Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ZINNI pustaka 34 ma8 mI. Atma saM. 41 vI2 sa. 2417 3.1-4-0 phAgaNa uprazAzA nimAtmAna salA bhAvanA For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir c= =0= ==-- 0=--0 4 viSaya-paricaya, che 1. zrI mahAvIrarasuti (kAvya) ( choTama a. trivedI ) 171 2. sAcI holIkA (kAvya' ... ( caMdra ) ... 3. zrI rUSabha paMcAzikA sabhAvArtha (De bhagavAnadAsa ) ... 173 4 samyaga jJAnanI kucI. (paramAM mAnuM svarUpa) (anuvAda) 178 5 anekAMtavAdanuM svarUpa ... (sa mu. kapU ravijayajI ma.) ... 180 6. zaraNa pratipattirUpa prakAza , 182 7. rANakapura tIrthanA TuMka itihAsa (mu. zrI nyAyavijayajI)... 183 8. AtmAnI zAdha ... (zrI me hanalAla DI co karI ) ... 190 9. svI kAra samAlocanA . 194 10. vartamAna samAcAra ... ... . 15 | Ta {ii prathA. gayA mAsa mAM jaNAvyA pramANenA A sabhA taraphathI prakaTa thayelA amArA mAnavatA lAIpha membarAne posTa puratA rUA. 0-12-0 nuM vIpI. karI bheTa mokalavAnuM kArya purU thaI gayela che, je membara sAhemAne bheTanAM grathA na maLyA hoya teoe amane lakhI jaNAvavA sucanA che. stha nika lAIpha membara sAhebane sabhAnI AphIsa mAMthI laI javA sucanA che. | zrI amaracaMdrasUrikRta zrI tIrthakara caritra ( bhASAMtara ) A graMtha jemAM cAvIza tIrthakara bhagavAnanA ghaNA saMkSiptamAM caritra ApavAmAM Avela che. ATalA TukA, ati manohara ane bALajI saralatAthI jaladIthI kaThAgra paNa karI zake tevA sAdA, ane suMdara caritrA A graMthamAM che jaina pAThazALA, kanyAzALA, jaina vidyAlayamAM aitihAsika zikSaNa tarIke calAvI zakAya tevuM che. kiMmata daza AnA. zrI jaina AmAnada zatAbdi sirijhanA chapAtAM graMthA. 1 zrI triSaSThilAkA purUSa caritra (mULa do parvo ) prata tathA bukI kAre. 2 dhAtu pArAyaNa. 3 zrI vairAgya kahe palatA ( zrI yazovijayajIkRta ) | 4 prAkRta vyAkaraNa dvADhaka vRtti. jaladI maMgAve. jaladI magAve | zrI triSaSThilAkA purUSacaritra prathama pava, pratAkAre tathA bukAkAre suMdara TAI5, ucA kAgaLa, zuzobhita bAIDIMgathI taiyAra che, thADI nakale bAkI che. kiMmata rUA. 1-8-pi, juduM . For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - sus zrI AtmAnanda prakAza. -==IVYo - nazvArzanazuddha e jJAnaM viratimA vALoti duHkhanimittamapIdaM yena sulabdhaM bhavati janma // 1 // samyagnadarzanathI vizuddha thayelA jJAna ane cAritrane je prApta che kare che te manuSyane janma duHkhanimitta hovA chatAM sArthaka-mukti- 2 gamana egya-thAya che." tasvArthabhASa-zrImad umAsvAti-vAcaka. kara puratA 24 } vIra laM. 2463. jApura, parama aaN. A {. { jaM% 8 mo. - - "mahAvIra-stuti." namuM mahAvIra ! karuNALu! subuddhi Apaje vahAlA; amAro dharma sAcavavA ! kubuddhi kApaje vahAlA. namuM haLAhaLa jheranA jevA, jUThAthI dUra tuM rAkhI; hRdayamAM satyatAnI chApa, satvara chApaje hAlA. namuM bhUkhyAne anna devAne, prIte paramArtha karavAne; dayALu deva ama dilamAM, dayAne sthApaje vahAlA. namuM, tamArA guNa gAvAne, vajanamAM lIna thAvAne; amArA dehamAM bhakti, rageraga vyApa vahAlA. namuMo : atuH chayama a. trivetI. For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 172 zrI AtmAnaMda prakAza. . 10000000 0 ~~ ~ ~ ~ ~ ~ 6. * * * * Yusuf " * * ma ka sA cI he LI. * 5. >>000-- 0 ' sAcI hoLI khela-sajajana sAcI hoLI khele mata mAyAnI melo...sajajana sAcI hoLI khelo. bhavaraNamAM te roLyA ghaNane, nijane have te raLe; para reLe AnaMda kSaNika, svarALe bahu baLe...sajajana. kASTa hoLIo ghaNI karI te, pApa hoLI have pragaTe; pApa hoLI pragaTAvI cetana !, lokAge jaI aTako.sajajana. deha hoLIo dahI ghaNuM te, tadapi na tuja vAra; pApa puNya prajALI cetana, thA nirmama nirALo..sajana. raMga kezuDo gha ghaNe te, Atma e raMge raMge; mAyA mamatA dUra karIne, kumati kutarkane chaDe....sajajana. bAhya hoLIo khelI ghaNI te, Atma hoLI have khela; Atma hoLIo khelI Atama, bhAvapherAne Thelesajana. jJAna gulAla UDADe guNIjana, prema karo pIcakArI; samatA rasamAM rasabasa thaIne, lahe sadA zivanArI sajana. 000000000000000000 000000000000000000000000 - : caMdra [ jecaMda kALIdAsa mahetA ] 4000000~~~~~~~~~~~~~~ For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahAkavizrI dhanapAla praNita rUSabha paMcAzikA. samazlokI bhASAMtara ( sabhAvArtha ) che - -I-+ (gatAMka pR 126 thI zarU ) - - - -@ samavasaraNasithata prabhu ! gAthA 18-20. prathama semesaraNa sAme, surastrArtha udyotita agni dizA; ani svayaM sevAthe, Avyo hoya !-thaI evI IzA ! 18. bhAvArtha:- hArA prathama samavasaraNa samaye, kevala suravadhUothI prakAzita thaI rahelI AyI dizA-agni pite jANe sevA arthe AvyA hoyanI-evI thaI gaI. prabhu kevaLajJAna pAmyA pachI devatAoe samavasaraNanI parama suMdara racanA karI tyAM deva-manuSya-tiyeca Adi pitapotAnA niyukta sthAne beThA; temAM agni khUNAmAM vidyulatA jema camakatI devAMganAo birAjatI hatI, teonI suvarNa varNa agnivAlA jevI jAjvalyamAna dehaprabhAthI ema jaNAtuM hatuM ke agni pote jANe prabhunI sevA arthe AvyuM hoyanI upekSA alaMkAra. kahevAya che ke prabhunA samavasaraNamAM Ajanma vairIo paNa potapitAnuM vaira bhUlI jatA, zatru maTI jaI mitra banatA, ane prazamarasamAM nimagna thaI jatAM kahyuM che ke - " sAraGgI siMhazAvaM spRzati sutadhiyA nandinI vyAghrapotam, mArjArI haMsabAlaM praNayaparavazA kekikAntA bhujaGgam / vairANyAjanmajAtAnyapi galitamadA jantavo'nye tyajanti, zritvA sAmyaikarUDhaM prazamitakaluSaM yoginaM kSINamoham // " arthAtu-samabhAvamAM ArUDha thayelA, karma kalaMkane zamAvanArA evA kSINameha gInA Azraye, tenA sannidhAnamAM, hariNI siMhabAlane putrabuddhithI sparze che, gAya vAghanA baccAne paMpALe che, bilADI haMsabALa pratye premathI paMje pherave che, mayUrI prema paravaza banI phaNidharane sparze che, temaja mada rahita thaI bIjA prANIo paNa Ajanma vaira choDI de che.-zrI jJAnArNava pra. 24, loka. 26. For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 194 zrI AtmAnaMda prakAza. prathama tApase hAruM, prathama darzana thatAM namI nIce; batabhaMgathakI malina, mukharAga chupAye nicce ! 19 bhAvArtha-prathama utpanna thayelA tApasee hAruM prathama darzana thatAM, atyaMta nIcA namIne, pitAne vratasaMgathI malina thayele mukha parane bhAva khare ! chupAvI dIdhe. bhagavAna rASabhadevajIe jyAre muni paNuM aMgIkAra karyuM tyAre aneka rAjapuruSo temanI sAthe dIkSA laI cAlI nIkaLyA hatA. paNa sAdhu jIvananI kaThera AcaraNa pALavAnA asamarthapaNAne laI teo tApasaveSa dhAraNa karI prathama tApasa banyA, ane prabhuthI alaga vicaravA lAgyA. pachI jayAre prabhune kevaLajJAna upayuM tyAre teo samavasaraNamAM AvI maLyAM, paraMtu pite vratabhaMga karyo hoI mukha zuM batAvavuM ? ema zaramanA mAryA nIcuM joI rahyA, ane ema karatAM pitAnA mukha para bhAva chupAvyuM. A prasaMgane atra nirdeza che-svabhAvekti. teothI viMTAyelA , zobhA kulapatitaNI dharI kSaNa re ? vizAla skaMdhapradeze, mulatA jaTAkalApavaDe. 20. te tApasethI viMTAyalA evA te, vizAla skaMdhapradeza para khulI rahelA kezakalApavaDe karIne, kSaNabhara kulapatinI zobhA dhAraNa karI ! tuM kulapati jema zobhI rahyo ! pUrvokta tApasa jyAre prabhune viMTaLAI vaLyA tyAre vizALa skaMdha para jhulatI jaTAvaDe prabhu jANe kulapati haya ema kSaNabhara zobhI rahyA. daza hajAra ziSyane adhinAyaka guru kulapati kahevAya che. nidarzanA alaMkAra, prabhunA abhuta rUpa, guNa: gAthA 21-22. hAruM rUpa pakhaMtAM, harSathI je paripUrNa heca nahiM samAna chatAM gata mana te, jANe-kevaLI zuM heya nahiM ! 21. hAruM rUpa dekhIne je harSathI bharapUra thAya nahi te mana sahita chatAM jANe mana rahita che. te zuM kevalI hoya nahiM ! bhagavAnanuM adbhuta rUpa dekhIne jenuM hRdaya harSathI bharAI jAya nahi, te manavALA chatAM jANe manavinAnA che. te jANe kevalI hoya nahi, e upahAsamAM kahyuM che. kevalI bhagavAnane AtmapratyakSa jJAna uparyuM hoI temane manane prayoga karavo paDato nathI eTale teo samana chatAM manarahita For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gaSabha paMcAzikA. 175 che; paraMtu jeone prabhudarzanathI harSa upajatuM nathI teo samAna chatAM mana rahita che. eTale ke teo pAmara asaMjJI jIvaDA jevA che, nahiM te ema thAya nahiM. evAne te hadaya ja nathI ( Heartless & without conscience)-upekSA ane sasaMdeha alaMkAra. samunnati asAmAnya, je vaDe apara deve prApta thatAM; te guNa hAsya mane ghe, tuja guNanI saMkathA karatAM. 22. je guNavaDe karI bIjA devo asAmAnya unnatine-me TAIne pAmyA che te guNa-hArA guNanI kathA karatAM-mane hAsya upajAve che!.! ! kepa-prasAda Adi, athavA tamoguNa, rajoguNa Adi je guNavaDe karI bIjA devatAo moTA gaNAya che te guNa, jyAre huM bhagavAnanA guNanuM kIrtana karuM chuM tyAre mane hAsyanuM kAraNa thaI paDe che ke juo ! A kahevAtA mahAde!--je kIdha-meha Adi guNa (!) vaDe lekamAM meTA tarika oLakhAya che ! je tamoguNa rajoguNa Adi guNavaDe sRSTinA saMhAra-utpatti karI rahyA che ! kayAM bhagavAnanA jJAna-darzana-prazama Adi parattama guNa? ane kyAM A kahevAtA mahAdevanA dUSaNa chatAM guNarUpe gaNAtA guNa ? kyAM me? kayAM sarSava? kayAM sUrya ? kayAM AgIe? kayAM rAjA bheja ? kayAM gAMgo telI? vyAjastuti alaMkAra, aSTAdaza dUSaNarahitapaNu gAthA 23-14. thavAtI vANuvaDe, jina ! tuM devahInanI niMdA karatAM; matsaravaMte vacane, kuzala chanAM bAlIza thatAM ! 23. he jina! tuM deSarahitanI paNa, bhAMgItUTI-thavAtI vAvaDe nidA karatAM matsaravaMta jane vacanapaTu chatAM bAlIza jevuM AcaraNa karI rahyA che ! he jina ! tuM dUSaNarahitanI nindA karatAM matsaravaMta lokonI vANIne prasara bhAMgI jAya che, temanI vANI thathavAya che-acakAya che, ane Ama teo vAcALa chatAM bAlIza AcaraNa kare che ! bAlakanI jema arthavihIna tetaDuM-bobaDuM bele che ! mithyA pralApa kare che ! kAraNa ke tuM dila mUrtimAM kaI paNa doSane aMza maLI zake ema nathI eTale e guNadvaSI matsaravaMtene locA vALavA paDe che. -upamA alaMkAra, sarakhAvo - " yasya purastAdvigalitamAnAH na pratitIrthyA bhuvi vivadante / " zrI samaMtabhadrasvAmIkRta bRhat svayaMbhu stotra zrI mallijina stuti, For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. anurAga-pallavadharA, rati-vallImAM hAsa-kusuma dharatA; zRMgAravane hA, mana na lIna tapa tama chatAM ! 24. jyAM anurAga-neharUpa pala che, ane jyAM ratirUpa velaDImAM hAsyarUpa pu khIlI rahyA che evA zRMgArarUpa udyAnamAM, hAruM mana tapathI tApa pAmeluM chatAM, lIna na thayuM !-Asakta na thayuM ! tApathI tapelo manuSya udyAnamAM besavAnI IcchA kare e svAbhAvika che, paNa tuM te e vilakSaNa che ke hAruM mana tapathI tApa pAmyA chatAM ziMga ravanamAM-kAmarUpa udyAnamAM lIna na thayuM ! Asakta na thayuM ! te zRMgAravanamAM neharUpa pallo che, ratirUpa velaDIe che ane temAM hAsyarUpI phUla khIlI rahyA che. AvA suMdara vanamAM paNa tuM lejA nahiM e AzcaryanI vAta che ! ahIM bhagavAna hAsya-rati Adi duSaNathI rahita che ema sUcavyuM, upalakSaNathI arati-zaka-ya-jugupsA Adi deSathI paNa bhagavAna rahita che ema jANavuM. atre rUpaka ane vizeSaktithI mizra e saMkara alaMkAra che. kAraNa chatAM kAryane abhAva te vizeSekti, virogier : RAva " . durjaya kAmane jaya gAthA 25-26. harihare paNa jenI, AjJA zeSa jyama dhArI zIrSa pare; tuja dhyAnAnala te paNa, madana madana (mINa) yama vilIna khare ! 25 viSaNu ane zaMkare paNa jenI AjJA zeSAnI jema mAthe caDhAvI che, e madana (kAma) paNa hArA dhyAna-agnimAM madananI (mInI) jema vilIna tha (naSTa thaye, ogaLI gaye)! A jagatamAM kAmadeva mahAsubhaTanI AjJA lepavI duSkara che; kAma maDAdurjaya che. viSNu ane mahAdeva jevA lekamAM Izvara tarike khapatA moTA devoe paNa tenI AjJA zeSAnI jema bahumAnapUrvaka mAthe caDhAvI che ! e madana-kAma paNa tvArA dhyAna-agnimAM madananI (mINanI) jema vilIna the. ogaLI gayo ! zaMkare madanane bhasmAvazeSa karyo mAvaze mAnaM vajAra ( kumArasaMbhava) ema bhale lekamAM kahevAtuM hoya; paNa vAstavika rIte kAma anaMga thaIne paNa tenA aMgeaMgamAM vyApI gaye ! devanI prasAdIrUpa zeSAnI jema teNe paNa kAmanI AjJA mAthe caDhAvI. For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . RSabha paMcAzikA. udAtta alaMkAra; uttarArdhamAM zleSa ane upamA. sarakhA- " yasminharaprabhRtayo'pi hataprabhAvAH so'pi tvayA ratipatiH kSapitaH kSaNena / " ityAdi-zrI kalyANa maMdira bleka. 11 "jenI pAse zivapramukha sI che prabhAve vihIna, e ye te ratipati kSaNe sarvathA kIdha kSINa; agnio je jaLathakI ahA ! nizcaye bUjhavAya, re ! zuM tehI dusaha vaDavAhithI nA pIvAya ?" mane naMdanakRta anuvAda. kevaLa tuja prati thayA, mRgAkSIonA kaTAkSa nirmAnI; manmatha nRpayodhA je, jaga garvabhaMjanathI gumAnI. 26. jagatano garva bhAMkhI nAkhI je garviSTha-ghamaMDI thayA che, ane je kAma-rAjAnAM haiddhA che, evA mRganayanAonA kaTAkSe kevaLa hArA pratye ja nirabhimAnI thayA ! hArI AgaLa ja tene garva gaLI gayo ! kAma rAjAnuM ekachatra sAmrAjya akhila jagatamAM vyApI rahyuM che, sarvatra tenI ANa pravartI rahI che; kAminIonAM kaTAkSarUpa ddhAoe kAma-samrATanI akhaMDa AjJA pravartAvI rahyA che; e ddhAo jagatane garva bhAMgI nAkhyuM haI madonmatta banI gayA che paraMtu eka hArA para ja teone kAMI prabhAva nahiM cAlavAthI tene garva gaLI gaye, tenuM mAna u rI gayuM tuM ja eka ene mAthAne mahApratimala-mahAvIra maLe. parisaMkhyA alaMkAra; kAraNa kAminIonA kaTAkSathI mahAta nahiM thanAra apavAdarUpa (Exception) eka prabhu ja che. dvitIyAdhamAM rUpaka alaMkAra, jina pravacanathI rAga-dveSanI maMdatA. gAthA 27.. rAgadveSa viSama azva, manane derI jatA unmArga pratika dharmasArathi sthiti kare, tuja pravacana dIThe ja nakI. 27. manane unmArga bhaNI derI jatA evA rAgadveSarUpa be viSama azvo, che dhame sArathi ! hAruM pravacana dIThe, nice ja sthiti kare che; UbhA rahe che, thaMbhI jAya che. manarU5 rathane rAgadveSarUpa be viSama-tephAnI azvo ubhAge-ADe mArge laI jAya che. te a bhagavAnanA pravacanarUpa lagAmanuM darzana thatAM ja thaMbhI jAya che, aTakI jAya che, kAraNa ke te pravacanarUpa lagAma prabhurUpa samartha For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 AG - samyaga jJAnanI kuMcI. paramAtmAnuM (jaina dRSTie) zuddha svarUpa. (judA judA darzane te mATe zuM kahe che?) - ( gatAMka pRSTha 150 thI zarU ) dravyanA cetana dravya ane acetana dravya ema be prakAra che. cetana dravya eTale AtmA. acetana dravya eTale bhautika padArtha. cetana dravya e dravyanA eka prakAra-bhAgarUpa che. AthI tenI dravya sAthe ekarUpatA mAnI zakAya nahi. cetana dravya ane dravya vacceno bheda e che ke kaI paNa buddhiyukta vicArasaraNIthI e bhedanuM saMpUNa umUlana na ja thaI zake. AthI paramAtmA sarvavyApI che ema sthaLa draSTie vicAra karatAM sAva ayuktika jaNAya che. paramAtmAnuM sarvavyApItva sthaLa arthamAM kaI rIte siddha nathI thaI zakatuM. cetanAnuM svarUpa vastu eka ja rIte anaMta thaI zake che. "anaMta' zabda traNa bhinna bhinna arthamAM vaparAya che. anaMta eTale sthAvagAhananI draSTie niHsIma sthiti. anaMta eTale saMkhyA ke vicAranI draSTie anaMta evA bIjA be artha paNa ghaTAvI zakAya che. bhautika dravyanA paramANuo ke samayanI kSaNo saMkhyAnI draSTie anaMta che. A ja pramANe vicAranI draSTie anaMtatA hoya tyAM kaI paNa prakAranI maryAdA saMbhavatI nathI. vicAranuM A anaMta svarUpa che. paramAtmA sthAnAvagAhana ke saMkhyAnI driSTae anaMta na hoya e te pratyakSa che. AthI vicAranI draSTie te anaMta che--hoI zake ke nahi e ja vicAravAnuM rahe che. dharmasArathInA hAthamAM che. dharma sArathi' vizeSaNa sAthaMka che, kAraNa ke dharmarathanA calAvanAra-pravartAvaMnAra prabhu che. ahIM rUpaka alaMkArapUrvaka ema darzAvyuM ke vItarAgadevanI vANIne paricaya thatAM rAgadveSa meLA paDI javA joIe ja vacanAmRta vItarAganA, parama zAMtarasa mULa; auSadha je bhavaroganA, kAyarane pratikULa." -zrImad rAjacaMdra, (apUrNa) gAmadevI ) Do. bhagavAnadAsa manasukhalAla mahetA, muMbaI I. ema. bI.bI.esa. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sarvajJanuM svarUpa. 178 paramAtmA vizuddha AtmA che. paramAtmAnI cetanA saMpUrNa vizuddha che. sarvajJatArUpa zakti e paramAtmAnI anaMta cetanAnI sAkSIrUpa che. paramAtmA sarva prakAranI azuddhithI sAva mukta che. paramAtmAnuM jJAna anaMta che. paramAtmAnAM jJAnamAM anaMtatAe ja vAsa karelo che. paramAtmAnuM saMpUrNa sarvajJatva samaya ane sthAnathI kaI rIte maryAdita nathI. paramAtmAnI sarvajJatA-paramAtmAne vicArapradeza sarvathA anaMta che paramAtmA sthAnAvagAhananI draSTie anaMta nathI evAM maMtavyathI, pamA bhAnI pavitratA ke paripUrNatAmAM jarAe uNapa nathI AvatI. paripUrNatA ane pavitratAne sthAnAvagAhana sAthe kazoye saMbaMdha na hoya. pavitratA ane paripUrNatAne sthAnAvagAhana sAthe kaMI paNa saMbaMdha che ema mAnI laIe te bhImakAya manuSyomAM vizeSa pavitratA ane vizeSa paripUrNatA che ke hAya) ema svIkAravuM paDe. bhImakAya manuSyamAM bhImakAyatvane kAraNe ja pavitratA saMbhavI zakatI nathI. pavitratA karmonI mukti upara ja nirbhara rahe che. pAporUpa azuddha dazAmAMthI mukta thatAM ja paripUrNatA prApta thAya che. pApa rUpI azuddhine khaMkherI nAkhyA vinA paripUrNatA prApta na thaI zake, vizvanA kartArUpa manAtA IzvaramAM paripUrNatA na hoI zake. tenAmAM sarvajJatva paNa na hoI zake. vizvanA kartA gaNAtA paramAtmAne sarvajJa manAya che e eka prakAranI atizayokti rUpa che. vizvanA kannurUpa manAtA IzvaramAM sarvajJatAnuM astitva saMbhavAtIta che. AthI e IzvaramAM sarvajJatAnAM astitvanI mAnyatAne vicArazIla manuSyoe satvara tilAMjali ApavI ghaTe che. sarvajJatA ane parama sukha e paramAtmA (karmathI sarvathA mukta thayela AtmA) nA be viziSTa guNa che. savajJatva ane parama sukha e vastutaH AtmAnA naisargika guNa che. AthI e guNo paramAtmAmAM sAhajika rIte vidyamAna ja hoya e niHzaMka che. AtmAmAM vizuddha cetanA che. jJAna prApti e vizuddha cetanAnuM mukhya kArya che. kudaratanI sarva vastuo ya hovAthI sarva jJAna prApta karavuM e AtmAthI zakya ja che emAM kazeye zaka nathI. cetanA e AtmAnuM svarUpa hovAthI ane sarva vastuonI seyatAne kAraNe, saMpUrNa sarvajJatva e pratyeka AtmAnuM tAttvika svarUpa che ema saMdeharahitapaNe kahI zakAya. dravyanA sAhajIka guNone AvirbhAva pratyeka dravyamAM thAya che. AthI je vastu For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ekAnta pakSa nirAsa prakAza he vItarAga ! Ape kevaLajJAnavaDe vastutava nityanityarUpa syAdvAdamaya dekhyuM tevuM ja nirUpaNa karyuM, paNa sAMkhya matavALA ekAnta nityapaNuM ane boddha matavALA ekAnta anityapaNuM mAne che temAM virodha Ave che. vastune ekAnta nitya temaja ekAnta anitya mAnatA kRtanAza ane akRta-Agama nAmanA be deSa Ave che. 1. vivecana-ghaDAne je sarvadA siddha-niSpanna ja mAnIe te kuMbhakAra kuMbha banAvavA je je parizrama uThAve che te nirarthaka thavAthI katanA doSa Ave che ane ghaTAkAra nitya che ema mAnavAthI mATInA piMDamAM pUrva nahIM dekhele ghaTAkAra vagara karele ja A tethI akRtAgama nAmane doSa Ave che. tevI ja rIte anitya pakSamAM vartamAna je jIvakaraNa kare che te bIjI kSaNamAM naSTa thaI javAthI kRtanA deza ane tema chatAM sukha-dukhAdika sAkSAt jogavatA jaNAya che te akRtAgama doSa Ave che. 1. eka manune mATe ya bane che (ane tenuM jJAna te manuSyane paNa thAya che). te vastu bIjA manuSyane zeya bane ane tenuM jJAna paNa te manuSyane thAya emAM kaMI zaMkA nathI. je vicAre anaMta hoya ane te sarvanuM jJAna ke manuSyane amuka eka ja kALe prApya hoya te e sarva vicAro bIjA sarva manune paNa jJAnagamya che e nirvivAda che. zaktinI draSTie vicAratAM dareka AtmA sarvajJa che. dareka AtmAnI cetanAmAM sarva vastuonuM jJAna prApta karavAnI zakti che e niHzaMka che. sarvajJatA samaya ane sthAnathI parAyatta nathI. sarvajJatA saMpUrNa svAdhIna che. sarvajJatAne samaya ane sthAnanI maryAdA saMbhavAtIta che. jJAna e cetanAnI eka sthitirUpa hovAthI sarvajJatAnuM A svarUpa -nidarzana kaI rIte AzaMkAyukta samajavAnuM nathI. sarvajJatAnuM maMtavya e yathArtha satya maMtavya che. temAM zaMkA, Azcarya Adine leza paNa sthAna nathI. AtmA e vizuddha jJAnarUpa che. AtmAne vizuddha dazAmAM sarvajJatvanI prApti thAya emAM kazuMe Azcarya nathI. kharuM sukha kayuM che te have pachI- ( cAlu ) * The science of Thought. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anekAMtavAdanuM svarUpa. 181 hai prabhu ! AtmAne ekAnta nitya temaja ekAnta - anitya mAnatA sukha-duHkhanA bhAga AtmAmAM ghaTI zakatA nathI. 2. vivecana--nitya AtmAne svabhAva ekasarakhA haiAvAthI je te sukhanA bhAga karavA icche te te sadA sukha ja bhAgave, duHkha naja bhAgave; temaja duHkha AzrayI pazu samajavu. jo svabhAvabheda thAya te nityatA jaLavAya nahIM. ekAnta anitya pakSamAM pazu utpatti ana tarakSaNumAtramAM vinaSTa thaI javAthI sukha-duHkhanA bhAga sAvaMte nathI; kemake te pratyeka sukhaduHkhane anubhava te bahu kSaNAe thavA yogya che. 2. nitya ekAnta matamAM temaja anitya ekAnta mata( dana )mAM punya-pApa tathA madha-mekSa paNa ghaTI zakatA nathI. 3. vivecana--nitya pakSamAM upara jaNAvyA mujakha AtmA jo puNyamAM pravRtta thAya te puNya ja ane pApamAM pravRtta thAya teA pApa ja karyAM kare. temaja madha ane mekSa AzrayI paNu samajI levu.... anitya pakSamAM paNa te ghaTe nahIM kemake krame karI tenA svIkAra karatAM cAra kSaNu sthAyIpaNuM thAya ane eka sAthe ja svIkAra karatAM chAyA-Atapa ane jaLa-agninI peThe paraspara virUddha temanu ekatra AtmAmAM avasthAna zI rIte sabhave ? 3. vaLI jIvAjItrAdika padArthAMnI nityAnityatA svIkAryAM vagara artha - kriyA ja na thAya te vAta kahe che: hai prabhu ! ekAnta nitya vastune temaja ekAnta anitya vastune kramAkramavaDe akriyA ghaTatI ja nathI. 4, vivecana--jo ghaDAne nitya ja mAne te te khAlI thavArUpa ane jaLa bharAvArUpa vicitra avasthA dhAraze nahIM, temaja jo tene anitya ja mAne te bahu kSaNeAvaDe banI zake evI jaLavahunAdika kriyA tenAmAM ghaTI zakaze nahIM; ane artha-kriyAnA abhAve vastunu' vastupaNuM ja naSTa thai jaze. 4. paraMtu he prabhu ! jema Ape kahela che tema vastune katha Mcit nityaanitya mAnavAmAM Ave te pachI pUrvakta kAi paNa vidhAdrika doSa Avaze nahIM. e ja vAta dRSTAMta ApI zAstrakAra siddha karI batAve che. 5. ekalA gALa kakArI che ane ekalI suMTha pittakArI che; paraMtu te baMne gALanuM ane suMThanuM sAthe mizraNa karelA bheSajamAM pittAdi doSa thate nathI, paNa UlaTA tethI puSTi pramukha guNu thavA pAme che. 6. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 182 zrI AtmAnaMda prakAza eka ja vastumAM nityAnitya lakSaNa ayukta nathI, kemake kaI paNa sapramANuthI temAM virodha siddha thato nathI. vaLI pratyakSa pramANathI mecaka-mizra varNavALI vastuomAM virUddha varNane vega pragaTa joI zakAya che. moranA piMchA pramukhamAM te pragaTa dekhAya che. ghaTapaTAdika judA judA AkArathI mizra evA vijJAnanuM eka ja svarUpa Icchato prAjJa bauddha svAvAdane utthApI zake nahIM. syAdvAdane mAnatA chatAM Apane nahIM sevavAthI tene prAjJa(pra+ajJa) bahu mUrkha paNa kahyo. 8. aneka AkAramaya eka citrarUpane pramANa siddha prarUpato naiyAyika vaizeSika paNa anekAntane utthApI zake nahi. 9. satva, rajo ane tame pramukha virUddha guNavaDe mizra evI prakRti Ichate vidvavarya sAMkhya paNa syAdvAdane utthApI zake nahIM. 10. he vItarAga ! paraleka, jIva ane mokSanA saMbaMdhamAM jenI mati muMjhAyelI che te nAstika cArvAkanI saMmati ke asaMmatinI ame jarUra ja jetA nathI; kemake AbALagopALa prasiddha evA jIvAdika padArthane paNa te jANatA-mAnatA nathI, tethI te vicArabAho che. evI rIte pratipakSane nirAsa (parihAra karI) chevaTa zAstrakAra kahe che. 11. he prabhu! te kAraNathI tatvajJAnI purUSoe utpAda, vyaya ane dhrauvya yukta vastu je Ape prathamathI ja upadezya che tene ja gorasAdikanI peThe svIkAryuM che. jema gerasa dUdha paNe vinAza pAmI dahIMpaNe utpanna thaI gerasapaNe kAyama rahe che tema dareka vastu utpAda, vyaya ane dhrovya yukta ja hoI zake che. 12. hita sUcanA-A uparokta prakAzane vivecanayukta dhIrajathI madhyasthapaNe vAMcavA-vicAravAthI vastutatva syAdvAda yukta ja hoI zake che e aMtaramAM khAtrI thavAthI ApaNI zraddhA sudharI, zuddha nirmala thavA pAmaze, jethI syAdvAda-anekAntane saheje apanAvI zakAze. Itizama, zaraNa pratipattirUpa sattaramo prakAza" he prabhu! pitAnAM karelAM pApanI niMdA-gaha ane sukRtanI anumodanA karate huM anya zaraNa rahita chato ApanA caraNanuM zaraNa grahuM chuM. 1. kRta, kArita ane anudita evuM mana, vacana ane kAyAthI thayeluM For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . 9 @ @ @ @@@ # @ @@@ @ @@@(r)@ @ @ @ @@ che rANakapura tIrthane saMkSipta ItihAsa che (mAravADa tIrthanI yAtrA ) @ @ @ @ @ @@ - muni nyAyavijayajI -ucha @che rANakapura- gatAMka pRSTha 167 thI zarU. mAravAnI yAtrAmAM nAnI paMcatIrthI ane moTI paMcatIthI ema be paMcatIrthIonI yAtrA mukhya che. temAMnI nAnI paMcatIrthInuM varNana huM ApI gayo. have meTI paMcatIrthInuM varNana ApuM chuM. moTI paMcatIrthImAM sauthI mahatvanuM sthAna che rANakapurajInuM, e vizAla gaganacuMbI bhava maMdira anupama ane adbhuta che, enI anupama bAMdhaNI, racanAkauzalya ane UMcAI sau koIne mugdha karI de che. huM na bhUlata heu te rANakapura chanI bAMdhaNIno bIjo namUne sArA hiMdustAnamAM maLavo muzkela che. mAruM pApa pharI tevI pApa-pravRtti na thAya tevA lakSa sahita mithyA thAo. huM aMtaHkaraNathI karelAM pApanI mAphI mAguM chuM. 2. he prabhu! ApanA pavitra mAgane anusare ratnatrayInA ArAdhana saMbaMdhI meM je kaMi sukRta kIdhuM te badhu anuduM chuM. 3. sarve arihaMtAdikanA je je ahaMvAdika guNa che te te sarva guNa mahAnubhAva saMbaMdhI huM anuduM chuM. 4. he vItarAga ! meM ApanuM, ApanA upadiSTa anuSThAnanAM phaLarUpa siddonuM, ApanA zAsana-rasika munijanonuM ane ApanA pravacananuM hRdayazuddhithI zaraNa AdaryuM che. 5. sarva jene huM mAnuM chuM ane te sarve ja mArI upara kSamA karo. ApanuM ananya zaraNa graDaNa karelA mujane te sarve jIve upara sadAya hitabudhi raho. 6. huM ekaluM chuM, mArUM keI nathI ane huM keIne nathI. he prabhu ! ApanA caraNa-zaraNa mAM rahelA mujane lagAre dInatA rahetI nathI. 7. he prabhu ! ApanA pasAyathI muktirUpI parama padavI jyAM sudhI huM na pAmuM tyAMsudhI zaraNAgata evA muja pratye Apa zaraNugatavatsalatA tajaze nahIM-mArI upekSA karazo nahIM. Itizam 8. - A prAcIna akika tIrthane A saMkSipta ItihAsa saMgrahavA ane vAMcavA lAyaka che. AvA aitihAsika lekho paNa bhAvIkALamAM upayogI thaI paDe che, For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 184 zrI AtmAna prakAza, rANakapuranA pUrva itihAsa ane vartamAna paristhiti jotAM AMsu Ave tema che kayAM e dhanadhAnyathI bharelu rANakapura ane kayAM bihAmaNA jaMgalarUpa dekhAtu rANakapura ? je nagaramAM hajArA lAkheA tyAM Aje zUnya jaMgala paDayuM che, kALacakranA parivA jevA chatAM ye mAnavIne zAna nathI AvatI ethI bIjI kai tALukhI hAi zake? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ApaNI AMkhe!mAM AjanuM verAna AdamIe vasatAM rANakapurajInuM varNana eka prAcIna gujarAtI kavi A pramANe Ape cheH-- ' hIyaDa harSa imajha ullusI, rAgipura dI' mana vasI aNuhulapura ahinANI, maDha gaDha madira poLa suyage niramala nIra vahui cigaMge, pApa pakhAlasu aMge 35 vAva vArDa haTTasAlA, aNuhabhava dIsa+ devAlA pUja racaU tihAM khAlA, varaNu aDhAra ileAka vicArI kATIdhaja vasai vihArI putyavata suvicArI tihAM mukhi sadhavI dharau, dAni puNyaja mijasavasIraNu' jIgRhabhaNa udharaa. Aje A samRddhivAna nagaramAM eka ja vastu amara rahI che, ane e che trailAyadIpaka maMdira. A gaganacu MbI vizAla bhavya maMdira mAnava jAtane upadeza Apatu' UbhuM' che. e kahe che ke-satpAtramAM vAparelu dhana tamArUM ja che, khAvA-pIvA ezaArAma karavA ane kIti ke yaza kamAvA vAparelu dhana tamArI sAthe nathI AvavAnuM satpAtramAM vAparelu dhana tamane haleAka ane paraleAkamAM anaMtagaNu Laprada nIvaDaze. Aje A baile kayadIpaka maMdira banAvanAra dAnavIra dharAzAha-pannAzAha mAjIda nathI paNa tenI dhavalayazeApatAkA pharakAvatu A gaganacuMbI maMdira Aje ya AkAza sAthe vAtA karatuM UbhuM che. ( mAravADa tIrthayAtrAnA varNananI noMdha uparathI ) For Private And Personal Use Only A maMdira baMdhAvanAra dAnavIra dhannAzAhu nAte poravADa hatA. temanuM janmasthAna sirAhI sTeTanu nAMdIyA gAma hatuM. temanA eka bIjA nAnA baMdhu hatA jemanuM nAma ratnAzAha hatuM. ane bhAie dhIra, vIra ane dharmanA parama upAsaka hatA. nyAya ane nItithI vyApAra karI dhana prApta karatA hatA. evAmAM eka vAra eka musalamAna bAdazAhanA putra pitAthI laDhI anya sthAne jatA hatA. vacamAM nAMdiyAmAM mukAma karyuM ane tyAM A banne bhAionA rAjakumArane piracaya thayeA. baMne bhAioe rAjaputra pAsethI ekalA nIkaLavAnuM kAraNa jANI mIThI vANIthI rAjakumArane samajAvye, tene gussA ane rAja zAMta pADI pitAnI bhakti, vinaya karavAnuM, temane prema ane AzIrvAda meLavavAnu samajAvI tyAMthI ja pAA vALI khAdazAha pAse mekalI ApyA. bAdazAhane jyAre A vAtanI khabara paDI tyAre te dhaNA ja khuzI thaye| ane nAMdiyAnA A banne gRhasthAne peAtAnI pAse lAvI, temane AbhAra mAnI potAnI pAse rAkhyA; parantu rAjA sadAye kAnanA kAcA hoya che. eka vAra kAi hita true bAdazAhane dhannAzAha ane ratnAzAhanI virUddha bhabheryAM ane bAdazAhe AvezamAM AvI jaI ane baMdhuone gIraphatAra karI jelamAM
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rANakapura tIrthane itihAsa. 185 besADayA. aMte moTo daMDa karI ghara, mAla-mIlakata luMTI laI kADhI mukayA. tyAMthI nIkaLI bane bhAI mevADamAM AvyA ane rANakapura najIkanA pAlaDI gAmamAM vyApAra-dhaMdho zarU karyo. nyAya ane nItinA parama pujArI A vIraputro upara TUMka samayamAM lakSmI devIe kRpA karI mAthaM skrati sarvatrA e nyAye banne bhAIoe lakSmI prApta karI paNa te lakSmI devInA capalatA. asthiratA paNa barAbara samajI gayA hatA. tyAM eka vAra eka vidvAna sAdhu mahAtmA pAse dhanAzAhe nalinI gulma vimAnanuM svarUpa sAMbhaLyuM, rAtre paNa nAlanIgulma vimAnanuM svapna AvyuM. A joI dhannAzAhane thayuM ke AvuM suMdara jinAlaya banAvyuM hoya to kevuM sArUM ? dhana eTaluM na hatuM ke evuM bhavya maMdira banAvI zakAya, paraMtu dharmabhAvanA jabarI hatI. dhanAzAhe kuLadevInI ArAdhanA karI ane maMdira baMdhAvavAmAM sahAyatA mAgI. devIe tene mane kAmanA pUrNa karavAnuM vacana ApyuM. dhannAzAhe moTA moTA kuzaLa zilpIone nimaMtraNa karI maMdirano nakazo banAvavA kahyuM. paNa koI kuzaLa zilpI dhannAzAhanA bhAvane na ALekhI zako. dhannAzAha muka vANIthI badhAne kaheto ke maMdira AvuM banAvavuM che. ane te badhA zipIo thAkayA. badhA samajyA zeTha pAse dhana to che nahiM ane maMdira devaleka jevuM banAvavuM che. ane badhAe zeThanI mazkarI karatAM kahyuM-ApanI bhAvanA mujaba muMDArAne somaparA depa (depaka, dIpa) karI Apaze, dapi taddana daridranArAyaNa ane ajJAna hato. avasthAe paNa vRddha hatA, chatAM ye zeThajI tyAM gayA. pitAno bhAva kahI batAvyo. dIpAe eka kAgaLa upara jema manamAM Ave tema lITA mAryA. kahe che ke kuLadevInI sahAyatAthI e lITIo eka suMdara jinamaMdiranA nakazArUpa banI gaI. dhannAzAha zeTha ne jIvaMta bhAvanAnA pratibiMba samuM e maMdira nakazAmAM AvI gayuM. tyArapachI dhannAzAha zeThe mevADAdhipati mahArANA kuMbhAjI pAsethI maMdirane yogya suMdara jamIna lIdhI ane 1434 mAM maMdiranuM khAtamuhUrta thayuM. mIstrIe zeThanI udAratAnI parIkSA mATe pAyAmAM ja amuka maNa kastUrI, kesara tathA uMcI ane bahumUlya dhAtuothI caNatara karavA mATe zeTha pAse uparyukata vastuo mAMgI. zeThe vinAsaMkoce te badhI vastuo pUrI pADI. mIstrIoe utsAhamAM AvI dhamadhokAra kAma zarU karyuM. zeThanI icchA hatI ke sAta mALanuM gaganacukhI mandira banAvavuM. paNa samaya ghaNo thaI gayo. cAra mALa banyA ane bAsaTha varSanA gALA pachI 1896 tapagacchAdhipati samaprabhasUrijInA zubha haste dhAmadhUma, parama utsAhapUrvaka pratiSThA karAvI, cAmukha RSabhadevajI prabhu birAjamAna karyA tene zilAlekha mUla gabhArA pAse ja che, jemAM 46-47 paMktimAM AlekhAya che. zarUAtamAM zrIcartumukhajinayugAdIzvarAya namaH // 2 vikafmata: 142 rasa ve pachI mevADanA mahArANuonI vaMzAvalI zarU thAya che. pachI temAM dhannAzAhano paricaya A pramANe che. 1 prasiddha kuMbha rANA-mIrAMbAIno pati. For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 186 zrI AtmAnaMda prakAza, bAgavaTa jJAtinA mukadamaNI saMghapati mADaNanI strI kamalAdene putra saMdhapati dharaNAka jeNe zatruMjayAdi tIrthonI yAtrA karI hatI, ajArI, piMDavADA, sAlera (sAraMgapura) Adi sthAnoe jinamaMdira baMdhAvyAM, jIrNoddhAra karAvyA, temaja duSkALanA samayamAM annakSetro maMDAvI ghaNuM paropakAra karyA, jena saMghanI ghaNI sevAbhakti karI, dharaNAkane be putro, saM. jAjJA ane jAvaDA; temaja pitAnA moTAbhAI ratnAzAhanA kuTuMbanuM paNa varNana che. tyArapachI lakhe che. ___" trailokyadIpakAbhiyAnaH zrocaturmukhayugAdIzvaravihAra: kArita: pratiSThita: zrIbRhattapAgacche zrIjagaccandrasUri zrI deveMdrasUrisaMtAne zrImat zrIdevasuMdarasUripaTTaprabhAkara paramagurU suvihita puraMdara gacchAdhirAja zrIsAmasuMdarasUribhiH" A lekha ghaNuM ja mahenate utArI lIdhuM hatuM, chatAM ye amuka paMktio na UkelI zakAI. te tyAra pachI ghaNA samaye zrImAna jinavijayajInA lekha saMgraha bhAga bIjAnA AdhAre sudhArI lIdhI. A bhavya vizAla maMdira je sara jemsa phargyusananA mana upara je asara thaI te ApaNe tenA zabdomAM ja joIe. " A staMbhono vanano aMdarano bhAga jovAthI je dekhAva dRSTigocara thAya che te tenA eka maMDapanA dazya uparathI jaNAya che, paraMtu staMbhanI AvI goThavaNIthI ajavALAnA ADakatarA mArgane lIdhe tathA ajavALu AvavAnA dvArone racanAne lIdhe game tevA dazyamAM paNa e citAra barAbara utArI zakAya tema nathI. vaLI tIrthakaronI pratimAovALI devakulikAonI saMkhyA upathI paNa Azcarya lAge che. madhyamAM AvelA bAra devagRhe uparAMta aMdaranA bhAganI AjubAjue AvelI 86 devakulikAo che ane temanAM mukhabhAgo upara kotarakAma kADhelAM che. chelle A vidvAna lakhe che - A badhA uparathI mana upara ghaNuM sArI asara thAya tema che. kharekhara AvI sArI asara kare evuM tathA staMbhonI suMdara goThavaNI vize sUcanA kare evuM hiMdustAnamAM bIjuM eka paNa devAlaya nathI." >> goThavaNInI uttamatA uparAMta bIjI jANavAlAyaka bAbata e che ke teNe rAkelI 48000 2, 6, eTale ke madhyakAlIna yuropIya devaLanI jeTalI che ane kArIgarI tathA suMdaratAmAM to temane karatAM paNa caDhe "tema che." (zrImAna jinaviyajIne lekhasaMgraha bhA. 2 ) Aje paNa rANakapurajInA madiranA darzana karavAthI darzakone atI AphlAda utpanna karAve che. maMdiranA bAMdhakAmamAM majabUta evA paththarano upayoga thayo che ke se kaDe varSa thavA chatAye te paththare ghasAyA nathI. prAya: trIsa batrIsa pagathiyA caDhI ApaNe maMdiranI 9. History of India & Eastern Architecture P.P. 241-2 For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI rANakapura tInA itihAsa 187 prathama sapATIe jaIne UbhA rahIe chIe ke yugAdIzvara zrI AdinAtha prabhunAM darzana thAya che. tyAMthI cAtaram dRSTi nAMkhatAM suMdara derI ane ArasanA majabUta sthaMbhA dekhAya che, madiranA Akho dekhAva tyAMthI evA ramaNIya lAge che ke ghaDIbhara tyAM UbhA rahI madiranI kalAmaya bAMdhaNInAM darzana karavAnuM mana thAya. maMdirajImAM kula 1444 thAMbhalA che. thAMbhallAnI lAinanI lAina lAgelI che, paNa khUbI e che ke eka paNa thAMbhale derInI ADe nathI. trAMsamAMthI jIve te paNa darzana thAya. thAMbhalAnI sAme thAMbhaleA ane derInI sAme derI che. keTalAka thAMbhalA te bahu ja ki MmatI kArIgarIvALA che, cAre bAju 72 derIo che. cAre khUNe me madirajI--mATI derIo che. A darekanA sabhAmaMDapa ne raMga maMDapa paNa alaga alaga che. mukhya maMDapa upara mALa paNa- che. cAre bAju evA ja mALa che. ekalA yAtrI teA jarUra bhUlI jAya ke me' ahIM darzana karyAM ke nahi ? asa kalAkAranI kharI khUbI, adbhuta racanAkauzalpa ane nirmANucAtu utaryu` che. ahIMnA thAMbhalA gaNatAM mANusa bhUlI jAya che, amane evuM abhimAna hatuM. 1444 thAMbhalA gaNavA emAM te kai moTI vAta che ? paNa abhimAna ahIM utarI gayuM. amArI pahelA ghaNAe thAMbhalA gaNavAnA prayatne karyAMnAM nizAna tyAM hatAM emAM amArA vadhArA thayA paNa thAMbhalA gaNI zakAyA nahi ahI adgi' ame keTalAka zilAlekho lIdhA temaja pU, pA. AcAya mahArAjazrI vijayalabdhisUrijI mahArAjanA vidvAna ziSyaratna prava`kajI zrImAna bhunivajayajI mahArAja tathA anya bAlamunirane tyAM hAjara hatA ane e mahAtmAe ja thAMbhalA gaNavAnu zubha kAma zarU karyuM. badhAye yathAzakti prayatnA karyAM paNa 1444 nI saMkhyA pUrI na thai zakI. amane lAgyu ke have prayatna karavAmAM ApaNe kulabhUta thaI zakIe tema nathI. A maMdira"mAM 84 vizAla bhoMyarAM hatAM. Aje mUlamadirajImAM pAMca bhoMyarAM ane khIjA ke daherAsarAmAM e bheAMyarA maLI kula sAta bhoMyarAM che, ame kula sAte bhoMyarAM joyAM. bhoMyarAmAM caudamI zatAbdithI laIne sattaramI zatAbdi mudhImAM ane suMdara jinapratimA che, keTalIka suMdara cAvIzI che. dhAtunI pratimA paNa vipula saMkhyAmAM che. eka bheAMyarAmAM 1511 nI saMvatane suMdara mAyAgapaTa che. AvA AyAgapaTe mathurAnA kaMkAlITIlAmAMthI nIkaLyA che je bethI aDhI hajAra varSa jeTalA prAcIna che. A AyAgA jainA potAnA gharamAM pUjA mATe rAkhatA, seALamI zatAbdi sudhI AyAgapaTA banyA hatA tema A rANakapurajInA AyAgapaTethI mAlUma paDe che. A bhoMyarAmAM birAjamAna jinavarendranI badhI pratimAe dhAtunI pratimAenA paNa zilAlekha levAmAM Ave te jaina dharmanA pratihAsamAM keTaluMka navuM jANavAnuM maLe tema che. keTalAye AcAryAMnAM nAma, dAnavIra gRhasthAnA kuTusprenA nAma tathA kAryo jANavA maLe che. ame keTalIeka viziSTa zilAlekhAvALI jinapratimAnA lekhA savAra utArI lIdhAM che tathA bhoMyarAmAM keTalI keTalI pratimAo che te paNa noMdhI lAvyA chIye; paNu laMbANunA bhayathI te badhuM nathI ApatA. A sivAya khIjAM e sudara prAcIna jinamaMdiro che. eka yadukulatilaka bAlabrahma For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 188 AmAnaMda prakAza cArI zrImanAtha prabhujInuM ane bIjuM zrI pArzvanAtha prabhujInuM maMdira che. temAM zrI nemanAtha prabhujInA maMdiramAM zilpakAma suMdara ane AkarSaka che. pArzvanAtha prabhujInA maMdiramAM ethI paNa vadhu sukSma kAma che, temAMye zikharanA bahAranA bhAgamAM devAMganAonA nAcamAM AkhuM nATyazAstra utAryuM hoya ema lAge che. keTalAMka putaLAMmAM rUcibhaMga ane anaucitya jovAyuM paNa nATyazAstranI daSTie ane bIjA kAraNoe tema karavAmAM AvyuM haze ema lAge che. A banne maMdiramAM pratimAo suMdara che. ahIMnA bhayarAmAM paNa suMdara jinapratimAo che. A sivAya trIjuM eka maMdira che, pahelAM te jainamaMdira haze. kailokyadIpaka maMdira baMdhAvanAra dAnavIra dharmAtmA dhannAzAhanI be mUrtio prabhunAM darzana-jApa karatI vidyamAna che. temaja AvuM addabhUta apUrva maMdira bAMdhanAra kuzala zilpadevanI mUrti che ane dhannAzAhanA vaDIla badhu ratnAzAhanI paNa mUrti che. Aje daravarSe phAgaNa vadi 10 me moTo meLo bharAya che. ratnAzAhanA vaMzajo vajA caDAve che. bahAragAmathI jeno paNa sArI saMkhyAmAM Ave che. ajeno paNa Ave che. cokIne prabaMdha paNa sAre rahe che. A sivAya Aso suda 13 ne paNa meLo bharAya che, paNa te sAmAnya meLo hoya che. amane ahIM sthAvara tIrtha sAthe ja jaMgama tIrthanAM paNa darzana thayA. suprasiddha vaktA ane lekhaka muni mahArAja zrI vidyAvijayajI mahArAja tathA nyAyatIrtha vidvAna lekhaka muni mahArAja zrI himAMzuvijayajI mahArAja Adi amArI pahelAM ja ahIM padhAryA hatA. badhA premathI maLyA. bIje divase pU. pA. AcArya mahArAja zrI vijayalabdhisUrijI mahArAja sAheba Adi sAdhu mahAtmAonA darzana thayA. badhA kaI paNa jAtanA bhedabhAva sivAya premathI maLyA. badhAnI AMkhomAM amI hatuM, virodhanuM nAmanizAna na hatuM. A prema ane A harSathI ame badhA ekatra thaI zAsanasevA karavA kaTibaddha thaie to jaina zAsanane uddhAra azakya nathI. badhAye bhayarAmAM sAthe ja hatA. zilAlekhe vAMcavA. jinapratimAjInI saMkhyA gaNavI, kaI navIna vastu sUcavavI A badhuM abhinna bhAve badhAe karyuM. A sthAvara tIrtha sAthe jaMgama tIrthane suMdara saMgama joI zrAvake paNa pramAdita thayA. A rANakapurajInuM maMdira bAMdhavAmAM dhannAzAhe lagabhaga paMdara karoDa rUpiyA kharcA haze ema pAzcAtya vidvAna kahe che. 62 varSa sudhI avirata parizrama karI e dharmAtmAe A maMdira baMdhAvyuM. tyArapachI temanA bhAI ratnAzAhe paNa sAta ATha varSa kAma calAvyuM. aMte kAma adhUruM ja rahyuM. adbhuta maMdiranI racanA viSayamAM nIcenI paMkitao ApI, rANakapuranI yAtrA samApta karuM chuM. " zetrujAe sirigiranAre, rANigapura zrIdharaNavihAre, vaMdhyAcala adhikuM phala lIjai, saphala janma zrI caumukha kI jaI; devachaMda tihAM avadhArI zAsata jiNavara jANe yArI, viharamANa bII avatArI, cakavIsa jiNavara murati sArI, For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI rANakapura tIrthano ItihAsa tihi jibiMba bAvanuM nihAla, sayalajiNa bahArU jINaluM phiratI biMba navi jANuM upAra, tIrathanaMdisara avatAra, vividha rUpa putalIya apAra, keraNIe arabuda avatAra; toraNathaMbha pAra navi jANuM eka jIbha kima kahiyavakhANu" vidvAna kavi zrImAna samayasuMdarajI paNa rANakapuranuM suMdara varNana Ape che. cauvIza maMDapa cihuM dize re lAla, caumukha pratimAM cAra mana mohyuM re tribhuvanadIpaka deharU re lADa samovaDa nahi saMsAra mAtra zrI ne 2 | deharI rAzI dIpatI re lA. mAMDayo aSTApadamera che ma0 che bhale juhAryA bhoMyarAM re lA. sutAM UDI sara ma zrI 3 deza jANItuM deharUM re lA. moTo deza mevADa ma" | lAkha navANuM lagAvIyA re la0 dhana dhannI pioravADa ma0 zrI 4 ( samayasuMdaracha 81676 ) saMvata bAra bahotara varSe saMdhavI dhanno jeha, rANakapurajInA deharA karAvIyA kroDa navANuM dhana kharyA ho kaMtha jina, AmAM saMvatamAM bhUla thaI lAge che. tyA te lahIyAne doSa hoya. rANakapurajInA maMdira mATe navANuM kare. dhana kharcAyAnuM A stavanamAM jaNAvyuM che dhana game teTaluM kharcAyuM heya, emAM bhale matabheda hoya; paNa A maMdira adabhuta anupama ane hiMdanuM sarvazreSTha mandira che emAM bemata nathI ja. zrI trIzvara sApu vamAMs. * "vindhyAcalaM tuMgatayA vayasya, bhAvaM bhajantaM pravibhAvya vidmaH girIzazailaM militu sametaM, sa prekSatAsmindharaNasya caityam // " bhAvArtha-kavi ema kahe che ke A maMdira ATaluM badhuM UMcuM che tenuM kAraNa huM ema mAnuM chuM ke UMcAIvaDe viMdhyAcala sAthe maitrIbhAvane dhAraNa karanAra e kailAsa parvata ja jANe ahIM tene maLavA Avyo hoya tema lAge che. arthAta A bhavya mandira kailAsa jeTaluM UMcuM che. evA UMcA dharaNuvihAra caityane sUrijI (jagadagurU zrI hIravija. yasurendrajIe ) joyuM. AmAM kAvyakAre suMdara kAvyacamatkRti darzAvavA sAthe upamA ane alaMkArane suMdara saga karI vastunuM nidarzana karAvyuM che. AvuM adabhuta jinamaMdira jeI ka bhavyAtmA pramudita-AphalAdita na thAya ? anyAnya jainatIrthonI yAtrA karanAra mahAnubhAvoe ahIMnI paNa yAtrA avazya karavA jevI che. hamaNAM A bhavya maMdiranA jIrNodhdhAranuM kArya ANaMdajI kalyANajInI peDhIe zarU karyuM che. mumukSu bhavya A tarapha lakSya ApI chUTe hAthe dAna ApavAnuM na cUke. A mahAmandiranA jIrNodhdhAra pAchaLa hajAra nahiM lAkhono kharca thAya tema che. eka saMsthA karatAM samasta saMgha lakSya pUrvaka pitAne dAnapravAha A tarapha vahAve te jIrNodhdhAra kArya sucArU rIte thaI zake, (cAlu) For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ldh AtmAnI zodhamAM ^^^^^^^ parabavALA DozImA. ^^^^^^^^] samaya thatAM ja saMta sahunI vinayakAMtanI samAdhi zarU thaI. eka zrImaMta zeThANIne chAlAkuMDanA DozImA sAthe vAta karatAM joyAM. DozI ! pavAlAmAM ThaMDu pANI Apa te. A bA, jarA bese, le A pavAluM. zeThANI-zuM kaparA caDhAva ! hIMgaLAjane haDe te kharekhara hADa khAkharA kare tevo ja che ane A mAnaDIA te huM hAMphatAM hAMphatAM caDhI chuM ! oLIvALA paNa AvA sakhata caDhAva AgaLa ja utArI mele che ne! juone hajI paNa hAMpha samAtI nathI. jANe sAva gAtra DhIlA banI gayA ! Ama vAta karatAM zeThANIe keDethI senAnuM kuMcIyALuM kaDADI bAju para melyuM, ane pitAnI vItaka kathA AgaLa calAvI. DezI, tamArA lokothI A ze caDhAya che ! AvA kaThINa caDhAvane hela banAvavA kaMI upAya na thAya ! tame leke to mAthe bhAra laI caDhe che ! zeThANI bA, tame Aje ATalA badhA kAM akaLAI gayA ? huM tamane bALapaNathI oLakhuM chuM ! ujama zeThANI dAdAne bheTavA daravarSe AvatAM. mane yAda che ke maratAM pUrve cAra pAMca varSathI e DelImAM besavA lAgyA hatAM; bAkI AkhI jiMdagI caDhIne yAtrA karatAM. tame emanA nAnA dIkarAnA vahu ! heje tamArA prati emane bhAva vadhAre tethI ghaNI vAra jAtrAmAM tame joDe hoya te kALe tame paNa dabaDa dabaDa caDhI jatAM. eka be vAra to ahIM besADIne kaheluM ke je ne jAsusa, DuMgara caDhatAM Ama doDavuM nahIM, ethI zvAsa caDhe. dhIme dhIme Daga bharavA. je kaMI kaThaNuza che te A chAlAkuMDa sudhI ja pachI te ramatA ramatA dAdAnA darabAramAM pahoMcI javAya. caDhIne jAtrA karavAmAM ghaNuM punya che. jAsusa bA, te samayane Aje kaMI jhAjhA varSo nathI thayAM, chatAM tame Aje Ama hatAza kema thaI gayA ? e tamAruM baLa kAM vahI gayuM ! I te DuMgara caDhAva, emAM hIMgaLAja mAnI kaparAza eTale lAge te kharIja. pANI pIze ne thAka utarI jaze. vaLI tAjA thaI jaze. Ama vAta cAlatI hatI. evAmAM DozI pANI lAvanI buma For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnI zodhamAM 191 paDatAM DozI pANI pAvA gayA, ane DelIvALAnI hAkala thatAM jAsusa zeThANI paNa saphALA uThI, DelImAM jaI beThA. tarata ja DenI AgaLa vadhI. senAnuM kuMcIyALuM paDI rahyuM ! DozI pANI pAI pAchA AvyA. emaNe joyuM ke tarataja laIne ThekANe mUkyuM. nAnI gaMgIne jAsusa zeThANuM pAchaLa doDAvI paNa DolImAM beThelA zeThANI te kyAM pahoMcI gayA hatAM ! eTale gaMgI pAchI AvI. rAmapoLa vaTAvatAM ja zeThANane kuMcIyALuM sAMbhaLyuM, chatAM e kayAM paDI gayuM e yAda na ja AvyuM. basa tyArathI ja hRdayamaMthana AraMbhAyuM. bAreka telA senuM eTale heje traNaso rUpI Ano savAla ! puMjAzAnI milakata ne kamANInA hisAbamAM eTalI rakama to sAgaramAM bindu jevI gaNAya. vIsamI sadInI zeThANIo ThaThArA ne ADaMbaramAM ghaNuMye kharacI nAkhe ! phezana ne zaNagAranA nAme chUTA hAtha mUke ! sonA karatAM ghaDAmaNa madhuM e ukti anusAra kapaDA karatAM zilAInA vadhu dAma Ape ! paNa jyAM dAnane prasaMga ke gariba-gurabAno prazna uThe tyAM mAMDa pAine sthAne paise nAMkhe ! ane emAM paNa jANe mahAna upakAra karI nAMkhe na hoya e dekhAva kare ! tenAthI Ama kuMcIyALuMjatuM karAya ? | darzana karyA, deva juhA, pUjA ne caityavaMdana paNa karyA chatAM mana te pelA jhuDAmAM ja. e veLA eTalI paNa dhIraja na rahI ke nasIbamAMthI nahIM utaryo hoya te e kyAM javAnuM che ? halAka zeThanI vAta paNa yAda AvI ke kAM te e para vizvAsa na beThe. satyanI kamAInI vastu ghera beThA pAchI Ave che e zraddhA te kayAMthI saMtApe ? senAnA guDAe AjanI yAtrAne amUlya prasaMga cUMthI nAMkhyo. jAsusa zeThANI te doDatA pAchA pharyA. DelIvALAne pAchaLa AvavAnI AjJA karI dareka jagAe jotAM pagapALA utaravA lAgyA. utaratAM utaratAM chAlAkuMDa sudhI AvI gyAM, tyAM to gaMgIe vadhAmaNuM dIdhI. zeThANa bA, tamAruM kuMcIyALuM ahIM rahI gayuM che. A sAMbhaLatAM ja zeThANanA jIvamAM jIva AvyuM. have ja kaMI TADhaka vaLI. jANe bahu parizrama lAgyo hoya ema "hAza" karatAM visAmA para besI paDyA. DozI to sau koIne paNa pAtAM ne dAdAnA nAme pAI-paisAnI zIkha mAMgatAM ! e dhIraja ane e salukAIthI dainika kriyA karyA jatAM yAtrALuonI bhIDa ochI thatAM ja DozI jAsusa zeThANa pAse AvyA ane pUchavA lAgyA ke For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - 192 zrI AtmAnaMda prakAza. bA, ATale thAka utaratAM na lAgavo joIe, vaLI tame te keLImAM caDayA che eTale utaratAM paNa oLI haze ja ne! DozI, evuM te kaMIja mahenatanuM kAma meM karyuM nathI. A kucIyALAe mAro jIva UMco karI nAkhyo. enI ciMtAe pUjAmAM mana na rahyuM. A doDAdeDa karAvI. A chokarIe kahyuM ke kuMcIyALuM chetyAre ja jIva heThe beThe che. oya mA, jene mAthe AdIzvara dAde beThe che ene du:kha ke ciMtA zAnI hoya ! vaLI tamArA jevA dhanikane enI zI visAta? bA, eTaluM samajI rAkho ke keI visAmA para kaMI paNa kiMmatI cIja rahI gaI hoya te e javAnI nahIM. kadAca dhaNI na maLe te sAMje kArakhAne jAya. bhale ame pAI paise mAMgIne laIe bAkI parAI cIjamAM jarA paNa hAtha na nAMkhIe. amArA haIDAmAM e vAta ketarAyelI ja che ke DuMgara para beThela AdIzvara dAde sI kaMI joI rahyo che. enI AMkhamAM dhuLa nAkhavA janAranuM kadIpaNuM bhaluM na thAya. Aje eMsI ne be upara thayA chatAM, ane game te kaparA varSe AvyA chatAM, enA vizvAse beThelA ane dALa-roTale te maLI ja rahyAM che. vaLI vahevAranA kAme enI kRpAe nIkaLI gayAM che. mArA vistAramAM be chokarAMne be chokarIo che. e badhAne paraNAvyA ane Aje lIlIvADI che. A nAnI gaMgI paNa keInI paDI vastu levAnI lAlaca na kare. roja te amArA nasibamAM dAdAnA darabAramAM javAnuM kayAMthI hoya ? paNa varasamAM be-traNa vAra jaIe ane e dAdAnA caraNamAM laLI laLI namIe enA mIThA AzIrvAda meLavIe. amArA de enA darzanathI dUra thaI jAya; ane kRpAdraSTie amArUM gADu nabhe. bhalene e parvatanA mAthe beThe paNa amArA aMtaramAM enuM sthAna anokhuM che. budrA mA, A zuM sAcuM che ! jAsusa zeThANI Azcarya pAmIne belyA. are ! zeThANa mA, kaI jiMdagI mATe amAre khoTA veNa vadavA ? gAdI para jaI pUche te hajAronI cIja kaI visAmA parathI gaI che kharI? tame te mArI najare ugatA kahevAo. tamArI sAsu sAthe mAre mIThe saMbaMdha. eka vAra jharInI bharelI kothaLI jemAM cALIsa senAmahora hatI te bhUlI gayelA. e to page caDhIne jAtrA karatAM. bahu zAMtithI dareka kriyA karatAM. upara temaNe be aDhI kalAka thatAM te dine paNa eTale ja vakhata vi tyAre te pAchA utarelA caherA para jarA viSAda na maLe. jyAre meM kothaLI seMpI tyAre te vismaya pAmyA ! meM pUchyuM - "zeThANI bA, A For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnI zodhamAM 193 tamArI kiMmatI cIja tane sAMbharatI paNa nathI ? emAM sonAmahora che. vaLI cekhA badAma vinA kema cAlyuM?" "mAtra caityavaMdana veLA yAda AvI. pachI mana manAvI lIdhuM ke mAre e kharacavAnI te hatI ja. jarUra keI ThekANe rahI haze te pAchI Avaze ja. nahi te kaI garajInuM kAma nIkaLaze. e mATe aphasosa ke ? traNa jagatanA nAthanI hAjarImAM e jaDa padArthanuM duHkha kevuM e te tabadIranA tamAzA ! dhana Ave ne jAya, tethI mArI bhaktimAM khAmI kema lAvuM?" ATalA zabdo kahetAM tarataja emAMthI be mahAra kahADI mane ApI. dareka visAmAvALIne akeka mahora, ne bAkInI vaTAvI gariba-gurabAmAM vaheMcI dIdhI. ujama zeThANInA e dAnathI, ane udAra svabhAvathI koNa ajANyuM che? emanuM nAma ye te sI keInA mAthA name. dA paranI emanI zraddhA aDaga ane draDha. sAdAImAMthI dhanavAna banyA chatAM keI di dhanane garva na maLe, tema meTAInuM nAma nahIM. amArA jevAnA te e belI. amArI aMtaranI kahAnI sAMbhaLe ane jarUrI madada kare. ekaja salAha Ape ke - AdIzvara dAdAnA vizvAse raheze te sArUM thaze. pramANikatA kadI paNa visaraze nahIM. dAdAnI najare gariba ne dhanika so sarakhA che. zuddha dAnata vALA so para enI mahera varase che. - sAsujIno A pratApa sAMbhaLI jAsusa zeThANa te daga thaI gayA. atyAra sudhI manamAM je moTAIne bAhu saMghareluM te ogaLavA mAMDe. bhale ADaMbara bhArI lekhAya, delata vadhI gaNAya! chatAM e zraddhA, e udAratA, e dilAvarapaNuM kyAM? - dhana maLavAthI kaMI guNe AvI jatAM nathI. e sArU to abhyAsa ne jJAnaprAptinI jarUra rahe. ene AcaraNamAM utAravA prayAsa sevavA paDe che. DozImAnA hAthamAM rUpIo mUkI, DoLImAM besI, jAsusa zeThANa DuMgara utaravA lAgyA. sAsu jevA kema thavAya ? e vicAra manamAM ramI rahyo. ThaThA pANuM pItA jAva. pai paise nAkhatA jAva, eka tarapha darabAranI ghaMTakA saMbhaLAI. bIjI tarapha "AdIzvara alabelo che,' e nAda saMbhaLAya ane drazya pUruM thayuM. saMtane prazna eTalo ja hato keAdIzvara dAdAne sAcI rIte keNa oLakhe che ? cekasI. For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lslyslnql SI4nI lIlI null" rAjayama zrImad rAjacaMdra bhAga - khaMDa 1 thI khaMDa 7 sudhI. prakAzaka manasukhalAla ravajIbhAI mahetA taraphathI amone bheTa maLela che. khaMDa 1 thI 7 sudhImAM hiMtavacano khaMDa pahele, ane AdhyAtmika tatvajJAna khaMDa bIjAmAM ApavAmAM Avela che. A baMne bhAganuM avalokana karatAM zrI rAyacaMdabhAIne bALavayathI saMsAra para udAsIna bhAva thayela hoI AtmAne paNa amuka aMze eALakhyo hoya tema jaNAya che. dhArmika jJAna meLavelA ane dhArmika jJAna ApanArA bhaNAvanArA gRhasthAne vartamAnamAM jyAre joIe chIe tyAre temanA vyavahAra-vyApAramAM pramANikapaNuM, satyatA barAbara jaNAtAM nathI ane mAtra vANIvilAsa ane ADaMbara ane mAtra kIrtinI ja abhilASA prasaMgopAta joIe chIe. tyAre zrI rAyacaMdabhAInA paricayamAM AvelA gRhastha pramANikapaNe jaNAve che ke teonuM jJAna pacana thayeluM ane vicAra AvyAtmika ane vyavahAra-vyApAramAM paNa prazaMsApAtra pramANikapaNuM, vagere hatA. A baMne graMtho vAMcatA tema hovA saMbhava che. ekaMdara A graMthamAM temaNe ApelA hitavacane ane lekhono saMgraha vAMcatA teonAmAM AdhyAtmika tattvajJAna hatuM tema jaNAya che. teozrI pratimAne paNa mAnanArA ane jarUrIyAta che tema teo khaMDa 1 lAnA pA. 774 mAM " pratimAsiddhi ?' nAmanA lekhamAM jaNAve che ane pA. 307 chellA peregrAphamAM jinapratimA ane tenA pUjana zAstrokta, pramANokta ane anubhakta anubhavamAM levA yogya che, ema bhAra daIne jaNAve che vagere kAraNothI A baMne graMthomAM Avela hitavacana ane lekhone saMgraha, guNasthAnasvarUpa, vartamAnakALa jaina darzananuM svarUpa vagere mATe batAvelA pitAnA vicAro khAsa jANavA ane manana karavA jevA che. amo baMne bhAge vAMcavA sUcavIe chIe. maLavAnuM sthaLa hemacaMda TokarazI mahetA. baMne bhAganI kiMmata aDhI rUpIyA-jhaverI bajAra muMbaI khArA kuvA sAmethI maLaze. digaMbara jaina vivAhAMka-ci sahita saMpAdaka mUlacaMda kisanadAsa kApaDIyA surata ( varSa 30 aMka 1-2) daravarSe judA judA viSayenA khAsa aMke saMpAdaka mahAzaya taraphathI prakaTa karavAmAM Ave che. A aMkamAM judA judA lekhake taraphathI vivAha (lagna) saMbaMdhI aneka hakIkato ane vidvAnonA vicArothI saMkalita che. keTalAka lekhe samayane anusaratA vAMcavA yogya che. saMpAdakane A prayatna AvakAra dAyaka che - zrI jaina vidyArthI maMdira-amadAvAda-saM. 1989-92 sane 1932 thI 36 cAra varSano hisAba ane kAryavAhIne riporTa maLe che. paMDitajI bhagavAnadAsa harakhacaMda For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir TUMORTIKOIMAN CATHROXIUMINO UNIKOLAUDOTIURK ke vartamAna samAcAra S te kommuna RIKOSTUMO MATIKAIUTO ENTRIK STAND UPRANKRUPNIK TATUD zrI motIzAha zeThanI Tukano zatAbdi mahotsava. so varSa upara saM. 1893 nA mAha vadi 2 nA roja uparokta TuMka zrI siddhAcaLajI tIrtha upara caNAtAM pratiSThA mahotsava a pUrva rIte thayo hato. zeTha zrI motIzAhe lAkho rUpIyA khacI niSNAta zidrapIo pAse TuMka baMdhAvI pratimAo taiyAra karAvI hatI, ke je atyAre ukta tIrthamAM sthApatya kaLAnA namUnArUpe A Tuka jaNAya che hAla tene so varSa pUrA thatAM hovAthI vartamAna TrasTIo zeTha bAlubhAI, zeTha jhaveracaMda kalyANacaMda, jhaverI mAnalAla ha macada, jhaverI nemacaMda abheda tathA zeTha mANedacaMda premacaMde tenA zatAbdi mahAsava u jagyA che. te TIma DaLanA sekreTarI zrIyuta dhanajIbhAI je. zAhane hAtha tenI vyavasthA hatI jethI vyavasthita rIte te mahAsave saMpUrNa thayela che, ATha divasa sudhI TrakamAM ane pAMca divasa sudhI nIce dharmazALAmAM vividha pUjAe bhaNAvavAmAM AvI hatI, tuka upara dararoja AMgI lAITa thatI hatI. mAha vadi 1 no rAja pAlItANAnA nAmadAra viAna sAhebanA pramukhapaNA * ce mITIMga maLI hatI. adhikArIe zaheranI prajA, yAtrALu o ane bahAra gAmanA AmaMtrita gRhasthAnI hAjarI hatI. sekreTarIe AmaMtraNa patrikA ane tArI vAMcI batAvyA hatA pachI TrasTI zrI mohanalAla bhAI hemacaMde kayA saMyogamAM TuMka bAMdhavA vicAra thayo che ane saMkSipta mAtIzAha zeThanuM 4 pAyela jIvana vRtAMta vAMcI saMbhaLAyuM hatuM. pachI zeTha kuMvarajI ANaMdajIe motIzA zeThanA guNe ane kevI udAratAthI A TuMka thaI hatI te jaNAvyuM hatuM. pachI gAMdhI valabhadAsa tribhuvanadAse motIzAha zeTha prAta smaraNIya purUSa thaI gayA hatA, udAra hatA ane sukRtanI lInA phaLarUpe AvI su dara Tu ka ane pratiSThA karI tenuM varNana karyuM hatuM. pachI jainAnA sthApatyakalA, ucca ziH pakaLAnA devAlayonA nAma sAthe A TuMka paNa ucca sthApatya kaLAno namuno che te ja gAyuM hatuM. pachI nAmadAra pramukhasAhebanA vivecana pachI u{ kAra mAnavApu, pulahAra apAtAM meLAvaDo visajana thayeA hatA. mAha vadi 2 nA roja ne ? kArazInuM jamaNa ane mahA vadi 3 nA roja TuMkamAM zrI aSTottarI stotra bhakti ane bhAvanApUka bhaNAtAM mahAkAva pUrNa thayA hatA. je | vidvAna purU'nA hAtha nIce atyAre cALIza vidyArthI e AchI lavAjame zikSaNano la bha le che dhAmika zikSa gu ane 01Iyoma jevA Avazyaka rikSaNo paNa sAthe apAya che. pratiSThita jaina baMdhu enI kamITIdArA ane Arthika sahAya vaDe calAvavAmAM Ave che. A saMsthA vArSika madadatho paNa calAvavAmAM Ave che chatAM tene sthAyI karavA mATe dareka jaina ba dhuM e vizeSamAM amadAvAdanA zrImata jaina baMdhuo Arthika sahAya ApI bha nI ciMtA mAMthI mukta kare tema IcchIe chIe. kisAna vA che bhaviSyanI unnati icchIe chIe. zrImAna sighI jaina graMthamALAnA-- | 5 zrI prabaMdha cita maNi. 2 lAIpha opha zrI hemacaMdrA ya purAtana pra dha saMgraha 4 vividha vItha ka95 ane 1 prabaMdhakAza pAMca graMthA bheTa maLyA che te !! sitAra thI sa pAsenA have pachI, For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B 431. navA prakaTa thayelA gujarAtI graMthA. 1 zrI sAmAyika sUtra, mULa bhAvArtha vizeSArtha sahita, rUA. 8-2-6 2 zrI devasirAI pratikramaNa ? ? rUA. 6-10-0 3 zrI paMcapratikramaNa sUtra gujarAtI tathA zAstro ane akSarovALI buka. ( zrI jana ejyukezanaeDe jaina pAThazALAe mATe maMjura karela ) rUA. 1-4-0 rUA. 1-12-0. 4 zrI zatruMjaya tIrthano paMdarame uddhAra ane samarasiMha, rUA. 0-ra-0 5 zrI zatruMjaya tIrtha vartamAna uddhAra ane karmAzAha. rA 0-4-0 6 zrI tIrthakara caritra. ( bhASAMtara ) rUA. 0-1 -0 7 zrI vIza sthAnaka pada pUjA ( artha, vidhi-vidhAna yaMtra, maMDaLa vagere sahita ). rUA. 0-1ra-0 prakAzana khAtu. prAcIna sAhityanA chapAyelA graMthA. (mULa, ) 1 zrI vasudevahiM Di prathama bhAga-prathama aMza. rUA. 7-8-0 2 zrI vasudevahiM Di prathama bhAga-dvitIya aMza. rUA 3-8-0 3 zrI bahutakalpasUtra prathama bhAga. rUA. 4-0-0 4 zrI baha995sUtra bIjo bhAga. rUA. 6-00 5 zrI devendrasUricita TIkA cAra karma graMtha (zuddha) rUA 2-0-0 6 zrI gurUtattva vinizcaya. rUA. 3-0-0 7 zrI jaina meghadUtam rUA. 2-0-0 chapAtAM graMthe. 1 zrI vasudevahiDi trIjo bhAga. 3 pAMcamo chaThTho karmacatha. 2 zrI guNacaMdrasUrikRta zrI mahAvIra caritra, bhASAMtara 4 zrI brahataka95 trIjo bhAga adhI kiMmate. zrI AtmAnaMda janma zatAbdinA zubha prasaMge saM. 1992 nA caitra zudI 1 thI bAra mAsa mATe zrI AtmArAmajI mahArAjakRta nIcenA pustako adhI kiMmate ApavAmAM Avaze ( sIlIkamAM haze tyAM sudhI ). e mULa kiMmata. adhI kiMmata. tatvanirNayaprAsAda. 10-0-0 5-0-0 jainadharmaviSayaka praznottara. 0-8-0 0-4-0 Atmavallabha stavanAvanI. - 0-6-0 0-3-0 zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara, AnaMda prinTiMga presamAM zeTha devacaMda dAsajIe chAyuM.bhAvanagara. For Private And Personal Use Only