________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી રાણકપુર તીર્થનો ઈતિહાસ તિહિ જિબિંબ બાવનું નિહાલ, સયલજિણ બહારૂ જીણલું ફિરતી બિંબ નવિ જાણું ઉપાર, તીરથનંદિસર અવતાર, વિવિધ રૂપ પુતલીય અપાર, કેરણીએ અરબુદ અવતાર;
તોરણથંભ પાર નવિ જાણું એક જીભ કિમ કહિયવખાણુ” વિદ્વાન કવિ શ્રીમાન સમયસુંદરજી પણ રાણકપુરનું સુંદર વર્ણન આપે છે.
ચઉવીશ મંડપ ચિહું દિશે રે લાલ, ચઉમુખ પ્રતિમાં ચાર મન મોહ્યું રે ત્રિભુવનદીપક દેહરૂ રે લાડ સમોવડ નહિ સંસાર માત્ર શ્રી ને ૨ | દેહરી રાશી દીપતી રે લા. માંડયો અષ્ટાપદમેર છે મ૦ છે ભલે જુહાર્યા ભોંયરાં રે લા. સુતાં ઊડી સર મ શ્રી ૩ દેશ જાણીતું દેહરૂં રે લા. મોટો દેશ મેવાડ મ” | લાખ નવાણું લગાવીયા રે લ૦ ધન ધન્ની પિોરવાડ મ૦ શ્રી ૪
( સમયસુંદરછ ૮૧૬૭૬ ) સંવત બાર બહોતર વર્ષે સંધવી ધન્નો જેહ, રાણકપુરજીના દેહરા કરાવીયા ક્રોડ નવાણું ધન ખર્યા હો કંથ જિન,
આમાં સંવતમાં ભૂલ થઈ લાગે છે. ત્યા તે લહીયાને દોષ હોય. રાણકપુરજીના મંદિર માટે નવાણું કરે. ધન ખર્ચાયાનું આ સ્તવનમાં જણાવ્યું છે ધન ગમે તેટલું ખર્ચાયું હેય, એમાં ભલે મતભેદ હોય; પણ આ મંદિર અદભુત અનુપમ અને હિંદનું સર્વશ્રેષ્ઠ મન્દિર છે એમાં બેમત નથી જ.
શ્રી ત્રીશ્વર સાપુ વમાંs. * "विन्ध्याचलं तुंगतया वयस्य, भावं भजन्तं प्रविभाव्य विद्मः
गिरीशशैलं मिलितु समेतं, स प्रेक्षतास्मिन्धरणस्य चैत्यम् ॥"
ભાવાર્થ-કવિ એમ કહે છે કે આ મંદિર આટલું બધું ઊંચું છે તેનું કારણ હું એમ માનું છું કે ઊંચાઈવડે વિંધ્યાચલ સાથે મૈત્રીભાવને ધારણ કરનાર એ કૈલાસ પર્વત જ જાણે અહીં તેને મળવા આવ્યો હોય તેમ લાગે છે. અર્થાત આ ભવ્ય મન્દિર કૈલાસ જેટલું ઊંચું છે. એવા ઊંચા ધરણુવિહાર ચૈત્યને સૂરિજી (જગદગુરૂ શ્રી હીરવિજ. યસુરેન્દ્રજીએ ) જોયું.
આમાં કાવ્યકારે સુંદર કાવ્યચમત્કૃતિ દર્શાવવા સાથે ઉપમા અને અલંકારને સુંદર સગ કરી વસ્તુનું નિદર્શન કરાવ્યું છે.
આવું અદભુત જિનમંદિર જેઈ ક ભવ્યાત્મા પ્રમુદિત–આફલાદિત ન થાય ? અન્યાન્ય જૈનતીર્થોની યાત્રા કરનાર મહાનુભાવોએ અહીંની પણ યાત્રા અવશ્ય કરવા જેવી છે.
હમણાં આ ભવ્ય મંદિરના જીર્ણોધ્ધારનું કાર્ય આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીએ શરૂ કર્યું છે. મુમુક્ષુ ભવ્ય આ તરફ લક્ષ્ય આપી છૂટે હાથે દાન આપવાનું ન ચૂકે. આ મહામન્દિરના જીર્ણોધ્ધાર પાછળ હજાર નહિં લાખોનો ખર્ચ થાય તેમ છે. એક સંસ્થા કરતાં સમસ્ત સંઘ લક્ષ્ય પૂર્વક પિતાને દાનપ્રવાહ આ તરફ વહાવે તે જીર્ણોધ્ધાર કાર્ય સુચારૂ રીતે થઈ શકે,
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only