Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ laoNjaTAkaviviraciTI IIIIII;]] anuvAdarA) TET saM-mULizrI hilaviyA,
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI haSTapuSpAmRta jaina graMthamAlA prathAka bahu zrI mahAvI2 jinendrAya nama: zrI dhanaMjayakaviviracitA dhanaMjaya nAmamAlA (anuvAda saha) saMpAdaka : vyAkhyAnavAcaspati paramazAsanaprabhAvaka 5. pU. AcArya deveza zrImadvijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna vidva pU. panyAsapravara zrI ravivijayajI gaNivaranA ziSyaratna munizrI hitavijayajI - prakAzikA zrI haSa puSpAmRta jaina graMthamAlA lAkhAbAvaLa-zAMtipurI ( vAyA-jAmanagara ) 77777 2
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzikA : zrI harSapuSyAmRta jaina graMthamAlA lAkhAbAvaLa-zAMtipurI (vAyA-jAmanagara) vIra saM. 2496 vi. saM. 2026 1 sane 1969 : prAptisthAna : mahetA maganalAla catrabhuja zAka mArakeTa sAme, jAmanagara prathamavRtti nakala 1500 zrI mahAvIra jaina upakaraNa bhaMDAra piriTa ophisa sAme, pAlItANuM mUlya : 2-00 sarasvatI pustaka bhaMDAra hAthIkhAnA-ratanapoLa, amaddAvAda-1. semacaMda DI. zAha jIvananivAsa sAme, pAlItANA muka : peja 36 sudhI dhI navaprabhAta prinTIMga presa, ghIkAMTA roDa amadAvAda. bAkInuM jazavaMta prinTIMga presa, dozIvADAnI piLa, kALupura, amadAvAda-1
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAgaramAM gAgara ne gAgaramAM sAgara sidhumAM bindu ne bindumAM sidhu citra-paricaya sAgara laherAya che. pavananI thapATa mojAMne gati ApI rahI che. kSIra sama ujvaLa nIranI choLo uDI rahI che. vAtAvaraNamAM kAvya che ne sAgaranI sitArI jANe saMgIta cheDI rahI che ! ne tyAM beTho che sadIo purANo eka naujavAna ! tRptinAM teja enA vadana-badanane jhaLahaLAvI rahyA che ! hAthamAM gAgara che. zarIra paranuM uttarIya vastra anila sAthe tAla milAvatuM khelI rahyuM che! koNa che e ? e che mahAkavi dhanaMjaya ! sAgaranA peTALane aDIne zabdana: motI-DhagathI potAnI gAgara (nAmamAlA) chalakAvanAre marajIvo ! motInA hAra gUMthanArA ghaNuM che! gadyo ne padyo racatI prajJAo ya ochI nathI ! paNa evA marajIvA virala che-je sAgaranA peTALa para paga mUkIne motI vINuM lAve ! mahAkavi dhanaMjayane marajIvA banavuM pasaMda hatuM ! sAgaramAM e ghUmyA ! enA peTALamAM pagadaMDI pADIne emaNe pravAsa karyo! ane e pravAsa-suvAsanI: smRti tarIke mahAmUlAM-nakalaMka motIothI pitAnI gAgara chalakAvIne upara tarI:AvyAM ! sAgaramAM gAgara! ne sinhamAM bindu ! eTale mahAkavi dhanaMjayanI A nAmamAlA !
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne pachI ! sAgara ! enAM nakala ke ratna ! ane enA vizALa peTALanI vicAraNAmAM magna banI kavi sAgara-tIre UbhAM rahI gayAM ! kavine thayuM--zabdonA sAgara virATa che! avagAhana che! ne tenI sAme A gAgara te javAMmadI bhayuM enuM sAva vAmaNI lAge che! paNa ! paNa sAgara bhale virATa rahyo! ne gAgara bhale vAmaNI rahI ! chatAM ya zabda maheAdadhi (vizALakAya zabdakoza )nA dhavATane pratidhvani mArI A gAgara (nAmamAlA ) pADI rahI che! eya ochA AnaMdanI vAta che? ne tRptinAM tejaliseATAM enA aMga-agamAM jhamUkI rahyAM ! A nAmamAlA bhale ne sAgara samakSa gAgara sama hAya ! bhalene .e sindhu samakSa bindu kharAkhara hAya ! chatAM ya A gAgaramAM sAgara samAyA che ! A bindumAM paNa sindhunA sUsavATa saMbhaLAya che ! e kevI rIte ! ema pUche! che ? zabda zabdanA saMparkathI naika nUtana zabdo janmAvavAnI A nAmamAlAnI paddhati nyArI ne nirALI che! zabda parathI zabdAMtara banAvavAnI AgavI kaLA kavie AmAM taratI mUkI che.! gAgarane paNa sAgaranuM te bindune paNa sindhunuM sanmAna A kAraNe ja apAya che! A kezamAM pRthvIvAcaka zabdanI sAthe ' dharI 'nA anusaMdhAnathI pRthvImAMthI pata' UbhA thatA jovAya che ! te vaLI ene e < ' . 2 ja zabda vRtti'nI prIta pAmIne 'rAjA ne svAMga sajIne UbhA rahe che! ane e ja zabda nijamAM 'AE ' rApIne vRkSa'nI zItaLa * chAyA. samape che ! ahA ! A zabdanA jAdu te A ! A 'vRkSa" vAcaka zabda vaLI 'car'nA saMparka sAdhIne ke ' bahurUpInI adAthI. * <
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' 8 vAnara ' rUpe raju thAya che ! eka ja pRthvI ' vAcaka zabdane 'gha' Adi dhAraNa karAvI enA atha-pravAhane judA judA vaLAMka ApIne kavie kharekhara ! A gAgaramAM (nAmamAlAmAM) paNa zabdanA sAgara lavyo che ! Ama A laghukAyakeza gAgaramAM sAgara ! ne bindumAM sindhu ! samAna paNa che ! vidAya letA kavinA mukhethI mahAsAgarane aMjali ApatA avAja sarI paDI! zabdanA e ! sAgara ! vApati bRhaspati khuda ! tArI prazasti pukAranAra-gAna gAnAra heAya ! ane ene jhIlavA kAje devarAja zamra pAte hAjara hAya ! teya tArAM gAna te adhUrAM ja rahe ! eha ! te pachI mArAM jevA teA tArA pUrA gAna tyAMthI lalakArI zake ? ? -zrI zazadhara
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarjakanI suvAsa : mahAkavi dhanaMjaya "disaMdhAna kavi !" mahAkavi dhanaMjayane maLeluM A biruda che ! ane enAthI kavi dhanaMjayanI smRti thAya che. kavinI kalamamAMthI DhaLAyelI zAhImAMthI "disaMdhAna-kAvya" UbhuM thayuM ! enI khyAti diga-digaMtamAM ghUmI vaLI ! ane e sarjane kavinA deha upara navuM abhidhAna AlekhyuM "disaMdhAna-kavi !" mahAkavi dhanaMjayanI kamanIya kalame je je sarjane UbhAM karyA-emAMthI be sarjanene vidvAnonI duniyAe khUba ja satkAryA . eka "dvisaMdhAna kAvya !" ane bIjuM "nAmamAlA !" kavi dhanaMjaya Aje nathI chatAM ya emanI je kIti ghUmI rahI che ! emAM A sarjanono phALo vizeSa kahI zakAya ! A rahyAM emanI prazaMsAnA puSpo ! anekabhedasandhAnAH, khananto hRdaye muhuH / bANA dhanaJjayonmuktAH, karNasyeva priyAH katham ! // 1 // dvisandhAne nipuNatAM, sa tAM cakre dhanaJjayaH / yayA jAtaM phalaM tasya, satAM cakre dhanaJjayaH // 2 // ItihAsanI AMkhe kavinAM darzana karatAM emanI jIvana-jharamara ADe paDado paDele dekhAya che ! chatAM ya keTalAMka prabaLa pramANo e paDadA pAchaLanuM AMzika rahasya ukelavA samartha banyA che ! ane anumAnonA mApadaMDe kavine kALa mApavAnI mahenata lIdhI che !
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ IsvIsananI AThamI sadInI sakhyA pachInI nizA! ne navamAM sadInA udaya pahelAnI uSA ! basa ! nizA--uSAnA A dribheTe kavi sadehe ghUmatA haze ! pravatI` rahelA matabhedIne pIchehaTha karAvIne prabaLa pramANeA ATaluM ja nakkI karI zake che ! vasudeva ane zrIdevI ! A che emanA janaka janetAnAM nAma! kavi dhanaMjayanI prajJAnA samAAM vizALa hatAM ! maMtramAM amane zraddhA hatI evuM aitihAsika kathana che! kavirAjanA putrane ekavAra sape Da Mkha dIdhA ! mRtyunA mukhamAMthI putrane ugAravA kAje kavirAje viSApahAra ' sneAtranuM sarjana karyuM ! jenI bhASAnI bhabhaka ! prAsAdikatAneA prabhAva ! ane gAMbhAnI garimA ! A badhuM Agavu hatu...! ? --zrI zazadhara
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAhitya--pravAsanuM pAtheya : keza A saMsAranA vyavahAramAM arthakAza-dhanabhaMDaLa ati mahattvanuM sthAna bhajave che. arthabhaMDaLa (beMka belensa) vinA gRhastha vyavahArI paMgutulya che. saMsArI bhAnavanA sarva vyavahAro arthane AdhIna che. vitta vinA gRhasthanA vyavahAro kAryAnvita thaI zakatA nathI. saMsAranA vyavahAramAM jevuM sthAna arthakezanuM che tevuM ja sthAna sAhitya jagatamAM zabdake zenuM che. zabdabhaMDoLa vinA kaI paNa jijJAsu sAhitya kSetramAM padArpaNa karI zakato nathI. saMskRta sAhityanuM kheDANa, UMDANa ke nirmANa karavA mATe zabadakeza-zabdabhaMDoLa e anivArya aMga manAyuM che. keza kaMThastha hovo jarUrI che. vizALakAya kezagra ghaNuM che. jene lAbha viziSTa adhikArIo ja laI zake che. AthI ja alpa zaktivALA jIvone uddezIne svanAmadhanya kavirAja zrI dhanaMjya viracita A laghukeza granthanuM pa. pU. paM. zrI ravivijayajI gaNivaranA ziSya pU. mu. zrI hitavijayajI mahArAja dvArA khUba khaMta ane utsAhathI karAyeluM viziSTa saMpAdana theDAmAM ghaNuM jJAna ApatuM ati AdaraNIya banI raheze. piyA zerI, vrajabhavana - jAmanagara saM. 2026 mAgazara pUrNimA paM. vrajalAla vAlajI upAdhyAya adhyApaka: zAM khe, saM. pAThazALA - (jAmanagara)
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ kiMcit vaktavya keza e to vidvAnonA sArasvata sAmrAjyane AtmA che. kezanuM sarjana ane tene anuvAda temaja tenuM prakAzana e to vizva upara sarvAtizAyI niHsvArtha upakAra che. atyAre rAcatAmaNi kyAM che ? draratnamahopa jevo atyaMta AdaraNIya ane vidvanmane raMjaka keza aprApya thaIne beTho che e vidyAkSetranuM daubhagya che. A badhuM vidyAkSetranA mAnanIya adhiSThAtAonA dhyAna bahAra to nahIM ja hoya ! uparyukta saMgomAM dhanIyamamArA nAmanA kezanuM gujarAti bhASAMtara prakAzita thAya che. e ghaNuM AnaMdanI vAta che. temAM aMkavAcaka saMketa zabdo temaja ekAkSarI kezane paNa samAveza karavAmAM Avyo che e vidyArasika temaja sAMketika prakriyApriya vyaktione mATe eka utsava samAna che. zrI mahAvIra svAmI bhagavAnanI prazastimAM lakhelA eka anuSNubha mAMthI ekAkSarI kesanI madadathI eka vidvAne pitAnI saMskRta TIkAmAM se stutiono artha kADhyo che. A cho buddhivaibhava che ? e badhA vaibhavane AtmA keza che. dhana canAmamAtrA nuM prakAzana paNa sAhitya vaibhavane dedIpyamAna anAvaze. aliMga-khaMbhAta | tA. 22-11-69 saM. 2026 vaikuMThe caturdazI) bhAlacaMdra dayAzaMkara kavi bI.e. (saMskRta onarsa).
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ [dIvA ane eMjIna ] saMpAdakIya meTaranA AgaLanA bhAgamAM rahelA jhaLahaLatA dIvA meTaranI hAjarIne vyakta kare che. anya para peAtAne prakAza pheMkI tene AMjI nAMkhe che ane saunuM dhyAna kheMce che. Ama chatAM meTara calAvanAra dIvA nathI. meTarane gati ane vega ApanAra te aMdaranA bhAgamAM guptapaNe rahelu eMjIna che. eja meTaranu hRdaya che-sasva che. mukhapRSTha upara mUkAyeluM nAma bhale saunuM dhyAna kheMce paraMtu meTaramAM je sthAna dIvAnuM che eja sthAna A laghukAya kAza sapAnamAM mAru che ane je sthAna meTaramAM adRzya eMjInanu cheA kAza sapAdanamAM te sthAne cheH pUjyeAnA AzIrvAda, pa. pU. parameApakArI gurumahArAja zrI paMnyAsapravara vivijayajI gaNivaranI kRpAdRSTi, hAlAradezeAdhAraka pa. pU. AcAya deva zrI vijayaamRtasUrIzvarajI mahArAjAnA vidvAna ziSyaratna pU. paM. zrI jinendravijayajI gaNivaranA temaja sva. 5. pU. paMnyAsapravara zrI padmavijayajI gaNivaranA vidvAna ziSyaratna pU. munirAja zrI jagaccadravijayajI mahArAjane sAdyaMta sakriya sahakAra ane zAMtidAsa khetasI sa`. pAThazALA (jAmanagara)nA prAdhyApaka 5tipravara vrajalAla vAlajI upAdhyAyanu sAdana. pU. 5. zrI jinendravijayajI gaNivara taraphathI A kAryamAM preraNA prApta thaI che. A pustaka prakAzana agene yaza teozrIneA che. sahadhyI pU. mu. zrI jagaccadravijayajI mahArAja satata pravRttizIla hovA chatAM teozrIe samaya meLavIne. ane pazcima ne
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ vakhatovakhata suMdara salAha sUcane ApyA che je ghaNuM upayogI nIvaDyA che. paMDitapravara :vrajalAlabhAIe muMjhavaNa ke guMcavaNanA prasaMge zaMkAonuM nivAraNa karI mArgadarzana ApyuM che. teonI sahAyathI ja A kArya thaI zakayuM che. uparokta banne pUjya munibhagavaMtoe tathA paMDitajIe presameTara : sArI rIte tapAsI ApyuM hatuM. A keza saMpAdanamAM mukhyatve amarakIti viracita bhASyano AdhAra lIdho che. prAyaH liMga abhidhAna ciMtAmaNI keza (vivecanakAra-AcArya zrI vijayakastUrasUrIjI) mujaba jaNAvyA che. zarUAtamAM. mUkelo paribhASA vibhAga (eka be jagyAe zabdonA sAmAnya pheraphAra sivAya) akSarazaH temAMthI ja lIdhe che. (nAmamAlAmAM na. AvatA evA) keTalAka pracalita zabdo TippaNumAM mUkyA che temaja khAsa khAsa zabdonA anekArtha paNa jaNAvyA che. eka be jagyAe zlokanA pAdaranA sthAnamAM pheraphAra karyo che arthAta eka zlokArdha bIjA kAryanI sAthe joDavyo che. Ama karavA pAchaLano Azaya mAtra sugamatA vadhAravAno che. "kezAntara pramANa nathI" e pramANenuM lakhANa (prAya) bhASyanA TippaNakAranA AdhAre che. aMkasaMjJA 'nA viSayamAM paM. vrajalAlabhAI paM. bAbulAla sevacaMda zAha (amadAvAda), paM. bhAlacaMdra dayAzaMkara kavi. (khaMbhAta) taraphathI suMdara salAha sUcano maLyA che. mudraNanI azuddhi TALavA mATe ghaNI takedArI rAkhavA chatAM presa doSanA kAraNe ane maMdamatinA kAraNe keTalIka bhUlo rahI javA pAmI che, je zuddhipatrakanA AdhAre sudhArI levI jarUrI che. taduparAMta
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahI javA pAmelA deSa aMge dhyAna doravA sahadayI suNone vinaMti che. alpatama buddhivALA mAruM A nAnakaDuM kAma karavAnuM paNa - gajuM na hatuM paNa upara jaNAvyA mujaba prApta thayelA AzIrvAda, preraNuM ane sahakArathI ja A kArya thaI zakayuM che. A pustakamAM je kAMI prazaMsanIya hoya tene yazanA sAcA hakakadAra uparokta pUjya ane paMDitajI che. AzA che ke navI DhabathI saMpAdita A keza bhagnAranI sugamatA ane saraLatA vadhAranAra banaze. zrImad vijayadAnasUrIzvarajI jJAnamaMdira , pUpaM. zrI ravivijayajI kALupura-amadAvAda-1 - gaNivara ziSyANa saM. 2026 poSa suda 12 hitavijaya
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakanI kalame zrI harSa puSyAmRta jaina graMthamAlA taraphathI A nAnakaDo saMskRta zabdakoza "dhanaMjaya nAmamAlA" pragaTa karatAM ame ghaNe harSa anu-- bhavIe chIe. abhyAsa mATe upayogI A graMtha aprApya jevuM jaNAtA te chapAvavA mATe vicAraNuM thaI ane pUjyapAda zAsana-. ratna paMnyAsa pravara zrI ravivijayajI gaNivaranA ziSyaratna pU. munirAjazrI hitavijayajI mahArAje sAre evo parizrama laIne saMzodhana karI A graMtha anuvAda sahita taiyAra karI ApavAthI pragaTa thaI zakyo che. A graMtha pragaTa thavAmAM temano parizrama, khaMta ane utsAha khAsa nimitta che. te mATe vaMdanApUrvaka teozrIno upakAra - mAnIe chIe. A graMthanA saMzodhana AdimAM pU. paM. zrI jinendravijayajI gaNI, pU. munirAja zrI jagaaivijayajI mahArAja, paMDita pravara vrajalAla vAlajI upAdhyAya (jAmanagara) ane paMDita pravara bAbubhAI savacaMda (amadAvAda)ne sahayoga prApta thayela che. te badala teozrI pratye kRtajJabhAva pragaTa karIe chIe. vizeSamAM AvA kAryomAM Arthika sahAyanI jarUra rahe ja ane . te mATe prakharavaktA pU. munirAjazrI amIvijyajI mahArAjanA ziSya-. ratno pU. AcAryadeva zrI vijaya kSamAbhadrasUrIzvarajI mahArAja AdinI. preraNAthI sthApita zrI zrutajJAna amIdhArA jJAnamaMdira (beDA) udyamavaMta che. tenA taraphathI pU. munirAja zrI amIvijyajI mahArAjanA. ziSyaratna guNanurAgI bhadraka pariNamI pU. munirAja zrI guNavijayajI . mahArAjanI preraNAthI 500 nakala mATe sahakAra prApta thayo che. preraka pU. munirAja zrI guNavijayajI mahArAja A preraNuM ApyA.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachI bIje varase saM. 2023 mAM samAdhipUrvaka svargavAsa pAmI gayA. namrabhAve vaMdanAsaha teozrI pratye ame kRtajJatA pragaTa karIe chIe. taduparAMta pU. munirAjazrI jagacaMdravijayajI mahArAjanI preraNathI mahesANuM jJAnakhAtA taraphathI rUA. 350nI sahAya maLI che. te badala temanA pratye paNa kRtajJatA pragaTa karIe chIe. presamAlika zrI cImanalAlabhAie kALajIpUrvaka ane jhaDapathI - kArya karI ApavA mATe ane paMDita pravara bAbubhAI savacaMde . (amadAvAda) temAM sahAya karI te mATe temane AbhAra mAnIe chIe. lAkhAbAvaLa vi. saM. 2026 kAtika zudi-1 | mahetA maganalAla catrabhuja nUtanavarSAraMbha dina.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2igmgi pAnA naMbara (1) paribhASA 9 thI 14 (2) nAmamAlA 1 thI 153 (3) ekAkSara keza 154 thI 157 (4) zabda banAvavAnI rIta 158 thI 161 (5) aMka saMjJA 162 thI 163 (6) dizAvidizA ane tenA adhipatinAM nAma 164 dravya sahAyaka rU. 350=00 zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMghanI sudhArA khAtAnI peDhI-mahesANA (u.gu.) "jJAnakhAtAmAMthI" (pU. munirAjazrI jagacaMdravijyajI mahArAjanA sadupadezathI.)
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAnuM ( paribhASA bibhAga ) 10 lITI 10.. lITI 14 lITI : 8 19 77 81 anuvAda lITI rR manuvAha sITI 8 zuddhipatraka 20 4 sITI 2 deho'paghanakAyAGga deho'paghanakAyA 20 kSeAka lITI p nandano'bhakaH nandano'rbhakaH 20 kSeAka lITI 6 duhitara 136 azuddha aGga, bhauli 86 kSeAka lITI ra 86 anuvAda lITI 6 93 kSeAka lIDI 4 vrata vrata (bhU+bhUt) (bhU+bhRt = ) bahnisUnuH kapardina khankRta 40 69 zrlAka lITI 2 74 zlAka lITI 2 smRtaH kSeAka lITI 1 vItarAgo'rhan sITI 1 prasAdhanavilepanama prasAdhanavilepanam smataH vItarAgo'na no zuddha aGka, mauli tAruNyaM yauvanaM yuvAnanAM nAma ane che dhiSNyam pAkhana gAra purAtanama TalitaH duhitaraM vahnisUnuH kani khankRtaM 83 anuvAI sITI 3 94 anuvAda lITI 9 9 so sITI 2 tamo'ndhakAraM timiraM tamo'ndhakAra - timiraM kSeAka lITI 1 130 kSeAka lITI 2 -* tAruNyaM yauvanaM yuvAnInAM nAma ane che dhiSNyam pAmana agAra purAtanam zRGkhalitaH guru stuti zlAka 2 A pramANe che. yebhyazcAdhigataM nRbhiH sucaraNaM, yeSAM jagat pAdaspRg / yeSu jJAnamatucchazarma dadatAM, te premasUrIzvarAH || 2 ||
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ paribhASA je zabdanI vyutpatti na thai zake evA ApuMja' ( =indra) vagere zabde rUDha jANuvA ane gujI, kriyA ke sa'madhathI jene atha nIkaLI zake tene yaugika kahevA. guNeAnA hetuthI artha nIkaLI zake evA 'nITa ' (= za'kara) vagere zabdo ane kriyAnA hetuthI atha nakaLI zake evA 'sraSTA' (=brahmA) vagere zabde temaja svasvAmibhAva sabadhamAM ' mULaja' ( = rAjA) vagere zabdo yaugika che. judA judA saMbaMdhamAM anatA zabdo strasvAmibhAva saMbaMdhamAM--mULa zabdathI pAja, dhana, mun, naidya, patti ane matvaka mata vagere joDAi svAmivAcaka zabda bane che tenA udAharaNA--mULajI, mUdhana, sUma, mUnetA, nRpatti:, samAna (rAjA) Ama udAharaNA kavisamayeAktithI- ziSya purUSonI paraparAthI samajI levA. janmajanakabhAva saMbaMdhamAM- # janya=kAya vAcaka zabdane, Rtu, sUtra, saTTa, viSAda, , krU ane tenA sarakhA trIjA zabda lagADatAM janakavAcaka zabda bane che. udAharaNa-vizvat, vizvajrattAM vizvad, vizvasraSTA, vizvavidhAtA, vizvammU: ( brahmA) vagere zabdo jANavA. vizvAja, vizvajJanaH ityAdi paNa thAya che. vizvA, ,
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) sana = 41294 pAya shm| yI yoni, ja, ruha, janman, bhU, sUti vagere shh| bhane aN vagere prtyye| pAthI nyavAya zo mane che. 10 - AtmayoniH, AtmajaH, AtmaruhaH, AtmajanmA, AtmabhUH, AtmasUtiH, AtmasambhavaH (Ul), bhArgavaH = gunA putra (zu), daityaH = ditino putra. dhAryadhArakabhAva saMbaMdhamAM- dhAvAya za74 thI dhvaja, astra, pANi, aGka, mauli, bhUSaNa, bhRt, bhane tenA saramA zAhI. tebha4 zAlin. zekhara zo , matva' prtyye| mane mAlin, bhartR, dhara vagere zabda lagADavAthI dhAraka vAcaka zabdo bane che. Sat o- vRSadhvajaH, zUlAstraH, pinAkapANiH, vRSAGka, candramauliH, zazibhUSaNaH, zUlabhRt (vRSaketanaH, zUlAyudhaH, vRSalakSmA, candrazirAH, candrAbharaNaH kore.) tebhA pinAkazAlI, zazizekharaH, zUlI, pinAkamAlI, pinAkabhartA, gaGgAdharaH (32) pagere. bhobhojakabhAva sa baMdhamAM-- sonya - bhakSya (mAdha) vAya 24 thI - bhuj. andhana, brata, liG, pAyin, pa, aza mane azana vagere zabda lagADavAthI bhejaka khAnAra vAcaka zabda bane che. G0- amRtabhujaH, amRtAndhasaH, amRtavratAH, amRtalihaH, amRtapAyinaH, amRtapAH, amRtAzAH, amRtAzanAH (havA) vagere.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) pati-patnIbhAva saMbaMdhamAM-- pativAcaka zabdo thakI jAttA, cittA, vadhU, pracina vagere temaja tenA samAna vejImA vagere zabdo lagADavAthI patnIvAcaka zabado bane che. udA - zivattA , rAvayitA, vivadhU, vicina, riAvavamA (gaurI, pArvatI) vagere. ane patnIvAcaka zabdo thakI vara, mag, ofjana, sA ane priya vagere zabda lagADavAthI pativAcaka zabdo bane che. udA - navara: rAma, gaurIuthI, naukara, priyaH (ziva) vagere. sakhinA saMbaMdhamAM-- eka mitranA vizeSa nAma thakI sahi ane tenA jevA bIjA zabdo lagADavAthI bIjA mitranA vAcaka zabda bane che. udA. - zrAdaH (kubera), napuraH (kAmadeva), vAyunaH (agni) vagere. - vAhya -- vAhakabhAva saMbaMdhamAM vAhya (upADanAra) vAcaka zabda thakI nigna, thAna, barana vagere zabda lagADavAthI vADaka (upaDAvanAra) vAcaka zabdo bane che. udATa - vRSabha, kRpayAna, vRSaNana, vRSavAdanaH (zaMbhu - zaMkara) vagere. kauTumbika saMbaMdhamAM pitA vagerenA vizeSa nAma thakI dArU, Tudi, Amira, ajJa, avaga vageja zabdo lagADavAthI putra
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) vagerenAM vizeSa nAme bane che. udA. - zamaNA (yamunA), dimavaditA (gIra) rAma (budha), prajJA, vajJaH (viSNu, (vAritoH - cama) vagere. Azraya - AzrayibhAva saMbaMghamAM Azraya (raheThANa) vAcaka vizeSanAma thakI vana ane te arthavALA bIjA zabda, temaja phAya, vArisana ane rara vagere zabdo joDavAthI Azrayi (rahenAra) vAcaka zabda bane che. udA. - yuvAna, duranA , vivAra, yuvatatA, gurAyA, guvAsinaH, zura (deva). vadhya-vadhakabhAva saMbaMdhamAM-- ' vadhya (haNavA gya) vAcaka zabda thakI mit, pina, jid ghAtin, duha, ari, dhvaMsin zAsana antakArin, mana, chid maMthana vagere zabda joDavAthI vadhaka (haNanAra) vAcaka zabda bane che. udA. - pumit pura vA, pulisa, surata, puSu, purika puravaMsI, purazAsanaH, purAntakArI, puradamanaH, puradacchit, puramathanaH (ziva) (purA, punatta, pusu, punA, punA, purAttAka purathI vagere zivanAM nAme thAya che, vadhane yogya te uparathI Dhaceramena , vaDhiyAra, vADhiyAsanaH vagere viSNunAM nAma thAya che) parasparano saMbaMdha vivakSAdhIna che, eka saMbaMdhavALA padathI paNa upara kahelA sa baMdhamAM yogyatA pramANe pade joDavAthI bIjA saMbaMdhane batAvanArA zabda bane che, jemake -
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) ekano eka "gha' zabda vAhya - vAhakabhAva saMbaMdhamAM vRSanaH = rudra, te svasvAmibhAva saMbaMdhamAM vRtti, dhAryadhArakabhAva saMbaMdhamAM vRSarAjInaH paNa thAya che. tevI ja rIte "saM' zabda te banne vivakSAmAM anukrame dhAryadhArakabhAvamAM aMzumIThI, svasvAmibhAvamAM aMzupatA, zaMzumAna (2vi sUrya) paNa thAya che. eka ja di zabda vadhyavadhakabhAvanI vivakSAmAM riri (mera) ane bhejyabhejakabhAva saMbaMdhamAM dimu (mera) bane che. saMdeharahita vizeSaNo vaDe jAtivAcaka zabda paNa vyaktivAcaka - sa jJAvAcaka banI jAya che. jema - atidUtA = dakSiNa dizA. varSapUta vi= uttara dizA. niyanasamuOjyoti =caMdra vagere) zuLa ane viSama zabda traNa pAMca ke sAta vagerenA vAcaka che. - te zabdA trinetra, uSepu, ke paTArA, (kSa, - vA, taskara) vagere sthAnamAM joDavA. jema trinetra, mathutra, viSatraH (zaMbhu). joSa, azupu, vipuH (kAmadeva). HpaTArA:, gurUpadArA viramapahAra. (saptaparNa). Adi zabdathI navarAtti, curiA , viSamarAzitaH (zaMbhu) vagere zabda bane che. guNavAcaka zabdanI pUrvamAM "vajJa' ke pAchaLa "uttara' zabda Avyo hoya te te ja zakha virodhIvAcaka banI
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) jAya che. jema - carita, hitetara, Er: - (kALu). rA, chota - dhUtra, (jADu) vagere. (vAH + dha = ) dri vagere zabdomAM pUrvapadamAM, (vaka + apina = ) ghaMuvani vagere zabdomAM uttarapadamAM ane (mU + mUva =) mUmRta vagere zabdamAM pUrva ke uttara bane padomAM paryAyavAcaka zabdo mUkI zakAya che. pUrvapadamAM jema - , gayaH tayA, (, toya , nara) vagere uttarapadamAM jema - vaDavAni, vaDavAna, vaDavAhi (, sa m) vagere pUrva ke uttarapadamAM jema - [mRta, ImRta, dhana, sarvadharaH (surapati, TSa) vagere. A rIte padonA pheraphAravALA zabdo vyutpattithI banatA hovAthI yaugika kahevAya che. paryAyanA pheraphAra vinAnA nA (rAthaH tAja) vagere zabda mizra (yoga rUDha) kahevAya che.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - . . . . . . . . . . ma 22 stuti ke I .1 jinendrazAsanAdhAraM pravacanaprabhAvakam / zrIsaMghasthavira saumyaM siddhisUrIzvara stuve // 1 // ye khyAtA bhuvane'nadhairguNagaNairyAn saMstuvante budhAH, bhinno madhusArathinaragaNo yebhyaH spRhAvAn sadA / yebhyo'vAptabhidaM nRbhiH sucaraNa yeSu jJAnamatula sukhaM dadatu te zrIpremasUrIzvarAH // 2 // AgamabhAskara zAntamajJAna-tama-nAzakam / rAmacaMdra nava caMdra vaMde sUrivaraM sadA // 3 // paJcAcAraM sadA zAnta, kSamAnAtha taponidhim / / zAsanaikarata sUriM, kapUraM staumi sadgurum // 4 // bhImabhavabhayAttrAtA, pravaktAkavikovidaH / amRtasUrivaryaM taM, namAmi brahmacAriNam .-. // 3 // - - // 5 // . o u
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ hajI sudhI apragaTa Wan advitIya graMtha pragaTa thaze kalikAla-sarva jJaArcAya bhagavaMta zrImad hemacaMdrasUrIzvarajI viracita anekArtha koSaH 0 AcArya bhagavanta zrImadda mahendra sUrIzvarajI viracita anekA karavAkara kaumudI-- x TIkA sahita x jemAM - zabde zabde TIkAkAra mahArAjAe graMthakAra mahArAjAnA Azayane spaSTa karavA anekatra thAnA udAharaNeta ApelA che. jenA joTA maLayeA muzkela che. keSa jagatamAM apragaTa advitIya A graMtha che. prakAzikA :-- zrI haSa puSyAmRta jaina graMthamAlA lAkhAbAvaLa ( saurASTra ).
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH dhanaMjaya nAmamAlA maMgalAcaraNa tannamAmi paraM jyoti-ravAGmanasagocaram / unmUlayatyavidyAM yad , vidyAmunmIlayatyapi // 1 // yugala-DalAnAM nAma kahe che - dvayaM dvitaya-mubhayaM, yamalaM yugalaM yugam / 7 8 9 10 yugmaM dvandvaM yamaM dvaita, pAdayoH pAtu jainayoH // 2 // (1) huM (kavirAja dhanaMjya) vacana tathA manane agocara evA parama ti svarUpa kevalajJAnane namaskAra karuM chuM, ke je (bhavya jInA) ajJAnane nAza kare che ane jJAnane pragaTa kare che. jenA (2) draya, dvitaya, ubhaya, yamala, yugala, yuga, yugma, zraddha, yama, baita (10-0 ) A yugala-DalAnAM nAma che. zrI jinezvara devanA caraNanuM yugala tamArI rakSA kare. mArA + vAmana (kanda samAsa) ma pratyayAta nipAtana che.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 2 ) have muni, ziSya ane zAstranAM nAma kahe che-- 1 2 3 4 p 7 RSirya tirmunibhikSu stApasaH saMyato vratI / - 8 9 10 11 12 tapasvI saMyamI yogI, varNI sAdhuzca pAtu vaH // 3 // 1 ra 3 4 dIkSitaM zaikSaM ziSyaM ca, tamantevAsinaM viduH / 1 ra 3 5 tAntADAmasiddhAnta-pranyAH zAbhramataH param ||4|| 4 (1) RSi, ya.te, muni, bhikSu, tApasa, saMyata, vratina, tapasvina, saMyamit, cegin, viSNuna, sAdhu (12-50) A muninAM nAma che. sAdhu bhagavaMta tamArI rakSA kare. // 3 // (2) dIkSita, zaikSa, ziSya, antavAsit ( 4-50 ) A ziSyanAM nAma che. (3) kRtAnta, Agama, siddhAnta, graMtha (4-pu' ), zAstra (na0) A zAstranAM nAma che. 545 paNa che. zlA03--(1) anavAra:, nirdhandha, yat ' phn', vAyamaH, zramaLa:, mumukSu:, tapodhana (7-pu'0) = sAdhu. Aaa0 4--(1) vineyaH (pu.) = ziSya. bAtoyita:, smRti: (ra-strI.), rAdvAntaH, samaya: (ra-pu.), zrutam (na.) = zAstra. (2) zrRtAnta (pu.) siddhAnta, daiva, pApa, yamadeva vagere atha'mAM
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) have pRthvInAM nAma kahe che-- 12 3 4 p OM 7 bhUmirbhUH pRthivI pRthvI, gahvarI medinI mahI / 13 8 9 10 11 12 dharA vasumatI dhAtrI, kSamA vizvaMbharAjyaniH ||5|| 19 20 14 15 16 17 18 vasudhA dharaNI kSoNI, kSmA dharitrI kSitizca kuH / 21 22 23 24 25 26 27 kumbhinI lorvarA corvI, jagatI gaurvasundharA // 6 // (1) bhUmi, bhU, pRthivI, pRthvI, gaharI, medinI, mahI, dharA, vasumatI, dhAtrI, kSamA, vizva'bharA, anei ApA vasudhA, dharaNI, kSoNI, mA, dharitrI, kSiti, ku, kustinI, ilA, urA, vI, jagatI, geA, vasundharA ( 27-srI0) A pRthvInAM nAma che. u . - zlA 6 - (1) avA, anantA, rAyapI, potrA, parvatAvAi, bIjasUH, ratnamU:, ratnavatI, ratnAmAM, vizvA, tharA, sarvasattA, sAgarAmbarA, sAmelA (14-srI) = pRthvI. (2) TMo (pu.) baLada, kiraNa, hIrA, vajra, svarga, sUrya, caMdra, pazu, vAyu, (strI) gAya, tetra, bhANu, dizA, vANI, rUvATu, (na.) pANI, satya, keza vagere amAM paNa che.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 4 ) have pata, rAjA tathA vRkSanAM nAma banAvavAnI rIta ane patanAM nAma kahe che-- 1 1 tatvIya-dharaH caija:, tatvIya-patinuMH / tattvotha--ddo vRkSa:, rAmanya 2 yo'yet IInA 1 ra 3 4 5 6 darIbhRdacalaH zRGgI, parvataH sAnumAn giriH / 12 7 8 9 10 11 naH zihoSayo drazra, zivarI trizatmyam ||LA (1) pRthvIvAcaka zabdonI pAchaLa ghara zabda joDavAthI patanAM nAma ane che. jemake-mUmi:, sUraH ( 2-50 ) ityAdi. (ra) pRthvIvAcaka zabdonI pAchaLa pati zabda joDavAthI rAjAnAM nAma bane che. jemake-mUmitti:, mUtti (ra-50)ityAdi. (3) pRthvIvAcaka zabdonI pAchaLa sad zabda joDavAthI vRkSanAM nAma ane che. jemake-mUmiddaH, mUhaH ( 2-pu0) ItyAdi. ANA (4) darIbhRta, acala, zRgina, parvata, sAnumat, giri, naga, zileAzrcaya, adri, zikharina, trika, marut (12-50) A parvatanAM nAma che. TA kSeA 7--(1) dhara, tti ane haiM nA sthAne samAnAthI anya zabdo paNa joDI zakAya che. jemake-(1) mUmivRta, mUri (2) pRthvInAtha:, dharAvIzaH (3) maddI<= 'jU', kSitijJa: (pu.) ityAdi
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 5 ) have parvatanA bhAgAnAM nAma ane parvatanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che- 1 2 3 4 5 7 prasthaM pArzva taTaM sAnu - mekhalopatyakA taTI / 8 9 10 nitamyamanto ddantatha, tadvAnavi niriH mRtaH // 1 // (1) prastha (pu na. ) = zikhara--patanA uparanA sarakhA bhUmibhAga, (2) pArzva (na ) = paDakhuM, parvatanI samIpanA pradeza. (3) taTa (tri ) = zikhara. (4) sAnu (p. na. ) = zikhara, parvatanA uparanA sarakhA bhUmibhAga. (5) mekhalA ( srI. ) = pavata nA madhyabhAga. (6) upatyakA ( strI ) = taLeTIpatanI nIcenI bhUmi. (7) taTI ( strI. ) = zikhara. (8) nitamba ( pu. na. ) = parvatanA madhyabhAga. (9) anta ( pu. )=patanA cheDA, hada. (10) danta (50) = paryaMtanA madhyabhAga, zikhara, dADhA. = A paryaMtanA bhAgeAnAM nAmane mattu (van) pratyaya lagADavAthI paryaMtanAM nAma ane che. jemake-prathavAna, pArzvavAn, tUTavAnuM, sAnumAr ( 4-pu0) ityAdi tathA giri (pu.) A paNa paMtanuM nAma che. nAhyA zlA. 8--(1) anna (pu.) khIleA, ziva ane AtmA athamAM paNa che. mata (pu.) deva, vAyu ane maravA DamarA athamAM paNa che.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( ; ) have rAjA-svAmI ane vRkSanAM nAma kahe che-- 1 ra 3 4 5 OM rAnAdhipa: pattiH svAmI, nAthaH pavRiDha: pramuH / ThI 8 9 10 11 12 13 14 Izvaro vibhurIzAno, bhartendra ina IzitA // 10 // 1 2 3 4 5 OM anokahastaruH zAkhI, viTapI phalino nagaH / 7 9 10 11 12 mospiH phalegrAhI, pAdapo'go vanaspatiH // 11 // (1) rAjana, adhipa, pati, svAmina, nAtha, pavRiddha, prabhu, Izvara, vibhu, IzAna, bhatR, indra, ina, zitR (14-30 ) A rAnta athavA svAmInAM nAma che. 10nA (ra) anAkaha, taru, zAkhina, viTapina, lina, naga, kuma, aMghripa, kSetrAhina, pAdapa, aga, vanaspati (12-p0) A vRkSanAM nAma che. 5115 zlA 10 10-(1) pArthivaH, rAy 'krU' (ra-pu.)=rAjA. (2) ra!na'' (pu0) caMdra ane kubera mAM paNa che. OMzvara (pu.) mahAdeva, kAmadeva, paramezvara, pradhAna, zrImaMta, ze!, caitanyAtmA vagere arthAMmAM paNa che. phaiziTTa (pu'0) izvara arthAMmAM paNa che. leA. 11-(1) 31 dU:, caLava:, v:, du:, vRkSa: (5-50) =vRkSa-jhADa. (ra) ana (pu.) parvata, sarpa ane sUrya' arthAMmAM paNa che.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) have vAnara ane jaMgalanAM nAma kahe che - rajA- zo, viMtijJA : 5 vAnaraH plavagazcaiva, golAgUlo'tha markaTa: // 12 // vipinaM gahanaM kakSa-maraNyaM kAnanaM vanam / tAramaTavI ku, tava zAt vAra: rUA (1) vRkSavAcaka zabdonI pAchaLa ja zabda joDavAthI vAnaranAM nAma bane che. jemake-nodaH , tahaH (2-j0) ItyAdi. tathA hari, balimukha, kapi, vAnara, plavaga, golAMgUla, markaTa (7-50) A vAnaranAM nAma che. 1rA (2) vipina, gahana, kakSa, araNya (4-50 na0), kAnana, vana (ra-nava), kAntAra (50 na0), aTavI (strI ), duga (nava) A jaMgalanAM nAma che. (3) jaMgalavAcaka zabdonI pAchaLa zabda joDavAthI bhIlanAM nAma bane che. jemake vipinAka, najaraH (2-50) ItyAdi. tathA vanecara (paM) paNa bhIlanuM nAma che. 13 kSe 0 12-(1) vanauSA: 'huM', sArA mRr: (ra-j0)-vAnara. (2) dRri (50) viSNu, indra, azva, siMha, sarpa, deDako, popaTa, pakSI, caMdra, sUrya, kapUra, yama, vAyu, mahAdeva, brahmA, kiraNa, mora, keyala, haMsa, agni, paMDita vagere aneka arthamAM che. - 13-(1) vakSa (pu.) oraDo ane bagala arthamAM che Turga (50) kille, paramezvara, bhaya, zoka, duHkha, naraka, janma vagere arthamAM che.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 8 ) juve bhIla ane pANInAM nAma kahe che-- 3 4 OM 7 8 pulindaH zabaro dasyu - niSAdo vyAdhalubdhakau / 9 10 11 dhAnuSkostha kirAtava, so'raNyAnIcaraH smRtaH // 14 // ', 1 2 3 4. 5 OM 7 8 9 10 cArikaM payo'mbho'mbu, pAtho'rNaH salilaM jalam / 11 kara 13 14 15 16 17 18 zaraM vanaM kuzaM nIraM, toyaM jIvanamabviSam // 15 // (1) pulinda, zakhara, dasyu, niSAda, vyAdha, lubdhaka, pAnuSTha, kirAta, araNyAnIcara (9-pu'0) A bhIlanAM nAma che. 5145 (ra) vAr, vAri, ka, payas, ambhasU, azru, pAthasU, aNusU, salila, jala, zara, vana, kuza, nIra, teAya, jIvana (16-na), apu (srI'00), viSa (na0) A pANInAM nAma che. 51mA Aaa 14-(1) mi:, achaH (2-pu)=bhIla. (2) jyASa (pu0) zikArI arthAMmAM paNu che. kulla (pu) leAbhI ane pAradhI athamAM paNa che. hyu (pu.) cAra, DAku, duSTa, zatru, krUra vagere athamAM paNa che. Aaa. 15-(1) amRtam, mam, IAm, kSIrama, JIvanIyam, puram, muvanam, meghavuvam (8-10)=pANI.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ have matsya, megha, kamaLa tathA samudranAM nAma banAvavAnI rIta ane mAchalAnAM nAma kahe che - tatparyAya-caro matsya-statparyAya-prado dhnH| tatparyAyodbhavaM pagaM, tatparyAya-dhirambudhiH // 16 // pRthuromA SaDakSINo, yAdo vaisAriNo jhaSaH / / 7 8 9 10 11 - visArI zapharo mIna:, pAThIno'nimipastimiH // 17 // (1) jalavAcaka zabdanI pAchaLa ja zabda joDavAthI mAchalAnAM nAma bane che. jemake--kaDhA , kapuraH (2-50) (2) jalavAcaka zabdonI pAchaLa + zabda joDavAthI -meghanAM nAma bane che. jemakejhanTa, navuH (0-50) . (3) jalavAcaka zabdonI pAchaLa pharmava joDavAthI kama-LanAM nAma bane che. jemakenottama, sasTiTyo-dUvaF (2-10) (4) jalavAcaka zabdonI pAchaLa thi joDavAthI samudranAM nAma bane che. jemake-vadhi, vudhiH (2-j0) 16lA (5) pRthuremana, SaDakSINa (1-5), yAdaphU (nava), vaisAriNa, jhaSa, visArina (3-pura), zaphara (pu-strI), mIna, pADIna, animiSa, timi (4-50) A mAchalAnAM nAma che. 1chA * zlo0 16-(1) fgharabyudhiH pATha bhASyanA AdhAre maLe che. ahIM dharAzayudhiH pAThAntara che. jalavAcaka zabdonI pAchaLa ghara -zabda joDavAthI samudranAM temaja medhanAM nAma paNa bane che. jemake - gara: (50) ityAdi.. + (2) ane sthAne ra paNa joDI zakAya che. jemake , avu, nIrada, to (4-j0) ityAdi.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) have megha-vAdaLa ane vIjaLInAM nAma kahe che---- 2 3 : 4. pa } ghanAghano ghano megho, jImUto'bhraM balAhakaH / 19 8 + 9 1 2 3 parjanyo mudiro namrAT, zampA saudAmanI taDit // 18 // 4 5 1 AkAlikI kSaNaruci - vidyut tat - patirambudaH / ra 3 4 5 nirghAta mazanirvajra - mulkAzabdaM ca yojayet // 19 // (1) ghanAghana, ghana, megha, jImUta (4-pu, abhra (na), alAhaka, parjanya, sudira, namrAj (4-50) A meghanAM nAma che. (2) zampA, saudAmanI, tat // 18aa AkAlikI, kSaNaruci, vidyut (da-srI0) A vIjaLInAM nAma che. (3) vIjaLIvAcaka zabdonI pAchaLa pati zabda joDavAthI meghanAM nAma mane che. jemake--rAmpAtiH (pu0) ityAdi (4) nirbhrAta (pu. na.)=gaDagaDATa | azina (pu.strI) ane vA (pu na0)=vIjaLI, vajrA|ulkA (strI0)=AkAzamAMthI paDatA amaMgaLa sUcaka tejaneA samUha. (5) A zabdonI pAchaLa pati zabda joDavAthI paNa meghanAM nAma bane che, jemake--niryAtatti:(puM0) ityAdi. 19aa Aaa 18, 1--(1) jJayitnuM:, dhArAparaH (2-pu0)medha. rajA, cacA, avirA, kSaLA, kSaLatramA (pa-strI =vIjaLI. + (2) ahIM mihiro evA pAThAntara che. *(3) (indranu vajIvAcaka nAmeA (ratnavizeSa) hIrAvAcaka paNa bane che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) have kAdava ane kamaLanAM nAma kahe che - 1 2 3 1 2 jambAla: kardamaH paGka-stajaM tAmarasaM viduH / / 3 4 5 6 7 kamalaM nalinaM padma, sarojaM sarasIruham // 20 // 8 9 10 11 kharadaNDaM kokanadaM, puNDarIkaM mahotpalam / 12 13 14 15 indIvaramaravindaM, zatapatraM ca puSkaram // 21 // 16 17 syAdutpalaM kuvalaya-matha nIlAmbujanma ca / 3Iva ja Dismina, zikti sura rA (1) jambala (puna0), kardama (50), paMka (50 na0) A kAdavanAM nAma che. (2) kAdavavAcaka zabdonI pAchaLa = zabda joDavAthI kamaLanAM nAma bane che. jema ke- (10) ityAdi. tathA tAmarasa (na), kamala, nalina, padma (3-50na0), sareja, sarasIha ke 20 me kharadaMDa, kokanada (AtuM kamaLa), paMDarIka (veta kamaLa), mahempala, IndIvara, araviMda, zatapatra, puSkara (10-10) ra1 utpala (yuM che na0), kuvalaya (10) A kamaLanAM nAma che. nIlAnujamana , IndIvara (2-10) A be nIla (kALA) kamaLanAM nAma che. kumuda (50 na0), kairava (10) A be caMdravikAsI veta kamaLanAM nAma che. rara
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) have kamaLavela, latA ane nadInAM nAma kahe che - 1 2 1 2 3 tad-vatI bisinI jJeyA, vratatI vallarI ltaa| vallInAmAni yojyAni, vAridhirvarNyate'dhunA // 23 // srotasvinI dhunI sindhuH, sravantI nimngaa''pgaa| 7 8 9 10 11 nadI nado dvirephazca, sarinAmnI taraGgiNI // 24 // (1) kamalavAcaka zabdonI pAchaLa vatI (nag" pratyaya) joDavAthI kamaLavelanAM nAma bane che. jemake-majhavatI (strI) ItyAdi. tathA bisinI e paNa kamaLavelanuM nAma che.+ (2) x vratatI, valarI, latA, vallI (4-strI) A - latA-velanAM nAma che. (3) kamaLavAcaka zabdonI pAchaLa velanAM nAma joDavAthI paNa kamaLavelanAM nAma bane che. jemake -mawtratatI (strI). - have (nadInAM nAma kahIne) samudranuM varNana kare che. ra3 (4) sotasvinI, dhunI (2-strI), sidhu (paM. strI), avantI, nimnagA, ApaLA, nadI(4-strI ),nada, dvirepha(2-j0), sarit , taraMgiNa (2strI0) A nadInAM nAma che. 24 + le0 23--(1) kamaLavAcaka zabdonI pAchaLa phanI joDavAthI paNa kamaLavelanAM nAma bane che. jemake-jagajinI natrinI, pAnI (3-strI) 4 (2) anya kozamAM hastAMta grAti zabdano ullekha che. 0 24-(1) zSA, 3yA, parvatanA, narcAdhA, samudrayitA, - sarasvatI ( strI)=nadI. (2) drau jau taTe caca : A rIte -bhASyakAre vyutpatti karI che.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) have samudra ane kinArAnAM nAma kahe che - ra-janika parAjika, rAjarogratorA . avArapAro'kUpAro, ratnamInA'bhidhA''karaH // 25 // - 11 12 13 samudro vArirAzizca, sarasvAna sAgaro'rNavaH / / 1 2 3 4 5 6 7 sImopakaNThaM tIraM ca, pAraM rodho'vadhistaTam // 26 // (1) nadIvAcaka zabdanI pAchaLa pati zabda joDavAthI samudranAM nAma bane che. jemake-strotasvinIpatiH (50) ityAdi. tathA abdhi, pArAvAra, amRdubhava, avArapAra, akUpAra (pa-puM 0) A samudranAM nAma che. temaja ratanavAcaka ane matsyavAcaka zabdanI pAchaLa vi7 zabda joDavAthI samudranAM nAma bane che. jemake - ratnAra, mInAra, marA, rAva (5-50) bharapA tathA samudra, vArirAzi, sarasvat, sAgara, arNava (5-50) A paNa samudranAM nAma che. (2) sImA (strI) athavA sImana (na), upakaMTha,. tIra, pAra (sAme kinAro), reyasa (4-na), avadhi (50), taTa (tri.) A kinArAnAM nAma che. 26 + 25-(1) pati nA sthAne tenA paryAyavAcI anya zabdo paNa joDI zakAya che. jemake nahIrA, navIna, mahInAtha, (-j0) zlo. 26-(1) 5 (10)=kinAre. (2) jhavadha (muM) kALa, hada, maryAdA vagere arthamAM paNa che.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) have taraMga, samudravilAsa ane manuSyanAM nAma 1 2 3 4 5 6 bhaGgastaraGgakalolau, viicirutklikaa''vliH| 1 2 3 + 4 pAlI velA taTocchvAso, vibhramo'yamudanvataH // 27 // manuSyo mAnuSo mayoM, manujo mAnavo nrH| 7 8 9 10 1 nA pumAn puruSo godho, dhava: syAt tat-patinRpaH // 28 // (1) bhaMga, taraMga, kalela (3-j0), vIci, utkalikA, Avali (3-strI) A taraMga-mejAnAM nAma che. (2) pAlI, velA (2-strI), taTocavAsa, vizvama (ra-paM.) - A samudranA vilAsanAM nAma che. pArA (3) manuSya, mAnuSa, marya, manuja, mAnava, nara, na, pusa, puruSa, godha (10-50) A manuSyanAM nAma che. (4) manuSyavAcaka zabdonI pAchaLa ghA ke ghara jaDavAthI rAjAnAM nAma bane che. jemake manuSyadhava, manupAtiH (2-50) 28 - 27 + (1) bhAgamAM tor3avAla pATha che. ane bhASyakAre ma thI vijhama sudhInA 11 zabdone taraMgavAcaka kahyA che. pAchI mukhyatve pALa, kinAre arthamAM che. 0 28 % (1) zodhe zabdanuM "puruSa arthamAM " kezAntara pramANu prAya: nathI. 4 (2) A pramANe artha bhASyanA AdhAre karyo che. ahIM svAmivAcaka anya zabdo paNa joDI zakAya che. jemake-, naranAtha:, narendraH (3-j0).
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) have dAsa ane strInAM nAma kahe che - bhRtyo'tha bhRtaka patti:, padAtiH padago'nugaH / 7 8 9 10 11 bhaTo'nujIvyanucaraH, zastrajIvI ca kiGkaraH // 29 // strI nArI vanitA mugdhA, bhAminI bhiitrnggnaa| 8 9 10 11 12 13 lalanA kAminI yoSid , yoSA sImantinI vadhUH // 30 // 14 15 16 17 18 nitambinyabalA bAlA, kAmukI vAmalocanA / 19 20 21 22 23 24 + bhAmA tanUdarI rAmA, sundarI yuvatizcalA // 31 // (1) bhRtya, bhUtaka, patti, padAti, paga, anuga, bhaTa, anujIvina, anucara, zastrajIvin, kiMkara (11-50) A dAsa athavA subhaTanAM nAma che. mArA (2) strI, nArI, vanitA, mugdhA, bhAminI, bhIru, aMganA, lalanA, kAminI, yeSi,SA, sImatinI, vadhU30 nitambinI, abalA, bAlA, kAmukI, vAmacanA, bhAmA, tandarI, rAmA, suMdarI, yuvati, calA (24-strI) A strInAM nAma che. 31 zla0 29-(1) karmaza:, veTa, rAta:, niyogaH, ricAra, vRSya, parAnA, pavitra, munidhya, vaitaniH (10-puM )=dAsa. + gla0 31-(1) ahIM yuvatI cA pAThAntara che.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) have patnInAM nAma kahe che - bhAryA jAyA janiH kulyA, kalatraM gehinI gRham / 8 9 10 11 12 mahilA mAninI patnI, tathA dArAH purandhrayaH // 32 // * (1) bhAryA, jAyA, jani, kulyA (4-strI), kalatra (na), gehinI (strI), gRha (nava), mahilA, mAninI, patnI (3-strI), dAra nitya puMbava0), purabdhi (strI) A patnInAM nAma che. 3rA 29-(2) bhUtya, bhUtaka, padaga, anuga. anuchavina, anucara ane kiMkara A zabdo dAsa-nokara arthasUcaka che. patti. padAti, bhaTa ane zastravina A zabdo subhaTa arthasUcaka che. lakSyArthamAM banne ekArthaka paNa hoI zake. le. 3ra-(1) vani (strI) utpatti, janma, mAtA, lAkha vagere arthamAM paNa che. tyA (strI) pANInI nahera, nIka, khAI ane gaTara arthamAM paNa che. * (2) bhAryAdipurandhya ntazabdeSu sAmAnyavizeSabhAvAdarthabhedo na viramacA tA-mAryo, kAyA, kucA, zatra, niI, jU, patnI, dArA pariNItastrIvAcakAH / mahilAmAninyo viziSTanAyike / purandhri ptiputrvtii|
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ { :(17) have priyA ane pativratA strInAM nAma kahe che-- ra 3 5 vallabhA preyasI zreSThA, ramaNI dayitA priyA / 7 . 10 11 iSTA ca pramadA kAntA, caNDI praNayinI tathA // 33 // 2 3 satI pativratA sAdhvI, pativatnyekapatnyapi / . 4 5 } 7 mavinI savAryAM, viparItA nite // 4 // (1) vallabhA, preyasI, preSTA, ramaNI, dayitA, priyA, iSTA, pramadA, kAntA, caMDI, praNayinI (11-srI) A vahAlI strInAM nAma che. 533aa paNa che. (ra) satI, pativratA, sAdhvI, pativatnI, ekapatnI, manasvinI, AryAM (7-srI0) A pativratA--zIlavatI strInAM nAma che. have kulaTA strInAM nAma kahe che. 534aa leA 33-(1) ra'I (strI) pAvatI, durgAdevI ane ugra prakRtivALI strI aCmAM paNa che. a0 34-(1) ArcA (strI.) pAvatI ane sAsu amAM
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) have kulaTA ane vezyAnAM vAsa kahe che- bandhakI kulaTA muktA, punarbhUH puMzcalI khlaa| . 7 8 9 10 11 sparzA'bhisArikA dUtI, svairiNI zambhalI tathA // 35 // gaNikA laJjikA vezyA, rUpAjIvA vilAsinI / 8 9 10 paNyastrI dArikA dAsI, kAmukI sarvavallabhA // 36 // (1) banyakI, kulaTA, muktA, punarbhe, puzcalI, khalA, sparza, abhisArikA, dUtI, svairiNI, zaMbhalI (11-strI) A kulaTA strInAM nAma che. rUpA - (2) gaNikA, laMjikA, vezyA, rUpALavA, vilAsinI, paNyastrI, dArikA, dAsI, kAmukI, sarvavalabhA (10-strI) A vezyA strInAM nAma che. 36 le. 35-(1) pharavarI, vasurA ( strI)=kulaTA. (2) sUtI (strI) saMdeza laI janArI strI ane sAkaraDI arthamAM paNa che. zamI (strI) mukhyatve kudaNI arthAta para-strI puruSano saMga karAvI ApanArI strI arthamAM che.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ (19) have patinAM nAma kahe che 1 ra 3 4 } kAnteSTau dayitaH prItaH, priyaH kAmI ca kAmukaH / 8 9 10 11 ra 13 vallabho'supatiH preyAn viTazca ramaNo varaH ||37|| (1) kAnta, ISTa, yita, prIta, priya, kAmina, kAmuka, vallabha, asupati, preyas, viTa, ramaNu, vara (13-50) A vahAlA patinAM nAma che. prarUNA zlA 36-(1) vAriA (strI) kanyA-putrI athamAM paNa che. vAsI (strI.) dAsanI strI, cAkaraDI, kALaNu, mAchImAranI strI ane zUdranI strI athamAM paNa che. zlA 37-(1) riLatA 'tR', varacitA vivoDhA ' tu ', 'dhava: (5-pu.)=pati. < teM', martA 'haiM', (2) hrAnta (pu.) caMdra, kapUra, vasa MtaRtu, kAmadeva, kArti - svAmI, vAsudeva, paramezvara, (na. kesara, kaMku, sukhanA aMta vagere amAM paNa che. dAminlR (puM0) paramezvara, kAmI puruSa, kabUtara, cakalA, vAkapakSI, sArasa pakSI, caMdra vagere amAM paNa che. viTa (puM.) jArapuruSa, lagA, dhRtArA, uMdara, nAraMgI vagere atha mAM paNa che. maLa (pu) kAmadeva, gadheDA, lIMbaDA, baLada, (na.) maithuna, ramavuM, khelavuM vagere a`mAM paNa che. vara (pu 0) vyabhicArI puruSa, jamAI, gugaLa vagere athamAM paNa che.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ (20) have mAtA, pitA, zarIra, putra ane putrInA nAma kahe che 1 2 3 1 2 3 savitrI jananI mAtA, janakaH savitA pitA / 1 2 3 4 5 6 7. thoDAyanejiyovadhu saMdana tanu rUdrA 8 9 10 1 2 kalevaraM zarIraM ca, mUrtirasmAd-bhavaH sutaH / putra nurapatyaM , to vAmanaH prajJAna rUma 10 11 12 13 14 15 udvahastanayaH poto, dArako nandanobhakaH / 16 17 * 1 2 stanandhayottAnazayau, strItve duhitara viduH||40|| (1) savitrI, jananI, mAtR (3-sI.) A mAtAnAM nAma che. (2) janaka, savitu, pitR (3-50) A pitAnAM nAma che. (3) deha (puMchana), apaghana, kAya (2-50), aMga, vapusU, saMhanana (3-10), tanu (strI) 38 kalevara (na), zarIra (50na), mUrti (strI) A zarIranAM nAma che. (4) zarIravAcaka zabdonI pAchaLa mava zabda joDavAthI putranAM nAma bane che. jemake remavaH (50) ItyAdi. ahIM hAthana pAThAntara che. * ahIM mUrtasmin maH pAThAntara che. + : nA sthAne prajJA e zuddha pATha bhASyanA AdhAre mUke che. * ahIM strI vaiduM pAThAntara che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) tathA suta, putra, sUnu (3-50), apatya (na), tuk (50), teAka (na.), Atmaja (pu), prajA (strI0) 53lA udde, tanaya, pAta, dAraka, naMdana, arbhaka, stanaya, uttAnazaya (8-50) A putranAM nAma che. (5) putravAcaka zabdone strIliMga meAdhaka pratyA lagADavAthI putrInAM nAma mane che. jemake--sutA, putrI, sUnuTM: (3-srI0) ityAdi. tathA duhitR (strI) A paN putrInu nAma che. 540nA (akSya ane to A be zabdo samAnarUpamAM ja putra ane putrI annenA preSaka che ). lA0 38-(1) zravA, nanayitrI (ra-strI)=mAtA. tAta:, anayitA '7 ' (2-pu.)=pitA. vimaDha:, puna: (ra-pu0), pAtram, kSetram, vuram, vaghne 'p', vyAdhisthAnam , rUndriyAyatanam, roLAyatanam (7-na0, vis:, vairam (ra-pu. na.)=zarIra. (2) savitR (puM.) sUya ane paramezvara arthAMmAM paNa che. leA. 39-(1) prajJA (strI0) leka-janasamUha atha mAM paNa che. Aaa0 40-(1) jotA (puM.) pazu-pakSInuM bALaka, vahANu, vastra, daza varSoMne hAthI vagere arthAMmAM paNa che. sana (pu'0) deDakA, viSNu, mahAdeva vagere athamAM paNa che.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) have sakhI ane mitranAM nAma kahe che - 1 2 3 4 5 6 vayasyA''lI sahacarI, sadhrIcI savayAH skhii| 1 2 3 4 AlIvivarjitaM mitraM, sambandho mitrayuH suhRt // 41 // (1) vayasyA, AlI, sahacarI, sadhIcI, savayasU, sakhI (6-strI ) A sakhInAM nAma che. (2) AlI zabda vinA bAkInA zabdomAMthI strIliMga bedhaka pratyaye kADhI nAMkhavAthI mitranAM nAma bane che. jemake-vayaraya, sahacara, saprayaca, savayasU, sakhi (5-j0) tathA mitra (nava), sambandha, mitrayu, suta (3-50) A paNa mitranAM nAma che. 41 zleTa 41-(1) mATI (strI) vIMchaNa, bhamarI, zreNa, rekhA, pALa vagere arthamAM paNa che. mAtra hastAMta paNa che. sadhI, sarI (2-strI) dharmapatnI arthamAM paNa che. mitra (puM 0) sUrya arthamAM che. lakhyA (50) saMbaMdha, saMyoga, sagapaNa, samRddhi, sArI rIte bAMdhavuM arthamAM paNa che.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23) have sahAyaka, bhAI, bahena, naNaMda ane mAmInAM nAma kahe che - sahakRtvA sahakArI, sahAya: saamvaayikH| 1 2 3 1 1 2 sanAbhiH sagotro bandhuH, sodo'varajo'nujaH // 42 // 3 1 2 3 1 1 2 3 kanIyAnagrajo jyeSTho, bhrAtA jAmI svasA'nujA / 1 " 1 2 - bhartuH svasA nanAndA syAd , mAtulAnI priyAmbikA // 43 // (1) sahakRtvana (50), sahakArina, sahAya (ra-tri), sAmavAyika (50) A sahAyaka-madada karanAranAM nAma che. (2) sanAbhi, sagetra, badhu (3-50) A svajana-eka getranA kuTuMbIjananAM nAma che. (3) saMdarya (50) A sagAbhAInuM nAma che. (4) avaraja, anuja 4rA kanIyalsa (3-j0) A nAnAbhAInAM nAma che. (5) agraja, ceka, brA (3-50) A moTAbhAInAM nAma che. (6) jAmI, svasa, anujA (nAnI bahena) (3-strI) A bahenanAM nAma che. (7) nanAda (strI) A patinI bahenanaNaMdanuM nAma che. (8) mAtulAnI, priyAmbikA (2-strI) A mAmInAM nAma che. 43 ahIM mAtRgAnI athavA prAtRgAma evA pATha anyatra che. te azuddha lAgavAthI upara mujaba sudhAro karyo che.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) have zatrunAM nAma kahe che 1 + 2 3 4 5 6 7 8 8 vairyarAtiramitroriM-viT sapatno dviSan ripuH| 9 10 11 12 13 14 15 maLyo sunaH - tevI yohita 44 ) (1) vairina, arAti, amitra, ari, dviSa, sapatna, dviSata, ripu, asatya, durjana, zatru, duSTa, kaeNSina, khala, ahita (15-j0) A zatrunAM nAma che. makA 10 42, 43-(1) narma, sahaja, sarovara, thora, samAna , samAno (6-j0) sagabhAI na, vijhA, ravIvAna "rA', gavacanaH (4-50=nAno bhAI pUrvagaH, brima:, variSTha: (3-j0)=moTobhAI maginI (strI)=bahena. mArI (strI)=mAmI. . (2) sAmA%i (50) maMtrI, pradhAna ane salAhakAra arthamAM paNa che. nAmI (strI) kuLavAna strI, najIkanI sagotrA strI, dIkarI ane putravadhU arthamAM paNa che. nAma hastAMta paNa che. le 44-(1) 4 (50) talano khoLa, khaLuM--anAja karavAnuM sthAna, dhULano Dhagale, pRthvI, sthaLa, auSadha vATavAnuM kharala, sUrya, (tri0) halakuM, duSTa, ghAtakI, adhama, nIca, durjana vagere arthamAM paNa che. (3) ahIM vaissertta pAThAntara che. 8 ahIM sarvatra driSatripuH pATha maLe che. te azuddha lAgavAthI upara mujaba sudhAro karyo che. -
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25). have kiraNanAM nAma ane sUryanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che ' 1 2 3 4 5 6 7 vipittizu-mati: ripaH jADA 8 9 10 11 12 13 14 15 16 'pAdo rucimarIcirbhAs , tejo'ciaudyutiH prabhA // 45 // 17 18 19 20 21 22 + 23 * 24 dIptijyotirmaho dhAma, razmirUoM vibhA vasuH / 1 1 2 2 zItoSNaprAyapUrvatve, tad-vantAvindubhAskarau // 46 // kiraNa, kara, pAdasa (na), acitra . tisa, (1) dIdhiti (strI), bhAnu, usa, aMzu, gabhakti, kiraNa, kara, pAda (7-50), ruci (strI), marIci, bhAske (2-puMstrI ), tejasU (nava), arcis (strIna), go (paMstrI), ghuti, prabhA thApA dIpti (3-strI), jyotisa, mahasU, dhAmana (3-na), rami (50), UrjasU (na), vibhA (strI), vasu (50) A kiraNanAM nAma che. * (2) prAyaH kiraNavAcaka zabdonI pUrve zIta jeDavAthI zItavIfdhati, rautamAnaH (50) ItyAdi zItakiraNavALA caMdranAM ane joDavAthI 3sorIpiti, mAnaH (5) ItyAdi uSNakiraNavALA sUryanAM nAma bane che. tathA Indu (5) caMdranuM ane bhAskara (50) sUryanuM nAma che. jo ke
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ (26) have caMdra, nakSatra ane rAtrinAM nAma kahe che - 1 2 3 4 5 zazI vidhuH sudhAsatiH, kaumudiikumudpriyH| ke . 7 8 9 10 kalAbhRccandramAzcandraH, kAntimAnoSadhIzvaraH // 47 // 1 2 3 4 . 5 1 1 uDUni bhAni tArA, nakSatraM tat-patinizA / 2 3 4 5 6 7 1 kSaNadA rajanI naktaM, doSA zyAmA kSapA-karaH // 48 // (1) zazin , vidhu, sudhAsUti, kaumudIpriya, kumudapriya, lAbhUta, candramasU, candra, kAntima, oSadhIzvara (10-paM.) A candranAM nAma che. 4chA chelle 45(1) ahIM mAnunnAM athavA mAnuranA evA pATha anyatra che. tenA sthAne mAnuSa e vizuddha pATha bhASyanA AdhAre mUke che. (2) mAnu, aMzu, masti, virajI (4-50) A zabdo sUryavAcaka paNa che. +le 46-(1) ka (na) mukhyatve baLa, utsAha arthamAM che. 2) ahIM sarvatra vimAvazuH evo saLaMga pATha che. paraMtu A zabda sUrya ane agnivAcaka che. vimA ane vahu A be svataMtra zabdo ja kiraNavAcaka hovAthI ahIM judA pADyA che. - 4-(1) rAparaH, soma:, rAjhA "jhana', himAMzu:, himazuti, : (-j0) caM. (2) caMdravAcaka nAmo kapUravAcaka paNa bane che.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ (27) (2). uDu (strIna), bha (nava), tArA (strI) athavA tAra (na), kSa, nakSatra (2-0) A nakSatra-tArAnAM nAma che.. (3) nakSatravAcaka zabdanI pAchaLa pati ke zabda joDavAthI caMdranAM nAma bane che. jemake-hupati, mapatiH (2-j0) ityAdi. (4) nizA, kSaNadA, rajanI (3-strI), naktam (a), doSA (strI aTa), zyAmA, kSamA (ra-strI ) A rAtrinAM nAma che. - (5) rAtrivAcaka zabdonI pAchaLa ja zabda joDavAthI caMdranAM nAma bane che. jemake-nirAvaH, kSaNavAda (2-50) - ItyAdi. 48 - 48-(1) triAmA, nizIthinI, yAminI, rani, tri-rAtrI, vibhAvarI, rUndujAntA, rAkSarI, vairAgI, tamAranI, ratANI (12-strI ), 3SA (strIa0) rAtri. *(2) prAyaH rAtrivAcaka nAmo haLadaravAcaka paNa bane che. (3) kozakAre jyAM jyAM zabda parathI zabdAMtara banAvavAnI rIta batAvI che ane tyAM tyAM je je zabda javA jaNAvyuM che, te te zabdanA sthAne samAnAthI anya zabdo paNujI zakAya che. jemake-- 33nAthaH, vahurAna, menA, mavAmI "phara', tArAviDa, tArAviti:trADa, nakSatrerA:, nakSatra, nakSatrezvara, pradeza, prajA, cotirika (13-j0) =caMdra. A pramANe sarvatra samajI levuM.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ (28) . have sUrya ane divasanAM nAma tathA sUryanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che - taraNistapano bhAnu-badhnaH pUSAyamA raviH / 8 9 10 11 12 13 'tigmaH pataGgo ghumaNi-rtiNDo'rko grhaadhipH||49|| 14 15 16 17 18 19 inaH suurystmodhvaant-timiraarivirocnH| 1 2 3 4 5 1 dinaM divA'hardivaso, vAsarastat-karazca sH||50|| (1) taraNi (pustrI), tapana, bhAnu, brahma, pUSana, -aryamana, ravi, tigma, pataMga, ghumaNi, mArtaDa, arka, grahAdhipa kalA Ina, sUrya, tameri, davAntAri, timirAri, virecana (1-50) A sUryanAM nAma che. (2) dina (pena), divA (a.), aham (na), kadivasa, vAsara (2-50na0) A divasanAM nAma che. (3) divasavAcaka zabdonI pAchaLa va zabda joDavAthI sUryanAM nAma bane che. jemakenika, rivAja (2-kuM.) ItyAdi pApo le 49, 50-(1) Dutara: maNi, manavasArathi, aMzumArI "phana', swafr:, mAvA, vibhAvara:, mAra:, mAhitya, prathotara, citrabhAnu, rAsUra, tA., rAMDa, sahaaphuTa (16-j0) sUrya.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ * (29) have sUryanAM nAma banAvavAnI rIta ane sUryanA. nAma kahe che cakravAkA'bjaparyAya-bandhuH kumuda vipriyH| 5 6 7 yamunAyamakAnIna-janakaH savitA mataH // 51 // (1) cakvAkapakSIvAcaka ane kamaLavAcaka zabdonI pAchaLa vadhu joDavAthI sUryanAM nAma bane che. jemake-va-. vApura, thApu, , pavavadhuH (4-50) tathA kumudavipriya, yamunAjanaka, yamajanaka, OMkAnInajanaka, savitu. (5-j0) A paNa sUryanAM nAma che. pa1 zle 49, 50-6, ghaNa: (2-j0)=divasa. (2) panna (50) pakSI ane pataMgiyuM arthamAM paNa che.. (3) prAyaH sUryavAcaka nAme AkaDAnA jhADavAcaka paNa bane che. zla0 51-(1) jo, yAhU, viraH (3-j0)=cakravAka tathA vA, rathA, tharaNa:, rathAH (4-j0) vagere cakra (rathanuM paiDuM): vAcaka zabdo cakravAkapakSIvAcaka paNa bane che. 8(2):kAnInaH karNaH / kanyA'vasthAyAM kuntyAH karNAdutpanna iti paurANikI kathA'nusandheyA /
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ (30) have azvanAM nAma ane sUryanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che vAho'zvasturago vAjI, hayo dhuryasturaGgamaH / 8 9 10 11 1 2 saptirarvA harI rathyaH, saptAdyazvo mayUkhavAn // 52 // (1) vAha, azva, turaga, vAjina, haya, dhurya, turaMgama, sapti, arvana, hari, razya (11-50) A azvanAM nAma che. (2) azvavAcaka zabdanI pUrve satta zabda joDavAthI sUryanAM nAma bane che. jemake-saptavAha, saptaH (2-50) ItyAdi. tathA mayUkhavat (50) A paNa sUryanuM nAma che. para-(1) zva, ghoTa, tA., hepI " " (4-j0)=ghoDe. (2) vAda (pu.) bhujA, vAyu, baLada vagere arthamAM paNa che. vAgina (50) bANa vagere arthamAM paNa che. dhurya (50) baLada, (tri) bhAravAhaka, kAryabhAra calAvanAra, zreSTha ane samartha arthamAM paNa che. avara () indra arthamAM paNa che.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ (31) have AkAzanAM nAma kahe che - khaM vihAyo viyad vyoma, gaganA''kAzamambaram / 8 9 10 11 12 13 dyaurnamo'bhrAntarikSaM ca, meghavAyu-patho'pyatha // 53 // (1) kha, vihAya, viyata, mana, gagana (pana), AkAza (puna), ambara (nava), dho athavA div (strI), nabhasU, azva, antarikSa (3-na0) A AkAzanAM nAma che. (2) meghavAcaka ane vAyuvAcaka zabdonI pAchaLa mArga vAcaka zabda joDavAthI AkAzanAM nAma bane che. jemake-meSa, ghanamaH (2-50), amravarNa "mana" (na, vAtamA, mAthaH (2-j0), vAyuvarbha "ka" (nava). 53 - 53-(1) manattama, gvara, viSNuparama (3-10) AkAza. (2) vidAyaTU (muM) pakSI arthamAM paNa che. mukhyara (10) vastra, abarakha, ambara nAmanuM dravya vagere arthamAM paNa che. atra (10) megha arthamAM paNa che. (3) A pramANe artha bhASyanA AdhAre karyo che. devavAcaka ane nakSatravAcaka zabdanI pAchaLa mAvAcaka zabdo joDavAthI paNa AkAzanAM nAma bane che. jemake-surapatha, sahu9: (pu), sevava "mana', nakSatra "" (10) ityAdi.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ (33) have vidyAdhara ane pakSInAM nAma banAvavAnI rIta tathA pakSInAM nAma kahe che-- '1 1 2 .3 * ta6-26: levAtav-4:, pakSI patrI pataRSi / OM 7 8 9 zantiH za nivizrva, to viSThirane vaya: zA (1) AkAzavAcaka zabdonI pAchaLa krUra hai joDavAthI vidyAdharanAM nAma ane che. jemake--nara:, vyoma26: (2-50) tathA khecara (pu'0) A paNa vidyAdharanuM nAma che. (2) AkAzavAcaka zabdonI pAchaLa 6 7 joDavAthI pakSInAM nAma ane che. jemake ghAH, namona (2-50). . tathA pakSin, patrina, patatrin, zakunti, zakuni, vi pataMga, viSThira (8-50), yas (na.) A pakSInAM nAma che. 554aa A0 54 (1) anunaH, nI-na:, fdhruga:, patrathaH, rAnta:, : sakkuna: (-pu .)=pakSI. (2) patriklR (30) khANa, jhADa, pata, bAjapakSI vagere a mAM paNa che. vayar (na0) avasthA ane yuvAnI atha'mAM paNa che. 7(3) ahI ti, vidyAri jevA zabdo paNa joDI zakAya che. ' ane sama:, navara:, nagati, jJAnavihArI na' vagere nAme AkAzamAM pharanAra (deva, sUrya', pakSI, nakSatra vagere) kAIpaNunA vAcaka anI zake che.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ (33) have mAMsa ane rAkSasanAM nAma tathA rAkSasanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che- jAlaM pizitaM mAMsaM, palaM pezI ca tt-priyH| cAtupAna tathA rakSo, vyAtira rUdhya papa . (1) jAgala, pizita (nava), mAMsa, pala (2-50na), pezI (strI) A mAMsanAM nAma che. (2) mAMsavAcaka zabdonI pAchaLa kica zabda joDavAthI rAkSasanAM nAma bane che. jemake-kAziH (50) ItyAdi. tathA yAtRdhAna (50), rakSa (nava) A paNa rAkSasanAM nAma che. (3) rAtrivAcaka zabdanI pAchaLa jaI zabda joDavAthI rAkSasanAM nAma bane che. jemake-rAtri (50) ityAdi. papA le. 55-(1) mAmiSama (pena), krama, pa , rakatamAma, me d, vInam (5-na1), a [ (j0na)=mAMsa. rAkSasa, puSya , , thAka, nAza, tricara:, triA (7 pR0) rAkSasa. +(2) trira:, nirATa, nIvihAraH vagere nAme rAtrimAM pharanAra (ziyALa, ghuvaDa, sarpa, pizAca, cera, cakravAka, paheregIra vagere) koIpaNanA vAcaka banI zake che.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ (34) have deva ane svarganAM nAma tathA devanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che - suto'ditestaDiddhanvA, sendro devaH suro'maraH / 1 2 3 4 1 2 svaH svapaftha nAtha, tavAhizo mataH paddA (1) aditi (devenI mAtA) zabdanI pAchaLa putravAcaka zabdo joDavAthI devanAM nAma bane che. jemake- viniyuta, ritinana, rititanacara (3-50) ItyAdi. tathA taviddhanvana, sendra, deva, sura, amara (5-50) A paNa devanAM nAma che. (2) svar (a), gha athavA didhu (strI), svarga (50), nAka (500) A svarganAM nAma che. (3) svargavAcaka zabdonI pAchaLa vAta zabda joDavAthI devanAM nAma bane che. jemake svara, svargavAsaH (2-50) ItyAdi. tathA tridaza (50) A paNa devanuM nAma che. padA le. 56-(1) amarya, nimiSa, avana, kAma, nAnA, nAma "pU', vivu, supa "sAna', niH (0-j0), revatA (strI)=deva. trivi, triviSTapa, viva (3-)=svarga (2) A pramANe artha bhASyanA AdhAre karyo che. +() tati va tIvra ghanaH dhanya vA ya tarinyA ! ida ni ujana kare che. A rIte banne zabdo sAtha che.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ (34) have indranAM nAma kahe che-- 1 ne. 3 4 tat patiH zakra indrazva, sunAsIraH zatakratuH / - 9 OM 7 8. prAcInavarhiH sUtrAmA, vajrI cA''khaNDalo hariH // 57 // + 11 12 13 14 zatrurbalasya gotrasya, pAkasya namucerapi / 17 15 13 18 vRtrahA ca sahasrAkSo, gIrvANezaH purandaraH // 58 // 19 20 1 22 biDaujAvA'psaronAtho, vAsavo harivAhanaH / 23 24 5 26 marutazca marutvAMzca, vRSA cairAvaNAdhipaH // 59 // 27 28 28 30 zatamanyusturASAT ca, puruhUtazca kauzikaH / 33 34 31 12 saGkrandano'tha maghavA, pulomArirmarutsakhaH // 60 // devavAcaka ane svavAcaka zabdonI pAchaLa ti joDavAthI indranAM HE WAY. DAF-graft:, zadufa: (y'o) dut uk, Jose, sunAsIra, zataRtu, AyInamaDis, sUtrAbhana, valin, bhAga una, hari, manakSatru, gotrazatru, pAuzatru, namucizatru, vRtrahana, sahasrAkSa, gIrvAzeza, purandhara, miDons, apsaronAtha, vAsava, harivAhana, bharuta, bharutvat, vRSan, bhairAvaNAdhipa, zatamanyu, turASAhU, puruhUta, ziDa, sahana, bhAvana, pusobhAri, bharutsama (33-50) mA indrana nAbha che. nA
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ (36) have dizAnAM nAma tathA dipAla, diggaja ane digambaranAM nAma banAvavAnI rIta kahe che kASThA kakun digAzA ca, dakSakanyA tathA harit / tatparyAyapara yojyaM, prAjJaH pAlagajA'mbaram // 61 // (1) kAkA, kakubhU, diza, AzA, dakSakanyA, harita (6-sI) A dizAnAM nAma che. (2) dizAvAcaka zabdonI pAchaLa paNa zabda joDavAthI dipAlanAM nAma bane che. jemake viSADhA, jhAparaH (5). | (3) dizAvAcaka zabdanI pAchaLa ja zabda jeThavAthI diggajanAM nAma bane che. jemake rimAna, vijhA (50). (4) dizAvAcaka zabdanI pAchaLa zabda joDavAthI digambaranAM nAma bane che. jemake-vizva, jAjhAkhyaH (50). R61aaaa . . 60-(1) jori () ghuvaDa, sarpa pakaDanAra vAdI, nALiye, khajAnacI, zabdakoza banAvanAra vagere arthamAM paNa che. (2) vAjA, vRda, namuki, patra, namaH, gomAM "mana', bhakiyA dri" (parva-pu ba0) A sarva IndranA zatru che. A zabdonI pAchaLa caguvAcaka zabdo joDavAthI IndranAM nAma bane che. jemake tiH "', rAsa, namurisulanA, lerI "phara', Ari, puronAri, viSNu, gorApu, parvatA i(9-j0) ityAdi.
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ (37) have pavananAM nAma kahe che-- 1 ra pavanaH pavamAnazca vAyurvAto'nilo marut / G 9 10 samIraNo gandhavAhaH, zvasanazca sadAgatiH // 62 // ', 11 1ra 13 14 15 nabhasvAn mAtarizvA ca *caraNyurjavanazcalaH / 16 1 2 pramayanosyAya--putrI sImADaJanAmanI ddazA (1) pavana, pavamAna, vAyu, vAta, anila, marutu, samIraNa, gandhavAhu, zvasana, sadAgati // 6 // nalavat, mAtarizvana, caNyu, javana, cala, prabhajana (16-pu0) A pavananAM nAma che. (2) pavanavAcaka zabdonI pAchaLa putra zabda joDavAthI bhIma ane hanumAnajInAM nAma ane che. jemakepavanaputra, vamAnaputra:, vAyuputra: (3-50) ityAdi. // 635 zlA 10 62, 63-(1) samira:- samIra, Aga, prangvana', naLabALa:, svanaH, mahAvatjha: (6-0) = pavana. (2) sarAgati (pu.) sUma, nirvANu, mekSa ane paramezvara athamAM paNa che. *ahI varejyugevanaH pAThA. che, paNa pramANabhUta nathI. vaSNu pATha bhASyanA AdhAre mUkyA che. ane te khAsa karIne zArAmAM vAyu' arthamAM maLe che,
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13) have aninA nAma ane kArtika svAmI (zaMkaranA pura)nAM nAma banAvavAnI rIta tathA tenAM nAmakahe che tatsakho'gniH zikhI vahiH, pAvakathA''zuzukSaNiH / ' hiraNyaretAH saptArci-rjAtavedAstanUnapAt // 6 // ( 11 12 13 14 15 svAhApatihutAzazca, jvalano dahano'nalaH / 16 17 18. 18 vaizvAnaraH kRzAnuzca, rohitAzvo vimAvasuH // 65 // 20 21 22 23 vRSAkapiH zamIgarmoM, havyavAho hutAzanaH / tadAdi-sUnuH senAnIH, skandazca zikhivAhanaH / / 6 / / kArtikeyo vizAkhazca, kumAraH SaNmukho guhaH / zaktimAn krauzcamedIca, svAmI zaravaNodbhavaH // 67 / / (1) 5navAya: naire 171 sakha 274 . pAthI manina nAma bhane cha.2- pavanasakhaH, vAyusakhaH, marutsakhaH (3-40) tyAhi. . tathA bhajana, zibhin, pahi, pA14, mAzuzukSAla, hiraNyaretasu, saptAcizva, jAtavedasU, tanUnapAta 64
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ (39) svAhApati, hutAza, jvalana, dahana, anala, vaizvAnara, kRzAnu, rohitAzva, vibhAvasu upA vRSAkapi, zamIgabha, havyavAha, hutAzana (22-50) A agninAM nAma che. (2) anivAcaka zabdanI pAchaLa junu zabda jeDavAthI kArtika savAminAM nAma bane che. jemake- anir, zivinu, vahninuda (3-pura) ityAdi. tathA senAnI, sakanda, zikhivAhana 66 kArtikeya, vizAkha, kumAra, SaNamukha, guha, zaktimata, kauMcabhedina, vAmina, zaravaNe dUbhava (12-50) A kArtikasvAminAM nAma che. vAdaLA le 64 thI 67-(1) maga, kAzayAra, parathoni, pura "mana', vimAna, chAratha, dhUma vaga, vAgiDha, maMtranirva, pavitra, pRhamAnu. (11-khu) = agni (2) rivina (50) brAhmaNa, mera, kUkaDo, bANa, baLada, bakare, ghoDe, parvata, dIvo, jhADa vagere arthamAM paNa che. hiSettara (50) zaMkara arthamAM paNa che. vibhAvanuM pu) sUrya ane caMdra arthamAM paNa che. VSAvi (5zaMkara ane viSNu arthamAM paNa che. vizAd, (5) zaMkara ane yAcaka arthamAM paNa che. (3) anivAcaka nAmo citrAnA jhATha vAcaka paNa bane che.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ (40) have mahAdeva-za karanAM nAma kahe che ra 3 4 5 savitA' : zammu, zivaH sthANurmadezvara: | 7 8 10 11 tryambako dhUrjaTiH zarvaH pinAkI pramathAdhipaH // 68 // 7. 12 13 14 15 tripurArirvizAlAkSo, girIzo nIlalohitaH / 16 17 18 19 20 rudrendumauliyajJAri - trinetrA vRSabhadhvajaH // 69 // 21 22 23 24 25 26 ugraH zUlI kapAlI ca zipiviSTo bhavo haraH / 27 2. 29 30 umApatirvirUpAkSo, vizvarUpaH kapardyapi ||70 || kAtika svAmInAM nAmeAnI pAchaLa vittu zabda joDavAthI mahAdevanAM nAma bane che. jemake-menAnIvitA 'ta", janmapitA 'ta', jAtiyavitA 'a' (3-pu0) ityAdi. tathA za kara, zaMbhu, ziva, sthANu, mahezvara, tryaMbaka, dhUrjaTi, zava, pinAkina, pramathAdhipa 68 // tripurAri, vizAlAkSa, girIza, nIlaleAhita, rudra, indumauli, yajJAri, trinetra, vRSabhadhvaja 69" ugra, zailina, kapAlina, zipiviSTa, bhava, hara, umApati, virUpAkSa, vizvarUpa, dig (29-pu.) A mahAdevanAM nAma che. ||7||
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ (41) have gaMgAnadInAM nAma ane mahAdevanAMnAsa manAv" vAnI rIta kahe che 1 3 4 bhAgIrathI tripathagA, jAhnavI himavatsutA / 5 6 G mandAkinI paryAya - dhunI gaGgA nadIzvaraH // 71 // (1) bhAgIrathI, tripathagA, jAhnavI, himavattutA, mandAkinI (5-0) mA gaMgAnadInAM nAma che. tathA svargavAcaka zabdonI pAchaLa yunI zabda joDavAthI gagAnadInAM nAma ane che. jemake- dhunI, cariyeft, sutaget (3-alo) scale. (2) gaMgAvAcaka zabdonI pAchaLa ra zabda joDavAthI mahAdevanAM nAma khane che. jemake- mALIthISa, tricanezvara, nA vIzvara' (3-50) ityAdi. // 711 zlA 70-(1) aSTamUrti, phaeNza:, zAna, vaOA, kRttivAsA: 'at ', govA, nISTha, nATyapriya, viAsA: 'masU', vacanuNaH, mA z', mRtyuya:, mRta:, mairavaH, sA:, ziva, zrInTa:, mAnaveramAM 'an ', vRSA: (19-50) = zaMkara. zlA 71 (1) viSNupI, sarittvA, siddhAvavA, annanunyA, hararolA (pa-strI) = gaMgAnadI.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ (42) have brahmAnAM nAma tathA nAradanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che- vidhirvedhA vidhAtA ca, druhiNojazcaturmukhaH / padmaparyAya-yonizca, pitAmahavirazcinau // 72 // 10 11 12 13 hiraNyagarbhaH sraSTA ca, prajApatiH sahasrapAt / / 14 15 16 17 1 2 brahmAtmabhUranantAtmA, kastatputro hi nAradaH // 73 // (1) vidhi, vedha, vidhAtu, duhiNa, aja, catu. muMkha (6-50) A brahmAnAM nAma che. tathA kamaLavAcaka zabdonI pAchaLa zani zabda joDavAthI brahmAnAM nAma bane che. jemake-patti , mari (ra-putra) ItyAdi. - tathA pitAmaha, viraMcina charA hiraNyagarbha, bhraSTa, prajApati, sahasapA, brahAna, Atma, anantAtmana, ka (10-50) A paNa brahmAnAM nAma che. (2) brahmAvAcaka zabdanI pAchaLa putra zabda jaDavAthI nAradanAM nAma bane che. jemake-vidhipurAsAputra (250) ItyAdi ti73 -
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ (43) have kRSNa tathA lakSmInAM nAma kahe che- kRSNo dAmodaro viSNu-rupendraH puruSottamaH / kezavazca hRSIkezaH, zAGgI nArAyaNo hariH 74 // 11 12 13 14 15 16 kezI madhubalirbANo, hiraNyakazipurmuraH / - 17 18 19 tadAdi-sUdanaH zauriH, padmanAbho'pyadhokSajaH // 75 // 20 21 1 2 3 4 govindo vAsudevazca, lakSmIH zrIrNominIndirA / tatpatiH zaizyAvAzcAtA IIk | (1) kRSNa, dAdara, viSNu, upendra, purUSottama, kezava, hRSIkeza, zAMgina, nArAyaNa, hari 174nA kezi. sUdana, madhusUdana, balisUdana, mANasUdana, hiraNyakazipusUdana, murasUdana, zari, padmanAbha, adhokSaja 75 govinda, vAsudeva (21-50) A kRSNanAM nAma che. (2) lakSmI, zrI, gominI, IndirA ( 40) A lakSamInAM nAma che.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ (44) (3) lakSmIvAcaka zabdonI pAchaLa vRti zabda joDavAthI kRSNanAM nAma bane che. jemake-hakSmIvRtti, zrIvRttiH (2-50) ityAdi. tathA parvatavAcaka ane pRthvIvAcaka zabdonI pAchaLa ghara zabda meDavAthI kRSNunAM nAma ane che. jemakeparvatadharaH, ziriyaraH, pRthvIparA, mUdhara: (4-pu0) ityAdi. tathA cakradhara (purva) A paNa kRSNanuM nAma che. 76 // zlA0 72, 73-(1) baTazravAH, nA 'tu', dhAtA 'tu', parameSThI 'nU ', svayammU: (5-30) = brahmA. pazu che. (2) vidhi (pu.) viSNu, bhAgya, racanA, vaidya vagere arthAMmAM jamAi, sUrya, agni, devAnA prajJAti (pu.) rAjA, suthAra vagere amAM paNa che. zlA 74 thI 76 -(1) azruta:, annAthaH, caturmajJaH, zrInAtha:, vAsAhe:, vAmana, trivikrma:, mundra, purALapuruSa:, mAdhava, vizvaksena, vaijhujha:, vizvama:, vanamAjhI n', varApuruSa, zrIdharaH, zrIvatsa:, vidarazravAH 'asa' (18-50) = kRSNa. mA, mA, ramA, haripriyA, kSIrovatanayA (5-strI)= lakSyo. nominI zabdanuM lakSmI amAM' kAzAntara pramANa nathI.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ (45) have kAmadevanAM nAma kahe che - tatputro manmathaH kAmaH, zUrpakArirananyajaH / . kAyaparyAya-rahito, madano makaradhvajaH // 7 // kRSNavAcaka zabdanI pAchaLa putra zabda joDavAthI kAmadevanAM nAma bane che. jemake-wTytrA, viSNuputra (2-30) ItyAdi. tathA manmatha, kAma, kAri, ananyaja (4-pu) A kAmadevanAM nAma che. tathA zarIravAcaka zabdonI pAchaLa rahita zabada joDavAthI kAmadevanAM nAma bane che. jemakezarIti , yAti ) ItyAdi. tathA madana, makaradhvaja (2-50) A paNa kAmadevanAM nAma che. blo0 77-(1) vorsi, kannaDa, madhusArathi, mara, rAvurAri, duchayaH (1-50) = kAmadeva.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ (46) have khANanAM ane dhanuSyanAM nAma kahe che-- 2 Y 5 zilImukhaH zaro bANo, mArgaNo ropaNaH kaNaH / 6 ', 8 da 10 11 12 tu: vAuM' akSutraM ca, nAcuM tomAM vAH ||78|| U 1 3 4 5 kArmukaM dhanva cApaM ca, dharma kodaNDakaM dhanuH / 7 zilImukhAderAsanaM, tatkoTimaTanIM viduH // 79 // zilImukha (pu.), zara, mANu (ra-pu. napu.), mANu, rApaNu, kaNa (3-pu), ISu (tri.), kAMDa (napuM.), kSurapra, nArAca, tAmara (3-50 napuM.), khaga (puru) A mANunAM nAma che. 578 // kAmu`ka, dhanvan (ra-napu.), cApa, dhama, kAda Daka, dhanuSu (4-pu. napuM.) A mALanAM nAma che. dhanuS tathA zilImukha vagere khANuvAcaka zabdonI pAchaLa Asana zabda joDavAthI dhanuSyanAM nAma bane che. jemakezijhImravAsana, zAsana (2-30) ityAdi. dhanuSyanA agrabhAgane aTanI kahe che. 579 //
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ (47) have puSpanAM nAma ane kAmadevanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che- puSpaM sumanasaH phullaM, latAntaM prasavodgamau / 1 2 3 prasUnaM kusumaM jJeyaM, tadAdhastrazaraH smaraH // 8 // (1) puSpa (pu. naj0) sumanas (strI ba000), kula, latAnta (2-naj0), prasava, udagama (25), prasUna (napuM ), kusuma (50 napuM.) A puSpanAM nAma che. | (2) puSpavAcaka zabdonI pAchaLa jaa ke 2 zabda joDavAthI kAmadevanAM nAma bane che. jemake-kSatti, puSparA (2-50) ityAdi. tathA smara (50) A paNa kAmadevanuM nAma che. nA zla0 78-(1) mArA, sAyana, vakruSatra, vatrI "rA', vivi, mamena, vAra, rapaH (8-50) = bANa. (2) rAstrImuva (50) bhamare ane yuddha arthamAM paNa che. mALa (50) bhIkhArI arthamAM paNa che. ' , nArI ane tomara zabda anyatra pumAM ja maLe che. ahIM naj0 liMgamAM ullekha hevAthI pucha napuM bane liMga lakhyAM che.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4i8) have mananAM nAma ane kAmadevanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che- 1 2. svAntamAsvanitaM cittaM, ceto'ntaHkaraNaM manaH / hRdayaM vizikhA''kUtaM, mArastatrodbhavo mataH // 81 // (1) svAnta, Asvanita, citta, ceta, antaHkaraNa, manasu, hRdaya, vizikha, AkRta (-naj0) A mananAM nAma che. (2) manavAcaka zabdanI pAchaLa ramava zabda jeDavAthI kAmadevanAM nAma bane che. jemake svIttomevo, kAnimAra (2-30) ityAdi. tathA mAra (pu.) A paNa kAmadevanuM nAma che. 181
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ (49) have dhanuSyanI derI ane bhamarAnAM nAma kahe che 1 2 3 4 5 1 2 3 maurvI jIvA gumo gavyA, jyAliGgaH shiliimukhH| bhramaraH SaTpado jJeyo, dvirephazca madhuvrataH // 2 // (1) methI, jIvA (2-strI0), guNa (pa0 , gavyA (strI) napuM), jyA (strI) A dhanuSyanA derInAM nAma che. (2) ali, bhRga, zilImukha, bhramara, SaTrapada, dvirepha, madhuvrata (7-50) A bhamarAnAM nAma che. terA zla0 82-(1)rinnA, phiLinI (2-strI(c) = dhanuSyanI derI. madhuvA, madhu, rakvarI, roncaH (4-50) = bhamare. - (2). TM (50) guNa, derI, raseIo, Indriya, tyAga, dAna vagere arthamAM paNa che.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ (50) have kAmadevanA dhanuSyanAM ane kAmadevanA nAma banAvavAnI rIta kahe che- "mauAdiprAntamalyAdi, kandarpasyaikSavaM dhnuH| 1 2 3 4 1 hetirasvA''yudhaM zastre, puSpAdhastraH smaro mataH // 8 // (1) ali vagere bhamarAvAcaka zabdanI pAchaLa nava vagere dhanuSyanI derIvAcaka zabda joDavAthI kAma devanA dhanuSyanAM nAma bane che. jemake- nirvANa, - mRauNa (ra-naj0) ItyAdi. tathA aikSava (navuM) A paNa kAmadevanA dhanuSyanuM nAma che. (2) heti (strI), astra (navuM), Ayudha (punaj0), zastra (napuM. zrI0) A zastranAM nAma che. (3) zastavAcaka zabdanI pUrve puSpavAcaka zabda joDavAthI kAmadevanAM nAma bane che. jemake-gSati, banADhA, kusumAyudha, asADha (4-50) ItyAdi.83 le 83-bhamarAvAcaka zabdonI pAchaLa dhanuSyanI derIvAcaka zabda jeThavAthI kAmadevanA nAma bane che. e artha anyatra jovA maLe che. upara mujaba (kAmadevanA dhanuSyanAM nAma) arthe susaMgata lAgavAthI bhASyanA AdhAre karyo che. kAmadevanuM dhanuSya ikSudaMDa arthAt zeraDInuM baneluM che, tethI ekSatra kahevAya che.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ have davajanAM nAma ane kAmadevanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che as patAva tuca, vi' ravaiyA tattadanto jhapAdyAdiH, zambhovighnakaraH smaraH // 84 // (1) vija (puTa napuM), patAkA (strI), ketu (50), cihna (napu), vaijayantI (strI) A davajanAM nAma che. | (2) dhvajavAcaka zabdonI pUrve maryAvAcaka zabda joDavAthI kAmadevanAM nAma bane che. jemake-zapatrakA, zapharapatAkA, mInaketuH, SaDakSINaciddanaH, pAThInavajayantiH (pa-putra) ItyAdi. (3) zaMkaravAcaka zabdanI pAchaLa vinA zabda joDavAthI paNa kAmadevanAM nAma bane che. jemakevinA, vinaMdi (2-) ItyAdi. 584 le 84-ahIM dazA e pAThAMtara che. paraMtu davA zabdane anya kezamAM ullekha nathI. tethI bhASya mATe upara mujaba davA pAka mUkyo che. .
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ (dhara) have taravAranAM tathA senAnAM nAma kahe che kaukSeyako sinistriMzaH, kRpANaH karavAlakaH / taravArimaNDalA,* khaDganAmAvali viduH // 85 // akSauhiNI balA'nIkaM, vAhinI sAdhanaM cmuuH|| 7 8 9 10 11 12 dhvajinI putanA senA, sainyaM daNDo varUthinI // 86 // kokSeyaka, asi, nizciMza, kRpALu, karavAlaka, taravari, maMDalA, khaga (8-50) A talavAranAM nAma che 8pa akSauhiNI (strI), bala (napu), anIka(punaj0), vAhinI (strI), sAdhana (navuM), cam, vajinI, mRtanA, senA (4-strI), sainya (napu), daMDa (punaj0), varUthinI (strI) A senAnAM nAma che. 86 le. 85-marIjha anyatra pukamAM jovA maLe che. ( zleTa 86(1) pharasa, m (navuM), patAvinI | (strI) = senA. (2) da (pu) daMDa, mamarAja vagere arthamAM paNa che.
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ (53) have yudhdhanAM nAma kahe che- kadanaM samaraM yuddha, saMyugaM kalahaM raNam / .. saMgrAmaM saMparAyA'jI, saMyadAhumahAhavam // 8 // karana (navuM), samara (punaj0), yuddha(navuM),saMyuga (punapuM), kalaha (50), raNa (punapuM), saMgrAma (50), saMpAya (navuM), Aji (strI), sayata (strInaj), mahAhava (pu) A yuddhanAM nAma che. ghaNA kalA. 87-(1) mAyodhana (napuM ), avi, vi , vAra, sANA (4-5), Sa, sumulma (napu) = yuvAna
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ (54) have hAthInAM nAma ane mahAvatanAM nAma anAtra vAnI rIta kahe che-- ra 3 ' gajo mataGgajo hastI, vAraNo'nekapaH karI / 4 5 8 10 11 12 dantI stamberamaH kumbhI, dviradebhamataGgamAH // 88 // 13 14 15 16 219 18 zuNDAlaH sAmajo nAgo, mAtaGgaH puSkarI dvipaH / 19 20 1 2 kareNuH sindhurasteSu, yantA yAtA niSAdyapi // 89 // = mahAvata. (1) gaja, mataMgaja, hastina, vAraNa, anekapa, kariz, dantina, stamberama, kunzina, dvira, ibha, mataMgama 5885 zuMDAla, sAmaja, nAga, mAtaMga, puSkarana, dvipa, kareNa, sindhura (20-pu.) A hAthInAM nAma che. *(ra) hastivAcaka zabdonI pAchaLa yanuM ke yAda zabda joDavAthI mahAvatanAM nAma aneM che. jemakejAnayantA 'tu', pagayAtA 'tu', daiztiyantA 'tu', stithAtA 'tu' (4-50) ityAdi. tathA niSAdit (pu.) A paNa mahAvatanuM nAma che. 89 zlA. 88, 89-(1) Jara:, vyAH (2 pu0) = hAthI. Apora, kRttivaH, hatyAroH, nAnIva:, mahAmAtraH (5-50) pazu che. (2) nALa (pu0) sapa, medha, upara mujaba anya bhAgamAM AdhAre karyo che.. khIlA, sIsuM, vagere athamAM
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ (55) have sihunAM nAma banAvavAnI rIta tathA siha, vAgha ane aSTApada prANInAM nAma kahe che 1 2 3 4 5 nAgAdyariH kaNThIravo, mRgendraH kesarI hariH / 3 ra 339 1 ra vyAghrazzramaruH* zArdUlaH, zarabho'STApado'STapAt // 90 // (1) hastivAcaka zabdonI pAchaLa zabda joDavAthI siMhanAM nAma ane che. jemake-nALA, nAbhi, rUma: (3-50) ityAdi. tathA kaThIrava, mRgendra, kerina, hira (4-pu.) A siMhanAM nAma che. (ra) vyAghra, camUru, zAla (3-pu0) A vAghanAM nAma che. (3) zarala, aSTApada, aSTapATTu (3-pu) A aSTApada prANInAM nAma che (je siMha karatAM paNa vadhAre aLavAna hoya che.) 590 zlA090-(1) navAyuSaH, pArindra:, parzvAnanaH, vanarAlA, hA, puSkarI: (-pu0) = siMha, dvipI 'na', puSkarIH (2-50) = vAya. *ahIM vyApradhamUraH evA pAThAntara che. paNa camUrU hai samUraH A banne zabdonuM 'vAdha artha mAM' prAyaH krAzAntara pramANu nathI. mUrra zabda mukhyatve haraNu arthAMmAM' che, ane mUH zabda upalabdha nathI. paNu saMbhava che ke mati atti van e rIte AthiI vyutpatti sAdhya hoya. '. i
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ (56) have Dura-muvara ane UMTanAM nAma kahe che 2 3 $ kroDo varAho daMSTrI ca ghRSTiH potrI ca zUkaraH / 3 5 uSTro mayA jUvA, mazIpravAmu: .zA (1) kroDa, varAha, IMSTrina, dhRSTi, peAtrin, zUkara (6-pu0) A DukkaranAM nAma che. (2) uSNu, maya, zkhalaka, karasa, zIghragAmuka (5-50) A UMTanAM nAma che. 915 zlA 91-(1) mula, tarukSanA, vIna, vadhumana, siiprayaH, sthUnAsa, :i, vi:i, jojaH, mUddAraH (10-30) = Dukkara, me, laTAzana, viSThur, tAme, vRzira, mapriyaH, mahA:, vISetrIyaH (8-pu.) = UMTa, = (2)TE (pu.) eDI, sAMkaLa, kaMdorA ane kramaparA atha mAM pazu che. yama (50) hAthInuM baccuM, UMTanuM baccuM athavA hAI janAvaranuM baccuM amAM paNa che.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ (57) have tarAnAM nAma kahe che - kauleyakaH sArameyo, maNDalaH zvA purogatiH / jihvApo grAmazArdUlaH, kumcharo rAtrijAgaraH // 12 // kaoNleyaka, sArameya, mAMDala,zvana, puregati, jihApa, AbhAsa, 12, 2||trikaa (e-50) mA tarAnA nAma che. // 2 // sa. 92-(1) asthibhuk j', kRtazaH, kAlayakA, gRhamRgaH, dIrghamethunA, kAsi, ratatraNaH, zAlAvRka, bhaSaNaH, zaratkAmI 'in ', pakrapucchaH (11-50) = dUsarI
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ (58) have sAna, rUpa ane meAtInAM nAma kahe che ra ra 4 5 hema cA'STApadaM svarNa, kanakA'rjunakAJcanam / e 8 10 11 murkha divyaM marma, jJAtaLuM 2 cATam IILII 1ra 13 14 15 tapanIyaM kaladhautaM, kArtasvaraM zilodbhavam / ra 3 1 ra rUpyaM rajataM gulikA, zuktijaM mauktikaM tathA // 94 // (1) heman (napu'0), aSTApada, svaNu (2-punapu), kanaka, arjuna, kAMcana (3-napu'0), suvaNu, hiraNya (ra-pu napu.), bhana, jAtarUpa (ra-napu), hATaka (pu. napuM) 93 tapanIya, kalauta, kAtasvara, ziledbhava (4-napu'0) A sAnAnAM nAma che. (ra) rUpya (napu), rajata (punapu), gulikA (strI) A rUpAnAM nAma che. (3) zuktija, mauktika (ra-napu'0) A meAtInAM nAma che. 594 // TippaNI pAnA naM. 60 upara che.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ (59) have dhananAM nAma, kuberanAM nAma banAvavAnI rIta ane kuberanAM nAma kahe che- vittaM vastu vasu dravyaM, svArtha rA draviNaM dhanam / 10 1 2 3, *kasvaraM tatpati prAhuH, kuberaM caikapiGgalam // 15 // vaizava vAgarIka purapatti tathA alakAnilayaM zrIdaM, dhanaparyAyadAyadam+ // 9 // (1) vitta, vastu, vasu, dravya (4-naj0), sva (putra napuM), atha" (pu), 2 (pustrI), draviNa (napu), dhana (punaj0), kasvara (napuM.) A dhananAM nAma che. (2) dhanavAcaka zabdonI pAchaLa pati zabda joDavAthI kuberanAM nAma bane che. jemake-virapati, vasupati, vasupatti, dhanapati (4-50) ityAdi. tathA kubera, ekapiMgala nlpA vaizravaNa, rAjarAja, uttarAzApati, alakAnilaya, zrIda (7-50) A kuberanAM nAma che. tathA dhanavAcaka zabdanI pAchaLa hoya ke zabda jaDavAthI paNa kuberanAM nAma bane che. jemake-vilA, virA, dhanayA, dhanavA (4-5) ItyAdi. 9dA
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ (60) zlA 93, 94-(1) gAmbUnam, naimi, cAram, satakumbham (4-napu0) = sAnu. RSItam, zvetam, saumyam, trAputram, hibyam (pa-napu.) = rUpa. munna (bIM0), mukhtAr (napuM.)=mAtI, (2) mane 'an" (napu) pagA--majUrI arthamAM paNa che. (3) hAthInuM mastaka tathA dAMta, zuna ane sUkSma-nI dADhA, medha, chIpa, sarpa, vAMsa ane matsya A metInI utpattinAM sthAna che. nyukti zabdane pu" aCmAM prAyaH anyAzAmAM ullekha nathI. kSe 0 95, 9-(1) nam, rithama, sAram, (3-1'0), vimalaH (pu.)=dhana vaizamaujA bala', nAnaka, vRdhamAM m " manuSyaSa ana ', rA: (5-50) kubera, *vara (napu'0) zabdanuM dhana graMthamAM kAantara pramANa prAyaH nathI. hdaram pane e zabdanuM baneluM sAmAsika pada gaNIe te hra zabdane dhana athamAM zabda ciMtAmaNI' krAzanuM samana maLe che, paNa te arthamAM svad zabdane samarthana maLatuM nathI +ahI dhanaparyAyavAyavam evA pAThAntara che. tethI dhanavAyAH vagere thAya.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ (61) , have deza ane nagaranAM tathA mukha ane kAnanAM nAma kahe che - 1 2 3 4 5. rASTraM janapado nirgoM, janAnto viSayaH smRtaH / 1 2 3 4 5 6 pU: puraM purI nagarI, pattanaM puTamedanam // 97 / / vaktraM lapanamAsyaM ca, vadanaM mukhamAnanam / / zravaNaM zrotra zravazvApi, karNa caiva zruti viduH // 98 // (1) rASTra (punaj0), janapada, nirga, janAnta, viSaya (4-50) A dezanAM nAma che. (ra) pur (strI), pura (navuM), purI, nagarI (1-sI), pattana, puTabhedana (ra-naj0) A nagaranAM nAma che. tenA ' (1) vatra, lepana, Asya, vadana (4-50), mukha (punapuM, Anana (napuM.) A mukhanAM nAma che. (2) zravaNa (navuM), zrotra (punapuM), zravasa (napuM, karNa (50), zruti (strI) A kAnanAM nAma che. 98aaaa zla0 97-(1) nIvRta (strI), mava (napu)=deza. - niyAmaka (pu), najaram (napu)=nagara. lo98-(1) tuM (napu ) = mukha. A zloka anyatra bIjI rIte che. upara mujaba ple vadhu sArI hovAthI bhASyamAMthI laine mukayo che.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ have AMkhe ane tenA vikAranAM nAma kahe che- dRgakSi cakSurnayanaM, dRSTinetraM vilocanam / kaTAkSaM kekarA'pAGga, vibhramastasya vaikRtam // 19 // (1) daza (strI), akSi, cakSuSa, nayana (3-naj0), daSTi (strI), netra (puranaj0), vivecana (navuM) A AMkhanAM nAma che. (2) kaTAkSa (50napuM), kekara, apAMga, vibhrama (3-pu), vaikRta (napu) A kaTAkSa-AMkhanA vikAranAM nAma che. chellA le 99-(1) garUvan, iMsaMgama, nama (-naj) = AMkha.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ (63) have bhujA, hAtha, khabhA ane AMgaLInAM nAma kahe che dordoSA ca bhujo bAhuH, pANirhastaH karastathA / prAhurbAhuziroM'yaM ca, hastazAkhA karAGguliH // 10 // (1) desu (punaj0), daSA (strI), bhuja, bAhu (2-pustrI) A bhujAnAM nAma che. (2) pANi (pu), hasta (punaj0), kara (5) A hAthanAM nAma che. . (3) Ahuzirasa (napuM), aMsa (50naj0) A khabhAnAM nAma che. () hastazAkhA, karAMguli (2-strI) A hAthanI AMgaLInAM nAma che. 100 0 100- 1) vAha (strI) = bhujA. mujhAiraH "', musAvaram (ra-napuM), pa. (50) = khabhe. sAtha zivaliH (pu.) = hAtha. mAri, marI, mI (3-strI) = AMgaLI.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ (64) have ATha ane gaLAnAM nAma kahe che - dantavAso'dharo'pyoSTho, varNito dazanacchadaH / zirodharA galo grIvA, kaNThazca dhamanI dhamaH // 101 // " (1) dantavAsa, aSara, niSTha, dazanacchada (4-pura) A oSThanAM nAma che. (2) ziraparA (pustrI), gala (pu), grIvA (rakI.), kaMTha (50), dhamanI (strI), dhama (pu) A gaLAnAM nAma che. 11nA karavAnA kAraNo kAraka che. Bes ke101-(1) vastatha (navuM) racha (50) . zvarI, ziro (rI) : gaLuM.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ have nAka, chAtI, peTa ane stananAM nAma kahe che - nAsA ghrANamuro vakSaH, kukSiH syAjjaTharodaram / hatanA joyA karo, vona ri vaLataH ra0rA (1) nAsA (strI), ghANa (napuM.) A nAkanAM nAma che. - (2) ura, vakSasa(2naj0) A chAtInAM nAma che. (3) kukSi (pustrI ), jaThara, udara (2-3 napuM.) A peTanAM nAma che. (4) stana, padhara, kuca, vakSeja (4-5) A stananAM nAma che. 102aaaa gla0 102(1) aparA, nAsira (1-bI), nam (punapuM), naram (navuM), dhavA, mAmA, janAi ( strI) = nAka, mottA (strInavuM), hRdayathAna", mugAntaram (ra-naj0), va7: (punaj0) = chAtI. jarma pu), sundraku (napu), sundriH (strI) = peTa. A roga, DAsina, roya (3-5) = stana.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ (66) have keDa, gADhaNu ane paganAM nAma kahe che-- 1 3 x kaTinitambaH zroNizra, + jaghanaM jAnu jahUnu c| 4 5 1 2 } calanaM caraNaM pAdaM kramo'yi padaM viduH // 103 // ." (1) kaTi (srI), nitamba (pu), zroNi (pu.srI), jadhana (napu.) A keDanAM nAma che. (ra) jAnu (punapu), jannu (napuM.) A goDhaNunAM nAma che. da (3) calana, caraNa (ra-punapu), pAda (athavA pA) (pu.), krama, atri, 56 (3-pu0)(athavA pada napu'0) A paganAM nAma che. 103 // zlA 103-(1) vArzvIpam (napu.), vajju#nt (strI 0), Aroha: (pu), TIm (napuM.) = kreDa. aMdri, maLaH (2-pu*) = paga + ahI zronI 6 evA pAyAntara che. jahUnu goThaNu amAM" "kAzAntara pramANa prAyaH nathI. * ahI moTTama ene pADAnsara che.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) have mastaka, preraNuM karAyela ane vANInAM nAma kahe che - ziro mUrbottamAGga kaM, prArabhyaM preriteritam / 1 2 3 4 5 6 7 vAg vaco vacanaM vANI, bhAratI gIH srsvtii||104|| (1) zirasa (napu), mUrdhana (pu), uttamAMga, ka (2-naj0) A mastakanAM nAma che. (2) prArabhya, prerita, irita (vi.) A preraNA karAyelanAM nAma che. " (3) vAca (strI), vaca, vacana (ra-naj0), vANI, bhAratI, gi, sarasvatI (4- strI ) A vANunAM nAma che. I104 zloka 104-(1) maulTiH pustrI), mudram (puna50), mastam (punapuM ), mastim, rAkrama (ra-naj0) = mastaka. grAhI, mAthA (2-strI), no puchI...) = vANuM. (2) (50) brahmA, viSNu, kAmadeva, agni, vAyu, yama, sUrya, AtmA, rAjA, mora, zarIra, citta, megha, prakAza, mAthAnA vALa vagere athamAM paNa che. - 4 (50) pANI ane kalyANa-sukha arthamAM paNa che.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ (68) have siMha, hAthI vagerenA avAjanAM nAma kahe che- siMhadvipakne goM, heSAJce bRhitaM gaje / sphItkRtaM dhenukalame, stanitaM jalade tathA // 105 // (1) siMha, hAthI ane meghanA zabda-avAjane gaja (putra) kahe che. | (2) cheDAnA haNahaNATane hevA () kahe che. (3) hAthInA zabdane baeNhita (navuM) paNa kahe che. (4) gAya ane hAthInA baccAnA avAjane phIskRta (navuM) kahe che. (5) meghanI garjanAne svanita (navuM) paNa kahe che. gha10thA - 105-zabdanuM zAntara pramANa mApa: nathI.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ (69) have ratha vagerenA avAjanAM nAma kahe che- syandane cItkRtaM mantre, bhaTe ca huGktam tathA / sItkRtaM maNitaM kAme, khankRtaM gRGkhalA''yudhe // 106 // (1) rathanA avAjane thIskRta (napuM ) kahe che. (2) maga ane subhaTanA avAjane huMkRta (navuM) (3) mithunanA avAjane satata ane maNita (ra-navuM) kahe che. | (4) sAMkaLa ane zastranA khaNakhaNATane khatkRta (napu) kahe che. 106
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ (Co) have jhAMjharanAM nAma tathA AMjhara, vAyu vagerenA avAjanAM nAma kahe che 1 ka 3 1 maJjIrakaM tulAkoTi, nUpuraM tatra jhaGkRtam / } 1 jhAkRtaM cAtha maruti, kreGkRtaM krauJcahaMsayoH // 107|| (1) maMjIraka (napu'0), tulA keATi, nUpura (ra-pukhta pu) A jhAMjharanAM nAma che. (2) jhAMjharanA aNukArane jhaMkRta (napu) kahe che. (3) vAyunA avAjane sAMkRta (napu) kahe che. (4) kauca ane 'sa pakSInA avAjane kukRta (napuM.) kahe che. 1075 kle fanart (all) = KIR. 109-(1) mammIm sam (ra=punapuM),
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) have paricita, maraNupathArIe tela ane marelAnAM nAma kahe - 1 $ pratItaM saMstutaM labdhaM dRSTaM paricitaM smRtam / ra 2 saMsthitaM dazamIsthaM ca parAsuM ca mRtaM viduH // 108 // (1) prIta, sa Mstuta, labdha, dRSTa, paricita, smRta (6-tri) A paricitanAM nAma che. (ra) sa`sthita, darAmIstha (ra-triliMga) A maraNu pathArIe sUtelAnAM nAma che. (3) parAsu, zveta (2-tri) A marelAnAM nAma che. 5108 zlA 108-(1) amisAtam, anusmRtam (2-tri) paricita. sannamRtyu, mumU (2-tri) = maraNa pathArIe sUtela. vyApannA, nAmazeSA, mAheSaro, vArotrA, ta, preta, = mRtyu pAmela. sasthitaH (7-tri.) .
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ (72) dha ane harSanAM nAma kahe che have +khedo dveSo'pyamarSazca, ruT kopakrodhamanyavaH / harSaH pramodaH pramado, muttoSAnandamutsavaH // 109|| (1) kheda, dveSa, amarSa (3-), ruSa (strI), kepa, krodha, manyu (3-50) A kelanAM nAma che. (2) harSa, prameha, pramada (3-50), muda (strI), tela, AnaMda, utsava (3-50) A harSanAM nAma che. w109w 0 109-(1) roSa (), (strI), kRdhu (strI) = dodha. jittaprasannatA, prItiH (2-strI ), phUDa, kAmo , sammaH (3-50) = harSa. + vera zabda "zAka arthamAM che. tenuM krodha arthamAM zAra pramANe prAyaH nathI.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ (73) have dayA ane buddhinAM nAma kahe che- kRpA'nukampA'nukrozo'hantoktiH* karuNA dayA / zemuSI dhiSaNA prajJA, manISA dhIstathA''zayaH // 110 // (1) kRpA, anukazmA (2-strI, anukoza (50), ahallekti, karuNA, dayA (3-strI ) A dayAnAM nAma che. (2) zemuSI, dhiSaNA, prajJA, manISA, dhI (patnI), Azaya (50) A buddhinAM nAma che. 110 lo0 110-(1) jAgyam (napuM), pRpA (strI) = dayA. mati, vRddhi, jJAti, prekSA, pratimA, medhA, saMvit, saMvitti, 3padha, saMDyA (10-strI) = buddhi. mahantottiH pATha bhASyanA AdhAre mUkyo che. ahIM knioHi e pAThanara paNa che. emAMthI ekanuM paNa kAzatra pramANa prAtaH nathI
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ have paMDitanAM nAma banAvavAnI rIta ane tenAM nAma kahe che - +prAjJo medhAdimAn vidvA-nabhirUpo vicakSaNaH / 6 7 8 9 10 paNDitaH mUrirAcAryoM, vAgmI naiyAyikaH smRtH||111|| (1) prAjJa (50) = paMDita. tathA buddhivAcaka zabdone mavarthaka pratyaye joDavAthI paMDitanAM nAma bane che. jemakebuddhimaan 'mat', dhImAn 'mat', prajJAvAn 'vat', manISI 'in' (4-50) ItyAdi. . tathA vidvasa, abhirUpa, vicakSaNa, paMDita, sUri, AcArya, vAmina, naiyAcika (8-50) A paMDitanAM nAma che. 111 0 111-(1) sudhI, vi, tI "na', Topara, jJA, dhIra , kroviDa, virAra , yudha, vizcita, saMthAvAn "vat' (11-5) = paMDita-buddhizAlI. wAro medhArimAn nA sthAne prAdhAvinau evo pAThAntara che.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ (75) have sabhAjananAM nAma, rAjAnAM nAma banAvavAnI rIta ane rAjayajJanAM nAma kahe che - pAriSadyo budhaH sabhyaH, +sadasyaH san sabhocitaH / AsthAnAdhipatI rAjA, rAjamyo nRpakratuH // 112 / / (1) pariSagha, budha, sabhya, sadasya, satu, sabhacita (6-50) A sabhAjananAM nAma che. (2) sabhAvAcaka zabdanI pAchaLa rUtti ke adhipati zabda joDavAthI rAjAnAM nAma bane che. jemake-paripati, pariSadadhipatiH, sabhApatiH, sabhAdhipatiH, AsthAnapatiH, zAsthAnAdhipati (6-30) ItyAdi. - (3) rAjasUya, nRpakratu (2-50) A rAjayanA nAma che 112aaaa lo. 112-(1) varSaH , samAsa, sAmAni (3-5) = sabhAjana. + ahIM sasasasamotiH evo pAThAntara che. eTale saddaH, saMsar, samA nI pAchaLa 3nita zabda joDavAthI sabhyanAM nAma bane jemake-savitA, saMsavitA, samotritaH (-50).
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ (76) have Asana ane jagatanAM nAma tathA zrIjinezvara devanAM nAma anAvavAnI rIta kahe che 1 ra 4 vira maNiAM* pI--mAsantImAsana vidhu: | 3 pa ra 3 4 1 viSTapaM bhuvanaM loko, jagattasya patirjinaH // 113 // (1) vigTara (pu.napu.), mallikA (strI.), pITha (napuM0), AsandI (strI.), Asana (punapu) A AsananAM nAma che. (2) viSTapa (napu.), bhuvana (punapu), leAka (pu, jagat (napu) A jagatanAM nAma che. (3) jagatavAcaka zabdonI pAchaLa pati zabda joDavAthI zrIjinezvaradevanAM nAma bane che. jemake-viSTapatiH, navattpatti: (2-50) ityAdi. 113 * 113-masjidA zabdanuM 'Asana athamAM" kAzI tara pramANa prAyaH nathI.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ (77) have zrI jinezvaradevanAM nAma tathA prathama tIthapati zrI AdinAtha bhagavAnanAM nAma kahe che - sarvajJo vItarAgo'hana , kevalI dharmacakrabhRt / tIrthaGkarasttIrthakara-stIrthakRd divyavAkpatiH // 114 // varSIyAn vRSabho jyAyAn, puruSAdyaH prajApatiH / - 7 8 9 10 11 aikSvAkaH kAzyapo brahmA, gautamo nAbhijograjaH // 115 // (1) sarvajJa, vItarAga, ahaMta, kevalina, dharmacakrabhuta, tIrthakara, tIrthakara, tIrthakR6, divyavAphapati (9-50) A zrI jinezvaradevanAM nAma che. 114 (2) vaSIyam, vRSabha, jyAyam, puruSAdya, prajApati, avAka, kAzyapa, brahmana, gautama, nAbhija, agraja (11-50) A zrI AdinAtha bhagavAnanAM nAma che. 11 pA zla0 114-(1) mApta, mama:, nevAntavA nuM , kSINASTakarmA 'an ', trikAlavid, devAdhidevaH, pAragataH, parameSThI 'in ', sArva, caDhAvI "na', sarvazI "na' (11-puru) = zrIjinezvaradeza zlo0 115-(1) mAvaH , RSamaH (2-50) = zrI AdinAtha bhagavAna. (2) vRSabha (pu) baLada, zreSTha, hA no kAna vagere arthamAM paNa che.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9:) have caramatI pati zrI mahAvIrasvAmI bhagavAnanAM nAma kahe che-- pa 1 2) 3 4 sanmatirmahatirvIro mahAvIro'ntya kAzyapaH / 9 OM 7 jJAtAnvayo vardhamAno, yattIrthamiha sAmpratam // 116 // sanmati, mati, vIra, mahAvIra, astyakAzyapa, jJAtAnvaya, vardhamAna (7-pu.) A zrImahAvIrasvAmI bhagavAnanAM nAma che, ke jemanuM tI-zAsana ahIM bharatakSetramAM hAlamAM pravarte che. 116 // leA 116-(1) aizaya: (pu0) = zrI mahAvIra bhagavAna, 6) ahI mativIro evA pATAntara che.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ (79) have vastranAM nAma ane zrI RSabhadeva bhagavAnanAM nAma banAvavAnI rIta kahe che - celaM nivasanaM vAsa-zvIramambaramaMzukam / vastrAdyantadigAdyAdi-saMjJito vRSabhezvaraH // 117 // (1) cela, nivasana, vAsa, cIra, ambara, aMzuka (6-navuM.) A vastranAM nAma che. (2) vastravAcaka zabdonI pUrva dizAvAcaka zabdo jeDavAthI zrI iSabhadeva prabhunAM (athavA digambaranAM) nAma bane che. jemake-ddhiAraka, viveka, nivasanaH, jaLyA : va, kAza (pu-putra) ItyAdi. tathA vRSabhezvara (pu.) A paNa zrI kaSabhadeva prabhunuM nAma che. 11chA lo. 117-(1) vastram (punaj0), vatanam (napu), mAchadraH (50), mAcchAdrinam, ITa (2-napuM ), gTaH (tri) = vastra
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ (80) have kesara, kastUrI ane kapUranAM nAma kahe che 1 2 3 1 2 kuGkumaM rudhiraM raktaM kastUrI mRganAbhijA | " 1 ra ra pUra dhanAmAM 6, mi' seveta puchyavAn / / 28 / / (1) kuMkuma (punapu), rudhira, rakta (2-napu'0) A kesaranAM nAma che. (2) kastUrI, mRganAbhijA (2-strI0) A kastUronAM nAma che. (3) kapUra (punapu), ghanasAra, hima (2-pu0) A kapUranAM nAma che, tenu sevana puNyazAlI kare che. 118 le 0 118-(1) mIranam, mIra'nma bar ', sukSmam, sumAntam, hyusLam, vRdvicilam, priyaLu, puththarana: s ', vArdUlhIma (9-napu) = kesara mULamara: (pu0), UyUTI (strI) = ka tUrI. *
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ (81) have vilepana, ala'kAra ane puSpanI mALAnAM nAma kahe che. 1 3 4 samAlambho'GgarAgaca, prasAdhanavilepanam / ra 1 3 1 bhUSaNA''bharaNaM rucyaM, mAlyaM * ra - 3 4) mahAyusanaH // ??|| (1) samAlamsa, vilepana (2-napu0) A vilepananAM nAma che. (2) bhUSaNa (punapu), AbharaNu, rucya (ra-napu) A alakAranAM nAma che. aMgarAga (2-puru), prasAdhana, (3) mAlya (napu), mAlA (strI), guNa (pu), sad (strI) A puSpanI mALAnAM nAma che. 119 glA. 117-(1) praptine ane ', adhivAsanam (2-napu) = vilepana. ajA:, riA:, Aq: (3-pu0) = ala kAra. muLa zabdanuM mALA amAM" kAzAntar pramANu prAyaH nathI. chaahI dunisanam evA pAThAntara paNa che. uparAMkata pAka vadhu sArA heAvAthI bhASyanA AdhAre mUkayA che.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8) have kaMdarAnAM nAma kahe che mekhalA rasanA kAJcI, hemaparyAyasUtrakam / zroNIbimba kaTisUtraM, mAnasatramivAhitam // 120 // mekhalA, rasanA, kAMcI (3-strI ) A kaMdarAnAM nAma che. - tathA suvarNavAcaka zabdonI pAchaLa mUtra zabda joDavAthI paNa dezanAM nAma bane che jemake-detra, svatri, suvANa, netra (4-naj0) ItyAdi. tathA zroNabiMba, kaTisUtra (ra-navuM) A paNa kaMdarAnAM nAma che te kaMdare keDamAM evI rIte zobhe che ke jANe keDane mApavAne deza ja na hoya ! 120 le 12 ahIM zroLa vinTe evo pAThAMtara che. koLImi pATha bhASyane AdhAre mUke che.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ (83) have madirAnAM nAma kahe che madirAM +madhamereyaM, sIdhuM kAdambarImirAm / 7 8 9 10 11 prasannAM vAruNI hAlAM, madhuvArAM surAM viduH // 121 / / madirA (strI, madha (napuM , maira, sIdhu (2-pu napuM 0), kAdambarI, IrA, prasannA, vAruNI, hAlA, madhuvArA, surA (7-strI) A madirAnAM nAma che. 121 mA - - - - + 121-mirAne sAmAsika pada na gaNIe te sadhita pada gaNone maLyuM ane vim e rIte paNa be zabdo chuTA pADI zakAya che. reya (navuM) paNa madirAvAcaka che. madhuvArA zabdanuM madirA arthamAM kezAntara pramANu prAyaH nathI. vArApharatI dArU pI evA arthamAM anyatra maLe che. tene sAmAsika pada gaNI badhu ane vI ema be zabda judA pADoe te madhu zabda madirAvAcaka che, paNa te arthamAM vArA zabdanuM kezAntara pramANa prAyaH nathI.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ have eka prakAranI madirA, madira banAvanAra ane pInAranAM nAma kahe che - zuNDA''savastadvidhAyI, zauNDo gayeta madyapaH / zakto'kSayUtapAneSu, vicitrA zabdapaddhatiH // 122 / / (1) zuMDA (strI), A sava (pu) A be eka prakAranI madirAnAM nAma che. (2) zauMDa, madha5 (I-pu) A be kalAla-madirA vecanAranA nAma che (3) pAsA khelavAmAM, jugAra ramavAmAM tathA madirApAnamAM je samartha hoya tene te kahe che, kAraNa ke zabdonI racanA AzcaryakAraka hoya che. 1rarA ple 122-A zlekanA pahelA be pAne artha bhASyanA AdhAre karyo che. nIcenA be pAdane artha bhASyanA AdhAre paNa spaSTatAthI samajI zakAyo nathI. upara mujaba artha nI copaDIne AdhAre karyo che.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) have ghI, dUdha ane chAzanAM nAma kahe che - sahi yagavInAjya, dugdhaM kSIrA'mRtaM payaH / udazcinmathitaM takraM, kAlaseyaM pibed guruH // 123 // (1) saviSa, haiyAvIna, Aya (3-napuM) A "ghInAM nAma che. (2) dugdha (napu), kSIra (punapuMja), amRta, payansa (napu) ama dUdhanAM nAma che. (3) udazvit, mathita (2-napuM), taka (puna), kAlaseya (napu) A chAzanAM nAma che. medavALe mANasa za pI. 1235 leo 123-(1) tam (punapuM), haviSyama, viH "' (2-maj*) = dhI. porasa (pu), 3 , (2-5 ) = dUdha,
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ have avasthA,yuvAna,yuvAnI ane vRdhdhanAM nAma kahe che jarAyo yo yAne pUrNa zanividA tAruNyaM yauvanaM cAntyo, vAnaH+ sthaviro mataH // 124 // (1) prAya, vaya (napu), dazA (strI), anehasa (pu) A avasthAnAM nAma che. (2) A avasthAvAcaka zabdonI pAchaLa pUrNa zabda joDavAthI yuvAnanAM nAma bane che. jemake-vAya , vaya pUrNa (ra-pura) ityAdi. tathA tAruNya, yauvana (ra-naj0) A yuvAnanAM nAma che. (3) anya, vAddhana, sthavira (3-50) A vRdha puruSanAM nAma che. 124 leDa 124-(1) banA, sthitiH (2-strI ) = avasthA. thayA , tAH , yuvA ana(3-50) = yuvAna. 11 1 " vRddha, nara "', varI "', tayAma, nI, jInaH (7-5) = vRddha ja bhASyanA di5NIkAre pUrva zabda pUrve jevA lakhyuM che.' IipaNukAranA AdhAre pUra vagere thAya. + mAhIMnA kALa nuM zAra pramANe prAya nathI. '
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ (87) * have 'za-kuLanAM nAma kahe che-- 2 4 5 6 vaMzonvayoDavavAyaH cA--ddAmnAyaH santutiH ham| 8 1 ha 11 9 goSo ya santAna, hrAjyameva dhruve sthitiH // 2 // vaMza, anvaya, avvAya, AmnAya (4-50), santati (sI0), kula (napuM.), Adya, varga, santAna (3-pu.) A vaMza athavA kuLanAM nAma che. kavinI racanAne ja kAvya kahe che. 125 kle0 125-(1) milanaH (pu.), gotram (napu'0) = vaMza. (2) paeNrA (pu0) vAMsa, vAMsaLI, samUha, zelaDI vagere athamAM paNa che. santAna (pu0) krUrajada, pavrukSa ane vistAra amAM paNa che.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ (82) have hasanAM nAma, brahmAnAM nAma banAvavAnI rIta tathA haMsI ane varUnAM nAma kahe che 1 * 3 1 2 haMso marAlacakrAGgo, haMsavAhaH sanAtanaH / 2 3 1 ra 3 varaTA vAralA haMsI, koka IhAmRgo vRkaH // 126 // r (1) haMsa, marAla, cakrAMLa (3-pu.) A haMsanAM nAma che. (2) hasavAcaka zabdonI pAchaLa vAdU zabda joDa vAthI brahmAnAM nAma bane che. jemake-DhaMtavAda, mAvAda2-50) ityAdi. nAma che. tathA sanAtana (pu) A paNa brahmAnuM nAma che. (3) varaTA, vAralA, haMsI (3-strI) A huMsInAM (4) kAka, ihAmRga, vRka (3-pu0) A vAM nAma che, "126) zlA 126-(1) vaTa:, varu, mAnasovA: 'as' (3-pu.) = haMsa. vAva, vaya, drA, varahI (4-strI) = hasI. (2) ha~sa (30) viSNu, sUrya', paramAtmA, matsara, dveSa, guru, parvata, zira vagere a`mAM paNa che. jo (pu.) cakravAka pakSa arthAMmAM paNa che.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ (89) have meranAM nAma ane kArtikasvAmInAM nAma banAvavAnI rIta kahe che mayUro barhiNaH kekI, zikhI prAvRSikastathA / nIlakaNThaH kalApI ca, zikhaNDI tatpatirguhaH // 127 // (1) mayUra, bahiNa, kekina, zikhina, prAvRSika, nIlakaMTha, kalApina, zikhaMDina (8-50) A meranAM nAma che. (2) mayUravAcaka zabdanI pAchaLa pati zabda joDavAthI kArtikasvAmInAM nAma bane che. jemake- mayUrapati, raLipati, vipatiH (3-50) ItyAdi. 12chA le. 127-(1) candrakkI "', vahIM "', tyapriya, mevasuhR, mevAnandI "na' (5-50) = mera. (2) nIca3 (50) mahAdeva, lakakaDakTa pakSI, cakala, khaMjanapakSo vagere arthamAM paNa che. nItrATa (napu) "mULa atha mAM paNa che. vina (50) mora, agni, kUkaDo, bANa, baLada, ghoDe, baka, parvana, brAhmaNa, dIva, jhADa vagere arthamAM paNa che zivapinna (50) morapIMcha, bANa, viSNu, kUkaDe, pada rAjAne putra arthamAM paNa che.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ (90) have haraNanAM nAma, caMdranAM nAma banAvavAnI rIta ane IndriyanAM nAma kahe chehrinno mRgaH pRSata-stadaGkaH zarvarIkaraH / khamindriyaM hRSIkaM ca, sroto'kSaM karaNaM viduH // 128 / / (1) hariNa, mRga, pRSata (3-50) A haraNanAM nAma che. (2) haraNavAcaka zabdenI pAchaLa A zabda joDa vAthI caMdranAM nAma bane che. jemake-hariz, yi[, gSA (3-50). tathA zarvarIkara (50) A paNa caMdranuM nAma che. (3) kha, Indriya, hRSIka, strota, akSa, karaNa (6-naj0) A indriyanAM nAma che [128 che. 128-(1) gs, sAja, , , mUka, ramaH, #LaH, vAtA, vAtamajha, mananiH, guja, kusAra 12-puru) = haraNuM (2) vRta (50) bindu arthamAM paNa che. strota (napu) jaLapravAha, taraga, jha, pANI, vIye, hAthInI sUMDha vagere artha mAM paNa che. akSa (pu) pAsA, ratha, paiDuM, sapa, rudrAkSa, AtmA, garuDa, zaMkha, rathApanAcArya. tathA makSa napu) netra, methutha, saMcaLa, dariyAnuM mIThuM vagere arthamAM paNa che.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ (!) have sapanAM nAma tathA garuDa pakSInAM nAma tranAthAnI rIta kahe che ja pano'hirviSadharo, lelihAno bhujaGgamaH / 6 * . z nAgoragI phapI. sarpa - stadvairI vinatAtmajaH // 129 // TET-II (1) paLaMga, bahi, niSadhara, alihAna, bhujaMgama, nAga, urama, ni, sA (9-50) A sapanAM nAma che. (ra) sapa gAeka zaDenI pAchaLa vanuM zabda kheDabAthI garuDa pakSInAM nAma bane che. jemake-zarI na', ativairI 'na' (ra-pu.) ityAdi. tathA binatA maja (pu) aa paNa garuDanu nAma che // 29 // *le 129(1) 3,4ii '', monta 'bhU', vastuI vana', mALavA, khamat, vyA, tarIsuvA, kAjola, valA, dhIra, vicherAyaH, AzIvitrA (12-pu.) = sa
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ have garuDapakSInAM nAma kahe che suparNo garuDastAkSyoM, garutmAn zakunIzvaraH / 6 7 1. indrajinmantrapUtAtmA, vainateyo viSakSayaH // 130 // na. 23 - supaNuM, garuDa, tAThya, gamata, zakunIvara, Indrajita, maMtrapUtAtmana, vainateya, viSakSaya (9-50), A garuDanAM nAma che. 13 0 130-(1) viMjhuvAna (navuM), varaSa:, saLaMgaH. ghiAnI "', siMha, mahAvakSa, mahAverA, mAvu. "' (7-50) = garuDa pakSI. . (2) tA (puTa) sUra, gheDa, saMpa, senuM, ratha, garuDane meTAbhAI aruNa vagere artha mAM paNa che.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ (93) have puNya ane pApanAM nAma, zrI jinezvaradevanAM nAma banAvavAnI rIta tathA ghara, khAI ane mATInA killAnAM nAma kahe che- puNyaM bhAgyaM ca sukRtaM, bhAgadheyaM ca satkRtam / 1 2 3 4 5 6 aghamaMhazca duritaM, pApmA pApaM ca kilbiSam // 131 / / 7 8 9 10 1 vRjinaM kalilameno, duSkRtaM tajjayI jinaH / sadanaM sama bhavanaM, ghiSNyaM vezmAtha mandiram // 132 // 7 8 9 10 11 12 gehaM niketanA'gAraM, nizAntaM nirvRtaM gRham / 13 14 15 16 17 18 19 vasatyA''vasathA''vAsaM, sthAnaM dhAmA''spadaM padam // 133 // 20 21 22 23 24 nikAyyaM nilayaM pastyaM, zaraNaM vidurAlayam / kheyaM khAtaM ca parikhA, vapraH syAd dhUlikuTTimam // 134 // (1) puNya, bhAgya, sukRta, bhAgadheya, sakRta (5-naj0) A puNyanAM nAma che. (2) agha, aMha, durita (navuM), pAma(),
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa, kilibaSa 11 vajina, kalila, enasa, dukRta ( 650) A pApanAM nAma che. (3) pApavAcaka zabdonI pAchaLa kari zabda joDavAthI zrIjinezvaradevanAM nAma bane che jemake dhanathI "phara', turitanathI "sura", pApagathI '' (3-50) ItyAdi. (4) sadana, sarvAna (ra-navuM , bhavana (pu. 150), dhirya, vezamana , maMdira (3-50) 13rA geha (punaj0), niketana, agAra, nizAnta, nita, gRha (napuM), vasati (strI), Avasatha, AvAsa (2-50), sthAna, dhAmana Asapada, pada (navuM) 133 nikAya,nilaya (-pura), patya zaraNa (1-50), Alaya (pu) A gharanAM nAma che, (5) kheya, khAta nara-navuM), parikha (strI) A khAInAM nAma che. (6) vapra (punapuM), dhUlikuTrima (napu) A khAI upara karelA mATInAM killAnAM nAma che. 134 zle 131 thI 134-(1) : (50), esa (napuM...) = pu. vAta..., mAm , tama "" ( -naj0), um, vakram (2-punapuM ! = pApa. ttrA (strI), DIjhA (50), mojhA "" (navuM) 8 gharavAtiyA (strI) = khAda, (2) dhibotha (pu) agni arthamAM che. piwa (napu) sthAna, nakSatra, vaga vagere arthamAM
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ (91) have killA, zerI, daravAjo ane mahela vagerenAM nAma kahe che w 1 2 3 1 * + prAkAraH paridhiH sAla:, pratolI gopurAkRtiH / 1 2 3 1 prAsAdasaudhaharmyANi, nirvyUho mattavAraNam // 135 // (1) prAkAra, parzidha, sAla (3-pu) A killAnAM nAma che. nAma che. (2) pratAlI, purAkRti (2-strI) A zerInAM (3) prAsAda (pu.), saudha (punapu), humya (napu) A mahelanAM nAma che, (ka) nivyUha (pu.) A bhI'tamAM kheADelA khIlAnu nAma che. (5) mattavAraNu (napu) A mahelane pharatI vADa ane jharUkhAnu nAma che. 135 // Aaa 135-(1) varaH (pu.), vRtra: (punapu.) = killA. viziSThA, rathyA (2-strI 0) = zerI, + puradrAra' tu gopura, tathya JA tiH yasyAH (tasadazI phadhai:) gopurAkRti: A rIte vyutpatti sakhya che. jI ghaNu karIne deva ane rAjAenA vAsane prAsAd, rAjAonA vAsane sauSa ane dhanike.nA vAsane harmI kahevAya che. A vize vAtamAM rAkhave,
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ (96) have jharUkha ane aMdhakAramAM nAma kahe che vAtAyanaM mattAlamba-mAlambyaM sukhamAsatAm / tamo'ndhakAraM timiraM, dhvAntaM saMtamasaM tamam // 136 / / (1) vAtAyana (punapuM), mattAlamba (50) A jharUkhAnAM nAma che, sukhethI besanArAone te Azraya che. (2) tamasU (napu), andhakAra, timira, vAnta (3-putranaj0), saMtamasa, tama (2-napuM.) A aMdhakAranAM nAma che. 136 - tA. gla0 136-(1) vAkSa (pu) = jharUkhe. madhatamasa, tamitra (2-napu), mUchALA (strI0) = aMdhakAra.' (2) tamasa (napu) pApa, ajJAna, avidhA, kArya akAryane aviveka, tamoguNa, rAhu vagere arthamAM paNa che. ja trIjuM pAda cha%nA delavALuM jaNAya che.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ (97) have samAna-sarakhAnAM nAma kahe che - ja: sava jJAti, sadakSA dazaH sadA 7 8 9 10 11 12 13 tulyaH sadharmA sarUpa-stulA kakSopamA vidhA // 137 sama, savarNa, sajAti, sadakSa, sa haza, sadaza , tulya, saMdharmana, sApa (9-triya), tulA, kakSA, upamA vidhA (ka-strI) A samAnanAM nAma che. 13zA bleka 133-(1) sAdhAraNa, sanimA (2-tri) = samAna. + ahIM rAtiH e pAThAtara che.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ (98) have upamAnapUrvaka zabdo kahe che - vinmanyo vidyamAnazca, gurusthAno'mbujAnanaH / siMhanAdIti paryAya-mupamAneSu yojayet // 138 // vinmanya, vidyamAna, gurusthAna, abujAnana, siMhanAdina (pa-tri) A pAMca zabdo ane tenA jevA bIjA zabdone viziSTa upamA arthamAM prayoga kare. (1) vetIti vit-AtmAnaM vidaM iva manyate iti vinmada = pitAne paMDita mAnate. | (3) : rU-puruMvat sthAne thI sara purasthAnA = gurunAM jevuM sthAna che jenuM te. . (4) ambujavad AnanaM yasya saH ambujAnanaH = kamaLanAM jevuM mukha che jenuM te. (5) siMha vanati, phalyavaMzI siMdhI 'phanna = siMhanA jevI garjanA jevI che te. 138 neTa-bhASyanA AdhAre uparokta leka ane tene artha sAme Apela che. chatAM A lekanA arthamAM saMtoSa thayo nathI.
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ (99) vinmAnyo vidyamAnazca, gurusthAnAmbujAnanAH / 7 si hAdIni ca paryAya-mupamAneSu yojayet / / 138 / / vit, mAnya, vimAna, gurusthAna, abuja, Anana ane siMha vagere zabdane samAnarAka zabdonI pUrve jevAthI vividha artho bane che jemake vinama:, vitsava, vinsanAti, visUdakSa, virasadA, visara viSNu, vilaMba un', bhavettA, vinurA, vikakSaH, vidupamaH, vidvidhaH, mAnyasamaH, vidyamAnasavarNaH, gurusthAnatulyaH, . navuM varSa, mAnanopama:. siMdudharmA "an', siMhopamaH (20-tri) ityAdi. A pramANe upanAmAM A zabdo joDavA. /138 neTa-A nIce Apela lakhANane A glaeNka sAthe saMbaMdha nathI, chatAM jANavA 5 hevAthI ahIM ApeluM che. , mavarjiA ( strI), pranem (napu), , tAH (0-50) A pAMca zabda prazasta arthasUcaka che, ane game ! te zabdanI sAthe vaparAyA heya to paNa potAnuM liMga choDatAM nathI. jemake-jharatA puruSaH kRti puSamaTA = zreSTha puruSa. munimasTi = pUjya-mAnya muni trAhimAma = zreSTha brAhmagu no dama = zreSTha gAya manuSyotra: = zreSTha manuSya. kumArIjhanA zreSTha kumArI.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ (100) have kapaTa bahAnuM ane samAcAranAM nAma kahe che- 1 2 3 4 5 6 vyapadezo nibhaM vyAjaH, padaM vyatikara chalam / chA vRttAntapulA, zamanaM 2 nita rUA (1) thapadeza (pu), nibha (napu), vyAja (pu), pada (napu), vyatikara (puTa), chala, chana (-napuM) A kapaTanAM nAma che. (2) vRttAta (pu), uprekSA (strI) A vArtA samAcAranAM nAma che. AvI rIte anya zabda javA 13lA. le 139-(1) param (punaj0), vaitavam (napuM ), mA (50), ram (punapuM), sufSa (pu), nim (napu) = kapaTa-chala. jI A malekane pATha bhASyanA AdhAre che. + ddra kabdanuM kapaTa arthamAM kozAnAra pramANa prAyaH nathI.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ (101) have samUhanAM nAma kahe che - trAtaH pUjaka samAna, samUhU: santatintrAH | 10 11 vyaho nikAyo nikaro, nikurambaM kadambakam // 140 // 12 13 14 15 16 17 godhaH samudra saMgha, saMghAtaka samiti ratiH 18 19 20 1 nicayaH prakaraH paMktiH, pazUnAM samajo vrajaH // 141 // (1) vAta, pUga, samAja, samUha (4-50), santuti (strI), vraja (punaj0), , nikAya, nikara (3-50), nikurabba, kadambaka (2-naj0) 140 ogha, samudaya, saMgha, saMghAta (4-50), samiti, tati (2-strI), nicaya, prakara (2-50), paMphita (strI) A samUhanAM nAma che. + (2) pazuonA samUhane samaja (pu) kahe che. 141 phlio0 140, 141-(1) samudrAyaH, samavAya, saMya, vaya, rA , vAva, mag:, Tr: (8-50) = samUha. ke AmAMnA keTalAka zabdo sacetana samUhasUcaka che ane keTalAka acetana samUhasUcaka che.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ (102) have samIpanAM nAma kahe che-- 2 avidUraM ca nikaTa - mavilambamanantaram / ja * 7 8 9 samIpA'bhyAsamAsanna -mabhyarNa sannidhiM viduH || 142 // 3 4 avidUra (napuM.), nikaTa (punapu.), avilamba, anantara, samIpa, abhyAza, Asana, abhyaNuM (6-napu0), sannidhi (pu0) A samIpanAM nAma che. 142 // gle 10 142- (1) 35Tam, sanIham, savidham, pArzvam, zam, sImama, antim, ravAntam, ayatram, sannidhAnam (10-30), saverA: (pu0) = samIpa-nikraTa.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ (103) have hInAM nAma, baLadevanAM nAma banAvavAnI rIta ane baLadevanAM nAma kahe che - jityA halihalaH sIraM, lAgalaM tatkaro balaH / revatIdayito nIla-vasanaH kezavAgrajaH // 143 // (1) jityA (strI), hali (pustrI), hala, sIra (2-putranaj0), lAMgala (napuM.) A haLanAM nAma che. (2) haLavAcaka zabdanI pAchaLa va zabda joDavAthI baLadevanAM nAma bane che. jemake- niyAmaka, , phuvA: (3-50) ItyAdi. tathA bala, revatIdayita, nIlavasana, kezavAgraja (4-50) A paNa baLadevanAM nAma che. 143 zla0 143- (1) jodrAram (napuM...) = haLa. rAma, sAtvatA, vA-vAipha, jhiyama:, jimavAra, pra zna rahiya, vamadra:, TurI "phana', mukI "" (1-5)= baLadeva.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ (104) have arjunanAM nAma kahe che-- ra 3 4 5 arjunaH phalguno jiSNuH, zvetavAjI kapidhvajaH / 7 8 9 gANDivI kArmukI savya - sAcI madhyamapANDavaH // 144 // 10 11 12 13 vRSasenaH sunirmoko, daityAriH zakranandanaH / 14 15 1 17 + karNazUlI kirITI ca, zabdabhedI dhanaJjayaH || 145 // arjuna, phalguna, jiSNu, zvetavAjina, kapidhvaja, gAMDivina, kAmu*kina, sabyasAcit, madhyamapAMDava // 144 // vRSasena, sunika, daityAri, zakranaMdana, karNaphUlina, kirITina, zabdabhedina, dhanaMjaya (17-pu0) A arjunanAM nAma che. 145 glA 10 144, 145- (1) vArtha:, zAlgunaH, rAdhAvedhI 'pha', nara:, vRdghannaTa: (pa-pu0) = arjuna. (2) hyuna (pu0) kAgaNa mAsa amAM paNa che niSNu (pu.) viSNu ane IMdra amAM paNa che. taiyAra (30) viSNu amAM paNa che dhanaggaya (pu) agni atha'mAM paNa che.
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) have bhIma ane yamadevanAM nAma kahe che-- 2 11) 3 4 kurukIcakayoH zatrurvAyuputro vRkodaraH / 5 6 1 ra 3 4 samavatI thama: vhANa, dhRtAnto mRtyuranta ddA 7 8 9 10 dharmAna: pitRvRtti, jUnu: paretAt / 11 12 13 14 rAmano yamunAbhrAtA, zrAddhavacce sahamRt // 4 // (1) kuruzatru, kIcakazatru, vAyuputra, vRkaidara (4-pu0) A bhImanAM nAma che. (2) samani, yama, kAla, kRtAnta, mRtyu antaka 5146 // dharmarAja, pitRpati, sUrasUnu, paretarAju, zamana, yamunAbhrAtR, zrAddhadeva, daDabhUta ( 14-0 ) A yamadevanAM nAma che. 147 // + kSeA 0 145 arjunanAM nAmeAmAM joDe joDe mUkAyelA rAjmerI dhanatraya e be zabdo gUDhArthasUcaka che. zabdanI dizAmAM bANa pheMkIne zatrune vIMdhI nAkhavA samarthAM hatA tethI arjuna rAmeddI kahevAtA, ane yuddhamAM ghaNuM dhana jItI lAvatA hAvAthI dhanaMJaya paNa kahevAtA. A nAmamAla!nA raciyatA kavinuM nAma dhanaMjaya che, ane te zabdone bhedIne tenA yathA medha karAve che, tethI te paNa rAjyamevI dhanaMjJaya che. Ama ahIM arjunanAM nAmanAM bahAnAthI kavie peAtAnI paNa prazasti karI jaNAya che.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ (106) have yudhiSTharanAM nAma banAvavAnI rIta ane tenAM nAma kahe che- im 1 2 3 4 tadAtmajo'jAtaripuH kaunteyo bharatAnvayaH / 5 OM 7 8 kauravyo rAjalakSmA ca somavaMzyo yudhiSThiraH || 148 || yamadevavAcaka zabdonI pAchaLa bAhmajJa zabda joDavAthI yudhiSThiranAM nAma ane che. jemake- yamAtmanaH, vAhAtmanaH (2-50) ityAdi tathA ajAtaripu, kaunteya, bharatAnvaya, kauravya, rAjalamAna, somavaMtrya, yudhiSThira (7-pu0) A paNa yudhiSThiranAM nAma che. 148 leA. 146, 147- (1) mIna: (pu0) = bhIma. (452:, nArAH (2-pu0) = yamadeva. (2) vRovara (pu0) viSNu amAM paNa che. 0 ahIM IpajyovairI evA pAyAntara che. zlA0 148- (1) anamItta:, : (ra-pu.) = yudhiSThira, che ahI dharmAbhano evA pAyAntara che. saddAmano pATha vadhu sArA hAvAthI bhASyanA AdhAre mUkyA che.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ (107) have sapheda varNanAM nAma kahe che - 1 2 3 4 5 6 7 zvetArjunau zuciH zyeto, valakSaM sitapANDuram / 8 9 10 11 12 13 zuklAvadAtaM dhavalaM, pANDuH zubhra zaziprabham // 149 // ta, arjuna, zuci, ceta, valakSa, sita, pAM, guphala, avajAta, dhavala, pAMDu, zubhra, zaziprabhu (13-guNiliMge hoya tyAre tri. te sivAya puTa ) A sapheda varNana nAma che. 14lA li. 149- (1) ra4, dariNA, vira: (3 - 50) = sapheda va.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ (108) have kALA, lAla ane gulAbI varNanAM nAma kahe che-- 1 2 3 5 kRSNaM nIlA'sitaM kAlaM, dhUmaM dhUmramaliprabham / 2 7 1 3 1 ra lohitaM raktamAtA, pATalaM vizadAruNam || 150 // (1) kRSNa, nIla, asita, kAla, dhUma, dhUmra, aliprabha (7-guNiliMge DhAya tyAre tri. te sivAya puru) A kALA vadhunAM nAma che. (2) leAhita, rata, AtAmra, (3-guNiliMge hoya tyAre tri. te sivAya pu0) A lAla varNanAM nAma che. (3) pATala, vizadAruNa (ra-guNiliga hoya tyAre tri. te sivAya pu0) A gulAkhI vaNunAM nAma che, 150 kSeA 150- (1) meSaH, zyAma:, zitiH (guNili ge tri te sivAya pu) kALA va. =
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ (108) have pILA ane lIlA varNanAM nAma, judA judA ragavALI strIonAM nAma ane parAganAM nAma kahe che 1 2 3 1 2 3 gauraM pItaM haridrAbhaM, pAlAzaM haritaM harit / 1 2 3 4 5 hariNI lohinI zoNI, gaurI zyenI pizaGgyapi // 151 // 7 8 8 17 11 sAraGgI zabalI kAlI, kalmASI nIlapiGgalI / 1 2 3 4 5 parAgaM madhu kiJjalkaM, makarandaM ca kausumam // 152 // (1) gaura, pIta, haridrAbha (guNaliMge haiAya tyAre tri. te sivAya pu) A pILA vaNunAM nAma che. (ra) pAlAza, hita, harita ( guNiliMge hAya tyAre tri. te sivAya pu.) A lIlA vanA nAma che. (3) hariNI (zrI 0) A pILA tathA lIlA vaNu - vALI strInuM nAma che. leAhinI, zoNI (ra-srI0) A lAla vaNu vALI strInAM nAma che. gaurI, yenI (ra-strI) A zveta varNa vALI strInAM nAma che.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ (110) pizaMgI (strI) A pILA varNavALI strInuM nAma che. 151 sAraMgI (strI) A citravicitra varNavALI strInuM nAma che. zabalI (strI) A kAbaracitrA varNavALI strInuM nAma che. kAlI (strI) A kALA vaNavALI strInuM nAma che. kamANI (strI) A paNa kAbaracitrA varNavALI strInuM nAma che. nIlapiMgalI (strI) A kALA pILA varNavALI strInuM nAma che. + (4) parAga (pu.), madhu, kiMjalka (2-napuM), makaranda (punapuM), kausama (napuM 0) A pupanI parAganAM nAma che. 15rA + parAga ane vijJa puSparajavAcaka che, madhu ane makarandra puparasavAcaka che, ane zaikuma ubhayavAcaka che.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ (111) have parAganAM nAma banAvavAnI rIta tathA kalaMka, kIrti, sAhasa ane AdezanAM nAma kahe che 1 2 3 4 upacArAd rajaH pAMsu, reNuM dhUlIM ca yojayet / 1 2 3 4 5 6 kalaGkA'vadyamalimaM, kialkaM lakSma lAJchanam // 153 // 7 8 9 10 nirvAdamadhamaM paGka, malImasamapi tyajet / 1 2 3 janodAharaNaM kIrti', sAdhuvAdaM yazo viduH // 154 // varNa guNAvali khyAti-mavadAnaM tu sAhasam / pSyAnilezaSjJA-niyonA zAsana tathA paNa (1) rajasa (napu), pAMsu (pu), reNu (pustrI). dhUlI (strI) A dhULanAM nAma che. (2) upacArathI puSpavAcaka zabdonI pAchaLa dhULanAM nAma joDavAthI parAganAM nAma bane che. jemake-gsys: " (napu), mumana pAMDura (50), gug: (pustrI ),prasUnadhUrI (strI) ItyAdi.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ (112) (3) kalaMka, avagha (ra-pu.napu'0), malina, kijalka, lakSman, lAMchana (4-napu0) 153 // nirvAda, adhama, pa'ka, mahImasa (4-punapu0) A kalaMkanAM nAma che. kalaMkanA tyAga karavA joie. (4) janAdAharaNa (napuM.), kIti (strI.), sAdhuvAda (30), yazas (napu.) // 154|| vaNuM (30), guNAli, khyAti (2-skrI) ! kItinAM nAma che. (5) avadAna, sAhasa (ra-napu0) A parAkramanAM nAma che. (6) preSya, Adeza, nirdeza (3-pu.), AjJA (strI0), niyeAga (pu.), zAsana (napu) A Adeza-pharamAnanAM nAma che. 1555 le 0 154, 155-(1) : (pu.), minnA, samAsA, samADyA (3-srI.) = kIti. pauravam, zauya, rojkIya 3-napu), vima:, parAkramaH (ra-pu.) = parAkrama-sahima. niveza:, avavAva: (ra-pu.) = Adeza.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ * (113) have sadeze, aphavA ane kaThoranAM nAma kahe che saMdezaH priyayorvArtA, pravRttiH kiMvadantyapi / kaThoraM kaThinaM stabdhaM, karkazaM paruSaM dRDham // 156 // (1) paraspara prIti dharAvanArAonA kathanane "saMdeza" (50) kahe che. - (2) jagatanA vRtAnta-samAcArane pravRtti (strI) kahe che. (3) lokonI aphavAne kiMvadantI(strI) kahe che. (4) kaThora, kaThina, stabdha, karkaza, paruSa, daDha (6-trive) A kaTheranAM nAma che. 156 le. 156-(1) niSpharasa, rukSa, vara, naraH (4-tri.) = kaThora. (2) rUSa (tri) nidaya, khaDabacaDuM, julmI, citravicitra raMganuM vagere arthamAM paNa che.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ (114) have mizrA athavA avyakta zabda, kAmaLa, navIna ane junAnAM nAma tathA `AmatraNa ane saMzaya athavALA avyayA kahe che 1 2 3 1 ra 3 azlIlaM kAhalaM phalgu, komalaM mRdu pezalam / 1 2 3 4 5 pratyayaM sAmprataM navyaM, navaM nUtanamagrimam // 157 // 1 2 3 4 purANaM jaraTha' jIrNa, prAktanaM sucirantanam / 1 2 3 4 1 ra bho re ho he cAmantre, kazcit kizcana saMzaye // 158 // miya (1) alIla, kAhula, 13 (3-napu) A zyAvAzya athavA aspaSTa zabdanAM nAma che. (2) kAmala, mRdu, pezala (3-tri0) A kAmaLanAM nAma che. (3) pratyagra, sAmprata, navya, nava, nUtana, agrima (6-tri.) A navInanAM nAma che. 157aa. (4) purANu, jaraTha, jINuM, prAktana, sucirantana (5-tri.) A junAnAM nAma che. (5) bhAs, re, hA, huM-A sanmukha khelAvavA mATe AmatraNa arthamAM vaparAtA avyayeA che. (6) kazcit, kicana-A saMzaya arthAMmAM vaparAtA avyayA che. 158 // zlA 0 157-(1) mRtyu:, sumAraH (2-tri.) = kAmaLa. sacam, nUtnam, aminavam (3-tri.) = navIna-navuM.
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ (115) have jaldI ane niSedha athavALA avyA tathA U~cAnAM nAma kahe che-- 1 ra 3 4 1 2 3 4 drAk kSaNe'hnAya sapadi niSedhe mA na khalvalam / 1 2 3 4 5 uccairuccAvacaM tuGga - muccamunnatamucchritam || 159|| (1) drA, kSaNe, ahvAya, sadi--A jaldI atha vALA avyA che. (ra) mA, na, khatu, alam-A niSedha arthavALA avyayeA che. (3) uccas(a0), uccAvaca, tu ga, ucca, unnata, ucchita (pa-tri) A uMcAnAM nAma che. 5159 // zlA0 159-(1) sarvaram, garam , zIghram (3-a0) FafFL (240) niSedha. prAMzu:, 3dma:, satpura: (3-tri) = uMcu. = = jaldI.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ (116) have nIcuM ane sAthe arthavALA nAma ane avya nIcaM nyag AnataM kubjaM, nIcairhasvaM nayet param / 1 2 3 4 5 6 7 8 @ amA saha samaM sAkaM, sArgha satrA sajUH samAH // 16 // (1) nIca (tri), nyat (a), Anata, kuja (ra-tri), nIces (a), hRsva (tri.) A nIcuM arthavALA nAma che. (A rIte bIjA paNa nIcA arthavALA zabdo anyakezathI jANavA.) () amA, saha, samas, sAkam, sArdhama, satrA, sajuSa, samA A sAthe athavALA AvyA che. 16 le. 160-(1) varva, vAmanaH (2-tri) = nIcuM. che. samA (rIba va0) "varSa arthamAM che. sAthe arthamAM kozAntara pramANu prAyaH nathI.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ (117) have nitya arthavALA zabdo ane ziMgaDAvALA pazunAM nAma kahe che - savA satata niyaM, azvat kAnti savA ! 1 2 3 4 zRGgI itihari tha-haristiryak ca zRGgiNaH // 161 // (1) sarvadA (a0), satata (naa0), nitya (napuM 0), zAzvat (a), Atyantika (napuM), sadA (a0) A nitya arthavALA zabdo che. (2) IMgina ditihari, nAthahari, tiryam, iMgiNa (5-50) A ziMgaDAvALA pazunAM nAma che. 161 lo. 16-(1) mAstram , manAvatam, aviratam , nirAm, santalam (pa-napuM a0) = nitya.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ (118) have pazu, bheMsa ane virahanAM nAma kahe che - + 2 gauzcatuSpAt pazustatra, mahiSI nAma dehikA / 1 2 3 4 viyogaM madanAvasthAM, virahaM "phullakaM viduH // 162 // (1) go catuSpad pazu (3-50) A pazunAM nAma che. (2) mahiSI, dehikA (2-strI) A bheMsanAM nAma che. (3) viga (pu), madanAvasthA (strI), viraha (pu.), phulaka A strI-puruSanA virahanAM nAma che. 16rA + le 162-hi4 zabdanuM "bheMsa arthamAM kAtara pramANu prAyaH nathI. 0 5 nA sthAne paDhavaM pAThAntara che, paNa bane zA mATe uparokta arthamAM kozAntara pramANu prAyaH nathI. (napu) kautukvacika che.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ (110) have sahita-yukta athavALA nAma tathA sneha ane mAganAM nAma kahe che - saMhitaM sahitaM yuktaM, saMpRktaM saMbhRtaM yutam / 9 10 saMskRtaM samavetaM ca, prAhuranvItamanvitam // 163 // premAbhilASamAlamba, rAgaM snehamataH param / vA'dhvA saraNiH panthAH, mArgaH pracarasazcarau // 164 // (1) saMhita, sahita, yukta, saMpUkta, saMbhUta, yuta, saMskRta, samata, anvIta, avita (10-tri) A sahita-yuktanAM nAma che. 163 (2) premanuM (puvanaj0), abhilASa, Alamba, rAga (3-50), neha (punaj0) A nehanAM nAma che. (3) varmana (napu), azvina, saraNi, pathina, mArga, pracara, saMcara (6-50) A mArganAM nAma che. 164 0 164-(1) prItiH (strI), hArTa (napuM) = neha. nipAna (50), gvI, parA, paddhati, vartana (4-strI ) = mArga.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ (120) have gaMgA nadInAM nAma banAvavAnI rIta tathA gAyane vADA ane vAcharaDAnAM nAma kahe che - 1 1 2 3 trimArga nAmagA gaGgA, ghoSo gomaNDalaM vrajaH / 2 3 1 1 2 vatsaH zakRtkarirjAtaH, SoDan SaDdazanaH smRtaH || 165 || (1) mAvAcaka zabdonI pUrve tri ane pAchaLa joDavAthI gaMgAnadInAM nAma ane che. jemake-trimArga, zrA, trivarmA (3-srI0) ityAdi. (2) gheSa (pu0), geAmaDala (napu.), vraja (pu0) A gAyanA vADAnAM nAma che. (3) vatsa, zazri, jAta (3-pu0) A vAcharaDAnAM nAma che. (4) paDatu, SaDkazana (2-pu0) A cha dAMtavALA vAcharaDAnAM nAma che. 165 Aaa 0 165-ghoSa (pu.) bharavADanA nesa' amAM paNa che.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ (121) have catura, dhRta ane 'nAma' arthavALA nAma kahe che 1 2 3 4 pa OM kRtI nadISNo niSNAtaH, kuzalI nipuNaH paTuH / 7 8 9 10 11 hyuna: prayoga: pramama:, jovijja vizarUH // 6 // 12 13 1 ra 3 4 vidagdhazcaturo dhUrta - zrAdukRt kitavaH zaThaH / 2 3 4 5 1 kvApi nAgariko jJeyo, gotraM saMjJAGkanAma tat // 167 // (1) kRtina, nadISNu, niSNAta, kuzalina, nipuNa, paTu, kSuNNa, pravINa, pragalbha, kaiAvida, vizArada // 1665 vidagdha, catura (13-pu0) A caturanAM nAma che. (2) dhUta, cATukRta, tiva, zaDha (4-pu0) A dhUnAM nAma che. nAgarika (pu.) zabdane pazu dhUtane paryAya kAika ThekANe jANavA. (3) gotra (napuM.), saMjJA (strI0), aMka (punapu), nAmana (napuM.) A nAmavAcaka zabdo che. 167
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ (122) have mUkhanAM nAma kahe che-- 1 2 3 4 5 6 7 mugdho mUDho jaDo'neDo, mUko mUrkhava kadvadaH / 8 9 10 11 sa hevAnAMtriyIprAjJo, mo dhInAmavanita 6) mugdha, mUDha, jaya, ane, mUka, mUrkha, kahe, devAnAMpriya, aprAjJa, mantra (10-pu0) A mUrkhanAM nAma che. tathA buddhivAcaka zabdonI pAchaLa gita zabda joDavAthI paNa mUkhanAM nAma ane che. jemakethInita:, vRddhigita, jJAnita:, mati-naMtaH (4-50) ityAdi. "168 // le 50 166, 167-(1) 34aa:, 34:, rA:, perA:, sasthAna: (5-50) = catura. vajra, yaMsa:, mAcI 's ', mAyAvI 's ', mAyika:, nA:i (6-pu0) = bhUta. (2) gotra (50) paryaMta aMmAM ane gotra (napu'0) jaMgala, khetara, mA, chatra, vaMza, zarIra, saMdha, caMdra vagere arthAMmAM paNa che. leA0 168-(1) vAjirA:, yathAjJAta:, mAtRmuddaH, mAtRzAsita, nAlmaH (5-50) = mUrkha (2) devAnAMpriya (30) bakareA arthamAM paNa che.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ (123) have garviSTha ane adhamanAM nAma kahe che- zauNDIro garvitaH stabdho, mAnI cAhayuruddhataH / udgrIva uddharo dRpto, nIcazca pizuno'dhamaH // 169 / / (1) zaDIra, garvita, stabdha, mAnina, ahaMyu, uddhata, uzrIva, uddhara, dapta (9-50) A viThanAM nAma che. (2) nIca, pizuna, adhama (3-50) A adhamanAM nAma che. 169 zla0 169-(1) mahaMta, mahaMwArI "suna ', bhimAnI "runuM' (3-50) = garviSTha. To vAhaMdutaH nA sthAne vAhaiyurataH e pATha susaMgata hevAthI bhASyanA AdhAre mUke che.
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ (124) have ceranAM nAma kahe che - cauraikAgArikastenA-staskaraH pratirodhakaH / nizAcaro gUDhacaro, hArakaH pAripanthikaH // 17 // caura, ekAgArika, stana, taskara, pratirodhaka, nizAcara, gUDhacara, hAraka, pAripathika (9-50) A ciranAM nAma che. 170 0 170-(1) voDa, , vATezvara, masihuvaH, paracatoraH (pa-50) = cora. (2) nirAvara (pu.) rAkSasa, ghuvaDa, ziyALa, sarpa, cakravAka pakSI vagere arthamAM paNa che.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ (125) have cAkhA ane paththaranAM nAma kahe che-- 1 2 3 5 vRtti: tama: zAhi-strIdi: sampattithA / 3 415 4 7 1 2 prastaropalapASANa - paddhAtuzilAghanAH // 171 // (1) paSTika, kalama, zAli, trIhi, stambhakari (5-50) A cAkhAnAM nAma che. (2) prastara (30), upala (punapu'0), pASANu, (pu), dRSad (zrI.), dhAtu (pu.), zilA (zrI), ghana (pu.) A paththaranAM nAma che. 171 " zlA. 171-(1) garamA 'anU ', grIvA 'an ' (2-50)=patthara. + dhAtu (pu.) seAnuM, rUpuM vagere dhAtu, zarIranI aMdara rahelI dhAtu tathA geru vagere athamAM che. pASANu amAM kAzAntara pramANa prAyaH nathI.
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) have lokhaMDa ane senAnAM nAma banAvavAnI rIta tathA "bahu arthavALA zabdo kahe che - tatra jAtamayo lohaM, zAtakumbhaM nayet param / 1 2 3 4 5 6 sAdhIyo'tyarthamatyantaM, nitAntaM suSTu vai bhRzam // 172 / / ' (1) pASANavAcaka zabdanI pAchaLa gAta zabda joDavAthI lekhaMDanAM nAma bane che. jemake- pratarajJAti , vApAkAta, 3jJAtam (3-naj0) ItyAdi. tathA ayas (napu), leha (punaj0) A paNa lekhaMDanAM nAma che. (2) tevI ja rIte pASANavAcaka zabdonI pAchaLa vAta zabda joDavAthI suvarNanAM nAma paNa bane che. daSTAMta upara mujaba. (3) sAdhIyas, atyartha, atyanta, nitAnta, succhuM bhraza (6-naj0) A "bahu athavALA zabade che. (A zabda kriyA vizeSaNa hoya tyAre napuMsakaliMgamAM vaparAya che, paNa jyAre dravyavAcaka hoya tyAre triliMga samajavA). 17rA
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ (127) have "spaSTa ane "Azcarya arthavALA nAma kahe che- 1 2 3 4 5 6 7 sphuTa sAdhu khalu spaSTaM, vizadaM puSkalAmalam / 1 2 3 citrAzcaryAdbhutaM (codya) no, vismayaH kautuko'pyaho ra7rUA (1) mukuTa (trio a0), sAdhu (tri), khalu (a), spaSTa (tri-a0, vizada, puSkala, amala (3-tri.) A spaSTa arthavALA nAma che. (2) citra, Azcarya, adbhuta, (sedya) nogha (4-50), vismaya (pu.), kautuka (napu), aho (a) A Azcarya arthavALA nAma che. 173 0 173-(1) pram, prAram (2-tri a0), zrejjanma (napuM a0) = spaSTa. varu zabda nAnArthaka che. niSedha, vAphayAlaMkAra, jijJAsA ane anunayamAM vaparAya che. Cche. tuka zabdane anya kezamAM prAyaH napuMsakaliMgamAM ullekha che
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ (128) have dukhI-azakta ane parAkrRmanAM nAma kahe che - 1 3 4 5 OM 7 kSAmaM kSAntaM kRzaM kSINaM, hInaM jIrNa purAtanam / 8 9 10 1 r 3 zIrNAvasAnaM nyUnaM ca, dhairya zaurya ca pauruSam // 174 // (1) kSAma, kSAnta, kRza, kSINa, hIna, jINuM, purAtana, zI, avasAna, nyUna (10-tri0) A du'LanAM nAma che. pauruSa (3-napu0) A + (2) dhaiya, zauya, parAkramanAM nAma che. 174 // zlA0 174(1) vikrama:, vAma: (2-pu0),saujIryama (napuM.) = parAkrama. (2) paurava (napu'0) vI, puruSapaNuM, puruSanuM' kAma, maradAI, ala, udyama vagere arthAMmAM paNa che. + A traNa zabdo paraspara ka bhedathI paryAyavAcaka-ekAka anI zakatA nathI, paNa baLa sAmAnyanI vivakSAthI ekAka banI zake che.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ (129) have jaldI' athavALA zabdo kahe che 1 2 3 4 5 7 8 kSiprA''zumaGkSvaraM zIghra, sahasA jhaTiti drutam / 9 10, 11 12 13 14 15 16 tULa lava stho ddo, tho vegastaro havu ?'' + kSipra (napuMa0), Azu, mallu, aram (3-a0), zIghra (napu00), sahasA, Titi (2-a), kuMta, tU (2-napu00), java, yada (2-50), rahasa (napu 0), raya, vega (2-pu0), taras, laghu (ra-napu) A athavALA zabdo che. 175 'jaldI' kSe 1 O jaldI. 0 175-(1) annattA, satvam (ra-a0) " ahI DyuH pATha hatA, te azuddha lAgavAthI visaga kADhI nAkhyA che. + mitra thI sUrkha sudhInA nava zabdo zIghrAcaka che, nava thI skyu sudhInA sAta zabdo vegavAcaka che. A bheda dhyAnamA rAkhavA. ane antata
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ (130) have pAzathI bAMdhelA zatrunAM nAma kahe che 1 3 4 5 pAcanIta: mito 14:, sa~dhAnIto niyatritaH / 6 8 9 niyamitaH zrRti, vinardezito ripuH // x7 // niyatrita, pAzanIta, sita, baddha, sadhAnIta, niyamita, zkhalita, pinaddha, pAzita (-30) A pAzathI AMdhelA zatrunAM nAma che. 176 // lai leA 176-ahIM pAAnItaH nA sthAne prAttvataH ane sanyAnIto nA sthAne saMdhAM nIto evA pAAntara che. upara|kta ne pATha susaMgata heAvAthI bhASyanA AdhAre mUkayA che.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ (131) huMve suMdaranAM nAma kahe che 1 2 3 4 5 kAntaM kamanaM kAca, kamanIyaM manoharam / OM 7 8 9 1 abhirAmaM ramaNIyaM ramyaM saumyaM ca sundaram // 177|| 15 16 11 12 13 14 cAru zlakSNaM ca ruciraM prazastaM hRdyabandhuram / 17 18 19 darzanIyaM manojJaM ca, cittaparyAyahAri ca // 178 // kAnta, kamana, kamra, kamanIya, manahara, abhirAma, ramaNIya, ramya, saumya, suMdara 177aa cAru, RkSNa, rucira, prazasta, hRdya, bandhura, danIya, maneAjJa (18-tri0) A suMdara (vastu)nAM nAma che. tathA cittavAcaka zabdonI pAchaLa aAnuM zabda joDavAthI suMdaranAM nAma ane che. jemake-vijJAne "phan ', manohAra 's ' (ra-tri) ityAdi. 5178 // zle 10 177, 178-(1) hAri '6 ', vastu, vAmam, hajyam, zomanam, suSamam, manu, majhum, manomam, sAdhu, perAm, hrAmyam, madhuram, priyam (14-tri.) (2) [ (tri.) thADuM, cIkaNuM, bArIka vagere. amAM suMdara. paNa che. =
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ (132) have hiMma-jhAkaLa (barapha)nAM nAma ane caMdranAM nAma banAvavAnI rIta kahe che-- 1 ra 3 4 5 avazyAyaM tuSAraM ca prAleyaM tuhinaM himam / 6 1 2 3 nIddAra tAra viddhi, mULA' roLItim / / 7 / / (1) avazyAya (pu), tuSAra (punapu), prApleya, tuhina (2-napu'0), hima, nIhAra (2-punapu0) A himajhAkaLa athavA baraphanAM nAma che. (2) himavAcaka zabdonI pAchaLa r zabda joDavAthI caMdranAM nAma mane che. jemake-vAyara, tuSArA:, mAheyara: (3-50) ityAdi. tathA mRgAMka, rAhiNIpati (2-pu.) A paNa ca'dranAM nAma che. 179 *lA. 179-(1)miAi, dhUmiA (2-srI.) = hima- jhAkaLa
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ (133) have guptacaranAM nAma, InAM nAma banAvavAnI rIta ane satyanAM nAma kahe che - cAro'vasarpaH praNidhi-nigaDhapuruSazvaraH / / nadvAnuktaH sahasrAkSaH, satyArthe mUnRtaM Rtam // 180 // (1) cAra, avasarSa, praNidhi, nigUDhapuruSa, cara (5-50) A guptacaranAM nAma che. (2) guptacaravAcaka zabdanI pAchaLa mataq (vA) pratyaya joDavAthI IndranAM nAma bane che. jemake-cAravAna, la vAna "va" (2-50) ItyAdi. tathA sahastrAkSa (pu.) A paNa IndranuM nAma che. (3) sUnuta, chata (2-naj0) A satyanAM nAma che. // 180 zla0 180-(1) matrA, matravit, svara, guptacaraH (4-50) = guptacara-bAtamIdAra. - tathyam, yathAtatha, yathAsthitama, samyak "', samIvInam (5-naj0) = satya.
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ (134) have judA judA athavALA avyaya kahe che atyantAya cirAyeti, prANe'kasmAd balAditi / prAyeNeti kRtizceti, vibhaktipratirUpakam // 18 // (1) atyantAya (a) "bahu vAcaka che. (2) cirAya (a) bahukALavAcaka che. (3) prANe (a) "divasane prathama pahoravAcaka che. (4) akasamAta (a) "acAnakavAcaka che (5) balAt (a) "jabarajastI vAcaka che. (6) prANa (50) "anizcaya" athavA "adhikatA vAcaka che. (7) kRtis (a) "kiyA" athavA "kAryavAcaka che. A badhA vibhaphatyaMta sadaza avyaye che, tethI vibhakti-pratirUpaka avyaya kahevAya che. 1815
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ (135) have udyama ane keLanAM nAma kahe che. - ra 5 abhiyogodyamodyogA, utsAho vikramo mataH / 1 3 1 ra 3 razmA zrI vaLI vighna, mocA mAratatha mA // 8 // (1) abhiyAga (pu.), udyama (punapu), udyoga, utsAha, vikrama (3-pu0) A udyamanAM nAma che. (2) raMbhA (strI0) keLa ane strI arthAt te nAmanI eka apsarAvAcaka che. (3) kadalI (strI0)-keLa ane cihUna arthAt dhvajavAcaka che. (4) mAcA (strI0)-keLa ane sArataru arthAt zImaLAnuM jhADavAcaka che. 1825
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ (136) have kRpaNu ane ekAMtanAM nAma kahe che-- 1 ra 3 4 + 5 kInAzaH kRpaNo lubdho, gRdhnurdIno'bhilASukaH / 3 1 2 4 rojInasomAMca, dasyuM 2 minatti ? // 8 // (1) kInAza, kRpaNu, lubdha, gRnu, dIna, abhilASaka (6-pu0) A kRpaNa-kaMjusa puruSanAM nAma che. (ra) rahas (napua.), anurahaMsa (tri), upAMzu (a0), rahasya (napu.) A ekAMta athavA khAnagInAM nAma che. bIjAnI gupta vAtane kANu pragaTa kara arthAt sajjanAe khIjAnI gupta vAtane pragaTa naDi karavI joie. 1835 zlA0 183-(1) jya:, kSudra:, taddanaH, damuSTi:, vaSTi:, mitavattaH (-pu.) kRpaNa puruSa. (2) jInArA (pu.) yama, vAnara, garIba mANusa, kasAI, khATakI, kheDuta, nIca vagere arthAMmAM paNa che. + ahI nRtno TIno pATha hatA. tenA sthAne jUnuIno e zuddha pAThe bhASyanA AdhAre mUkayA che. =
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ (137) have vAMsa, tAla vagerenAM nAma kahe che.... kIcako dhvanimadveNu-stAlo geyakramodbhavaH / puSkaraM murajaM padma, hastihastAgranAmakam // 184 // (1) vAyu bharAvAthI avAja karatA pilA vAMsane kacaka' (pu) kahe che. (2) rAgarAgaNInA kramika uccArane "tAla' (pu.) (3) mRdaMgane, kamalane ane hAthInI sUMDhanA agrabhAgane "puSkara' (navuM) kahe che. 184 zla0 184-(1) vaMza, veNu, visAra, tRvaMga, mara, rAtaparva "man " (da-puru) = vAMsa. (2) pura (navuM) pANuM, AkAza, kamaLa, taravAranuM myAna, bhAga, aMza vagere arthamAM paNa che.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ (138) have gALa, viSama ane vizALa arthavALA nAma kahe che 2 3 nistalaM vartulaM vRttaM, sthapuTaM viSamonnatam / 5 2 3 4 OM dIrgha prAMzu vizAlaM ca, bahulaM pRthulaM pRthu || 185 / / (1) nistala, vartula, vRtta (3-tri) A goLa (vastu)nAM nAma che. (2) sthapuTa, viSamAnnata (2-tri.) AuMcAnIcA viSama sthaLanAM nAma che. (3) dIgha (tri.), prAMzu (ma), vizAla, bahula, pRthula, pRthu (4-tri0) A 'vizALa' athavALA nAma che. 51855 zlA 185-(1) manum (tri.) = gALa. dmAvattam (a) viSama. (2) prAMzu (a) mukhyatve 'unnata' arthAMmAM che. vizALa amAM' kAzAntara pramANa prAyaH nathI. =
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ (139) have tIkSNa-bhayakara ane dhImI gatie kAma karanAranAM nAma kahe che-- 1 2 3 4 5 6 ulbaNaM dAruNaM tigmaM ghoraM tIvrogramutkaTam / * 1 + 2 3 4 5 zItakaM timiraM yApyaM mandaM viddhi vilambitam // 186 // , (1) utkhaNu, dAruNu, tigma, ghAra, tIvra, utkaTa (7-tri.) A tIkSNa-bhayaMkaranAM nAma che. (2) zItaka, timira, yApyuM, maMda, maMda, vismita (5-tri) A dhImI gatie kAma karanAra (ALasu)nAM nAma che. 1865 ugra, zlA0 186 -(1) asa:, tumRina: (2-tri0) = ALasu. | ahIM zItaruM evA pAThAMtara che. + timyati ArdrA bhavati timiraH / vilambazIlo janaH sarbadA A rIte timira zabda Ardra iva zItaH sphUrtirahitazca bhavati / upara|ta arthAMmAM vyutpatti sAdhya che.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ (140) have maitrInAM nAma kahe che - sauhArda sauhRdaM WhArda, sauhRdyaM sakhyasaurabham / 7 8 9 10 11 maitrI maitreyikA'jayaM, sAhAyyaM saGgataM matam // 187 / / sauhArda, sauhada, hA, saudya, sakhya, saurabha (6-50), maitrI, maitreyikA (2-strI), ajarya, sAhAcya, saMgata (3-50) A maitrI-dostInAM nAma che. 187 zlo. 187-(1) sAptapaddInam (napu) = maitrI. 9 ahIM Tu nA sthAne hArdu e zuddha pATha bhASyanA AdhAre mUkyo che.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ (141) have svabhAva, abhyAsa ane vAraMvAra athavALA nAma kahe che - svabhAvaH prakRtiH zIlaM, nisargoM visrasA nijaH / 1 2 3 1 2 (r)yogyA guNanikA'bhyAsaH, syAdabhIkSNaM muhurmuhuH // 188 // (1) svabhAva (pu.), prakRti (strI), zIla (navuM), nisarga (50), visasA (strI), nija (50) A svabhAvasvarUpanAM nAma che. (2) regyA, guNanikA (2-strI), abhyAsa (pu.) A abhyAsa (parAvartana)nAM nAma che. (3) abhISaNama, muhumuhu-A "vAraMvAra" arthavALA avyaya che. 188 leka 188-(1) dharma, sa (2-pu), svarUpam, vRkSaNam (ra-naj0), mAmA "mana" (pu) = svabhAva-svarUpa. sAvRtti (strI), vartanam , parAvartana (2-napuM 0)= abhyAsa. punaHpunara, vAraMvAra , paunaHpunyam, ane rAH (4-a0) = vAraMvAra. (2) visA (trI ) vRddhAvasthA arthamAM paNa che. ahIM yogyo pATha hato. tenA sthAne yogyA e zuddha pATha bhASyanA AdhAre mUkayo che.
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ (142) have asatya, niSphaLa ane duHkhanAM nAma kahe che - mRSA'lIkaM mudhA moghaM, vitathaM viphalaM vRthA / 1 2 3 4 5 vidhuraM vyasanaM kaSTaM, kRcchre gahanamuddharet // 189 // (1) mRSA (a), alIka (naj0) A asatyanAM nAma che. (2) mudhA (strI aTa), megha (tri.), vitatha (napu), viphala (tri.) vRthA (a.) A niSphaLa arthavALA nAma che. (3) vidhura, vyasana, kaSTa, kRccha, gahana (pa-napuM) A duHkhanAM nAma che. duHkhane dUra karavuM joIe. 189 zla0 189-(1) asatyam, anuta, vitatham, satyetaram (4-naj0), mithyA (a0) = asatya. muvam (napu), (strI), vAgha (pustrI), venA, vyathA, vIjJA (3-srI 0), vaimanastham (napuM 0) = duHkha. vitha (napuM) "asatya arthamAM che. tene niSphaLa" arthamAM anya kezomAM ullekha prAyaH nathI.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ (143) have 'saghaLu' arthavALA ane khaMDa-TukaDAnAM nAma kahe che 1 2 3 4 5 6 samastaM sakalaM sarva, kRtsnaM vizvaM tathA'khilam / 1 2 3 4 5 zakalaM vikalaM khaNDaM, zalkaM lezaM lavaM viduH // 190 // (1) samasta, sakala, sarva, kRtsna, vizva, akhila (6-tri.) A 'saghaLuM" athavALA nAma che. (2) zakala (punapu.), vikala ( napu), kha'Da (punapu.), zalka (napu.), leza, lava (ra-pu.) A khaMDa-TukaDAnAM nAma che. 1905 zlA. 190-(1) anyUnam, aroSan, alam, nikhilam, samadram (pa-tri) saghaLuM. = ardhama, vm, mittam (3-napu'.), nemaH (tri.) = kha'Da-TukaDA. (2) vizva (pu0) jagata, saMsAra, viSNu, zarIra, sU' vagere amAM paNa che.
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ (144) have mama sthAna, phleza, nidA, kapaTa ane leAhInAM nAma kahe che-- 1 1 marma koSaM ca kalahaM parivAdaM chalaM nayet / pa 2 3 4 zoNitaM lohitaM rakta, rudhiraM kSatajA'sRjam // 191 // (1) man (napu), koSa (punapu) | A mamasthAnanAM nAma che. (2) kalaha (punapu.) phleza-jhaghaDAvAcaka che. (3) parivAda (pu0) niMdyAvAcaka che. (4) chala (napu) kapaTavAcaka che.. (5) zaiANita, leAhita, rakta, rudhira, kSataja, ar (t-napu'0) A leAhI rudhiranAM nAma che. 1915 zlA0 191-(1) JajJeyam, am, visram, mAMsari 'phar ' (4-napu.) = leAhI. 2 + koSazabdaH pezIvAcako medinyAM labhyate / pezInAM marma - sthAnatvaM Ayurvede sammatam /
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ (145) have "niraMtara athavALA avyo ane vivAhanAM nAma kahe che - 1 2 3 4 satatA'nAratA'jasrA'-nvahaM kanyApatirvaraH / udvAhaH pariNayanaM, vivAhazca nivezanam // 192 / / (1) satatama, anAratama, ajasama (3-napuM a0), anvahama (a.) A "niraMtara arthavALA avyaye che. (2) vara (pu.) e kanyAne pati arthamAM che. (3) udvAha (50), pariNayana (napu), vivAha (50), nivezana (na50) A vivAhanAM nAma che. te 192aa zlo. 192-(1) aviratam (napu), nirAm (a0), navaratam, zrIntama, nityam, saMyama (4-5 ) = nitya. 3yama, 3payAma, pariNaya: (-50), TArava "man " (napuM.) = vivAha.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ (146) have chidra ane narakanAM tathA puSkaLa' athavALA nAma kahe che-- 1 2 3 4 5 zuSiraM vivaraM randhre, chidraM gartA ca gahvaram / 1 2 3 4 zra' rahyaM na pAtAruM, nara yAttvameSataH ||??zA 1 2 3 4 5 6 adabhra' bhUri bhUyiSTha', baMhiSTha bahulaM bahu / 7 8 9 10 11 12 pracuraM naikamAnantyaM, prabhUtaM prAjyapuSkale || 194 || (1) suSira, vivara, rantra, chidra (4-napu), gartA (pu.strI), gahvara (napuM.) A chidranAM nAma che. + (ra) zvabhra, rasya, pAtAla (3-napuM.), naraka (pu0) A narakanAM nAma che. buddhi vagaranA arthAt samyak cAritra rahita jIveA narakamAM jAya che. 1935 (3) adabhra, bhUri, bhUyiSTha, khaMDuid; bahula, bahu, prasura, neka, Ananya, prabhUta, prAya, pula (12-tri.) A 'puSkaLa khaDu' athavALA nAma che. 194 // zle. 193-(1) nAraH, niyaH (2-pu0), durvAti: (pu.strI.) = naraka. (2) zvakhram (napuM.) chidra arthAMmAM paNa che. + t ane gaddar A e khAivAcaka che, bAkInA cAra chidravAcaka che. sAmAnyathI ekAka jaNAvyA che.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ (147) have saMsAranAM nAma kahe che-- 1 2 3 4 bhavo bhAvazca saMsAraH, saMsaraNaM ca saMsRtiH / tattvajJacaturo dhIra - styajejjanmajavaM javam // 195 / / bhava, bhAva, sa`sAra (3-50), sa`saraNa (napu), sati (srI0) A sa'sAranAM nAma che. tattvane jANanAra, catura ane dhIra puruSa saMsAranA vegane jaldIthI tyajI de che-arthAta sa`sArane vadhA aTakAve che. 1955 zlA. 195-(1) mAtra (pu.) vidvAna, jANakAra, abhiprAya, svabhAva, zraddhA, upadeza, aMtaHkaraNa vagere arthAMmAM paNa che. saMsara (napu.) sAthe javuM, saMgama, pravAha, dhArImA, rAjamA, yuddhane AraMbha, saMgata, joDAvu ane gAma ke zaheranI pAsenu vizrAma sthaLa amAM paNa che.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ (148) have tejasvI ane zUravIra puruSanAM nAma kahe che-- 1 ra 3 4 5 ojasvyUrjasvI tejasvI, tarasvI ca manasvyapi / 1 2 3 4 5 bhAsvaro bhAsuraH zUraH, pravIraH subhaTo mataH // 196 // (1) ojasvina, Ujasvina, tejasvina, tarasvina, manasvina (pa-50) A tejasvI puruSanAM nAma che. (ra) bhAvara, bhAsura, zUra, pravIra, subhaTa (5-pu0) A zUravIra puruSanAM nAma che. 196 zlA0 196 -(1) mAnnura (pu.) sphaTika, maNi, yeddo vagere athamAM paNa che.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) have svIkAreluM ane karAranAM nAma kahe che - urarIkRtamapyUrI-kRtamaGgIkRtaM tathA / astuGkAro'bhyupagame, satyakAraH paNArpaNe // 197 // (1) urarIkRta, UrIkRta, aMgIkRta (3-tri), astukAra, abhyapagama (2-50) A "svIkAreluM-kabUla kareluM arthavALA nAma che. (2) satyakAra (pu), paNarpaNa (napuM 0) A vecavAkharIdavAnuM "sATuM-karAra' arthavALA nAma che. 197aa zla0 197-(1) amyuvatam, zAzvatam, pratijJAtima, pratikRtam, sarvam, saMtrutam, svIkRtam (7-tri.) = svIkAreluMkabUla kareluM. satya (pu), sayAti (strI) = sATuM-karAra.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ (150) have bakhtara, kaMcuka ane chatranAM nAma kahe che- tanutraM varma kavaca-mAvRtirvANavAraNam / 1 2 1 2 3 kUrpAsaM kaJcukaM chatra-mAtapatroSNavAraNam // 198 // (1) tanutra, varmana, kavaca (3-napuM), AvRti (strI), bANuvAraNa (napuM.) A bakhtaranAM nAma che. (2) kRpasa (pu), kaMcuka (punapuM.) A strIonI kAMcaLI-LInAM nAma che. (3) chatra (tri.), Atapatra, uSNuvAraNa (ra-navuM ) A chatra athavA chatrInAM nAma che. 198 le. 198-(1) vALavAra: (50), vALavAram (napuM 0), Ta: (50), tanutrApAm (napu), 32chaH (50) = bakhtara. nivocca (50) = kAMcaLI-coLI. sAta vAram, nRpatrazna "man " (2-naj0) = chatra-chatrI.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ (151) have vALa, aMboDo ane kalyANanAM nAma kahe che- kezaM ziroruhaM vAlaM, kacaM cikuramIhayet / cUDApAzaM ca dhammillaM, kabarI kezabandhanam // 199 // kSemaM kalyANamabhayaM, zreyo bhadraM ca maGgalam / 7 8 9 9 10 11 bhAvukaM bhavikaM bhavyaM, kuzalaM ca zivaM tathA // 20 // (1) keza, ziroruha, vAla, kaca, cikura (5-50) A mastakanA vALanAM nAma che. (2) cUDApAza, dhammila (ra-purA), kabarI (strI), kezabaMdhana (napuM.) A strIone aMDe-coTalAnAM nAma che. 1995 kSema (punaj0, kalyANa, abhaya, zreyasa, bhadra, maMgala, bhAvuka, bhAvika, bhavya, kuzala, ziva (10-navuM) A kalyANanAM nAma che. ra00 zlo. 199-(1) kunta , vADhaH (0-50) = vALa. rAparA, verAmAra, verAvaH (3-50), veLI, vaLI (2-strI) = aMboDe-eTale. 0 200-(1) zvazreyasam, guman , mam, zastam, karAratam 5-napuM ) = kalyANa,
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ (152) kaverdhanaJjayasyeyaM, satkavInAM ziromaNeH / pramANaM nAmamAleti, zlokAnAM hi zatadvayam // 201 // vaktA vAcaspatiryatra, zrotA zakrastathApi tau / zabdapArAyaNasyAntaM, na gatau tatra ke vayam ? // 202 // tathApi kizcit kasmaicit , pratibodhAya sUcitam / bodhayet kiyaduktidva, mArgajJaH saha yAti kim ? // 203 // - - zreSTha kaviomAM ziromaNuM evA dhanaMjaya nAmane kavie racelI A nAmamAlA che, ane tene 200 anuSya" leke che. ra01nA kavirAja dhanaMjya upasaMhAra karatAM kahe che ke, jyAre belanAra vANunA svAmI bRhaspati ane sAMbhaLInAra devonA svAmI IndramahArAjA paNa zabdonI samagratAnA pArane pAmI zakayA nathI, tyAre ame koNa mAtra chIe ? arthAt zabda samUha eTale meTA che ke tene pAra pAmI zakAya tema nathI. ra0rA je ke zabdanA pArane ame pAmyA nathI, te paNa koIkane kaIka paNa jJAna thAya te mATe leza mAtra ahIM sUcana karyuM che; kemake kathana mAtrathI jANanAra (samajI janAra) buddhizAlIne keTalA samajAvavA ? bhArgane jANakAra mArga batAve che, paNa sAthe jatuM nathI. ra03
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ (153) pramANamakalaGgasya, pUjyapAdasya lakSaNam / dvisaMdhAna-kaveH kAvyaM, ratnatrayamapazcimam // 204 // brahmANaM samupetya vedaninadavyAjAttuSArAcalasthAnasthAvaramIzvaraM suranadIvyAjAttathA kezavam / apyambhonidhizAyinaM jalanidhidhvAnApadezAdaho ! pUrvani dhanAyaca ra miyA rannAda saputva to 205 zrI bhaTTAraka alaMkasvAmIne nyAya, pUjyapAdavAmInuM vyAkaraNa ane "disaMdhAna kavi tarIke prasiddhi pAmelA kavirAja dhanaMjyanuM banAveluM dvisaMdhAna kAvya A traNa apUrva ratno che. 204 A eka bhAre AzcaryanI vAta che ke, dhanaMjya kavinA bhayathI pIDAyelA zabda-vedanA avAjanA bahAnAthI brahmAjInI pAse jaIne; gaMgAjInA bahAnAthI himAlayamAM vasanArA mahAdevajI pAse jaIne; ane samudranA garavAnA bahAnAthI samudramAM sUvAvALA viSNu pAse jaIne pikAra karI rahyAM che arthAta pitAnuM duHkha kahI rahyAM che ra0pA zrImaddhanaJjayakaviviracitanAmamAlA samAptA / kA mArI na
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ (154) ekAkSara kAza nna (pu.) viSNu, A (pu.) ziva, brahmA, (0) lakSmI. 6 (30) kAmadeva. maiM (50) kAmadeva (strI)lakSmI. 4 (pu0)mahAdeva, brahmA, caMdrama la OM (pu) ziva, caMdra, kapUra. 6 (tri.) pAlaka, rakSaka. 4 (strI0) devamAtA- aditi. RR (50) bhairava, dAnava. (0) devAnI mAtA, dAnavAnI mAtA, smRti, ti, yAdadArata. (na.) chAtI, hRdaya. 9. (a.) devAnI mAtA, pRthvI, pata. (a0) dAnavamAtA, devAMganA, 8. (strI) kAmadhenunI mAtA, (pu) mahAdeva. 6 (pu.) viSNu. thai (pu.) mahezvara, paramezvara. ait (yo) well. i (pu) anaMta, zeSanAga, (strI) pRthvI. OM (na.) paraprA. aH (pu.) mahAdeva. 4 (pu.) brahma, viSNu, kAmadeva, agni, vAyu, yama, sUrya, AtmA, rAjA, mAra, pakSI, citta, zarIra, kALa, mezva, prakAza, zabda, mAthAnI vALa. TM (na.) bharataka, pANI, sukha, maMgaLa, kalyANu, puDu (zrI.) pRthvIneA bhAga, pRthvI. (0) cUDela, pizAcanI strI. kSa (pu.) pralaya, sava, rAkSasa, vIjaLI, khetara, kSetra, kSetrapAla, khetaranA rakhavALa, nAza, kheDuta. kSi (tri.) nivAsa, gati, kSama. kSu (pu.) anAja, siddha. 6 (pu.) sUyaeN, viSNu, hAthI. la (na.) svalAka, AkAza, jJAna, sukha, mIDu, zUnya, zahera, indriya, kSetra, ha, vana, kAma, maMgala. jJA (tri.) khAdanAra, khaNanAra, (strI.) nadI. T (50) gaNeza, gaMdhava, si'ha (na.) gIta pA (strI) gAyana, kavitA, gAyA, 54.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ (155) pU (strI) gu, viSTA, peTane maLa. 4 (strI) niMdA, tiraskAra, jo (pu) baLada, kiraNa, hIre, | gALa. vaja, svarga, caMdra, sUrya, = (50) pitA, janma, viSNu, vAyu, pazu. jhera, bhaga, pizAca, teja, jo (strI) gAya, AMkha, bANa, kAMti, vega, jya, gAyana, dizA, vANI, pRthvI, mAtA, mRtyuMjaya-zaMkara. dRSTi, ruMvATuM. = (tri) viyI, khAdheluM, no (na) pANI, mukha, vALa, capaLa, pedA thanAra. satya. in (strI) mAtA, derANI. 2 (50) ghaMTa, ghaMTane avAja. jhi (pu) pizAca, rAkSasa, ghA (strI) kaMdare, ghA kare, (tri.) jayazIla. mAravuM. jhU (strI) AkAza, sarasvatI, g (50) vani. rAkSasI, vega, gati, huka (pu) viSaya, viSayasevA, (tri) vegavALuM. viSayarakSA, viSayapRhA, 2 (pu) jJAnI, paMDita, brahmA bhairava-deva. maMgaLa graha, budhagraha, (tri) jJAtA. = (50) caMdra, kapUra, kAcabe, za (50) vAvAjhoDuM, vaLIyA, cora, mahAdeva. jalavRSTi, bRhaspati, (tri) bIja rahita, duSTa, (tri) nAza pAmela, vAI | durjana. gayela, sUtela. cha (pu) cheda, vibhAga, #aa (strI) pANIno dhodha. ' (10) ghara, DhAMkaNa. = (50) gAyana, gavaiya, ghara che (tri0) svaccha, zuddha, chedanAra, avAja, asurAnA guruteDanAra, caMcaLa. zukrAcArya, baLada, chA (pu) pAro. (tri.)gAnAra, kumArge janAra.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ (156) 2 (50) paga, zabda, dhanuSyanI | tA (strI). lakSmI. derIne avAja ! te (a) gaurI, pArvatI. (na) nALiyeranI kAcalI, | i (pu) parvata, bhakSaNa, roga, (tri) zrI gaNuM, vAmana. ' (10) bhaya, rakSaNa, maMgaLa, TA (strI pRthvI, zapatha, pratijJA. (tri) bhayamAMthI rakSaNa Tu (pu.) enuM, kImadeva, Thaga. karanAra. 3 (50) ziva, meTA avAja, T 2 (50) parvata, dAna ApanAra, caMdranuM maMDaLa, harakeI bakSIsa ApanAra, dAna maMDaLa, mIThuM, zUnya, Idriyane viSaya, jana karelI vastu, dAna, samUha, devapratimA, (10)patnI, dAna, bakSIsa. (tri) lekaviSaya, khAlI, | ra (strI) kSaya, nAza. zUnya, dhutAruM, Thaga. dha (50) dhama, kubera, brahmA, 3 (50) ziva, avAja, bhaya, | (na) dhana. trAsa, vaDavAnala. dhI (strI) buddhi, akala, (strI) DAkaNa, TopalI, jJAna, bhakti, ArAdhanA. Dha (pu) meTuM nagAruM, kutare, kUtarAnI pUMchaDI avAja, na (pu) baMdha, baMdhana, buddhadeva, sarpa, nirguNa. gaNapati, senuM, ratna, (pu) ziva, ghareNuM, pANInuM metI, yuddha (trika) stuti sthAna-jalAzaya, dAna, pAmela, durbaLa, zramarahita. (10) nirNaya, nizcaya, jJAna, (50) pavana, pAMdaDuM, pAna, (tri) guNarahita. pIvuM. ta (50)cera, amRta, pUchaDuM, | it (tri0) pInAra, pAlaka, rakSaka baLA, garbha, cha, ratna, buddhadeva, UM (tri.) zuddha, pavitra, zuddha(tri0) juvAna, zaTha, lucyuM. | pavitra karanAra.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ (157) TM (pu.) varasAda sAthe teAphAnI pavana, bagAsuM khAvuM, phUlabhAga, unnati, (na.) vyatha elavuM, kADA mAravA, krodhayukta bhASaNa, (tri0) vadhanAra. hrA (pu.) niSphaLa bhASaNa saMtApa, vRddhi, AbAdI, caDhatI (tri) vRddhi karanAra. f (pu.) niSphaLa vAkaya, pApa, krodha. 6 (pu.) varuNu, samudra, bhagayeAni, pANI, gamana, tAMtaNA sAMdhave, muMDana, ghaDA, kaLaza. parvata, meM (pu) zukrAcAya, bhrAnti, (na.) nakSatra, grahe, rAzi mA~ (strI.) kAMti, teja, zakunI 19:41. mI (strI) bhaya, khIka. krU (pu.) yajJanA agni, paramezvara (strI0) pRthvI, harakeAI sthAna, kaeNTakaDI, (tri0) utpanna thatu. maiM (pu.) ziva, caMdra, brahmA, yama, samaya, jhera, viSNu, kapUra, (na.) samRddhi, AbAdI. mA~ (strI.) lakSmI, mAtA, mA. maiM (pu.) ziva, baMdhana. 5 (pu0) pavana, yaza, khAkharU, gati, yAga, saMyama, (tri.) janAra. x (strI) jemAM kaThoLa vagere palALela hAya tevuM pANI. 6 (pu.) agni, Aga, kAmadevane agni, ugra. vibhrama, ra (strI) dAna, sAnu TM (pu.) avAja, zabda, OM (pu.) dhana, seAnu, zabda S (pu.) Indra (tri) lenAra. hi (strI.) thAka, nArA, aMta, samAnatA, ekatA, bareAkharI. 1 (pu.) vAyu, varuNu, sAMtvana, maMtrI, masalata, kalyANu, rAhu, raheThANu, vAsa, samUha, vAgha, vaMdana, pANI, samudra, (tri.) baLavAna. (0) sAdRzya. vi (pu.) pakSI, vAyuleAka, sva', netra, DALeA. 24 (pu.) ziva, zastra, (na.) zubha, maMgaLa, sukha, kalyANu.
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ (158) tti (pu.) ziva, sAruM bhAgya, | gupa) jaNavuM, garbha choDe. zAMti. zo (strI) zayana, zAMti. phU (strI) janma, utpatti. zrI (strI) lakSmI, laviMga, = (5) viSaNu, Izvara, sa, zabhA, vANI, zaracanA, pakSI, vAyu, devadAranuM jhADa, dharma- (10) jJAna, gADI vagerene artha-kAma, saMpatti, prakAra, raste, vADa, dhyAna. upakaraNa, rAcaracIluM, Raa (strI) lakSmI, gaurI. AbAdI, buddhi, vibhUti, Q (strI) prasava, janma, samRddhi, aizvarya, adhikAra, prabhA, kAMti, teja, vRddhi, utpatti, pheMkavuM, preraNuM siddhi, kamaLa, zaNagAra. karavI, mokalavuM. (50) keza, svarga, nidrA, to (strI) pArvatI. aMta, nAza, mekSa, huM (50) ziva, pANI, mIThuM, manuSya, garbhavimocana, zUnya, AkAza, svarga, (10) dhairya, dhIraja, dhAraNa karavuM, caMdra, kapUra, ( trizreSTha, sarva, vidvAna, (tri0) zUnya, sUnuM, paMDita, DAhyuM, heziyAra. | sukAyeluM, rakta, lAla che. IF 4
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ | (159) zabda banAvavAnI rIta (1) devavAcaka zabdanI pAchaLa vAvAcaka zabdo jevAthI saMskRta bhASAnAM nAma bane che jemake amAratI, zIrvAgI ityAdi. netravAcaka zabdonI pUrve 35 joDavAthI cazmAnAM nAma bane che. jemake-3netrama, 3 phuH ityAdi. (3) netravAcaka zabdonI pAchaLa jaLavAcaka zabdo joDavAthI AMsunAM nAma bane che. jemake-netragam, nayanADu ityAdi. netravAcaka zAbdonI pAchaLa vastravAcaka zabdo joDavAthI AMkhanI pAMpaNa-popacAnAM nAma bane che. jemakenetravastram, nayanA: ityAdi. netravAcaka zabdonI pAchaLa karNavAcaka zabdo joDavAthI sApanAM nAma bane che. jemake -trazuzravA, TaH ItyAdi. (6) karNavAcaka zabdonI pAchaLa rana, rahita, varjita ityAdi zabdo joDavAthI sApanAM nAma bane che. jemake - hInA, zotrahita, zrativarjitaH ityAdi. sapavAcaka zabdonI pAchaLa zatruvAcaka zabdo joDavAthI garuDa, neLiyo ane meranAM nAma bane che. jemake- satiH , . nAri, hiro ItyAdi. pRthvIvAcaka zabdonI pAchaLa devavAcaka zabdo joDavAthI brAhmaNanAM nAma bane che. jemake -mUveva, parAmara: dayAdi. pRthvIvAcaka zabdonI pAchaLa putrIvAcaka zabda joDavAthI sItAnAM nAma bane che. jemake pRthvImutA, parIvanyA ItyAdi. (10) vastravacaka zabdanI pAchaLa gRhavAcaka zabdo joDavAthI taMbunAM nAma bane che. jemake- va m, mandiram ityAdi.
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ (160) (11) netravAcaka zabdonI pUrve prazna jeThavAthI kAgaDo ane kANanAM nAma bane che. jemake-padaSTi, vastrovanaH ityAdi. (12) aMdhakAravAcaka zabdonI pAchaLa zatruvAcaka zabdo joDavAthI sUrya, caMdra, agni, dIvo, bedha, jJAna, paramezvara vagerenAM nAma bane che. jemake-tamori, timirarika ityAdi. (13) zabdAvAcaka zabdonI pUrva prati jevAthI paDaghAnAM nAma bane che jemake-pratirADa, pratighoSa ityAdi. (14) caraNavAcaka zabdonI pUrve thar jeThavAthI bhamarAnAM nAma bane che. jemake-pati, ghaTUraH ItyAdi. (15) strIvAcaka zabdanI pUrve vAra jaDavAthI vezyAnAM nAma bane che. jemake-vAranAra, vArAnA ItyAdi. (16) avAcaka zabdonI pachiLa zatruvAcaka zabda joDavAthI pADAnAM nAma bane che. jemake-vAripu, garaH ItyAdi. (17) pakSIvAcaka zabdonI pAchaLa svAmivAcaka zabdo jeThavAthI garuDanAM nAma bane che. jemake-pakSivAmI, vidyutiH ityAdi. (18) sUryAvAcaka zabdanI pAchaLa putravAcaka zabdo joDavAthI yama, karNa, manu, sugrIvavAnara ane zanigrahanAM nAma bane che. jemake- ravindranA, naryaputraH ItyAdi. (19) sUryavAcaka zabdonI pAchaLa putrIvAcaka zabdo joDavAthI yamunA nadInAM nAma bane che. jemake-visutA, sUryatanayA ityAdi. (20) samudravAcaka zabdanI pAchaLa putrIvAcaka zabda joDavAthI lakSmIdevInAM nAma bane che. jemake-samudasutA, nadhitanayA ityAdi. (21) samudravAcaka zabdonI pAchaLa patnIvAcaka zabdo jovAthI nadInAM nAma bane che. jemake -sAkaranI. samudrathita ityAdi.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ (161) (22) rAtrivAcaka zabdonI pAchaLa cara, vivAra, vihArinlR ityAdi zabdo joDavAthI rAtre pharanAra rAkSasa, ziyALa, ghuvaDa, sarpa, cAra, cakravAka, rAtrinA paheregIra vagerenAM nAma ane che. jemake--rAtriSa:, nirAvihAra:, ratnanIvihArI ityAdi. (23) vRkSavAcaka zabdonI pAchaLa nala joDavAthI ke TekanAM nAma bane che. jemake--drumanala:, taddanalaH ityAdi. (24) vRkSavAcaka zabdanI pUrva yodhi joDavAthI pIpaLAnA jhAnAM nAma bane che. jemake--rodhivRkSa, voSitaraH ityAdi. (25) kiraNavAcaka zabdonI pUrva sahasra joDavAthI sUryanAM nAma ane che. jemake--sahari, sahasrarazmi pratyAdi. (26) jalavAcaka zabdonI pAchaLa kezavAcaka zabdo tathA nAmara joDavAthI zevALanAM nAma mane che. jemake (verA:, sajinta:, ambunAmaram, vAimaram ityAdi (27) jalavAcaka zabdonI pAchaLa nidhi, rAzi, bhAra ityAdi. zabdo joDavAthI samudranAM nAma ane che. jemake- amyunidhi, toyarAzi:, nAra: ityAdi. (28) jalavAcaka zabdonI pAchaLa svAmivAcaka zabda joDavAthI samudra ane varuNadevanAM nAma bane che. jemake sravruti:, vArinAtha:, toyerA:, vArIzvara:, nahendra:, apAMnAtha:, avAMtiH pratyAdi, (29) hastavAcaka zabdonI pAchaLa Ta, vAru, na, haiM ItyAdi zabdo joDavAthI nakhatAM nAma ane che. jemake hasta :, ninaH, vA:, ranaH, rahaH ityAdi. (30) hastavAcaka zabdonI pAchaLa jarA joDavAthI hAthanA kheAbAnAM nAma ane che. jemake pdrA:, starAH ityAdi. - -
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ (162) aMke saMjJA saMkhyA ke AMkaDA batAvavA mATe sakAraNa keTalAka zabda vaparAya che. temAMnA keTalAka pracalita zabdo nIce mujaba che. 8-vasu, diggaja, gaja, / 0-kha, gagana, ambara / nAga, siddhi, mada / 1-bhU, bhUmi, candra, vidhu / 9-graha, nidhi, nanda, 2-yugma, yugala, netra, pAda, bhakti / kara, oSTha, pakSa, ayana / 10-dizA, AzA, dikpAla, 3-agni, guNa, tApa, . raavnnshiirss| doSa, rAma, kAla, 11-rudra, ziva, hara, bhava / zivanetra / 12-sUrya, Aditya, mAsa, 4-yuga, varNa, veda, artha, rAzi / senAGga, samudra / 15-tithi| 5-bhUta, zara, bANa, 20-nakha, rAvaNAkSa / pANDava / 24-jina, tIrthaGkara / 6-zAstra, rasa, ripu, 27-nakSatra, RkSa, bha / ariM, Rtu, Iti / 32-lakSaNa, dvija, danta, rd| 7-aga, parvata, kulAcala, | 100-kaurava / turaga, haya, vAra, smudr|| 1000-indranetra / 2
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ (63) -dareka jagyAe ApelA sattAsUcaka zabdo uparAMta tenA paryAMmavAcI ApaNu zabdathI te te sa MkhyAnA kheAdha thai zake che. jemake-AkAzavAcI kAipaNa zabdathI 0' (zUnya)nA eSa karavAmAM Ave che. tevIja rIte bhUmivAcI ane candravAcI kAIpaNa zabdathI "nI saMkhyAnA edha karavAmAM Ave che. A pramANe satra samajI levuM. -jemAM vacce vacce dvIpA rahelA che evA samudro (jaina mate) asaMkhyAta che. paraMtu aMtaramate samudro apekSAe 4 paNa manAya che ane cha paNa manAya che. (1) cAra dizAnA cAra samudro (ra) vaLavA:i, kSIravAri, dhivA:i, vyava:i, purAvA:i, zrutti, svAduHi A pramANe anukrame mIThuM, dUdha, dahIM, ghI, madirA, IkSurasa ane svASTi pANIvALA 7 samudro jANavA. (A apekSAbheda dhyAnamAM rAkhavA ceAgya che. ) TTAnAM yAmato gatiH arthAt aMkagaNunA DAbI bAjuthI thAya che te khAsa dhyAnamAM rAkhavuM. jemake-13 mI tArIkhe = 1 muLaratijJA 1 viSNurvAmitte saMvastare = 1973nI sAlamAM (3791 nahi). ahIM mAtra vizeSa pracalita aMkasa nA batAvI che. paNa zabda sayAgathI joitI kAIpaNa saMkhyA upajAvI zakAya che. jemake 6 1 rasendu dinAGke (13) nA divase. 1 3 3 G 9 (candramuni che; nahi). guNajJiinadhi 3 1 = 16 mI tArIkhe. zuLandra tithau = trayAdazI
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) (164) pUrva Adi vizAonAM nAma (1) dU, prAcI, kotarA, jI (4-0) = pUrva dizA. . (2) kSA, pArI, vAva, kutarA, lAgyA(pa-strI), = dakSiNa dizA. pratIvI, pazcima, mAna, pUrve tajA, vAjI (pa-strI ) = pazcima dizA. (4) 3ttA, kIvI, sArItA, vela (strI) = uttara dizA. vividhA ', vi ' (strI), virAma (na ), = vidizA-dizAonA khUNa. - vidizAonAM nAma (1) jAnathI=agni khUNo (pUrva ane dakSiNa vacce khUNe) (2) naitI=natya khUNo (dakSiNa ane pazcima vaccene khUNe) (3) vAvyA = vAyavya khUNe (pazcima ane uttara vaccene khUNe) (4) jenI = IzAna khUNo (uttara ane pUrva vaccene khUNe) | dizAo ane vidizAonA adhipatinAM nAma (1) - pUrva dizAne svAmI (2) nA - AgneyI dizAne svAmI (3) cama- dakSiNa dizAno svAmI (4) vaita - naiRtya dizAne svAmI (5) vaLA - pazcima dizAne svAmI (6) pazu- vAyavya dizAne svAmI (7) duH - uttara dizAne svAmI (8) rAAnaH- izAna dizAne svAmI. 1 kapa
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAkhAbAvaLa (hAlAra) thI prasiddha thatu zrI jaina zAsananA tane saraLa bhASAmAM samajAvatu jaina zraddhA sarakArano phelAvo karatuM jaina siddhAMta pracAra ane rakSA mATenuM zAsana mAnya mAsika zrI mahAvIra zAsana vArSika lavAjama rUA. 5 paradeza zIlIga 10 grAhaka-sabhya banI uttejana Apo - taMtrI : mahetA maganalAla catrabhuja zAka mArakeTa sAme jAmanagara