNasaMNihANamhi / taha ramaNi-saMNihANe viddavai maNo muNINaMpi // 41 // dohaa| anala nikaTa gali jAta jimi, mAkhana moma turaMta / timi vanitAke Dhiga vasata, munijanacitta clNt||41|| NIaMgamAhi supao harAhi uppicchamaMtharagaIhiM / 1 eka prakArakA sAMpa jisakI dRSTi par3anese viSa car3ha jAtA hai| Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 14 ) mahilAhi NimmagA iva girivaraguruAvi bhijhaMti // 42 // payodhArinI nimnagA, gati dhImI manahAra / girivarase giri jAta pari, vanitA saritA dhAra // 42 // visayajalaM mohakalaM vilAsavivvoajalayarAiNNaM mayamarayaM uttiNNA tAruNNamahaNNavaM dhIrA // 43 // arill| moha paka jala viSaya, magara abhimAna haiN| hAvara bhAva vilAsa, jantu unamAna haiN| aisau yauvana mahA, samudra apAra hai / dhIravIra nara tAkau, pAvai pAra hai // 43 // jaivi paricattasaMgo tavataNuaMgo tahAvi privddii| mahilAsaMsaggIe kosAbhavaNUsiyamuNivva // 44 // tottk| taji saMga kuTumba bhaye tpsii| tapateM jinane nija deha kasI // vanitA saMga te nara hU vinase / ganikAgraha jyoM munirAja vase // 44 // savvaggaMthavimukko sIIbhUopasaMtacitto a| jaMpAvai muttisuhaM Na cakavaTTIvi taM lahaI // 45 // . dohaa| sarva parigraha" rahita, zAnti zAntacita joya / tAke jaiso sukha nahIM, cakrapatIko hoya // 45 // Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khelaMmipaDiamappaMjaha Na tarai mcchiaavimoeuu| taha visayakhelapaDiaMNa tarai appaMpikAmaMdho 46 // kafameM pha~si mAkhI nijahiM, sakai nahIM surajhAya / ___ kAmaaMdha tyoM jIva hU, viSayavirSe urajhAya // 46 // jaM lahai vIyarAo sukkhaM taMmuNai suciaNaaNNo NavigattA sUarao jANai suraloiaM sukkhN47|| caupaaii| sukha virAgako lahahiM viraagii| jAnahiM nahIM vissyanuraagii|| gartanivAsI zUkara jaiso| surapura sukha jAnai nahiM kaiso // 47 // jaM ajjhavi jIvANaM visaesu duhAvahesu paDibaMdho / taMNajjhai guruANavi alaMghaNijjho mhaamoho48|| dohaa| ajahUM dukhadA viSayakoM, dhArata hai jiya saMgha / tAteM jAnauM moha ripu, gurujanateM hu alaMgha // 48 // je kAmaMdhA jIvA ramaMti visaesu te vigysNkaa| je puNa jiNavayaNarayA te bhIrU tesu viramaMti 49 // kAmaaMdha je puruSa te, vilasata bhoga nizaMka / aru jinavacaanurakta te, viracaiM kari jaga zaMka // 49 // 1 gaDDhA / 2 mahApuruSa / Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) kAvyam / asuimuttamalapavAharUvayaM vNtpittvsmjjhphophsN| meamaMsabahuhaDDukaraMDayaM cammamittapacchAiyajuvaiaMgayaM // 50 // arill| azuci mUtra mala bahata, pitta vAntI bhrii| nasaiM vasA phophasA, meda majA tharI // mAMsa asthikI moTa, cAmasoM ba~ki rhii| kAminikI imi kAya, ghRNita atizaya shii||50|| indrvjraa| maMsaM imaM muttapurIsamIsaM siMghANa khelAia NijjharaM taM / evaM aNicaM kimiANa vAsaM pAsaM NarANaM maibAhirANaM // 51 // arill| AmiSa mUtra purISa, Adi maya jaaniye| kapha zleSamako udgama, thAna pramAniye / / imi tiyako tana malina, athira kRmivAsa hai| mAnava je matihIna, tinheM vaha pAsa haiM // 51 // 1 kai, vamana / 2 jaal| Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (17) AryA / pAseNa paMjareNa ya bajhaMti cauppayA ya pakkhII / iya juvaipaMjareNaya baddhA purisA kilissNti||52|| . tottk| dukhapiMjaramAhiM vihaMga shai| pazu pAzavirSe jimi trAsa lahai / narahU tiyake timi jAra praiN| niha* karike dukha bhAra bharai // 52 // ___ anuSTup / aho moho mahAmallo jeNa ammArisA vi hu| jANaMtAvi aNiccattaM viramaMtiNa khaNaM ti hu||53|| __sortthaa| jAneM athira tamAma, tohU hama jaise puruSa / pAvaiM nahiM visarAma, aho moha hai vIra vara // 53 // AryA / juvaIhiM saha kuNaMto saMsaggaM kuNai sayaladukkhehiM / Na himusagANaM saMgo hoi suhosaha bilaaddehiN||54|| tottk| vaza mUsaka mA~jarike prike| dukha pAvata hai nihacai karike // 1 jaalmeN| 2 billii| Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) nara hU abalAnikI saMgatimeM / avazehi parai dukhapaMkatimeM // 54 // hariharacaurANaNadasUrakhaMdAiNovi je devA / NArINa kiMkarataMkuNaMti ghiddhI visytinnhaa||55|| caupaaii| hari hara brahmA kaartiksvaamii| nizikara dinakara je sura nAmI // te saba hota nArike dAsA / dhika dhika dhika dhika yaha viSayAzA // 55 // indrvjraa| sIaMca uNhaM ca sahati mUDhA itthIsu sattA aviveavNtaa| ilAiputtaM va cayaMti jAI jIaM ca NAsaMti a rAvaNuvva // 56 // caupaaii| je matihIna yuvati anuraagii| te ilAcisuta sama kultyaagii|| zIta tApa atyanta upaaveN| vA rAvaNa iva prANa gamAveM // 56 // aayo| vuttUNavi jIvANaM sudukkarAI ti paavcriyaaii| 1 isakA abhiprAya ThIka 2 samajhameM nahIM aayaa| Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) bhayavaM jA sA sAsA pacAeso hu iNamo te // 5 // jalalavataralaM jIyaM athirA lacchI vibhaMguro deho| tucchA yakAmabhogA nnibNdhnnNdukkhlkkhaannN||50|| dohaa| jIvana jIvana-budabudA, capala caMcalA jAna / deha athira poce viSaya, sata sahasra dukhadAna // 58 // indrvjraa| NAgo jahA paMkajalAvasaNNo daTuM thalaM NAbhisamei tiirN| evaM jiA kAmaguNesu giddhA sudhammamagge Na rayA havaMti // 59 // tottk| jalapaMkaviSa karirAja prai| thala dekhata pai taTa nAhiM dharai // jiya tyoM viSayAnimeM pAgata hai| sanamAragameM nahiM lAgata hai // 59 // aaryaa| jaha viTTapuMjakhutto, kImi suhaM maNNae syaakaalN| taha visayAsuiratto, jIvovi muNai suhaM muuddho||60|| 1 pAnI (jIvana, pAnIke budabudeke samAna hai)| 2 lkssmii| 3 haathii| Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) dohaa| kRmi jyoM viSTAMkuMDameM, samajhuta sukkha sadIva / magana hoya timi viSayameM, sukha mAnata saTha jIva // 6 // mayaraharova jalehi, tahavi hu duppUrao imo aadaa| visayAmisaMmi giddho, bhave bhave vaccai Na ttti||6|| jaise jalasoM nA bharai, kabahuM udadhiko koSa / tyoM viSayAmiSaMgRddha jiya, lahahiM na bhava bhava toss||6|| visayavisaTTA jIvA ubbhaDarUvAiesu vivihesu / bhavasayasahassadulahaM Na muNaMti gayaMpi NiajammaM / / 62 // pddhrii| viSa viSayamAhiM pIr3ita atIva / udbhaTasvarUpa bahu dharata jIva // nahiM jAnata nara bhava vRthA jAta / jo lakSa bhavAMtarameM lahAta // 62 // ciTThati visayavivasA muttaM lajapi kevi gysNkaa| na gaNaMti kevi maraNaM visayaMkusasalliyA jIvA // 63 // 1 viSayarUpI mAMsa / 2 nAnA prakArakI kuceSTA karate haiN| Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 21 ) viSa viSayAMkuza prerita asIva / ho rahe aho bahu vivaza jIva // niralajja nizaMka bhaye aneka / yamarAja kopa nA ginata neka // 63 // visayaviseNaM jIvA, jiNadhammaM hAriUNa hA NarayaM / vaJcaMti jahA cittaya, NivArio bNbhdttnnivo||64|| dohA / 1 naraka paraiM jiya viSayavaza, hAya dharama visarAya / yAtaiM kiyo virakta muni, brahmadatta nararAya // 64 // dhiddhI tANa NarANaM, je jiNavayaNAmayapi muttUrNaM / caugaiviDaMbaNakaraM, piyaMti visayAsavaM ghoraM // 65 // caupAI | dhikadhikadhika te nara hatabhAgI / jinavacanAmRtarasaparityAgI // cahu~gatirUpa viTambanakArI / viSaya ghora mada piyata anArI // 65 // maraNevi dINavayaNaM, mANadharA je garA Na jaMpaMti / tevi hu kuNaMti lalliM, bAlANaM NehagahagahilA 66 prANa jAhiM para gadagadavAnI | nahiM bolata je nara abhimAnI // bolata dIna hIna te vAcA / yuvatineha jaba gahai pizAcA // 66 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22) sakovi Neva khaMDai, mAhappa maDupphuraM jae jesiM / tevi NarANArIhiM, karAviA Niya ya daastt||67|| jinako yazamAhAtmya purndr| meTi sakai, nahiM haiM jaganaravara // tinateM nijadAsatva kraaveN| abalA yo sabalA kahalAvaiM // 67 // jauNaMdaNo mahappA, jiNabhAyA vayadharo crmdeho| rahaNemI rAiDaI, rAyamaI kAridhI visayA // 6 // arill| yadunandana mahA puruSa, nemijina bhrAta jo| paMcamahAvrata dhAraka, antimagAta jo // aiso yadu rathanemi, nemi naariitnii| rAgarUpa budhi karI, viSaya prati dhika ghanI // 68 // mayaNapavaNeNa jai tArisAvi suraselaNicalA cliyaa| tA pakapattasattA-Na iyarasattANa kA vattA // 69 / / dohaa| aho madanake pavanateM, munimanameru DimAta / pakkaM pAnavata satvaM jina, tina janakI kaha bAta // 19 // . 1 indra / 2 pake hue patteke samAna / Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (23) jippaMti suheNaM vi ya, harikarisappAiNo mhaakuuraa| ikkabviya dujeyo kAmo kysivsuhviraamo||70|| kari heri ahi ati kUra hU, sahajahiM lIje jIta / zivasukhabAdhaka kAma ripu, durjaya jAno mIta // 70 // visamA visypivaasaaannaaibhvbhaavnnaaijiivaannN| aidujeyANI iM-diyANi taha caMcalaM cittaM // 71 // jiyako viSama viSayatRSA, bhAvana jagata anAdi / taisahi caMcala citta hai, durjaya indrI AdiH // 71 // kalimala arai a bhukkhI vAhI dAhAi viviha asuhaaii| maraNaMpi ya virahAisu saMpajjai kAmataviyANaM // 72 // dAha vyAdhi kalimala arati, bahu dukha issttviyog| bhUkha maraNa Adika lahahiM, kAmatapta jo loga // 72 // pddhtikaa| paMciMdiyavisayapasaMgaresi maNavayaNakAya Na vi sNvresi| taM vAhisi katti ya galapaesi jaM aTThakamma Navi Nijaresi // 73 // * 1 haamii| 2 siNh| 3 saaNp| Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (25) dahai gosIsa sirikhaMDa chaarkke| chagalagahaNa?merAvaNaM vikkae / kappataru toDi eraMDa so vaave| jujjhi visaehiM maNuattaNaM hArae // 76 // svalpa viSayake hetu, vRthA nara janma gamAvai / mAno bhasmI hetu, agara aru tagara jalAvai // athavA te ajakAja, mano gajarAja vikaaveN| kari surataru niramUla, mano eraNDa lagAvaiM // 76 // __ anuSTup / addhvaM jIviyaM NicaM, siddhimaggaM viyANiyA / viNiaTTija bhogesu, Au primiamppnno||77|| dohaa| Ayu alpajIvana athira, zivasukha akSaya jAna / kAma bhogatai ati virata, nita prati rahu budhivAna 77 aaryaa| sivamaggasaMThiANavi jaha dujeyA jiyANa pnnvisyaa| taha aNNaM kiM pi jae dujeyaM Natthi sayalevi // 7 // 1 bkraa| 2 krke| Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) zivamagagAmI puruSakoM, pAMcoM viSaya sivAya / nahIM aura kachu jagatameM, jo nA jItyau jAya // 7 // saviDaMkubbhaDarUvA, diTThA mohei jA maNaM itthii| AyahiyaM ciMtatA, dUrayareNaM pariharaMti // 79 // ___ tottk| savikAra tiyAtana sohata hai| avalokata hI mana mohata hai| nijaAtamatantva vicArata haiN|vh dUrahita parihArata haiM 79 sacaM suaMpisIlaM, viNNANaM taha tavaMpi veraggaM / vacai khaNeNa savvaM, visyvisennNjiinnNpi||80|| dohaa| brahmacarya zruta satyatA, tapa vijJAna virAga / muni Dhigate hU viSayavaza, jAta nimiSameM bhAga // 8 // rejIvasamaivigappiya; nimesasuhalAlaso kahaM muuddh| sAsayasuha-masamatama,hArisisasisoaraMca jasaM 81 arill| zazi sama manahara sujasa, jAsu jaga amala hai| jA samAna nahiM aura, meru sau aTala hai // aise sukhakI hAra, karata jiya bAvare / nija kalpita nimiSIka, viSayake dAva re // 81 // pajalio visayaaggI, carittasAraM Dahija ksinnNpi| Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (27) sammattaMpi virAhiya aNaMtasaMsAriyaM kujA // 82 // toTaka chNd| viSayAnala pAvata vRddhi jabai / vaha dAhata cAritasAra tabai // guNa samyaka zuddha nazAvata hai| bhava bhAra ananta bar3hAvata hai // 82 // ___ bhIsaNabhavakaMtAre visamA jIvANa visytinnhaao| jAe NaDiyAcaudassapugvivirulaMti huNigoe // 83 // dohaa| viSaya lAlasA viSama hai, bhava bhayavanta pahAra / pUravadhara hU jAsu vaza, rulata nigodamajhAra // 83 // hA visamA hA visamA visayA jIvANa jehi pddibNdhaa| hiMDaMti bhavasamudde aNaMtadukkhAi paavNtaa|| 84 // caupaaii| hA ! hA! viSama viSaya phaeNsi praanii| dukha anaMta pAvata ajJAnI // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28) parai bhavodadhimeM akulaaveN| aho paramaguru yoM samajhAvai // 84 // mAiMdajAla cavalA visayA jIvANa vijute a smaa| khaNadiTThA khaNaNaTThA tA tersi ko hu pddibNdho|| 85 // viSaya capala capalA sama jaano| indrajAlase chaliyA mAno // palameM pragaTai palahiM palAvai / so kaisaiMkari roke jAveM // 85 // sattu visaM pIsAo beAlo huavahovi pjjhlio| taM Na kuNai jaM kuviyA kuNaMti rAgAiNo dehe // 86 // gairala pizAca zatru vetAlA / prajulita prabala analakI jvAlA // hai saba kupita dehiM dukha joii| tau rAgAdika sama nahiM hoI // 86 // jo rAgAINa vase, vasaMmi so syldukkhlkkhaannN| jassa vase rAgAI, tassa vase sayalasukkhAiM // 7 // 1 viSa / Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (29) dohA / rAgAdika vaza jIva je, lakkha dukkhake vazya / rAgAdika jina vaza kiye, saba sukha lahahiM avazya87 kevala duhaNimmavie, paDiyo saMsArasAyare jIvo / jaM aNuhavai kilesotaM Asava heuaMsavvaM // 8 // iha duHkhaja saMsArake, sAgarameM pari jIva / jo dukha bhogata tAsusoM, Asrava karai sadIva // 88 // hI saMsAre vihiNA, mahilArUveNa maMDiaMjAlaM / bajhaMti jatthamUDhA,maNuAtiriAsurAasurA89 kInhoM vidhi yA jagatameM, kAmani-pAza prasAra / tAmeM nara pazu sura asura, hA! hA ! ba~dhe apAra 89 visamA visaya bhuaMgA, jehiM DasiA jiA bhavavaNaMmi / kIsaMti duhaggIhi, culasIIjoNilakkhesu // 90 // viSama viSaya-viSadhara Dasyau, bhavavanameM jina gAta / te dukhamaya jvAlA sahata, dharata caurAsI jAta // 9 // saMsAracAragijhe, visayakuvAeNa lukiyA jIvA / hiyamahiyaM amuNaMtA, aNuhavai aNaMtadukkhAiM 91 1 jAla / . Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (30) harigItikA chanda / saMsAra mAragameM bhayAnaka viSaya lUkeM bahata haiN| pragaTI mano Rtu grISma tAmeM jIva jagake tapata haiN|| hai hita kahA, anahita kahA, so neku nA cita dharata haiN| atizaya anantAnanta dukhako hAya anubhava karata haiM 91 hA hA duraMta duThThA, visayaturaMgA kusikkhiyA loe / bhIsaNabhavADavIe, pADati jiANa muddhANaM // 9 // paddharI chaMda / hA viSaya vAja isa jagama~jhAra / ati duSTa kuzikSita durnivAra // matihIna dInako deta DAra // ati bhISaNa bhavaaTavIma~jhAra // 92 // visayapivAsAtattA, rattA NArIsu paMkilasaraMmi / duhiyA dINAkhINA, rulaMtI jIvA bhavavarNami 93 dohaa| viSaya tRSAsoM tapata ati, rakta nAri-sara-kIMca / dIna hIna dukhiyA sakala, rulata jagata bana bIca 93 guNakAriyAi dhaNiyaM dhiraja NiaMtiAi tuha jIva / NiyayAi iMdiyAI valliNiattA turaMgubva // 94 // Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 31 ) dhIraja Dora samhArika, indriyarUpI bAja / vaza kari rAkheM hI jiyA, sudharai tero kAja // 14 // maNavayaNakAyajogA suNiaMtAtevi guNakarA huNti| aNiaMtA puNabhaMjati, mattakarINuvva sIlavaNaM 95 mana vaca kAyA vaza kiyeM, kareM tehu kalyAna / nAtara mattagayaMdavata, nazai, zIlaudyAna // 95 // jaha jaha dosA viramada jaha jaha visaehiM hoi veraggaM / taha taha viNNAyavvaM AsaNNaM se ya paramapayaM // 96 // jyoM jyoM viSaya virAgatA, jyoM jyoM doSa vinAza / tyoM tyoM zrAvaka sannikaTa, jAno pada avinAza // 16 // dukkarameehiM kama, jehiM samatthehiM juvvaNatthehiM / bhaggaM iMdiyasiNNaM, dhiipAyAraM vilaggehiM // 97 // taruNavayasameM svavalateM, saji dhIraja prAkAra / indrI dala jina dalamalyau, kInhoM saba kRti saar||97|| tedhaNNA tANa Namo, dAso'haM tANa saMjamadharANaM / addhacchipacchirAo, jANa Na hiyae khaDakaMti 98 ___ paddharI chaMda / tirachI citauniteM lkhnhaari| nahiM bAsa lahai jina citama~jhAri // 1 ghor3A / 2 javAnImeM / 3 gar3ha-parakoTA / 4 strii| Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 32 ) te dhanya dhanya sanniyamadhAri / hauM dAsa karauM jihi namaskAri // 98 // kiMbahuNA jaivaMchasi, jIva tumaM sAsayaM suhaM aruhN| tApiyasu visayavimuho, saMvegarasAyaNaM nnic||19|| sortthaa| niruja akhaya sukha jIva, cAhai to taja viSaya nita / saMvegAmRta pIva, sAra kahA bahu vAdameM // 99 // anuvAdakakI praarthnaa|| indriya cora calAka, curAvata cArita jJAnA / tinakoM hai yaha graMtha, zarada zazi sama bhayavAnA // yoM kari dRr3ha vizvAsa, deza bhaassaamykiinhoN| hohu sadA jayavaMta, mora yaha yatna navInoM // par3heM sunai anubhaveM, svaparahitakAraka jAnI / pAvahiM so visarAma, hoyakara dRr3hazraddhAnI // karahiM amala nija carita, supatha gahi Atama jnyaanii| to mama zrama hai saphala, lahai jaya guruvaravAnI // maiM mati manda ajAna, dharamako marama na jaanauN| zabda artha aru ubhaya,-mAhiM asamartha ajAnauM / / ati upayogI graMtha, dekhi mati mora lubhaanii|.. gahahu-tajahu jimi haMsa, suguNa avaguNa paya pAnI // [samApto'yaM granthaH] 1 akssy-avinaashii| Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 24 ) soraThA / manavacakAya sa~bhAra, karai na indrI viSayateM / karai na vasu ari kSAra, dherai kataranI kaMTha te // 73 // sragviNI / kiM tumaMdhosi kiM vAsi dhattUrio / ahava kiM saNNivAeNa AUrio // amayasamadhamma jaM visa va avamaNNase / visayavisavisama amiyaM va bahu maNNase // 74 // rolA / AtamajI kaha aMdha, bhaye kaha kanaka cabAyau / kai tumane aba amiTa, roga niradoSa upAyau // amRta sama jina baina, tAhi kimi viSa saradhAnau / viSama viSaya viSarUpa, tAhi aMmRta kyoM mAnau // 74 // tujjha tuha NANaviNNANaguNaDaMbaro jalaNajAlAsu nivaDaMtu jia nivbharo // payai vAmesu kAmesu jaM rajjase jehi puNa puNaviNirayANale paJcase // 75 // rejiya to vijJAna, jJAna gunako ADambara | agnijvAlameM sarva, parai aru barai nirantara || jAkAraNa tU ajahuM, vakra bhoganameM raacai| naraka agnimeM pacyau, nacyau aru phiri phiri nAcai 75 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka milaneke ThikAne. (1) mainejara-zrIjainagrantharatnAkarakAryAlaya, hIrAbAga po0 giragAMva-bambaI. (2) bhImazI mANika jaina bukaselara, zAkagalI po0 mAMDavI-bambaI. ( 3 ) zA0 meghajI hIrajI bukaselara, 566 pAyadhUnI-bambaI.