Book Title: Agam 11 Ang 11 Vipak Sutra Shwetambar
Author(s): Purnachandrasagar
Publisher: Jainanand Pustakaly
Catalog link: https://jainqq.org/explore/021013/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir ।। कोबातीर्थमंडन श्री महावीरस्वामिने नमः ।। ।। अनंतलब्धिनिधान श्री गौतमस्वामिने नमः ।। ।। योगनिष्ठ आचार्य श्रीमद् बुद्धिसागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।। ।। गणधर भगवंत श्री सुधर्मास्वामिने नमः ।। ॥चारित्रचूडामणि आचार्य श्रीमद् कैलाससागरसूरीश्वरेभ्यो नमः ।। आचार्य श्री कैलाससागरसूरिज्ञानमंदिर पुनितप्रेरणा व आशीर्वाद राष्ट्रसंत श्रुतोद्धारक आचार्यदेव श्रीमत् पद्मसागरसूरीश्वरजी म. सा. जैन मुद्रित ग्रंथ स्केनिंग प्रकल्प ग्रंथांक:१ आराधना वीर जैन श्री महावी कोबा. अमृतं अमृत तु विद्या तु श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र शहर शाखा आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर-श्री महावीर जैन आराधना केन्द्र आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर कोबा, गांधीनगर-३८२००७ (गुजरात) (079) 23276252, 23276204 फेक्स : 23276249 Websiet : www.kobatirth.org Email : Kendra@kobatirth.org आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर शहर शाखा आचार्यश्री कैलाससागरसूरि ज्ञानमंदिर त्रण बंगला, टोलकनगर परिवार डाइनिंग हॉल की गली में पालडी, अहमदाबाद - ३८०००७ (079)26582355 For Private And Personal Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobairth.org Acharya Shri Kallashsagarsuri Gyanmar 14042 [l জ্বীবিকা ॥ For Private And Personal Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir સંશોધન કરી તો ૪૫ અDI એ એકલા હ. એવા ગામો પૂ. આચાર્ય દેહ થી નિંદરાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા.ની ચરણે શત શત્ વંદf... For Private And Personal Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org देवसूरतपागच्छ समाचारीसंरक्षक - सुविहितसिध्धांतपालक बहुश्रुतोपासक - गीतार्थ - चारित्रचूडामणि- आगमोध्धारक पूज्यपादआचार्यदेवेश श्री आनंदसागर सूरीश्वरजीमहाराजा संशोधित - संपादित ४५ आगमेषु ॥ श्रीविपाकदशाङ्गम् ॥ • आलेखन कार्य - प्रेरक वाहकः प्रवचन प्रभावक पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागरसूरिजी म.सा. शिष्यरत्न पू. गणिवर्य श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म.सा. • आलेखन कार्य वाहक संस्था • पूज्यपाद सागरजी महाराजा संस्थापित जैनानंद पुस्तकालय - सुरत Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatith.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir आलेखन कार्य किंचित् संस्मरणाणि * आलेखन कार्ये आशीवृष्टिकारका : पू. गच्छा. आ. श्री सूर्योदयसागर सूरीश्वरजी म.सा. पू. आ. श्री. नरेन्द्रसागर सूरीश्वरजी म.सा. पू. आ. श्री अशोकसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. पू. आ. श्री हेमचन्द्रसागर सूरिजी म.सा. आलेखन कार्य के चित् मार्गदर्शका : पू. आ. श्री दोलतसागर सूरिजी म.सा. पू. पं. श्री हर्षसागरजी म.सा. पू. गणीश्री सागरचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री नयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. गणी श्री अक्षयचन्द्रसागरजी म.सा. पू. मुनि श्री लब्धिचन्द्रसागरजी म.सा. माहिती दर्शक पत्र - आलेखन कार्ये सहयोग प्रदाता : मुनिश्री आगमचन्द्रसागरजी म.सा. श्राद्धगुणसंपन्न श्री नरेन्द्रभाई मुक्तिलाल महेता (सूईगामवाला - प्रथम संस्करण - सं. २०६१, का. सु.५. - कृति - २५० .कोऽधिकारी..?- श्रत भाण्डागारं श्रमण प्रधान चतुर्विध संघाश्च - संग्राहकालय - जैनानंद पुस्तकालय, गोपीपुरा, सुरता - व्यवस्थापका : श्री उषाकांतभाई झवेरी- श्री नरेशभाई मद्रासी-श्री श्रेयस के. मर्चन्ट - आवास : निशा-११ले माले ,गोपीपुरा, काजीर्नु मेदान, तीनबत्ती, सुरत. दूरभाष - २५९८३२६(०२६१) - मुद्रण कार्यवाहक श्री सुरेश डी. शाह (हेष्मा)-सुरतो संपादक श्री For Private And Personal Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kahatirth.org "પ્રા-થનો ॥ જત્થ અમ્હારિઞા પાળી વૈષમા રોષ રુષિયા, હૈં।; ગાહા હં શૂન્તા...! ન હૂઁન્તો ખરૂ નિયમો ૫ Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir દુષ્મકાળે જિનાગમ-જિન પ્રતિમા ભવિયણ ૐ આધારા...!! ભવાટવીમાં ભ્રમિત પ્રાણીને ભીમ મહાટવીમાંથી બહાર લાવનાર મિથ્યાત્ત્વરૂપ અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ ગતિ કરાવનાર શ્રુતજ્ઞાનની મહત્તા અદ્વિતીય કક્ષાની છે. શ્રુતજ્ઞાનનો મહીમા પરમ મનનીય અને માનનીય હોવાના કારણે પ્રભુ શાસનમાં પરમ આધાર ભૂત કરણ તરીકે ગણના કરી છે. આગમએ વીર પ્રભુની વાણી સ્વરૂપ છે. આગમોની રચના કાળ :- પ્રભુ મહાવીર સ્વામીના શાસનની અપેક્ષાએ વીર નિર્વાણ સંવત પૂર્વે ૨૯, વિક્રમ સંવત પૂર્વે ૪૯૯ વર્ષે વૈશાખ સુદ એકાદશી દિને તારક તીર્થંકર પ્રભુ મહાવીર દેવની ત્રિપદીને પામી આદ્ય ગણધર અનંતલબ્ધિ નિધાન શ્રી ઈન્દ્રભૂતિ (ગૌતમસ્વામીજી) આદિ એકાદશ ગણધરોએ આગમોની રચના કરી તેજ ક્ષણે પ્રભુએ તેની યથાર્થતા-ગણાનુજ્ઞા-શાસનાનુશા આદિના વાસક્ષેપથી જાહેર કરી. ગણધર ભગવંતના શિષ્યો-મુનિઓએ યથાયોગ્યતાનુંસાર શિષ્ય-પ્રશિષ્યાદિ પરિવારને વિનયપૂર્વક શાસ્ર નિર્દિષ્ટ વિધિ-મર્યાદા પૂર્વક ગુરૂ પાસેથી મુખપાઠ રીતે દ્વાદશાંગીનો અભ્યાસ કરતા હતાં, લખીને કે લખેલ પુસ્તકો દ્વારા ભણવા અંગે તત્કાળે પરંપરા ન હતી. પ્રથમ વાચના :- વીર પ્રભુના નિર્વાણબાદ તેમની પટ્ટ પરંપરામાં પાંચમા કેવલી તરીકે પ્રસિધ્ધ શ્રી ભદ્રબાહુ સ્વામીજીના સમયમાં વિષમકાલના બલના પ્રભાવે ભયંકર બાર વર્ષીય દુકાલ પડ્યો સાધુઓ અનુકૂળતા મુજબ વેર વિખેર થયાં, સાથો સાથ વીર નિ. સં. ૧૫૫ લગભગમાં નંદવંશના સામ્રાજ્યનો પલટો થયો, દેશમાં ભયંકર આંધી વ્યાપી, જૈન શ્રમણોના વિહારના કેન્દ્રરૂપ મગધદેશની સંપાત્ર શ્રી "પ્રાર્જ-થની १ For Private And Personal Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobairth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir રાજધાની પટણા અને પંજાબ વચ્ચેના પ્રદેશો ભીષણ પરિસ્થિતિમાં મૂકાયા, શ્રમણ સમુદાયના વિખરાઈ જવાથી આગમોનું પઠન-પાઠન ખુબ ૧ થયું. જ્ઞાની પુરૂષોમાંથી કેટલાયે સ્વર્ગે પધાર્યા, મુખપાઠની પધ્ધતિ પર એક જબરદસ્ત ધક્કો લાગ્યો પરિસ્થિતિને સુધારવા વીર નિ.સં.-૧૬૦ લગભગમાં પાટલીપુત્ર નગરે (પટના-બિહાર) શ્રી સ્થૂલભદ્ર સ્વામીની અધ્યક્ષતામાં શ્રમણ સંઘ એકત્રિત થયો, ગીતાર્થોની સલાહ મુજબ દ્વાદશાંગીની સંકલના વ્યવસ્થિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પ્રાયઃ આ પ્રથમ આગમ વાચના થઈ તેનું નામ “ શ્રી દ્વાદશાંગશ્રુતસંકલન' નામે પંકાયાનો ઇતિહાસ મળે છે. ( દ્વિતીય વાચના:- તેમના પછી જિનકલ્પીના અભ્યાસક આર્ય મહાગિરીજીના ગુરૂ ભ્રાતા પૂ. આ. શ્રી આર્ય સુહસ્તિ સૂરિ પ્રતિબોધિત પ્રભુ શાસનના ચરમ ભક્ત સમ્રાટ સંપ્રતિએ ઉજ્જૈનમાં આર્ય સુહસ્તિ મ. ને વિનંતી કરી તેમના સાનિધ્યમાં વીર નિ. સં. ૨૪૫ થી ૨૮૧ના વર્ષોમાં જિનાગામની સાચવણી સુરક્ષિત રહે તેવા યથાર્થ પ્રયાસો કર્યા, પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થામાં આવેલી ખામીને દૂર કરી જેથી આ બીજી વાચનાનું નામ “ આગમ સંરક્ષણ વાંચના” દૃષ્ટિ ગોચર થાય છે. - તૃતીય વાચના:- મૌર્ય રાજવંશીઓનો સેનાપતિ પુષ્યમિત્રે રાજદ્રોહ કરી રાજા બન્યો ધર્માધ બનેલા સમ્રાટ સંપ્રતિની શાસન પ્રભાવનાને નામ શેષ કરવા તેણે જૈન શ્રમણો તથા બૌધ્ધ શ્રમણોના શિરચ્છેદ કરાવી કાળો કેર વર્તાવ્યો, સાધુઓ પ્રાણ રક્ષા કલિંગ દેશ તરફ ચાલ્યા ગયા, કલિંગાધિપતિ મહામેઘવાહન ખારવેલ મહારાજા પરમ જૈન હતાં. આ પ્રમાણે પ્રાણ બચાવવાની વ્યથામાં જિનાલયો તથા, આગમ પઠન-પાઠનની વ્યવસ્થાને જબરદસ્ત હાની થવા પામી, કલિંગ દેશના રાજા ભિખુરાય ખારવેલે તેનો પરાજય કરી ફરી જીવંત કરવા પ્રયાસ કર્યો વીરનિ. સં. ૩૦૦ થી ૩૩૦ સુધીના મધ્યાહ્ન કાલમાં મુનિ સમેલનમાં જિનકલ્પિની તુલના કરનાર પૂ.આ. મહાગિરીના શિષ્યોપ્રશિષ્યો આ. બલિસ્સહ સૂ.મ. આ. દેવાચાર્ય, આ. ધર્મસેન વિગેરે ૨૦૦ શ્રમણો, આ. સુસ્થિત સૂરિ વગેરે સ્થવિર કલ્પિ ૩૦૦ શ્રમણો, આર્યા પોઈણી વિગેરે ૩૦૦ શ્રમણીઓ, સીવંદ, ચૂર્ણક, સેલગ વગેરે ૭00 શ્રાવકો અને પૂર્ણ મિત્રાહિ ૭૦૦ શ્રાવિકા દ્વારા ત્રીજી આગમ પ્રાથનો | संपादक श्री For Private And Personal Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir વાચનામાં અગિયાર અંગો અને દશ પૂર્વોના પાઠોને વ્યવસ્થિત કરવામાં આવ્યા. ચતુર્થ વાચના:- કાલાધિન અંતિમ દશપૂર્વધર, બાલ વૈરાગી, અનુપમ સંવેગી શ્રી વજસ્વામીએ અંતિમ સમયે સ્વ પટ્ટધર શ્રીવજસેન સૂ.મ.ને ભયંકર દુકાલના ચરમ સમયની જાણમાં “લાખ સોનૈયા આપીને એક હાંડી ભાતની ચડશે તેના બીજા દિવસથી સુકાલ થશે' આ વાત જણાવી આવો ભયંકર દુકાળ વીર વિ. સં. ૨૮૦ થી ઉત્તર ભારતમાં વ્યાપ્ત થયો. જેમાં ગણો-કુલો-વાચકવંશો માત્ર નામશેષ, થઈ ગયા. આગમ વારસો ટકાવનાર મુનિપુંગવોની સંખ્યા જૂજ થઈ ગઈ કાળ-બળ ક્ષયે ધારણા શક્તિની અનુકૂળતા પ્રમાણે પણ જો આગમનું સંકલન કરવામાં નહીં આવે તો રહ્યા સાધુઓ પણ રહેલા આગમના વારસાને સાચવવા સમર્થ ન નિવડી શકે માટે ભવિષ્યના અલ્પશક્તિવાળા પણ મેઘાવી સાધુઓને રાખવામાં વિષયાનુસંધાન દ્વારા સુગમતા સાંપડે તેથી સમકાલીન અન્ય પ્રભાવક આચાર્યોની સંમત્તિ લઈ શ્રી આર્યરક્ષિત સૂરિ મ. ચાર અનુયોગની વ્યવસ્થા કરી. આગમોને ચિરંજીવ બનાવ્યા વીર નિ. સં.પ૯૨ લગભગમાં દશપુર (મંદસૌર)| (માલવા) નગરે ચોથી વાચના થઈ. પંચમ વાચના:- વીર સં.૮૩૦ થી ૮૪૦ લગભગમાં પૂ.આ. સ્કંદિલ સૂરિએ ઉત્તરાપથના મુનિઓને મથુરામાં તથા નાગેન્દ્રવંશીય |પરમ પ્રભાવક શ્રી હિમવંત ક્ષમા શ્રમણના શિષ્ય આ. શ્રી નાગાર્જુન સૂરિએ દક્ષિણાપથના મુનિઓને વલભીમાં આગમોની સંકલના કરવા એકઠા થયા કીંતુ તે સમયની દેશગત અંધાધુંધીના કારણે એક જ સાથે ભિન્ન-ભિન્ન સ્થળે આગમવાચનાઓ કરી ભવિષ્યમાં માથુરી અને વલભીવાચનાઓના પાઠ ભેદોનું સમન્વય સહજ થઈ જશે આ હેતુપૂર્વક પાંચમી વાચના કરી. ષષ્ઠી વાચના:- તેજ ભાવનાઓ અનુસાર માથુરી વાચનાના વારસદાર આ. શ્રી દેવદ્ધિગણ ક્ષમાશ્રમણે તથા વલભીવાચનાના વારસદાર આ. શ્રી કાલક સૂરિએ ભેગા મળી. શ્રમણ સંઘને એકત્રિત કરી, કાલક્રમે વિણસી જતા આગમના ખજાનાને સ્થાયી બનાવવાના શુભ આશયથી શ્રી શત્રુંજ્યાધિષ્ઠાયક શ્રી કપર્દીયક્ષ આદિ દૈવીક સહાયકથી ૫૦૦ આચાર્યાદિઓએ મળી વલભીપુર(વળા સૌરાષ્ટ્ર)માં | પ્રાર્થ ના | संपादक श्री For Private And Personal Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmander પુસ્તકારૂઢ રૂપ આગમ વાચના કરી, આ વાચનામાં ચોરાશી આગમોનું વ્યવસ્થિત સંકલન તાડપત્રના પાના ઉપર લિપિબધ્ધ કરી આગમોને પુસ્તકારૂઢ કરવાનું કાર્ય સાધુ ભગવંતોએ કર્યું. તેમજ અન્ય મહત્ત્વના ગ્રંથોનું પુસ્તકાલેખન કાર્ય થયેલ, ત્યારબાદ સાધુ સત્યમિત્ર સ્વર્ગે ગયા અને વીર નિ. સં. ૧000માં વર્ષો પૂર્વજ્ઞાનનો વિચ્છેદ થયો તેમ મનાય છે. પ્રભુવીરના શાસનમાં ઉપરોક્ત “છ” વાચનાઓના માધ્યમે ૧૦૦૦ વર્ષના ગાળામાં થયેલ શ્રતોધ્ધારનો ઇતિહાસ મોજૂદ છે. ત્યાર પછી ૧૫૦૦ વર્ષ સુધી આગમ વાચનાનો કે શ્રતોદ્ધારનો કોઈ ઉલ્લેખ નથી મળતો. તેમજ વિષમકાળના પ્રભાવથી ૧૦મી સદીની સમાપ્તિ કાળથી શિથિલાચારની વૃધ્ધિ થવાથી આગમિક જ્ઞાનની પરંપરા સુવિહિત ગીતાર્થ, આચાર સંપન્ન શ્રમણોના હાથમાં રહી નહીં પરિણામે હસ્તલિખિત પ્રતોમાં રહેલ આગમો અધિકારીને પણ મળવા દુર્લભ બન્યા. છેવટે વીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધના પ્રારંભકાળે સુવિહિત સંવેગી સાધુઓમાં આચાર નિષ્ઠા, વિશિષ્ટ વૈરાગ્યની પ્રબલ ભૂમિકા આદિ સુદઢ હોવા છતાંય આ બધાને ટકાવવા માટેના જરૂરી સંજોગો ન મળતાં આગમિક જ્ઞાનની માત્રા પઠન-પાઠનની શાસ્ત્રીય પરંપરા સુરક્ષિત ન રહી શકવાના કારણે ખુબ જ અલ્પ માત્રામાં રહેવા પામી આવા અવસરે શ્રમણ સંઘની ૧૮ પ્રસિધ્ધ શાખાઓમાં વધુ પ્રભાવશાળી “સાગરશાખા”ના અદ્વિતીય પ્રતિભા સંપન્ન પ્રૌઢધીષણશાલી અનેકવાદો કરી તપાગચ્છની વિજય પતાકા ફેલાવનાર પૂ. મુનિરાજ શ્રી ઝવેરસાગરજી. મ.ના. એક માત્ર શિષ્ય નવ માસના ટૂંકા ગાળાનો જ ગુરૂ સહવાસ છતાં પૂર્વજન્મની આરાધનાના બળે એકલે હાથે ન્યાય-વ્યાકરણ, આગમટીકા આદિ અનેક સાધના ગ્રંથોનું અગાધ વિદ્વત્તા પૂર્ણ જ્ઞાન મેળવી પૂ. ગુરૂદેવ શ્રી ઝવેરસાગરજી મ.ની આગમોની પારદેશ્વતાના વારસાને તે ગુરૂદેવશ્રીના અન્તિમ સમયના “ ગામો હા અભ્યાસ વોર શરના” શબ્દ પાછળ રહેલ ઉંડા અંતરના આશિષના બળે આગમિક તલસ્પર્શી અગાધ માર્મિક જ્ઞાન આપ મેળે મેળવી વીર નિ. સં. ૨૪૪૦ વિ.સં. ૧૯૭૦માં કો'ક મંગલ ચોઘડીએ જિનશાસનના એક મહાન ધુરંધર સમર્થક પ્રભાવક શાસ્ત્રોના પારગામી || પ્રાર્થ ના | संपादक श्री For Private And Personal Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir ||આચાર્યભગવંતો વર્ષો જૂની શ્રમણસંઘની ફરજ અને જવાબદારી રૂ૫ આગમોના અણમોલ વારસાને સુરક્ષીત રાખવાના પ્રશ્ન ફરીથી| |ઉપસ્થિત કરી. રાજ્યદ્વારી ઉપદ્રવો, ધમધ ઝનૂન, બ્રિટીશ હકૂમત, જનતામાં ફેલાયેલ ક્રાન્તિકારી વિચારધારા, પશ્ચાત્ય કેળવણીના સંસ્કાર આદિ સંઘર્ષ કાળમાં પુસ્તકો પ્રતો મેળવવી અતિકઠીન હતી તે સમયે જુદા જુદા ખૂણે રહેલી હસ્તપ્રત-તાડપત્ર આદિ પરથી સંશોધન કરી જાત મહેનતે પ્રેસકોપીથી માંડીને સુધારવા સુધીની સંપૂર્ણ દેખરેખ જવાબદારીથી આગમ ગ્રંથોની મર્યાદિત પ્રતિઓ છપાવી સામુદાયિક વાચનાઓ વિ. સં. ૧૯૭૧થી ૧૯૭૭ સુધીમાં પાટણ-કપડવંજ-અમદાવાદ-સુરત આદિ ક્ષેત્રોમાં છ-છ મહીનાની વાચનાઓ ગોઠવી સેંકડો સાધુસાધ્વીઓને આગમોને વાંચવાની પરિપાટી આદિનો સંપૂર્ણ ખ્યાલ કરાવ્યો સાત સામુહીક વાચનાઓમાં ૨૬ ગ્રંથો વાંચ્યા તેમાં લગભગ ૨,૩૩,૨૦૦ શ્લોકની વાચના આપી તથા આગમ દિવાકર પૂ. મુનિશ્રીપુણ્યવિજયજી મ. આદિને પણ આ ક્ષેત્રે આગળ વધવા અંગૂલ નિર્દેશ કરી આ મહાપુરુષે શ્રુત સરિતાને ધોધમાર વહેતી કરી છે. - આ મહાપુરુષ તે પ્રાતઃ સ્મરણીય ગુજરાત-માલવા-રાજસ્થાન-બંગાલ- બિહાર આદિ અનેક ક્ષેત્ર સંઘો તથા સુરત સંઘના આમૂલચૂલ ઉપકારી, આગમોધ્ધારક ધ્યાનસ્થ સ્વર્ગસ્થ પ.પૂ. આયાર્યશ્રી આનંદસાગર સૂરીશ્વરજી મહારાજ જેઓ “પૂ. સાગરજી મ.’ ના લાડીલા, હૂલામણા નામથી પણ પ્રસિદ્ધ હતાં તેમના જ સંશોધિત આગમો અમને પ્રતાકારે પુર્વ મુદ્રિત કરાવવાનો લાભ પ્રાપ્ત થયો છે. તા.ક. વર્તમાન કાળે ગ્રન્થો, શાસ્ત્રો, સુવિદિત ગીતાર્થ આચાર્ય ભગવંતો, ઈતિહાસકારો પાસેથી પ્રાપ્ત થતી માહિતી અનુસાર વીર નિર્વાણના ૧૦00 વર્ષમાં છ-છ વાચના-સંકલન બાદ ૧૫૦૦ વર્ષ સુધીમાં આવું કોઈ કાર્ય થયેલ જણાતું નથી ત્યાર બાદ એકલા હાથે આપ બળે સૌ પ્રથમ આગમ ઉધ્ધારના ભગીરથ કાર્ય કરનાર ગુરૂદેવને કોટી-કોટી વંદના... | પ્રાર્થનો | સંપાદ્રઢ શ્રી ]ll For Private And Personal Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie ॥ श्रीविपाकदशाङ्गम् ॥ तेणं कालेणं तेणं समएणं चंपा गाणं णयरी होत्था वण्णओ, पुण्णभद्दे चेइए वण्णओ, तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतेवासी अजसुहम्मे णामं अणगारे जाइसंपण्णे वण्णओ चोहसपुची चणाणोवगए पंचहिं अणगारसएहिं सद्धिं संपरिवुडे पुव्वाणुपुब्विं जाव जेणेव पुण्णभद्दे चेइए अहापडिरूवं जाव विहरइ, परिसा निग्गया, धम्म सोच्चा निसम्म जामेव दिसं पाउब्भूया तामेव दिसं पडिगया, तेणं कालेणं० अजसुहम्मस्स अंतेवासी अज्जजंबूणामं अणगारे सत्तुस्सेहे जहा गोयमसामी तहा जाव झाणकोहोवगए विहरति, तते णं अज्जजंबूणामं अणगारे जायसड्ढे जाव जेणेव अजसुहम्मे अणगारे तेणेव उवागए तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणं करेति त्ता वंदति नमंसति त्ता जाव पज्जुवासति त्ता एवं व०-११। जति णं भंते ! समणेणं भगवया महावीरेणं जाव संपत्तेणं दसमस्स अंगस्स पण्हावागरणाणं अयमढे पं० एकारसमस णं भंते ! अंगस्स विवागसुयस्स समणेणं जाव संपत्तेणं के अटे पं० ?, तते णं अजसुहम्मे अणगारे जंबू अणगारं एवं व०-एवं खलु जंबू! समणेणं जाव संपत्तेणं एकारसमस्स अंगस्स विवागसुयस्स दो सुयक्खंधा पं० २०-दुहविवागा य सुहविवागा य, जति णं भंते ! समणेणं जाव संपत्तेणं एक्कारसमस्स अंगस्स ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू.सागरजी म.संशोधित For Private And Personal Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir विवागसुयस्स दो सुयक्खंधा पं० २०-दुहविवागा य सुहविवागा य पढमस्स णं भंते ! सुथक्खंधस्स दुहविवागाणं समणेणं जाव संपत्तेणं कइ अझ्यणा पं० ?, तते णं अज्जसुहम्में अणगारे जंबू अणगारं एवं व०-एवं खलु जंबू ! समणेणं जाव संपत्तेणं दुहविवागाणं दस अज्झ्यणा पं०- "मियाउने उझ्यिते अभग्ग सगडे वहस्सती नंदी। उंबर सोरियदत्ते य देवदत्ता य अंजू य १० ॥१॥ जति णं भंते! समणेणं जाव संपत्तेणं दुहविवागाणं दस अझयणा पं० २०-मियाउत्ते जाव अंजू य पढमस्स णं भंते ! अज्झयणस्स दुहविवागाणं समणेणं जाव संपत्तेणं के अटे पं०?, तते णं से सुहम्मे अणगारे जंबूं अणगारं एवं व०-एवं खलु जंबू ! तेणं कालेणं० भियग्गामे णामं णगरे होत्था वण्णओ, तस्स णं मियग्गामस्स णगरस्स बहिया उत्तरपुरच्छिमे दिसीभाए चंदणपायवे णामं उजाणे होत्था सव्वोउय० वण्णओ, तत्थ णं सुहम्मस्स जक्खस्सजक्खाययणे होत्था चिरातीए जहा पुण्णभदे, तत्य णं मियग्गा णगरे विजए णाम खत्तिए राया परिवसति वण्णओ, तस्स णं विजयस्स खत्तियस्स मिया णामं देवी होत्था अहीण वण्णओ, तस्स णं विजयस्स खत्तियस्स पुत्ते मियादेवीए अत्तए मियापुत्ते नामं दारए होत्था जातिअंधे जातिमूए जातिबहिरे जातिपंगुले हुंडे य वायवे, नत्थि णं तस्स दारगस्स हत्था वा पाया वा कण्णा वा अच्छी वा नासा वा, केवलं से तेसिं अंगोवंगाणं आगिई आगितिभित्ते, तते णं सा मियादेवी तं मियापुत्तं दारगं रहस्सियंसि भूमिधरंसि रहस्सितेणं भत्तपाणएणं पडिजागरमाणी विहरति १२॥ तत्थ् णं भियग्गामे णगरे एगे जातिअंधे पुरिसे परिवसति, से णं एगेणं सचक्खुतेणं पुरिसेणं पुरतो दंडएणं पगड्ढिजमाणे ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir |२ फुट्टहडाहडसीसे मच्छियाचडगरपहरेणं अण्णिजमाणमग्गे भियग्गामे णगरे गिहे २ कालुणवडियाए वित्तिं कप्पेमाणे विहरति, तेणं कालेणं० समणे भगवं महावीरे जाव समोसरिते जाव परिसा निग्गया, तते णं से विजये खत्तिए इभीसे कहाए लद्धढे समाणे जहा कूणिए तह निग्गते जाव पज्जुवासति, तते णं से जातिअंधे पुरिसे तं महयाजणसदं च जाव सुणेत्ता तं पुरिसं एवं व०किण्णं देवाणुप्पिया! अज्ज मियग्गामे नयरे इंदमहेति वा जाव निग्गच्छति?, तते णं से पुरिसे तं जातिअंधपुरिसं एवं व०- नो खलु देवा० इंदमहे जाव निग्गए, एवं खलु देवाणुप्पिया! समणे जाव विहरति, तते णं एए जाव निग्गच्छंति, तते णं से जातिअंधपुरिसे |तं पुरिसं एवं व०-गच्छामो णं देवाणुप्पिया! अम्हेवि समणं भगवं जाव पज्जुवासामो, तते णं से जातिअंधपुरिसे पुरतो दंडएणं पगड्ढिजमाणे २ जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागते त्ता तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणं करेति त्ता वंदति नभंसति त्ता जाव पज्जुवासति, तते णं समणे० विजयस्स० तीसे य० धम्ममाइक्खइ० परिसा जाव पडिगया विजएवि गए।३। तेणं कालेणं० समणस्स जेटे अंतेवासी इंदभूती णामं अणगारे जाव विहरति, तते णं से भगवं गोतमे तं जातिअंधपुरिसं पासति त्ता जायर ३० जाव एवं व०-अस्थि णं भंते! केई पुरिसे जातिअंधे आय(जाइ)अंधारूवे ?, हंता अस्थि, कहिं णं भंते! से पुरिसे जातिअंधे जातिअंधारूवे?, एवं खलु गोतमा! इहेव भियग्गामे णगरे विजयस्स पुत्ते मियादेवीए अत्तए मियाउत्ते णामं दारए जातिअंधे जातिअंधारूवे, नस्थि णं तस्स दारगस्स जाव आगतिमित्ते, तते णं सा मियादेवी जाव पडिजागरमाणी २ विहरति, तते णं से ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir भगवं गोतमे समणं भगवं महावीरं वंदति नम॑सति ना एवं व० - इच्छामि णं भंते! अहं तुब्मेहिं अब्भणुण्णाते मियापुत्तं दारयं पासित्तए, अहासुहं देवाणुप्पिया!, तते गं से भगवं गोतमे समणेणं भगवया० अब्भणुण्णाते समाणे हट्टतुट्टे समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतितातो पडिनिक्खमइ ता अतुरियं जाव सोहेमाणे २ जेणेव मियागमे णगरे तेणेव उवागच्छति ता मियग्गामं णगरं मज्झमज्झेणं अणुपविसइ ता जेणेव मियाए देवीए गिहे तेणेव उवागए, तते णं सा मियादेवी भगवं गोतमं एजमाणं पासति ता हट्ट० जाव एवं व० - संदिसंतु णं देवाणुपिया! किमागमणपयोयणं?, तते णं भगवं गोतमे मियं देविं एवं व० - अहण्णं देवाणुम्पिए! तव पुत्तं पासित्तु हव्वमागते, तते णं सा मियादेवी मियापुत्तस्स दारगस्स अणुमग्गजायए चत्तारि पुत्ते सव्वालंकारविभूसिए करेति त्ता भगवतो गोतमस्स पाएस पाडेति ता एवं व०-एए णं भंते! मम पुत्ते पासह, तते णं से भगवं गोतमे मियं देविं एवं व०णो खलु देवाणुम्पिए! अहं एए तव पुत्ते पासिउं हव्वमागए, तत्थ णं जे से तव जेट्टे पुत्ते मियापुत्ते दारए जातिअंधे जाव अंधारूवे जण्णं तुमं रहस्सियंसि भूमिघरंसि रहस्सिएणं भत्तपाणेणं पडिजागरमाणी २ विहरसि तं णं अहं पासिउं हव्वमागते, तते णं सा मियादेवी भगवं गोतमं एवं व०-से के णं गोतमा ! से तहारूवे णाणी वा तवस्सी वा जेणं तव एसमट्ठे मम ताव रहस्सकते तुम्भे हव्वमक्खाते जतो णं तुब्भे जाणह ?, तते णं भगवं गोतमे मियं देविं एवं व० एवं खलु देवाणुप्पिए ! मम धम्मायरिए० समणे भगवं महावीरे जाव ततो णं अहं जाणामि, जावं च णं मियादेवी भगवया गोतमेणं सद्धिं एवमहं संलवति तावं च णं मियापुत्तस्स ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित ४ For Private And Personal Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir |दारगस्स भत्तवेला जाया यावि होत्या, तते णं सा मियादेवी भगवं गोयमं एवं व०-तुब्भे णं भंते! इह चेव चिट्ठह जा णं अहं तुब्भे मियापुत्तं दारयं उवदंसेमित्तिकटु जेणेव भत्तपाणघरए तेणेव उवागच्छति त्ता वत्थपरियढे करेति त्ता कट्ठसगडियं गेण्हति त्ता विपुलस्स असणपाणखातिमसातिमस्स भरेति त्ता तं कट्ठसगडियं अणुकड्ढेमाणी २ जेणेव भगवं गोतमे तेणेव उवागच्छति त्ता भगवं गोतमं एवं क्यासी एह णं तुब्ने भंते! ममं (मए सद्धि) अणुगच्छह जा णं अहं तुब्भं मियापुत्तं दारयं उवदंसेमि, तते णं से भगवं गोतमे मियं देविं पिटुओ समणुगच्छति, तते णं सा मियादेवी तं कट्ठसगडियं अणुकड्ढमाणी २ जेणेव भूमिधरे तेणेव उवागच्छति त्ता चउप्पडेणं वत्थेणं मुहं बंधेइ मुहं बंधेमाणी भगवं गोतम एवं व०-तुब्भेवि य णं भंते! मुहपोतियाए मुहं बंधह, तते णं भगवं गोतमे मियादेवीए एवं वुत्ते समाणे मुहपोतियाए मुहं बंधेति (बंधइ), तते णं सा मियादेवी परंमुही भूमीघरस्स दुवारे विहाडेति, ततो णं गंधे निग्गच्छति से जहानामए अहिमडेति वा जाव ततोवि य णं अणिढ़तराए चेव जाव गंधे पण्णत्ते, तते णं से मियापुत्ते दारए तस्स विपुलस्स असणपाणखाइमसाइमस्स गंधेणं अभिभूते समाणे तंसि विपुलंसि असणपाणखाइमसाइमंसि मुच्छिते० विपुलं असणं० आसएणं आहारेति त्ता खियामेव विद्धंसेति, ततो पच्छा पूयत्ताए य सोणियत्ताए य परिणामेति, तंपि यणं पूयं च सोणियं च आहारेति, तते णं भगवतो गोतमस्सतं मियापुत्तं दारयं पासित्ता अयमेयारूवे अन्झस्थिते. समुष्पजित्थाअहो णं इमे दारए पुरा पोराणाणं दुच्चिण्णाणं दुष्पडिक्वंताणं असुभाणं पावाणं कडाणं कम्माणं पावगं फलवित्तिविसेसं पच्चणुभवमाणे || श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir विहरति, ण मे दिट्ठा णरगा वा णेरड्या वा पच्चक्खं खलु अयं पुरिसे नयपडिरूवियं वेयणं वेएतित्तिकटु मियं देवि आपुच्छति त्ता मियाए देवीए गिहाओ पडिनिक्खमति त्ता भियग्गामं णगरं मझमझेणं निग्गच्छति त्ता जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छति त्ता समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो आयाहिणपयाहिणं करेति त्ता वंदति नमंसति त्ता एवं व०-एवं खलु अहं तुब्भेहि अब्भणुण्णाए समाणे मियग्गामं नगरं मझमझेणं अणुपविसामि त्ता जेणेव मियाए देवीए गिहे तेणेव उवागते, तते णं सा मिया देवी मम एज्जमाणं पासति त्ता हट्ठ० तं चेव सव्वं जाव पूयं च सोणियं च आहारेति, तते णं मम इमे अझस्थिते० समुष्पजित्थाअहो णं इमे दारए पुरा जाब विहरति । ४ से णं भंते! पुरिसे पुवभवे के आसी किंनामए वा किंगोत्तए वा कयरंसि गामंसि वा नगरंसिवा किंवा दच्चा किं वा भोच्चा किं वा समायरित्ता केसि वा पुरा पोराणाणं जाव विहरति?, गोयमाई! समणे भगवं महावीरे भगवं गोतम एवं व०-एवं खलु गोतमा! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे सयदुवारे णाम णगरे होत्था रिद्धस्थिमित० वण्णओ, तत्थ णं सयदुवारे णगरे धणवती नामं राया होत्था, तस्सणं सयदुवारस्सणगरस्स अदूरसामंते दाहिणपुरच्छिमे दिसीभाए विजयवद्धमाणे णाम खेडे होत्था रिद्ध०, तस्स णं विजयवद्धमाणस्स खेडस्स पंच गामसयाई आभोए यावि होत्था, तत्थ णं विजयवद्धमाणे खेडे एक्काई नाम टुकूडे होत्था अहम्मिए जाव दुप्पडियाणंदे, से णं एकाई दृकूडे विजयवद्धमाणस्स खेडस्स पंचण्हं गामसयाणं आहेवच्चं जाव पालेमाणे विहरति, तते णं से एक्काई विजयवद्धमाणस्स खेडस्स पंच गामसयाई बहूहिं ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir करेहि य भरेहि य विद्धीहि य उक्कोडाहि य पराभवेहि य दिजेहि य भेजेहि य कुंतेहि य लंछपोसेहि य आलीवणेहि य पंथकोहेहि यओवीलेमाणे २ विहम्मेमाणे २ तजेमाणे २ तालेमाणे २ निद्धणे करमाणे २ विहरति, तते णं से एक्काई टुकूडे विजयवड्ढमाणस्स खेडस्स बहूणं राईसर० जाव सत्थवाहाणं अण्णेसिं च बहूणं गामेल्लगपुरिसाणं बहूसु कज्जेसु कारणेसु य संतेसु य गुज्झेसु य निच्छएसु य ववहारेसु य सुणमाणे भणति न सुणेभि असुणमाणे भणति सुणेमि एवं पस्समाणे भासमाणे गेण्हमाणे जाणमाणे, तते णं से एक्काई टुकूडे एयकम्मे एयप्पहाणे एयविजे एयसमायारे सुबहुं पावं कम्मं कलिकलुस समजिणमाणे विहरति, तते णं तस्स एगाइयस्स टुकूडस्स अण्णया कयाई सरीरगंसि जमगसमगमेव सोलस रोगायंका पाउब्भूया, तं० सासे कासे जरे दाहे कुच्छिसूले भगंदरे । अरिसे अजीरते दिट्ठी मुद्धसूले १० अकारए ॥ २ ॥ अच्छिवेयणा कण्णवेयणा कंडू दओदरे कोढे १६, ततेणं से एक्काई टुकूडे सोलसहिं रोगातंकेहिं अभिभूते समाणे कोडुबियपुरिसे सद्दावेति त्ता एवं व० गच्छह णं तुब्भे देवाणुप्पिया! विजयवड्ढमाणे खेडे संघाडगतियचउच्कचच्चरमहापहपहेसु महया २ सहेणं उग्धोसेमाणा २ एवं व्यहएवं खलु देवाणुप्पिया! एक्काई० सरीरगंसि सोलस रोगायंका पाउब्भूता सासे कासे जरे जाव कोढे तं जो णं इच्छति देवाणुप्पिया! वेंजो वा वेजपुत्तो वा जाणुओ वा जाणुयपुत्तो वा जाणुओ वा जाणुयपुत्तो वा तेगिच्छिओ वा तेइच्छियपुत्तो वा एगातिस्स तेसिं सोलसण्हं रोगायंकाणं एगमवि रोगायंकं उवसाभित्तते तस्स णं एक्काई टुकूडे विपुलं अत्थसंपयाणं दलयति, दोच्चंपि तच्चंपि उग्धोसेह त्ता एयमाणत्तियं |॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir पच्चप्पिण्ह, तते णं ते कोडुबियपुरिसा जाव पच्चप्पिणंति, तते णं से विजयवद्धमाणे खेडे इमं एयारूवं उग्घोसणं सोच्चा णिसम्म बहवे वेज्जा य० सत्थकोसहत्थगया सएहिं सएहिं गेहेहितो पडिनिक्खमंति त्ता विजयवद्धमाणस्स खेडस्स मझमझेण जेणेव एगाइरटुकूडस्स गेहे तेणेव उवागच्छंति त्ता एगाइसरीरयं परामुसंति त्ता तेसिं रोगाणं निदाणं पुच्छंति त्ता एक्कातीरटुकूडस्स बहूहिं अब्भंगेहि य उवट्टणाहि य सिणेहपाणेहि य वमणेहि य विरेयणाहि य (प्र० सेयणाहि ) अवद्दाहणाहि य अवण्हाणेहि य अणुवासणाहि य वत्थिकम्मेहि य निरुहेहि य सिरोवेधेहि य तच्छणेहि य पच्छणेहि य सिरोवत्थीहि य तप्पणेहि य पुडपागेहि य छल्लीहि य मूलेहि य कंदेहि य पत्तेहि य पुप्फेहि य फलेहि य बीएहि य सिलियाहि य गुलियाहि य ओसहेहि य भेसजेहि य इच्छंति तेसिं सोलसण्हं, रोयातंकाणं एगमवि रोयायंकं उत्सामित्तए णो चेव णं संचाएंति उवसामित्तओ, तते णं ते बहवे वेज्जा य वेजपुत्ता २० जाहे नो संचाएंति तेसिं सोलसण्हं रोयातंकाणं एगमवि रोयायंकं उवसाभित्तए ताहे संता तंता परितंता जामेव दिसं पाउब्भूता तामेव दिसं पडिगता, तते णं एक्काई विजेहि य० पडियाइक्खिए परियारगपरिचत्ते निविण्णोसहभेसजे सोलसरोगातंकेहिं अभिभूते समाणे रज्जे य य जाव अंतेउरे य मुच्छिते रज्जं चरखंच आसाएमाणे पत्थेमाणे पीहेमाणे अहिलसमाणे अट्टदुहवसट्टे अड्ढाइजाई वाससयाई परमाउं पालयित्ता कालसामे कालं किच्चा इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए उक्कोससागरोवमद्वितीएसु नरइएसु णेरइयत्ताए उववण्णे, से णं ततो अंणतरं उव्वट्टित्ता इहेव भियग्गामे नगरे विजयस्स खत्तियस्स मियाए देवीए कुच्छिसि || श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ । ८ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabalirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir पुत्तत्ताए उवबण्णे, तते णं तीसे मियाए देवीए सरीरे वेयणा पाउब्भूया उजला जाव जलंता, जप्पभितिं च णं मियापुत्ते दारए भियाए देवीए कुच्छिंसि गब्भत्ताए उववणे तप्पभितिं च णं मियादेवी विजयस्स खत्तियस्स अणिहा अकंता अप्पिया अमणुण्णा अमणामा जाया यावि होत्था, तते णं तीसे मियाए देवीए अण्णया कयाई पुव्वरत्तावरत्तकालसमयंसि कुडुंबजागरियं जागरमाणीए इमे एथारूवे अझस्थिते जाव समुप्पण्णे एवं खलु अहं विजयस्स खत्तियस्स पुब्बिं इठ्ठा घे(थे)जा वेसासिया अणुमया आसी जप्पभितिं च णं मम इमे गब्भे कुच्छिसि गब्भत्ताए उक्ने तप्पभितिं च णं विजयस्स अहं अणिवा जाव अभणामा जाया यावि होत्था, नेच्छति णं विजए खत्तिए मम नामं वा गोत्तं वा गिण्हित्तते, किमंग पुण दंसणं वा परिभोगं वा? तं सेयं खलु ममं एवं गब्बे बहूहिं गब्भसाडणाहि य पाडणाहि य गालणाहि य मारणाहि य साडित्तए वा०, एवं संपेहेति त्ता बहूणि खाराणि य तूवराणि य गब्भसाडणाणि य खायमाणी य पीयमाणी य इच्छति तं गब्ध साडित्तए वा०, नो चेव णं से गन्भे सडइ वा०, तते णं सा मियादेवी जाहे नो संचाएति तं गब्धं साडित्तए वा० ताहे संता तंता परितंता अकामिया असयंवसा तं गब्भं दुहंदुहेणं परिवहति, तस्स णं दारगस्स गब्भगयस्स चेव अहणालीओ अब्भंतरप्पवहाओ, अट्ठ नालीओ बाहिरप्पवहाओ अट्ठ पूयप्पवहाओ अट्ठ सोणियप्पवहाओ दुवे २ कण्णंतरेसु दुवे २ अच्छितरेसु दुवे २ नवंतरेसु दुवे २ धमणिअंतरेसु अभिक्खणं २ पूयं च सोणियं च परिस्सवमाणीओ २ चेव चिटुंति, तस्स णं दारगस्स गब्भगयस्स चेव अग्गिए नामं वाही पाउब्भूते जे णं से दारए आहारेति ॥ ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir से णं खिप्पामेव विद्धंसमागच्छति पूयत्ताए सोणियत्ताए य परिणमति, तंपि य से पूयं च सोणियं च आहारेति, तते णं सा मियादेवी अण्णया कयाती णवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं दारगं पयाया जातिअंधे जाव आगितिमित्ते, तते णं सा मियादेवी तं दारयं हुंडुं अंधारूवं० पासति ता भीया० अम्मधातिं सद्दावेति ता एवं व०- गच्छह णं देवा० तुमं एयं दारगं एगंते उक्कुरुडियाए उज्झाहि, तते णं सा अम्मधाती भियाए देवीए तहत्ति एतमहं पडिसुणेति त्ता जेणेव विजए खत्तिए तेणेव उवागच्छइ ना करयलपरिग्गहीयं जाव एवं व० एवं खलु सामी! मियादेवी नवहं जाव आगितिमित्तं तते गं सा मियादेवी तं हुंडं अंधारूवं पासति ता भीया० ममं सद्दावेति त्ता एव व०-गच्छ णं तुमं देवा० ! एवं दारगं एगंते उक्कुरुडियाए उज्झाहि, तं संदिसह णं सामी! तं दारगं अहं एगंते उज्झामि उदाहु मा?, तते णं से विजए तीसे अम्म० अंतिते सोच्चा तहेव संभंते उट्ठाते उद्वेति त्ता जेणेव मियादेवी तेणेव उवागच्छति त्ता मियं देविं एवं व०- देवाणु० ! तुझं पढभगब्भे तं जइ णं तुमं एवं एगंते उक्कुरुडियाए उज्झासि तो णं तुज्झ पया नो थिरा भविस्सति ते णं तुमं एवं दारगं रहस्सियंसि भूमिघरंसि रहस्सितेणं भत्तपाणेणं पडिजागरमाणी २ विहराहि, तो णं तुज्झं पया थिरा भविस्सति, तते णं सा मियादेवी विजयस्स खत्तियस्स तहत्ति एयमहं विणएणं पडिसुणेति त्ता तं दारगं रह० भूमिघर० भत्त० पडिजागरमाणी विहरति, एवं खलु गोतमा ! मियापुत्ते दारए पुरा पोराणाणं जाव पच्चणुभवमाणे विहरति । ५ । मियापुत्ते णं भंते! दारए इओ कालमासे कालं किच्चा कहिं गमिहिति कहिं उववज्जिहिति?, गोतमा ! मियापुत्ते दारए छव्वीसं वासातिं परमाज्यं पालइत्ता ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ १० पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir कालमासे कालं किच्चा इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे वेयड्ढगिरिपायमूले सीहकुलंसि सीहत्ताए पच्चायाहिति, से णं तत्थ सीहे भविस्सति अहम्मिए जाव साहसिते सुबहं पावकम्मं जाव समजिणति त्ता कालमासे कालं किच्चा इमीसे रयणष्पभाए पुढवीए उक्कोससागरोवमट्ठिईएसु जाव उववज्जिहिति से णं ततो अनंतरं उव्वट्टित्ता सरीसवेसु उववाजिहिति तत्थ णं कालं किच्चा दोच्चाए पुढवीए उक्कोसेणं तिन्निसागरोवमठिई० से णं ततो अनंतरं उव्वट्टित्ता पक्खीसु उववज्जिहिति तत्थवि कालं किच्चा तच्चाए पुढवीए सत्तसागरो० ततो सीहेसु त्यानंतरं चउत्थीए उरगो पंचमीए० इत्थी● छट्टीए० मणुओ० अहे सत्तमाए तत्तो अनंतरं उव्वट्टित्ता से जाई इमाई जलयर पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं मच्छकच्छ भगाहमगर सुंसुमारादीणं अद्धतेरसजातिकुलकोडी जोणिपमुहसतसहस्साई तत्थ णं एगमेगंसि जोणीविहाणंसि अणेगसयसहस्सक्खुत्तो उद्दाइत्ता २ तत्थेव भुज्जो २ पच्चायाइस्सति से णं ततो उव्वट्टित्ता एवं चउप्पएस उरपरिसप्पेसु भुयपरिसप्पेसु खहयरेसु चउरिदिएसु तेइंदिएसु बेइंदिएसु वणम्फतिकडुयरुक्खेसु कडुयदुद्धिएसु वाउ० तेउ० आउ० पुढवी० अणेगसत्सहस्सक्खुत्तो० से णं ततो अनंतरं उव्वट्टित्ता सुपतिट्ठपुरे नगरे गोणत्ताए पच्चायाहिति से णं तत्थ उम्मुक्कबालभावे अण्णया कयाती पढमपाउसंसि गंगाए महाणदीए खलीणमट्टियं खणमाणे तडीए पेल्लिते समाणे कालगते तत्थेव सुपइट्ठपुरे नगरे सिट्ठिकुलंसि पुमत्ताए पच्चायाइस्संति से णं तत्थ उम्मुक्क० जाव जोव्वणमणुष्पत्ते तहारूवाणं थेराणं अंतिए धम्मं सोच्चा निसम्म मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारियं पव्वैइस्सति, से णं तत्थ अणगारे भविस्सति ईरियासमिते जाव बंभयारी, से ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ ११ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir णं तत्थ बहूई वासाई सामण्णपरियागं पाउणित्ता आलोइयपडिक्कं समाहिपत्ते कालमासे कालं किच्चा सोहम्मे कप्पे देवत्ताए | उववज्जिहिति से णं ततो अनंतरं चयं चइत्ता महाविदेहे वासे जाई इमाई कुलाई भवंति अड्ढाइं० जहा दढपतिष्णे सा चेव वत्तव्वया कलाओ जाव सिज्झिहिति, सेवं भंते! २ त्ति भगवं गोयमे०, एवं खलु जम्बू ! समणेणं भगवता महावीरेणं जाव संपत्तेणं दुहविवागाणं पढमस्स अज्झयणस्स अयम पण्णत्तेत्तिबेमि ॥६॥ इति मृगापुत्रीयाध्यनं १ ॥ जति णं भंते! समणेणं जाव संपत्तेणं दुहविवागाणं पढमस्स अझयणस्स अयमट्ठे पं० दोच्चस्स णं भंते! अज्झयणस्स दुहविवागाणं समणेणं जाव० संपत्तेणं के अट्ठे पं०?, तते गं से सुहम्मे अणगारे जंबूं अणगारं एवं व०- एवं खलु जम्बू! तेणं कालेणं० वाणियग्गामे णामं नगरे होत्था द्धि०, तस्स णं वाणियग्गामस्स उत्तरपुरिच्छमे दिसी भाए दूतिपलासे नामं उज्जाणे होत्था, तत्थ णं दूइपलासे० सुहम्मस्स जक्खस्स जक्खायनणे होत्या, तत्थ णं वाणियग्गामे मित्ते नामं राया होत्या वण्णओ, तत्थ णं मित्तस्स रण्णो सिरी नामं देवी होत्था वण्णओ, तत्थणं वाणियग्गामे कामज्झया णामं गणिया होत्या अहीण० जाव सुरूवा बावत्तरीकलापंडिया चउसट्ठिगणियागुणोववेया एकूणतीसविसेसे रममाणी एक्कवीसरतिगुणप्पहाणा बत्तीसपुरिसोवयार कुसला णवंगसुत्तपडिबोहिया अट्ठारसदेसी भासाविसारया सिंगारागार चारुवेसा गीयर तियगंधव्वनट्टकुसला संगतगत सुंदरत्थण० ऊसियधया सहस्सलंभा विदिण्णछत्तचामरबालवीयणिया कण्णीरहम्पयाया यावि होत्या बहूणं गणियासहस्साणं आहेवच्चं जाव विहरति (७) ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोषित १२ For Private And Personal Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobaith.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir तत्य णं वाणियग्गामे विजयभित्ते नामं सत्थवाहे परिवसति अड्ढे०, तस्स णं विजयभित्तस्स सुभद्दा नाम भारिया होत्था अहीण०, तस्स णं विजयमित्तस्स पुत्ते सुभद्दाए भारियाए अत्तए उझियए नामं दारए होत्था अहीण जाव सुरूवे, तेणं कालेणं० समणे भगवं महावीरे समोसढे परिसा निग्गता राया निग्गओ जहा कूणिओ निग्गओ धम्मो कहिओ परिसा० पडिगओ राया य, तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स जेटे अंतेवासी इंदभूती जाव लेसे छटुंछटेणं जहा पण्णत्तीए पढमाए जाव जेणेव वाणियगामे तेणेव उवा० वाणियग्गामे उच्च्णीय० अडमाणे जेणेव रायमग्गे तेणेव ओगाढे, तत्थ णं बहवे हत्थी पासति सण्णद्धबद्धवम्मियगुडिये उप्पीलियकच्छे उद्दामियघंटे णाणामणिरयणविविहगेविजउत्तरकंचुइज्जे पडिकप्पिते झ्यपडागवरपंचामेलआरूढहत्थारोहे गहियाउहपहरणे अण्णे य तत्थ बहवे आसे पासति सण्णद्धबद्धवम्मियगुडिते आविद्धगुडे ओसारियपक्वरे उत्तरकंचुइयओचूलमुह (प्र० चुडामुहा) चंडाधरचामरथासकपरिमंडियकडीए आरूढअस्सारोहे गहियाउहपहरणे अण्णे य तत्थ बहवे पुरिसे पासति सण्णद्धबद्धवम्मियकवए उप्पीलियसरासणपट्टीए पिणद्धगेवेजे विमलवरबद्धचिंधपट्टे गहियाउहपहरणे तेसिं च णं पुरिमाणं मझगयं पुरिसं पासति अवओडगबंधणं उक्वित्तकण्णनासं नेहतुष्पियगत्तं बझकरकडिजुयनियत्थं कंठेगुणरत्तमल्लदाम चुण्णगुंडियगातं वुण्णयं (प्र० धुण्णंत) वज्झपाणपीयं तिलंतिल्चेव छिज्जमाणं काकणिमंसाईखावियंपावं खक्कर (रक )सएहिं हम्ममाणं अणेगनरनारीसंपरिवुडं| चच्चरे चच्चरे खंडपडहएणं उग्धोसिजमाणं इमं च णं एयारूवं उग्घोसणं सुणेति नो खलु देवाणुप्पिया! उझियगस्स दारगस्स |॥ श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobairthorg Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie | केई राया वा रायपुत्ते वा अवरझति अप्पणो से सयाई कम्माई अवरझंति । तते णं से भगवओ गोतमस्स तं पुरिसं पासित्ता इमे अझस्थिते०-अहो णं इमे पुरिसे जाव नरयपडिरूवियं वेयणं वेदेतित्तिकटु वाणियग्गामे णगरे उच्चनीयकुले जाव अडमाणे अहापजत्तं सामुयाणियं गेहति त्ता वाणियग्गामं नगरं मझमझेणं जाव पडिदंसेति, समणं भगवं महावीरं वंदति णमंसति त्ता एवं ३०-एवं खलु अहं भंते! तुब्भेहिं अब्ब्भणुण्णाते समाणे वाणियग्गामे तहेव जाव वेएति से णं भंते! पुरिसे पुव्वभवे के आसी० जाव पच्चणुभवमाणे विहरति?, एवं खलु गोतमा! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे हस्थिणाउरे नाम नयरे होत्था रिद्ध०, तत्थ णं हथिणारे णगरे सुणंदे नामं राया होत्था महयाहि०, तत्थ णं हथिणावरे नगरे बहुमझदेसभाए एत्य् णं महं एगे गोमंडवे होत्था अणेगखंभसयसंनिविढे पासाईए० तत्थ णं बहवे णगरगोरूवाणं सणाहा य अणाहा य णगरगावीओ य णगरबलीवदा य णगरपड्डियाओ यणगरवसभा य परतणपाणिया निब्भया निरुवसागा (विग्गा) सुहंसुहेणं परिवसंति, तत्थ णं हथिणावरे नगरे भीमे नामं कूडग्गाहे होत्था अधम्मिए जाव दुप्पडियाणंदे, तस्स णं भीमस्स कूडग्गाहस्स उप्पला नाम भारिया होत्था अहीण०, तते णं उप्पला कूडग्गाहिणी अण्णया कयाई आवण्णसत्ता जाया यावि होत्या, ततेणं तीसे उप्पलाए कूडग्गाहिणीए तिहं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं अयमेयारूवे दोहले पाउब्भूतेधण्णाओ ताओ अम्मयाओ जाव सुलद्धे जम्मजीवि (यफले) जाओ |णं बहूणं नगरगोरूवाणं सणाहाण य जाव वसभाण य ऊहेहि य थणेहि य वसणेहि य छप्पाहि य ककुहेहि य वहेहि य कनेहि | श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir य अच्छीहि य नासाहि य जिम्माहि य ओट्ठेहि य कंबलेहि य सोल्लेहि य तलितेहि य भज्जितेहि य परिसुक्केहि य लावणिएहि यसुरं च मधुं च मेरगं च जातिं च सीधुं च पसण्णं च आसाएमाणीओ विसाएमाणीओ परिभाएमाणीओ परिभुंजेमाणीओ दोहलं विर्णेति, तं जइ णं अहमवि बहूणं नगर जाव विणेज्जामित्तिकट्टु तंसि दोहलंसि अविणिज्जमाणंसि सुक्खा भुक्खा निम्मंसा उलुग्गा उलुग्गसरीरा नित्तेया दीणविमणवयणा पंडुल्लियमुही ओमंथियनयणवयणकमला जहोइयं पुष्फवत्थगंधमल्लालंकारहारं अपरिभुंजमाणी करयलमलियव्व कमलमाला ओहय जाव झियाति इमं च णं भीमे कूडग्गाहे जेणेव उप्पला कूडग्गाहिणी तेणेव उवा० त्ता ओहय० जाव पासति त्ता एवं व०-किण्णं तुमं देवाणुम्पिया ओहय जाव झियासि ?, तते णं सा उप्पला भारिया भीमं कूड० एवं व०एवं खलु देवाणुप्पिया! ममं तिण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं दोहले पाउब्भूते धण्णा गं० जाओ णं बहूणं गो० ऊहेहि य० लावणिएहि य० सुरं च० आसा० दोहलं विणिंति तते णं अहं देवाणु० तंसि दोहलंसि अविणिज्जमाणंसि जाव झियामि, तते णं से भीमे कूड० उप्पलं भारियं एवं व० मा णं तुमं देवाणु० ओहय जाव झियाहि अहं णं तहा करिहामि जहा णं तव दोहलस्स संपत्ती भविस्सइ ताहिं इट्ठाहिं जाव समासासेति, तते गं से भीमे कूड० अड्ढरत्तकालसमयंसि एगे अबीए सण्णद्ध जाव पहरेण सयाओ गिहाओ निग्गच्छति ना हत्थिणारं मज्झंमज्झेणं० जेणेव गोमंडवे तेणेव उवागते ता बहूणं णगरगोरूवाणं जाव वसभाण य अगइयाणं ऊहे छिंदति जाव अप्पेगइयाणं कंबलए छिंदति अप्पेगइयाणं अण्णमण्णाई अंगोवंगाई वियंगेति ता जेणेव सए गिहे ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित १५ For Private And Personal Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir तेणेव उवागच्छति त्ता उप्पलाए कूडग्गाहिणीए उवणेति, तते णं सा उप्पला भारिया तेहिं बहूहि गोमंसेहिं सोल्लेहिं जाव सुरं च० आसा० तं दोहलं विणेति, तते णं सा उप्पला कूडग्गाही संपुण्णदोहला संमाणियदोहला विणी( माणि) यदोहला वोच्छिण्णदोहला संप(पु)नदोहला तं गब्भं सुहंसुहेणं परिवहति, तते णं सा उप्पला कूड० अण्णया कयाती णवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं दारगं पयाता। तते णं तेणं दारएणं जायमेत्तेणं चेव महया २ सद्देणं विधुढे चिच्चीसरे आरसिते, तते णं तस्स दारगस्स आरसियस सोच्चा निसम्म हस्थिणारे णगरे बहवे नगरगोरूवा जाव वसभा य भीया उब्विग्गा सव्वओ समंता विप्पलाइत्था, तते णं तस्स) दारगस्स अम्मापियरो अयमेयारूवं नामधेज करेंति जम्हा णं अम्हे इमेणं दारएणं जायमेत्तेणं चेव महया २ सद्देणं विग्घुढे चिच्चीसरे आरसिते तते णं एयस्स दारगस्स आरसितसई सोच्चा निसम्म हस्थिणारे बहवे णगरगोरूवा य जाव भीया० सव्वतो समंता विष्पलाइत्था तम्हा णं होउ अम्हं दारए गोत्तासए नामेणं, तते णं से गोत्तासे दारए उम्मुक्कबालभावे जाव जाते यावि होत्था, तते णं से भीमे कूडग्गाहे अण्णया कयाती कालधम्मुणा संजुत्ते तते णं से गोत्तासे दारए बहुणा मित्तणाइणियगसयणसंबंधिपरिजणेणं सद्धिं संपरिवुडे रोअमाणे कंदमाणे विलवमाणे भीमस्स कूडग्गाहस्स नीहरणं करेति ता बहूई लोइयाई मयकिच्चाई करेति, तते णं से सुनंदे राया गोत्तासं दारयं अण्णया कयाती सयमेव कूडग्गाहित्ताए ठवेति, तते णं से गोत्तासे दारए कूडग्गाहे जाए यावि होत्या अहम्मिए जाव दुष्पडियाणंदे, तते णं से गोत्तासे दारए कूडग्गाहे कल्लाकलिं अड्ढरत्तकालसमयंसि एगे अबीए [ ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | १६ । पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmander सण्णद्धबद्धकवए जाव गहियाउहपहरणे सथातो गिहातो निजाति जेणेव गोमंडवे तेणेव उवा० बहूणं णगरगोरूवाणं सणा जाव वियंगेति त्ता जेणेव सए गिहे तेणेव उवा०, तते णं से गोत्तासे कूड० तेहिं बहूहिं गोमंसेहि य सोल्लेहि य मझं च जाव सुरं च० आसा० विहरति, तते णं ते गोत्तासे कूड० एयकम्मे० सुबहुं पावं कम्मं समजिणित्ता पंचवाससयाई परमाउं पालयित्ता अट्टदुहट्टोवगते कालमासे कालं किच्चा दोच्चाए पुढवीए उक्कोसं तिसागरो० उववण्णे १० तते णं सा विजयमेत्तस्स सत्थवाहस्स सुभद्दा णाम भारिया जातनिंदुया यावि होत्था जाया जाया दारगा विनिहायमावजंति, तते णं से गोत्तासे कूड०दोच्चाओ पुढवीओ अणंतरं उव्वट्टित्ता इहेव वाणियग्गामे णगरे विजयभित्तस्स सत्थवाहस्स सुभद्दाए भारियाए कुच्छिसि पुत्तत्ताए उववण्णे, तते णं सा सुभद्दा सत्तवाही अण्णया कयाई नवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं दारगं पयाया तते णं सा सुभद्दा सत्यवाही तंदारगंजातमेत्त्यं चेव एगते उक्कुरुडियाए उज्झावेति त्ता दोच्चंपि गेण्हावेति त्ता आणुपुव्वेणं सारक्खमाणी संगोवेमाणी संवड्ढेति, तते णं तस्सदारगस्स अम्मापियरो ठितिपडियं च चंदसूरदसणं च जागरियं च महया इड्ढिसकारसमुदएणं करेति, तते णं तस्स दारगस्स अम्मापितरे एक्कारसमे दिवसे निव्वत्ते संपत्ते बारसाहे अयमेयारूवं गोण्णं गुणनिष्फण्णं नामधेज करेंति जम्हा णं अहं इमे दारए जायमेत्तए चेव एगते उक्कुरुडियाए उज्झिते तम्हा णं होउ अहं दारए उझियए नामेणं, तते णं से उझियए दारए पंचधातीपरिग्गहीते तं०-खीरधातीए मजण० मंडण०| कीलावण अंधातीए जहा दढपतिण्णे जाव निव्वाघाये गिरिकंदमल्ली णेव्व चंपय पायवे सुहंसुहेणं विहरति, तते णं से विजयभित्ते ॥ श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir सत्थवाहे अन्नया कयाई गणिमं च परिमं च मेजं च परिच्छेज्ज च चव्विहं भंडगं गहाय लवणसमुई पोयवहणेणं उवागते, तते|| णं से विजयमित्ते तत्थ लवणसमुद्दे पोतविवत्तीए णिब्बुड्डभंडसारे अत्ताणे असरणे कालधम्मुणा संजुत्ते, तते णं तं विजयमित्त सत्थवाहं जे जहा बहवे ईसरतलवमाडंबितकोडुंबियइब्भसेद्विसत्थवाहा लवणसमुद्दे पोयविवत्तीए विवत्तियं निब्बुड्डभंडसारं कालधम्मुणा संजुत्तं सुर्णेति ते तहा हस्थिनिक्खेवं च बाहिरभंडसारं च गहाय एगंते अवक्कमंति, तते णं सा सुभद्दा सत्यवाही विजयभित्तं सत्थवाहं लवणसमुद्दे पोतविवत्तीए विवत्तियं णिब्बुड्डभंडसारं कालधम्मुणा संजुत्तं सुणेति त्ता महया पतिसोएणं अप्फुण्णा समाणी परसुनियत्ताविव चंपगलता धसत्ति धरणीतलंसि सव्वंगेहिं संनिवडिया, तते णं सा सुभद्दा सत्यवाही मुहत्तरेण आसत्था समाणी बहूहि भित्त जाव परिवुडा रोयमाणी कंदमाणी विलवमाणी विजयमित्तस्स सत्थवाहस्स लोइयाई मयकिच्चाई करेति, तते णं सा सुभद्दा सत्यवाही अण्णया कयाती लवणसमुद्दोत्तरणं च लच्छिविणासं च सत्थविणासं च पोतविणासं च पतिमरणं च अणुचिंतेमाणी २ कालधम्मुणा संजुत्ता ११। तते णं ते णगरगुत्तिया सुभदं सत्थ० कालगयं जाणित्ता उझियगं दारगं सातो गिहातो णिच्छुभंति त्ता तं गिहं अण्णस्स दलयंति, तते णं से उल्झियते दारए सयातो गिहातो निच्छूढे समाणे वाणियगामे नगरे सिंघाडगजावपहेसु जूयखलएसु वेसियाधरएसु पाणागारेसु य सुहंसुहेणं परिवड्ढइ, तते णं से उज्झितए दारए अणोहट्टिए अणिवारिए सच्छंदमती सइरप्पयारे मजप्पसंगी चोरजूयवेसदारप्पसंगी जाते यावि होत्था, तते णं से उझियते अण्णया क्याई ॥ श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ | १८ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir कामझ्याए गणियाए सद्धिं संपलग्गे जाते यावि होत्था कामझ्याए गणियाए सद्धिं विउलाई उरालाई माणुस्सगाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरति, तते णं तस्स मित्तस्स रण्णो अण्णया कयाई सिरीए देवीए जोणिसूले पाउब्भूते यावि होत्था, नो संचाएनि विजयमित्ते राया सिरीए देवीए सद्धिं उरालाई माणुसगाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरित्तए तते णं से विजयभित्ते राया अण्णया क्याती उझिययं दारयं कामझ्याए गणिगाए गेहाओ णिच्छुभावेइ त्ता कामझ्यं गणियं अभितरियं ठावेति त्ता कामझ्याए गणिगाए सद्धिं उरालाइं जाव विहरति, तते णं से उझियए दारए कामझ्याए गणियाए गिहातो निच्छुभिए समाणे कामझ्याए| गणियाए मुच्छिते गिद्धे गढिते अन्झोववण्णे अण्णत्थ कत्थई सुई चरतिं च धितिं च अविंदमाणे तच्चित्ते तम्मणे तल्लेसे तदझवसाणे तदट्ठोवउत्ते त्यप्पियकरणे तब्भावणाभाविते कामझ्याए गणियाए बहूणि अंतराणि य छिद्दाणि य विवराणि य पडिजागरमाणे २ विहरति, तए णं से उज्झियए दारए अण्णया कयाई कामज्झ्याए गणियाए अंतरं लभेति कामज्झ्याए गणियाए गिह रहस्सियगं अणुप्पविसइ त्ता कामज्झ्याए गणियाए सद्धिं उरालाई माणुस्सगाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरति, इमं च णं भित्ते राया ग्रहाते जाव पायच्छित्ते सव्वालंकारविभूसिते मणुस्सवगुरापरिक्खित्ते जेणेव कामझ्याए गणियाए गिहे तेणेव उवागच्छति चा तत्थ णं उझ्यियं दारयं कामझ्याए गणियाए सद्धिं उरालाई भोगभोगाई जाव विहरमाणं पासति त्ता आसुरुत्ते० तिवलियभिडिं निडाले साहटु उझिययं दारयं पुरिसेहिं गेहावेति त्ता अद्विमुट्ठिजाणुकोप्परपहारसंभग्गमहितगत्तं करेति त्ता अवओडगबंधणं करेति त्ता ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir एएणं विहाणेणं वज्झं आणावेति, एवं खलु गोतमा ! उज्झियए दारए पुरा पोराणाणं कम्माणं जाव पच्चणुभवमाणे विहरति ॥१२॥ उज्झियए णं भंते! दारए इओ कालमासे कालं किच्चा कहिं गच्छिहिति कहिं उववज्जिहिति?, गोतमा ! उज्झियए दारए पणवीसं वासाई परमाउं पालइत्ता अज्जेव तिभागावसेसे दिवसे सूलभिण्णे कए समाणे कालमासे कालं किच्चा इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए रइयत्ताए उववज्जिहिति, से णं ततो अनंतरं उव्वट्टित्ता इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे वेयड्ढगिरिपायमूले वानरकुलंसि वाणरत्ताए | उववज्जिहिति, से णं तत्थ उम्मुक्कबालभावे तिरियभोएस मुच्छिते गिद्धे गढिते उज्झोववण्णे जाते जाते वानरपेल्लए वहेहिति तं एयकम्मे० कालमासे कालं किच्चा इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे इंदपुरे नयरे गणियाकुलंसि पुत्तत्ताए पच्चयाहिति, तते णं तं दारयं अभ्मापितरो जायमेत्तकं वद्धेहिंति नपुंसगकम्मं सिक्खावेहिंति, तते णं तस्स दारगस्स अभ्मापितरो णिव्वत्तबार साहस्स इमं एयारूवं णामधेज्जं करेहिंति, तं०- होउ णं पियसेणे णामं णपुंसए, तते गं से पियसेणे णपुंसते उम्मुक्कबालभावे जोव्वणगमणुष्पते विण्णायपरिणयमेत्ते रूवेण य जोव्वणेण य लावण्णेण य उक्किट्ठे उक्किट्ठसरीरे भविस्सति, तते णं से पियसेणे णपुंसए इंदपुरे णगरे बहवे राईसर जावपभिइओ बहूहिं य विज्जापओगेहि य मंतचुण्णेहि य हियउड्डावणेहि य काउड्डावणेहि य निण्हवणेहि य पण्हवणेहि य वसीकरणेहि य आभिओगिएहि य अभिओगित्ता उरालाई माणुस्सयाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरिस्सति, तते णं से पियसेणे णपुंसए एयकम्मे० सुबहं पावं कम्मं समजिणित्ता एकवीसं वासस्यं परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित २० For Private And Personal Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir इभीसे रयणप्पहाए पुढवीए णेश्यइत्ताते उववजिहिति, ततो सिरीसिवेसु सुंसुमारे संसारो तहेव जहा पढमे जाव पुढवी०, से गं तओ अणंतरं उव्वट्टित्ता इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे चंपाए नयरीए महिसत्ताए पच्चायाहिति, से णं तत्थ अण्णया कयाती गोडिल्लिएहिं जीवियाओ ववरोविए समाणे तत्थेव चंपाए नयरीए सेटिकुलंसि पुत्त(प्र० म)त्ताए पच्चायाहिति, से णं तत्थ उम्मुक्कबालभावे तहारूवाणं थेराणं अंतिते केवलं बोहिं० अणगारे० सोहम्मे कप्पे० जहा पढमे जाव अंतं करेहित्तिो निक्खेवो॥१३॥ इति उज्झितकाध्ययन २॥ तच्चस्स उक्खेवो, एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं० पुरिमताले णामं णगरे होत्था रिद्ध०, तस्स णं पुरिमतालस्स नगरस्स उत्तरपुरच्छिमे दिसीभाए एत्य णं अमोहदंसी उज्जाणे, तत्थ णं अमोहदंसिस्स जक्खस्स जक्खाययणे होत्था, तत्थ णं पुरिमताले महब्बले णामं राया होत्या, तस्स णं पुरिमतालस्स णगरस्स उत्तरपुरच्छिमे दिसीभाए देसप्यंते अडवी संठिया, एत्य णं सालाडवी णामं चोरपल्ली होत्था विसमगिरिकंदरकोलंबसण्णिविट्ठा वंसीकलंकपागारपरिक्खित्ता छिण्णसेलविसमप्पवायफरिहोवगूढा अभितरपाणिया सुदुल्लभजलपरंता अणेगखंडीविदितजण दिण्णनिगमप्पवेसा सुबहुयस्सवि कूवियस्स जणस्स दुप्पहंसा यावि होत्या, तत्थ णं सालाडवीए चोरपल्लीए विजए णामं चोरसेणावती परिवसति अहम्मिए जाव विहरइ हणछिन्नभिन्नवियत्तए लोहियपाणी बहुणगरणिग्गतजसे सूरे दढप्पहारी साहसिते सहवेही असिलट्ठिपढममल्ले, से णं तत्थ सालाडवीए चोरपल्लीए पंचण्हं चोरसताणं ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | २१ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobaith.org Acharya Shri Kallashsagarsuri Gyanmandie आहेवच्चं जाव विहरति।१४। तते णं से विजए चोरसेणावती बहूणं चोराण य पारदारियाण य गंठिभेयगाण य संधिछेयाण य खंडपट्टाण य अण्णेसिं च बहूणं छिण्णभिण्णबाहिराहियाणं कुडंगे यावि होत्था, तते णं से विजए चोरसेणावई पुरिमतालस्स णगरस्स उत्तरपुरच्छिमिल्लं जणवयं बहूहिं गामघातेहि य नगरघातेहि य गोग्गहणेहि य बंदिग्गहणेहि य पंथकोट्टेहि य खत्तखणणेहि यओवीलेमाणे २ विद्धंसेमाणे तज्जेमाणे तालेमाणे नित्थाणे निधणे निक्कणे कप्यायं करेमाणे विहरति, महब्बलस्सरण्णो अभिक्खणं २ कप्पायं गेण्हति, तस्स णं विजयस्स चोरसेणावइयस्स खंदसिरी णाम भारिया होत्था अहीण, तस्स णं विजयचोरसेणावइस्स पुत्ते खंदसिरीए भारियाए अत्तए अभग्गसेणे नामं दारए होत्था अहीण०, तेणं कालेणं० समणे भगवं महावीर पुरिमतालनगरे समोसढे | परिसा निग्गया राया निग्गओ धम्मो कहिओ परिसा राया य पडिगओ, तेणं कालेणं० समणस्स भगवओ महावीरस्स जेटे अंतेवासी गोयमे जाव रायमग्गं समोगाढे, तत्थ णं बहवे हत्थी पासति बहवे आसे० पुरिसे सण्णद्धबद्धकवए, तेसिं णं पुरिसाणं मझगतं |एगं पुरिसं पासति अवओडय० झाव उग्घोसेजमाणं, तते णं तं पुरिसं रायपुरिसा पढमंसि चच्चरंसि निसीयावेति त्ता अट्ट चुल्लपिउए अग्गओ धाएंति ना कसप्पहारेहिं तालेमाणा २ कलुणं काकणिभंसाई खाति त्ता रुहिरपाणं च पाएंति, तदाणंतरं च णं दोच्चंसि चच्चरंसि अट्ठ चुल्लमाउयाओ अग्गओ घाएंति ना० एवं तच्चे चच्चरे अट्ठ महापिउए चउत्थे अट्ठ महामाउयाओ पंचमे पुत्ते छठे सुण्हाओ सत्तमे जामाउया अट्ठम धूयाओ णवमे णत्तुया दसमे णत्तुईओ एक्कारसमे णत्तुयावई बारसमे णत्तुइणीओ तेरसमे ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | २२ पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie पिस्सियपतिया चोइसमे पिउस्सियाओ पण्णरसमे माउसियापतिया सोलसमे माउस्सियाओ सत्तरसमे मामियाओ अट्ठारसमे अवसेसं मित्तनाइनियगसयणसंबंधिपरियणं अगओ घातेति त्ता सम्पहारेहिं तालेमाणा २ कलुणं काकणिमंसाई खावेति रुहिरपाणं च पाएंति१॥ तते णं से भगवं गोतमे तं पुरिसं पासति त्ता इमे एयारूवे अज्झथिए० समुप्पण्णे जाव तहेव णिग्गते एवं व०एवं खलु अहं भंते! तं चेव जाव से णं भंते! पुरिसे पुवभवे के आसी जाव विहरति, एवं खलु गोतमा ! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे पुरिमताले नाम नगरे होत्था रिद्ध०, तत्थ णं पुरिमताले नगरे उदिओदए नामं राया होत्था महया०,तत्थ णं पुरिमताले निन्नए नाम अंडयवाणियए होत्था अड्ढे जाव अपरिभूते अहम्मिए जाव दुप्पडियाणंदे, तस्स णं णिण्णयस्स अंडयवाणियगस्स बहवे पुरिसा दिण्णभतिभत्तवेयणा कल्लाकल्लिं कोहालियाओ य पत्थियापिडए य गेण्हंति, पुरिमतालस्स णगरस्स |परिपेरंतेसु बहवे काइअंडए य धूतिअंडए य पारेवइ० टिट्टिभिबगिमयूरिकुक्कुडिअंएड य अण्णेसिच बहूणं जलयरथलयखहयरमाईणं अंडाई गेण्हंति त्ता पत्थियपिडगाई भरेंति त्ता जेणेव निनए अंडवाणियए तेणेव उवा० ता नित्रयस्स अंडवाणियगस्स उवणेति, तते णं तस्स नित्रयस्स अंडवाणियगस्स बहवे पुरिसा दिण्णभइ० बहवे काइअंडए य जाव कुक्कुडिअंडए य अण्णेसिं च ब गं जलयरथलयरखहयरमाईणं अंडए तवएसु य कवल्लीसु य कंदूसु य भज्जणएसु य इंगालेसु य तलेंति भजति सोलिंति त्ता रायमग्गे अंतरावणंसि अंडयपणिएणं वित्तिं कष्यमाणा विहरंति अप्पणावि यणं से नित्रए अंडवाणियए तेहिं बहूहि काइअंडएहि य जाव ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ सागरजी म. संशोधित || For Private And Personal Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie कुक्कुडिअंडएहि य सोल्लेहि य तलिएहि य भज्जिएहिं य सुरं च० आसाएमाणे० विहरति, तते णं से नित्रए अंडवाणियए एयकम्मे० सुबहुं पावं कम्मं समजिणित्ता एगंवाससहस्सं परमाउं पालइत्ता कालमासे कालं किच्चा तच्चाए पुढवीए उक्कोससत्तसागरोवमद्वितीएसु णेरइएसुणेरइयत्ताए उववण्णे १६से णं तओ अणंतरं उव्वट्टित्ता इहेव सालाडवीए चोरपल्लीए विजयस्स चोरसेणावइस्स खंदसिरीए भारियाए कुच्छिसि पुत्त(प्र० म)त्ताए उववण्णे, तते णं तीसे खंदसिरीए भारियाए अण्णया कयाई तिण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं इमे एयारूवे दोहले पाउब्भूते धण्णाओणंताओ अभ्भयाओ० जाओणंबहूहि मित्तणाइनियगसयणसंबंधिपरियणमहिलाहिं अण्णाहि य चोरमहिलाहिं सद्धिं संपरिवुडा ण्हाया जाव पायच्छित्ता सव्वालंकारविभूसिता विउलं असणं पाणं खाइमं साइमं सुरं च० आसादेमाणा० विहरंति, जिमियभुत्तुत्तरागयाओ पुरिसनेवत्थिया सण्णद्ध जाव पहरणावरणा भरिएहिं फलएहिं णिक्विहिं असीहिं अंसागतेहिं तोणेहिं सजीवहिं धणूहिं समुक्खित्तेहिं सरेहिं समुल्लासियाहि य दामाहिं लंबियाहि य ऊरुघंटाहिं छिप्पतूरेणं वजमाणेणं महया उक्ट्ठि जाव समुद्दरवभूयंपिव रेमाणीओ सालाडवीए चोरपल्लीए सव्वओ समंता ओलोएमाणीओ २ आहिंडेमाणीओ २ दोहलं विणेति तं जइ णं अहंपि जाव विणिजामित्तिकटु तंसि दोहलंसि अविणिजमाणंसि जाव झियाति, तते णं से विजए चोरसेणावती खंदसिरिभारियं ओहत जाव पासति त्ता एवं व०-किण्णं तुमं देवाणु०! ओहत जाव झियासि?, तते णं सा खंदसिरी विजयं एवं ३०-एवं खलु देवाणु०! मम तिण्हं मासाणं जाव झियामि, तते णं से विजए चोरसेणावती खंदसिरीभारियाए अंतिते ॥ श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir एयम सोच्चा निसम्म० खंदसिरिभारियं एवं व० - अहासुहं देवाणुम्पिएत्ति एयमहं पडिसुणेति, तते णं सा खंदसिरी भारिया विजएणं चोरसेणावतिणा अब्भणुण्णाया समाणी हट्ट० बहूहिं मित्त जाव अण्णाहि य बहूहिं चोरमहिलाहिं सद्धिं संपरिवुडा ण्हाया जाव विभूसिता विपुलं असणं० सुरं० च० आसादेमाणी० विहरति, जिमियभुत्तुत्तरागया पुरिसणेवत्थिया सण्णद्धबद्ध जाव आहिंडमाणी डोहलं विणेति, तते णं सा खंदसिरिभारिया संपुण्णदोहला संमाणियदोहला विणी(माणि०यदोहला वोच्छिण्णदोहला संपन्न दोहला तं गब्धं सुहंसुहेणं परिवहति, तते णं सा खंदसिरी चोरसेणावतिणी णवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं दारगं पयाता, तते णं से विजए चोर सेणावती तस्स दारगस्स महया इड्ढिसक्कारसमुदएणं दसरत्तं विइवडियं करेति, तते णं से विजए चोर सेणावती तस्स दारगस्स एक्कारसमे दिवसे विपुलं असणं० उवक्खडा वेति मित्तनाति० आमंतेति ता जाव तस्सेव भित्तनाति० पुरओ एवं व०जम्हा णं अम्हं इमंसि दारगंसि गब्भगयंसि समाणंसि इमे एयारूवे दोहले पाउब्भूते तुम्हा णं होऊ अम्हं दारए अभग्गसेणे णामेणं, तते णं से अभग्गसेणे कुमारे पंचधाई जाव परिवड्ढति । १७। तते णं से अभग्गसेणकुमारे उम्मुक्कबालभावे यावि होत्था, अट्ठ दारियाओ जाव अटुओ दाओ उपिं पासाए भुंजमाणे विहरति, तते गं से विजए चोरसेणावती अण्णया कयाती कालधम्मुणा संजुत्ते, तते णं से अभग्गसेणे कुमारे पंचहिं चोरसतेहिं सद्धिं संपरिवुडे रोयमाणे कंदमाणे विलवमाणे विजयस्स चोरसेणावइस्स महया इड्ढिसक्कारसमुदएणं णीहरणं करेति ना बहूई लोइयाई मयकिच्चाई करेति त्ता केवइकालेणं अप्पसोए जाते यावि होत्था, ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित २५ For Private And Personal Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir तते णं ताई पंच चोरसयाई अनया कयाती अग्गसेणं कुमारं सालाडवीए चोरपल्लीए महया० चोरसेणावइत्ताए अभिसिंचंति, तते णं से अभागसेणे कुमारे चोरसेणावती जाते अहम्मिए जाव कप्यायं गेण्हति, तते णं ते जाणवया पुरिसा अभग्गसेणेणं चोरसेणावतिया बहुगामधायावणाहिं० ताविया समाणा अण्णमण्णं सद्दावेति त्ता एवं ३०-एवं खलु देवाणु०! अभागसेणे चोरसेणावती पुरिमतालस्स णगरस्स उत्तरिल्लं जणवयं बहूहिं गामघातेहिं जाव निद्धणं करेमाणे विहरति, तं सेयं खलु देवाणुप्पिया! पुरिमताले णगरे महब्बलस्स रण्णो एतमटुं विन वित्तते (प्र० निवेदित्तए) तते णं ते जाणवयपुरिसा एतमटुं अण्णमण्णं पडिसुति तां महत्थं महग्धं महरिहं रायरिहं पाहुडं गेण्हंति त्ता जेणेव पुरिमताले णगरे जेणेव महब्बले राया तेणेव उवागते त्ता महब्बलस्स रण्णो तं महत्थं जाव पाहुडं उवणेति त्ता करयल० अंजलिं कटु महब्बलं रायं एवं व०-एवं खलु सामी! सालाडवीए चोरपल्लीए अभागसेणे चोरसेणावती अम्हे बहूहिँ गाभधातेहि य जाव निद्धणे करमाणे विहरति तं इच्छामि णं सामी ! तुब्भं बाहुच्छायापरिग्गहीया निब्भया णिरुव्विग्गा सुहंसुहेणं परिवसित्तएत्तिकटु पादपडिया पंजलिउड। महब्बलं रायं एतमटुं विण्णवेति, तते णं से महब्बले राया तेसिं जाणवयाणं पुरिसाणं अंतिए एयमढे सोच्चा निसम्म आसुरुत्ते जाव मिसिमिसेमाणे तिवलियं भिउडि निडाले साहटु दंडं सद्दावेति त्ता एवं व०-गच्छह णं तु देवाणुप्पिया! सालाडविं चोरपल्लिं विलुंपाहि त्ता अभागसेणं चोरसेणावई जीवनगाह गेण्हाहि त्ता मम उवणेहि, तते णं से दंडे तहत्ति विणएणं एयभटुं पडिसुणेति, तते णं से दंडे बहूहिं पुरिसेहिं सण्णद्ध जाव पहरणेहि ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित || For Private And Personal Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir सद्धिं संपरिवुडे मगहएहिं फ्लएहिं जाव छिप्पतूरेणं वजमाणेणं महया२ जाव करेमाणे पुरिमतालं णगरं मझूमझेणं निग्गच्छति|| त्ता जेणेव सालाडवी चोरपल्ली तेणेव पहारेत्य गमणाए, तते णं तस्स अभग्गसेणस्स चोरसेणावइस्स चारपुरिसा इमीसे कहाए लट्ठा समाणा जेणेव सालाडवी चोरपल्ली जेणेव अभग्गसेणे चोरसेणावई तेणेव उवागच्छंति करयल जाव एवं ३०-एवं खलु देवाणुप्पिया! पुरिमताले णगरे महब्बलेणं रण्णा महया भडचडगरेणं दंडे आणत्तेगच्छह णं तुमे देवाणु० ! सालाडविं चोरपल्लिं| विलुंपाहि त्ता अभागसेणं चोरसेणावतिं जीवग्गाहं गेण्हाहि त्ता ममं उवणेहि, तते णं से दंडे महया भडचडगरेणं जेणेव चोरपल्ली तेणेव पहारेत्थ गमणाए, तते णं से अभग्गसेणे तेसिं चारपुरिसाणं अंतिए एयमढे सोच्चा निसम्म पंचचोरसताई सद्दावेति त्ता एवं व०-एवं खलु देवाणुप्पिया ! पुरिमतालेणगरे महब्बले जाव तेणेव पहारेत्य् गमणाए आगते, तते णं से अभग्गसेणे ताई पंचचोरसताई एवं व०- सेयं खलु देवाणुप्पिया ! अहं तं दंडं सालाडविं चोरपालिं असंपत्तं अंतरा चेव पडिसेहित्तए, तते णं ताई पंचचोरसताई अभग्गसेणस्स चोरसेणावइस्स तहत्ति जाव पडिसुणेति, तते णं से अभग्गसेणे चोरसेणावती विपुलं असणं पाणं खाइमं साइम उवक्खडावेति त्ता पंचहिं चोरसतेहिं सद्धिं पहाते जाव पायच्छित्ते भोयणमंडवंसि तं विपुलं असणं० सुरं च० आसाएमाणे० विहरति, जिमियभुत्तुत्तरागतेवि य णं समाणे आयंते चोक्खें परमसुईभूते पंचहिं चोरसतेहिं सद्धिं अल्लं चम्म दुरूहति त्ता सण्णद्ध० जाव पहरणेहिं मग्गाइतेहिं जाव रवेणं पुव्वा (प्र० पच्चा) वरण्हकालसमयंसि सालाडवीओ चोरपल्लीओ णिग्गच्छति त्ता विसमदुग्गगहणं ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | २७ । पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyarmandir ठित गहियभत्तपाणिए तं दंडं पडिवालेमाणे चिट्ठति, तते णं से दंडे जेणेव अभग्गसेणे चोरसेणावती तेणेव उवागच्छति त्ता अभग्गसेणेणं चोरसेणावइणा सद्धि संपलग्गे यावि होत्था, तते णं से अभग्गसेणे चोरसेणावई तं दंडं खिय्यामेव हयमहिय जाव पडिसेहेति, तते णं से दंडे अभग्ग० चोरसे० हय० जाव पडिसेहिते समाणे अथामे अबले अवीरिए अपुरिसक्कारपरक्कमे अधारणिज्जमितिकटु जेणेव पुरिमताले णगरे जेणेव महब्बले राया तेणेव उवा० त्ता कयल० जाव एवं व०-एवं खलु सामी! अभग्गसेणे चोरसे० विसमदुग्गगहणं ठिते गहितभत्तपाणिए नो खलु से सक्का केणइ सुबहुएणावि आसबलेण वा हथिबलेण वा जोहबलेण वा रहबलेण वा चाउरंगेणंपि उरंउरेणं गेण्हित्तते ताहे सामेण य भेदेण य उवप्पदाणेण य वीसंभमाणेउं पयत्ते यावि होत्था, जेविय से अब्भिंतरगा सीसगभमा मित्तनातिनियगसयणसंबंधिपरियणं च विपुलधणकणगरयणसंतसारसावतेजेणं भिंदति, अभग्गसेणस्स य चोरसे० अभिक्खणं २ महत्थाई महग्धाइं महरिहाई रायारिहाई पाहुडाई पेसेति अभग्गसेणं च चोरसे० वीसंभमाणेइ |१८ तते णं से महब्बले राया अण्णया क्याई पुरिमताले णगरे एगं महं महतिमहालयं कूडागारसालं करेति अणेगखंभसतसंनिविर्ट पासाईयं०, तते णं से महब्बले राया अण्णया कयाई पुरिमताले नगरे उस्सुकं जाव दसरत्तं पमोयं उग्धोसावेति त्ता कोडुंबियपुरिसे सहावेति त्ता एवं व०-गच्छह णं तुब्ने देवाणु०! सालाडवीए चोरपल्लीए तत्थ णं तुब्भे अभग्गसेणं चोरसे० करयल जाव एवं व०-एवं खलु देवा०! पुरिमताले णगरे महब्बलस्स रण्णो उस्सुक्के जाव दसरत्ते पमोदे उग्घोसिते तं किण्णं देवाणु०! विउलं असणं० || ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् । | २८ [पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org पुष्पवयगंधमलालंकारे य इहं हव्वमाणिज्ज 3 उयाहु सयमेव गच्छित्था?, तते णं कोडंबियपुरिसा महब्बलस्स रण्णो कर० जाव पुरिमतालाओ णगराओ पडि० त्ता णातिविकिट्ठेहिं अद्धाणेहिं सुहेहिं वसहिपायरासेहिं जेणेव सालाडवी चोरपल्ली तेणेव उवा० |अभग्गसेणं चोरसेणावतिं करयल० जाव एवं व०-एवं खलु देवाणु०! पुरिमताले णगरे महब्बलस्स रण्णो उस्सुंके जाव उदाह सयमेव गच्छित्या?, तते णं से अभग्ग० चोरसे० ते कोकुंबियपुरिसे एवं व०-अहण्णं देवाणु० ! पुरिमतालं णगरं सयमेव गच्छामि, ते कोडंबियपुरिसे सक्कारेति० पडिविसजेति, तते णं से अभग्गसेणे चोरसे० बहूहिं मित्त० जाव परिवुडे पहाते जाव पायच्छित्ते सव्वालंकारविभूसिते सालाडवीओ चोरपल्लीओ पडिनिक्खमति त्ता जेणेव पुरिमताले णगरे जेणेव महब्बले राया तेणेव उवा० |त्ता करयल० महब्बलं रायं जएणं विजएणं वद्धावेति त्ता महत्थं जाव पाहुडं उवणेति, तते णं से महब्बले राया अभग्गसेणस्स चोरसे० तं महत्थं जाव पडिच्छति अभग्गसेणं चोर० सक्कारेति संमाणेति त्ता पडिविसजेति कूडागारसालं च से आवसहं दलयति, तते णं से अभग्गसेणे चोरसेणावती महब्बलेणं अण्णा विसन्निते समाणे जेणेव कूडागारसाला तेणेव उवागच्छति, तते णं से महब्बले राया कोडुंबियपुरिसे सद्दावेति त्ता एवं व०-गच्छह णं तुब्भे देवाणु० ! विउलं असणं० उवक्खडावेह त्ता तं विलं |असणं० सुरं च० सुबहं पुष्फवत्थगंधमलालंकारं च अभग्गसेणस्स चोरसे० कूडागारसालाए उवणेह, तते णं ते कोकुंबियपुरिसा करयल० जाव उवणेति, तते णं से अभग्गसेणे चोरसेणावई बहूहि मित्त सद्धिं संपरिवुडे पहाते जाव सव्वालंकारविभूसिए तं ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobaith.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyarmandir विडलं असणं० सुरं च० आसाए० पमत्ते विहरति, तते णं से महब्बले राया कोडुंबियपुरिसे सहावेति त्ता एवं ३०-गच्छह णं तुब्भे देवाणु० पुरिमतालस्स नगरस्स दुवाराई पिधेह त्ता अभग्गसेणं चोरसेणावई जीवग्गाहं गेण्हह ता ममं उवणेह तते णं ते कोडुबिया कयल जाव पडिसुणेति त्ता पुरिमतालस्स नगरस्स दुवाराई पिहेंति अभग्गसेणं चोरसे० जीवग्गाहं गेण्हंति महब्बलस्स रण्णो उवणेति, तते णं से महब्बले राया अभग्गसेणं चोरसे० एतेणं विहाणेणं वन्झं आणवेति, एवं खलु गोतमा! अभग्गसेणे चोरसेणावती पुरा जाव विहरति, अभग्गसेणे णं भंते! चोरसेणावती कालमासे कालं किच्चा कहिं गच्छिहिइ कहिं उववजिहिति?, गोतमा! अभग्गसेणे चोरसे! सत्ततीसं वासाई परमाउयं पालइत्ता अजेव तिभागावसेसे दिवसे सूलभिण्णे को समाणे कालगते इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए उक्कोस० नेरइएसु उववजिहिति, से णं ततो अणंतरं उव्वट्टित्ता एवं संसारो जहा पढमे जाव पुढवीए ततो उव्वट्टित्ता वाणारसीए णगरीए सूयरत्ताए पच्चायाहिति से णं तत्थ सोयरिएहिं जीवियाउ ववरोविए समाणे तत्थेव वाणारसीए णगरीए सेटिकुलंसि पुत्त(प्र० मत्ताए पच्चायाहिति, से णं तत्थ् उम्मुक्कबालभावे एवं जहा पढमे जाव अंतं काहितिी निक्खेवो ||१९॥ इति अभग्गसेणझयणं ३॥ जति णं भंते!० चउत्थस्स उक्खेवो, एवं खलु जम्बू! तेणं कालेणं० साहंजणी णाम णगरी होत्था रिद्धस्थिमिय०, तीसे णं साहंजणीए बहिया उत्तरपुरच्छिमे दिसीभाए देवरमणे णाम उजाणे होत्या, तत्य णं अमोहस्स जक्खस्स जक्वायतणे होत्था ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥] पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir पुराणे०, तत्थ णं साहंजणीए णयरीए महचंदे नामं राया होत्था महता०, तस्स णं महचंदस्स रण्णो सुसेणे णामं अमच्चे होत्या सामदामभयदंडनिग्गहकुसले, तत्थ् णं साहंजणीए णगरीए सुदरिसणा णामं गणिया होत्था वण्णओ, तत्थ् णं साहंजणीए णयरीए सुभद्दे नामं सत्थवाहे परिवसइ अड्ढे०, तस्स णं सुभहस्स सत्यवाहस्स भद्दा नाम भारिया होत्था अहीण, तस्स णं सुभहस्स सस्थवाहस्स पुत्ते भद्दाए भारियाए अत्तए सगडे नाम दारए होत्था अहीण०, तेणं कालेणं० समणे भगवं महावीरे समोसढे परिसा राया य निग्गते धम्मो कहिओ परिसा पडिगया, तेणं कालेणं० समणस्स० जेटे अंतेवासी जाव रायमगं ओगाढे, तत्थ णं हत्थी| आसे पुरिसे० तेसिं च णं पुरिसाणं मझगतं पासति एगं सइत्थियं पुरिसं अवओडगबंधणं उक्वित्तकण्णनासं जाव उग्धोसणं चिंता तहेव जाव भगवं वागरेति एवं खलु गोतमा! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीबे दीवे भारहे वासे छगलपुरे णामं णगरे होत्या, तत्थ सीहगिरी णाभं राया होत्था महया०, तत्थ णं छगलपुरे णगरे छण्णिए णामं छागलिए परिवसति अड्ढे अहम्मिए जाव दुष्पडियाणंदे, तस्स णं छण्णियस्स छागलियस्स बहवे अयाण य एल्याण य रोज्झाण य वसभाण य ससयाण य पसयाण य सूयराण य सिंघाण य हरिणाण य मऊराण य महिसाण य सतबद्धाण य सहस्सबद्धाण य जूहोणि वाडगंसि सण्णिरुद्धाई चिटुंति, अण्णे|| य तत्थ बहवे पुरिसा दिण्णभइभत्त० बहवे अए य जाव महिसे य सारक्खेमाणा संगोवेमाणा चिटुंति, अण्णे य से बहवे पुरिसा दिण्णभति० बहवे अए य जाव महिसे य सयए य सहस्सए य जीवियाओ ववरोविंति त्ता मंसाई कप्पणीकप्पियाई करेंति छण्णियस्स |॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir छागलियस्स उवणेति, अण्णे य से बहवे पुरिसा ताई बहुयाई अयमंसाई जाव महिसमसाई तवएसु र कवल्लीसु य कंदूएसु य|| भजणएसु इंगालेसु य तलेंति य भजति य सोलिंति यत्ता य रायमगंसि वित्तिं कथ्यमाणा विहरंति, अप्पणावियणं से छण्णियए छागलिए तेहिं बहूहिं अयमंसेहि य जाव महिसमंसेहि य सोल्लेहि य तलिएहि य भज्जिएहि य सुरं च० आसादेमाणे० विहरति, तते णं से छण्णिए छागलिए एयकम्मे० सुबहुं पावकम्म कलिकलुसं समजिणित्ता सत्तवाससयाई परमाउं पालइत्ता कालमासे कालं किच्चा चउत्थीए पुढवीए उक्कोसेणं दससागरोवमठितीएसु णेरइएसु णेरइयत्ताए उववण्णे १२० तते णं सा तस्स सुभहस्स सत्थवाहस्स भद्दा भारिया जाव शिंदुया यावि होत्था जाता २ दारगा विणिहायमावजंति, तते णं से छण्णिए छागलिए चउत्थीए पुढवीए अणंतरं उव्वट्टित्ता इहेव साहंजणीए णयरीए सुभहस्स सत्यवाहस्स भदाए भारियाए कुच्छिंसि पुत्तत्ताए उववण्णे, तते णं सा भद्दा सत्थवाही अण्णया कयाई णवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं दारगं पयाया, तते णं तं दारगं अम्मापियरो जायमेत्तं चेव सगडस्स हेढ़ओ ठवेति त्ता दोच्चंपि गेण्हाति अणुपुवेणं सारक्खंति संगोति संवड्डेति जहा उझियए जाव जम्हा णं अम्हं इमे दारए जायमेत्तए चेव सगडस्स हेट्टओ ठविते तम्हा णं होउ णं अहं एस दारए सगडे नामेणं सेसं जहा उझियए, सुभद्दे लवणे कालगओ मायावि कालगता सेवि गिहाओ निच्छूढे, तते णं से सगडे दारए साओ गिहाओ निच्छूढे समाणे सिंघाडग० तहेव जाव सुदरिसणाए गणियाए सद्धिं संपलग्गे यावि होत्था, तते णं से सुसेणे अभच्चे तं सगडं दारयं अण्णया कयाई सुदरिसणाए || ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित | ३२ For Private And Personal Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir ||गणियाए गिहाओ निच्छुभावेति त्ता सुदंसणियं गणियं अब्भिंतयं ठावेति त्ता सुदरिसणाए गणियाए सद्धिं उरालाई माणुस्सगाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरति, तते णं से सगडे दारए सुदरिसणाए गिहाओ निच्छूढे समाणे अण्णत्थ कत्थवि सतिं वा० अलभमाणे अण्णया कयाई रहस्सियं सुदरिसणागिहं अणुपविसति त्ता सुदरिसणाए सद्धिं उरालाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरति, इमं च णं सुसेणे अमच्चे हाते जाव विभूसिते मणुस्सवगुराए परिक्खित्ते जेणेव सुदरिसणागणियाए गिहे तेणेव उवा० त्ता सगडं दारयं सुदरिसणाए गणियाए सद्धिं उसलाई भोगभोगाई भुंजमाणं पासति त्ता आसुरुत्ते जाव मिसिमिसेमाणे तिवलियं भिउडिं णिलाडे | साहटु सगडं दारयं पुरिसेहिं गेण्हावेति त्ता अट्ठि जाव महियं करेति त्ता अयओडगबंधणं करेति त्ता जेणेव महचंदे राया तेणेव उवा० करयल० जाव एवं व०-एवं खलु सामी! सगडे दारए ममं अंतेपुरंसि अवरद्धे, तते णं महचंदे राया सुसेणं अमच्चं एवं व०-तुम चेव णं देवाणु०! सगडस्स दारगस्स दंड णिव्वत्तेहि, तए णं से सुसेणे अभच्चे महचंदेणं रण्णा अब्भणुण्णाए समाणे सगडं दास्यं सुदरिसणं च गणियं एएणं विहाणेणं वझं आणावेति, तं एवं खलु गोतमा! सगडे दारए पुरा पोराणाणं दुच्छिण्णाणं जाव विहरति ।२१। सगडे णं भंते! दारए कालगते कहिं गच्छिहिति कहिं उववज्जिहिति?, गोतमा! सगडे णं दारए सत्तावण्णं वासाई परमाउं पालयित्ता अजेव तिभागावसेसे दिवसे एगं महं अओमयं तत्तसमजोइभूयं इस्थिपडिभ अवयासाविए समाणे कालमासे कालं किच्चा इभीसे रयणप्पभाए पुढवीए णेरइयत्ताए उववजिहिति से णं ततो अणंतरं उव्वट्टित्ता रायगिहे णगरे मातंगकुलंसि ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobairth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie णाम देवी होत्या, तस्स णं सयाणीयस्स सोमदत्ते नामं पुरोहिए होत्था रिउव्वेद०, तस्स णं सोमदत्तस्स पुरोहियस्स वसुदत्ता णाम भारिया होत्या, तस्स णं सोमदत्तस्स पुत्ते वसुदत्ताए अत्तए बहस्सइदत्ते नामं दारए होत्था अहीण०, तेणं कालेणं० समणे भगवं महावीरे समोसरणं, तेणं कालेणं० भगवं गोतमे तहेव जाव रायमगं ओगाढे तहेव पासति हत्थी आसे पुरिसे मझे पुरिसं चिंता तहेव पुच्छति पुवभवं भगवं वागरेतिएवं खलु गोतमा! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे सव्वओभद्दे णाम णगरे होत्था रिद्ध०, तत्थ णं सव्वतोभद्दे णगरे जितसत्तू णामं राया होत्या, तस्स णं जितसत्तुस्स रण्णो महेसरदत्ते नामं पुरोहिए होत्था रिउव्वेद० जाव अथव्वणकुसले यावि होत्था, तते णं से महेसरदत्ते पुरोहिते जितसत्तुस्स रण्णो रज्जबलविवद्धणट्ठयाए कल्लाकल्लिं |एगमेगं माहणदारगं एगमेगं खत्तियदारगंएगमेगं वइस्सदारगंएगमेगंसुद्ददारगं गेण्हावेति त्ता तेसिं जीवंतगाणंचेव हिययउंडए गेण्हावेति त्ता जितसत्तुस्स रण्णो संतिहोमं करेति, तते णं से महेसरदत्ते पुरोहिते अट्ठमिचउद्दसीसु दुवे माहणखत्तियवेस्ससुद्ददारगे चउण्हं मासाणं चतारि २ छण्हं मासाणं अट्ठ २ संवच्छरस्स सोलस २ जाहे जाहेविय णं जितसत्तू राया परबलेणं अभिजुज्झति ताहे ताहेवि य णं से महेसरदत्ते पुरोहिए अट्ठसयं माहणदारगाणं अट्ठसयं खत्तियदारगाणं अट्ठसयं वइस्सदारगाणं अट्ठसयं सुद्ददारगाणं पुरिसेहिं| गिण्हावेति त्ता सिं जीवंतगाणं चेव हियउंडए गेण्हावेति ता जितसत्तुस्स रण्णो संतिहोम करेति, तते णं से परबलं खिप्यामेव विद्धंसेति वा पडिसेहिज्जति वा १२३। तते णं से महेसरदत्ते पुरोहिते एयकम्मे० सुबहं पावं जाव समजिणित्ता तीसं वाससयाई ॥ श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobalirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा पंचमाए पुढवीए उक्कोसेणं सत्तरससागरोवमट्ठितिए नरगे उववष्णे, से णं ततो अणंतरं उव्वट्टित्ता इहेव कोसंबीए णयरीए सोमदत्तस्स पुरोहितस्स वसुदत्ताए भारियाए पुत्तत्ताए उववण्णे, तते णं तस्स दारगस्स अम्मापितरो निव्वत्तबारसाहस्स इमं एयारूवं नामधिज करेंति जम्हा णं अहं इमे दारए सोमदत्तस्स पुरोहियस्स पुत्ते वसुदत्ताए अत्तए तम्हा णं होउ अहं दारए बहस्सतिदत्ते नामेणं, तते णं से बहस्सतिदत्ते दारए पंचधातीपरिग्गहीते जाव परिवड्ढति, तते णं से बहस्सतिदत्ते उम्मुक्कबालभावे जोव्वण विण्णाय० होत्था, से णं उदायणस्स कुमारस्स पियबालवयंसे यावि होत्था सहजायए सहवड्ढियए सहपंसुकीलियए, तते णं से सयाणीए राया अण्णया कयाई कालधम्मुणा संजुत्ते, तते णं से उदायणे कुमारे बहूहि राईसरजावसत्यवाहप्पभितीहिं सद्धिं संपरिवुडे रोयमाणे कंदमाणे विलवमाणे सयाणीयस्स रण्णो महया इड्ढिसक्कारसमुदएणं णीहरणं करेति त्ता बहूई लोइयाई मयकिच्चाई करेति, तते णं ते बहवे राईसरजावसत्थवाहा उदायणं कुमारं महया रायाभिसेगेणं अभिसिंचंति, तते णं से उदायणे कुमारे राया जाते महया०, तते णं से बहस्सतिदत्ते दारए उदायणस्स रण्णो पुरोहियकम्मं करेमाणे सव्वट्ठाणेसु सव्वभूमियासु अंतेडरे य दिण्णवियारे जाते यावि होत्था, तते णं से बहस्सतिदत्ते पुरोहिते उदायणस्स रण्णो अंतेउरं वेलासु य अवेलासु य काले य अकाले य राओ य वियाले य पविसमाणे अण्णया कयाई पउमावतीए देवीए सद्धिं संपलग्गे यावि होत्था, पउमावतीए देवीए सद्धिं उरालाई० भुंजमाणे विहरति, इमंच णं उदायणे राया हाए जाव विभूसिते जेणेव पञ्मावती ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sho Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.ora Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir देवी तेणेव उवा० त्ता बहस्सतिदत्तं पुरोहितं पउमावतीए देवीए सद्धिं उरालाइं० भुंजमाणं पासति त्ता आसुरुत्ते तिवलियं भिडिं|| साहटु बहस्सतिदत्तं पुरोहितं पुरिसेहिं गिण्हावेति त्ता जाव एतेणं विहाणेणं वझं आणवेति, एवं खलु गोतमा! बहस्सतिदत्ते पुरोहिते पुरा पोराणाणं जाव विहरति, बहस्सतिदत्ते णं भंते! दारए पुरोहिते इओ कालगते समाणे कहिं गच्छिहिति कहिं ||उववजिहिति?, गोतमा ! बहस्सतिदत्ते णं दारए पुरोहिते चउसद्धिं वासाई परमाउं पालयित्ता अजेव तिभागावसेसे दिवसे सूलभिण्णे कते समाणे कालमासे कालं किच्चा इभीसे रयणप्पभाए० संसारो तहेवो पुढवी, ततो हस्थिणारे णगरे भियत्ताए पच्चायाइस्सति, सणं तत्थ वाउरिएहिं वहिते समाणे तत्थेव हथिणारे णगरे सेट्टिकुलंसि पुत्तत्ताए० बोही० सोहम्मे० महावि देहे० सिझिहितिका |णिक्खेवो १२४॥ इति बृहस्पतिदत्ताध्ययनं ५॥ जति णं भंते!० छट्ठस्स उक्खेवो। एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं० महरा णगरी भंडरी उज्जाणे सुदरिसणे जक्खे सिरिदामे राया बंधुसिरी भारिया पुत्ते णदिवद्धणे णामं कुमारे अहीण जाव जुवराया,तस्स सिरिदामस्स सुबंधू नामं अमच्चे होत्था सामदंड०, तस्स णं सुबंधुस्स अमच्चस्स बहुमित्तापुत्ते णामं दारए होत्था अहीण, तस्स गं सिरिदामस्स रण्णो चित्ते णामं अलंकारिए होत्या, सिरिदामस्स रण्णो चित्तं बहुविहं अलंकारियकम्मं करेमाणे सबढाणेसु सव्वभूमियासु य अंतेउरे य दिण्णवियारे यावि होत्था, तेणं कालेणं० सामी समोसढे परिसा राया य निगओ जाव परिसा पडिगया, तेणं कालेणं० समणस्स जेटे जाव रायमग्गं ओगाढे || श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | ३७ पू.सागरजी म.संशोधित For Private And Personal Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra तहेव हत्थी आसे पुरिसे तेसिंचणं पुरिसाणं मझगयं एगं पुरिसं पासति जाव नरनारीसंपरिवुडं, तते णं तं पुरिसं रायपुरिसा चच्चरंसि तत्तंसि अओमयंसि समजोइभूयसिंहासणंसि निवेसावेति तयाणंतरं चणं पुरिसाणं मझगयं बहूहिं अयोकलसेहिं तत्तेहिं समजोइभूतेहिं अप्पेगइएहिं तंबभरिएहिं अमे० तउयभरिएहिं अपे० सीसगभरिएहि अप्पे० कलकलभरिएहिं अपे० खारतेल्लभरिएहिं महया महया रायाभिसेएणं अभिसिंचंति तयाणंतरं च णं तत्तं अओमयं समजोतिभूयं अओमयं संडासएणं गहाय हारं पिणद्धति तयाणंतरं च गं अद्धहारं जाव पढें मउडं चिंता तहेव जाव वागरेति, एवं खलु गोतमा! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे सीहपुरे णामं णगरे होत्था रिद्ध०, तत्थ् णं सीहपुरे णगरे सीहरहे णामं राया होत्था, तस्स णं सीहरहस्स रण्णो दुजोहणे नामं चारगपाले होत्था अधम्मिए जाव दुप्पडियाणंदे, तस्स णं दुजोहणस्स चारगपालस्स इमे एयारूवे चार गभंडे होत्या, तस्स णं दुजोहणस्स चारगपालस्स बहवे अयकुंडीओ अप्पेगतियाओ तंबभरियाओ अपे० तउयभरियाओ अप्पे० सीसगभरियाओ अप्पे० कलकलभरियाओ अप्पे० खारतेल्लभरियाओ अगणिकायंसि अद्दहिया चिटुंति, तस्स णं दुजोहणस्स चारग० बहवे उट्टियाओ आसमुत्तभरियाओ अप्पे० हत्थमुत्तभरियाओ अप्पे० उट्टमुत्तभरियाओ अपे० गोमुत्तभरियाओ अप्पे० महिसमुत्तभरियाओ अप्पे० अयमुत्तभरियाओ अप्पे० एलमुत्तभरियाओ बहुपडिपुण्णाओ चिति, तस्स णं दुजोहणस्स चारगपालस्स बहवे हत्थंदुयाण य पायंदुयाण यहडीण यनियलाण य संकलाण य पुंजा निगरा य सण्णिक्खित्ता चिटुंति, तस्स णं दुज्जोहणस्स चारगपालस्स बहवे वेणुल्याण य वेत्तलयाण य ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | ३८ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir चिंचा० छियाण य कसाण य वायरासीण य पुंजा गिरा चिटुंति, तस्स णं दुजोहणस्स चा० बहवे सिलाण य लउडाण य मुग्गराण य कणंगराण य पुंजा णिगरा चिटुंति, तस्स णं दुजोहणस्स बहवे तंतीण य वत्ताण य वागरज्जूण य वालरज्जूण य सुत्तरजूण य पुंजा गिरा य संनिक्खित्ता चिटुंति, तस्स णं दुजोहणस्स बहवे असिपत्ताण य पत्ताण य खुरपत्ताण य कलंबचीरपत्ताण य पुंजा गिरा चिटुंति, तस्स णं दुजोहणस्स चारग० बहवे लोहखीलाण य कडसकराण य चम्मपट्टाण य अन्ताण य पुंजा निगरा चिटुंति, तस्स णं दुजोहणस्स चारग० बहवे सूईण य डंभणाण य कोट्टिलाण य पुंजा गिरा चिटुंति, तस्स णं दुजोहणस्स चारग० बहवे सत्थाण य प्पिलाण य कुहाडाण य नहछेयणाण य दब्माण य पुंजा णिगरा चिटुंति, तते णं से दुजोहणे चारगपाले सीहरहस्सरण्णो बहवे चोरे य पारदारिए य गंठिभेदे यरायावगारी य अणधारए य बालघाती यवासंभघाती य जूतिकारे य खंडपट्टे य पुरिसेहिं गेण्हावेति त्ता उत्ताणए पाडेति त्ता लोहदंडेणं मुहं विहाडेति ता अप्पेगनिए तत्ततंबं पजेति अप्पेगतिए तउयं पजेति अप्पेगतिए सीसगं पजेति अप्पे० कलकलं ५० अप्पे खारतेल्लं ५० अप्पेगतियाणं तेणं चेव अभिसेगं करेति अप्पे० उत्ताणे पाडेति त्ता आसमुत्तं पज्जेति अप्पे० हत्थिमुत्तं पज्जेति जाव एलमुत्तं पजेति अप्पे० हेट्ठामुहे पाडेति छलछलस्स वमावेति ता अप्पेगतियाणं तेणं चेव ओवील दलयति अप्पे० हत्थंदुयाहिं बंधावेइ अप्पे० पायंदुयाहिं अपे० हडिबंधणं करेति अप्पे० नियलबंधणं करेति अप्पे० संकोडियमोडियए करेति अपे० संकलबंधणे करेति अप्पे० हत्थछिण्णए करेति जाव सत्थोवाडिए ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | ३९ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir करेति अप्पे० वेणुलयाहि य जाव वायरासीहि य (प्र० पहरणातिहि य) हणावेति अध्ये० उत्ताणए कारवेति उरे सिलं दलावेति त्ता लउलं छुभावेति त्ता पुरिसेहिं उकंपावेति अप्पे० तंतीहि य जाव सुत्तरज्जूहि य हत्थेसु य पादेसु य बंधावेति अगडंसि उच्चूलं बोलगं पजेति अप्पे० असिपत्तेहि य जाव कलंबचीरपत्तेहि य पच्छावेति खारतेल्लेणं अभिगावेति अप्पेगतियाणं णिडालेसु य अवडूसु य कोप्परेसु य जाणूसु य खलुएसु य लोहकीलए य कडसक्कराओ य दवावेति अलिए भंजावेति अप्पेगतियाणं सूईओ यदंभणाणिय हत्थंगुलियासु पायंगुलियासु य कोहिल्लएहिं आओडावेति त्ता भूमिं कंडूयावेति अप्पे० सत्थएहि य जाव नहच्छेदणएहि य अंगं पच्छावेइ दब्भेहि य कुसेहि य उल्लचभ्मे( वद्धे हि य वेढावेति आयवंसि दलयति त्ता सुक्खे समाणे चडच्डस्स उप्पाडेति, तते णं से दुजोहणे चार० एयकम्मे० सुबह पावं समजिणित्ता एगतीसं वाससताई परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा छट्ठीए पुढवीए उच्कोसेणं बावीससागरोवमहितीएसु नेरइएसु नेरइयत्ताए उववण्णे १२५१ से णं ततो अणंतरं उव्वट्टित्ता इहेव महराए णयरीए सिरिदामस्स रनो बंधुसिरीए देवीए कुच्छिंसि पुमत्ताए उववण्णे, तते णं बंधुसिरी नवण्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं जाव दारगं प्याया, तते णं तस्स दारगस्स अम्मापितरो णिवत्ते बारसाहे इमं एयारूवं णामधेज करेंतिहोउ णं अम्हं दारगे णंदिसेणे नामेणं, तते णं से णंदिसेणे कु. पंचधातीपरिवुडे जाव परिवड्ढति, तते णं से णंदिसेणे कुमारे उम्मुक्कबालभावे जाव विहरति जाव जुवराया जाते यावि होत्था, तते णं से गंदिसेणे कुमारे रज्जे य जाव अंतेउरे य मुच्छिते इच्छति सिरिदामं रायं जीविताओ ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | ४० । पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir ववरोवित्तए सयमेव रज्जसिरिं कारेमाणे पालेमाणे विहरितए, तते गं से णंदिसेणे कुमारे सिरिदामस्स रण्णो बहूणि अंतराणि य छिद्दाणि य विरहा(वरा )णि य पडिजागरमाणे विहरति, तते णं से णंदिसेणे कुमारे सिरिदामस्स रण्णो अंतरं० अलभमाणे अण्णया कयाई चित्तं अलंकारियं सद्दावेति ता एवं व०-तुमं णं देवाणु० सिरिदामस्स रण्णो सव्वद्वाणेसु सव्वभूमिसु अंतेउरे य दिण्णवियारे सिरिदामस्स रण्णो अभिक्खणं अलंकारियं कम्मं करेमाणे विहरसि, तण्णं तुमं देवाणुपिया ! सिरिदामस्स रण्णो अलंकारियं कम्मं करेमाणे गीवाए खुरं निवेसेहि तण्णं अहं तुमं अद्धरज्जियं करिस्सामि तुमं अम्हेहिं सद्धिं उरालाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरिस्ससि, तते णं से चित्ते अलंकारिए णंदिसेणस्स कुमारस्स वयणं एयमठ्ठे पडिसुणेति, तते णं तस्स चित्तस्स अलंकारियस्स इमे एयारूवे जाव समुप्पज्जित्थाजति णं ममं सिरिदामे राया एयमहं आगमेति तते णं ममं ण णज्जति केणई असुभेणं कुमारेणं मारिस्सतित्तिकदट्ट भीए जेणेव सिरिदामे राया तेणेव उवा० ता सिरिदामं रायं रहस्सियं करयल० जाव एवं व० - एवं खलु सामी ! णंदिसेणे कुमारे रज्जे जाव मुच्छिते इच्छति तुम्मे जीविताओ ववशेवेत्ता सयमेव रज्जसिरिं कारेमाणे पालेमाणे विहरित्तए, तते गं से सिरिदामे राया चित्तस्स अलंकारियस्स अंतिए एयमठ्ठे सोच्चा निसम्म आसुरुत्ते जाव साहटु णंदिसेणं कुमारं पुरिसेहिं सद्धिं गेण्हावेति ता एएणं विहाणेणं वज्झं आणवेति, तं एवं खलु गोतमा ! णंदिसेणे पुत्ते जाव विहरति, णंदिसेणे कुमारे इओ चुते कालमासे कालं किच्चा कहिं गच्छिहिति कहिं उववज्जिहिति?, गोतमा ! णंदिसेणे कुमारे सट्ठि वासाई परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा इमीसे ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित ४१ For Private And Personal Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmander रयणप्पभाए पुढवीए संसारो तहेव ततो हथिणारे णगरे मच्छत्ताए उववण्णे, से णं तत्थ मच्छिएहिं वहिते समाणे तत्थेव सिट्टिकुले० बोही० सोहम्मे महाविदेहे० सिज्झिहिति०, एवं खलु जम्बू! णिक्खेवो छट्ठस्स अझयणस्स अयमढे पण्णत्तेत्तिबेमि १२६॥ इति नन्दिसेणझ्यणं ६॥ __ जति णं भंते!० उक्खेवो सत्तमस्स, एवं खलु जम्बू ! तेणं कालेणं० पाडलिसंडे णगरे वणसंडे नामं उजाणे उंबरदत्तो जक्खो, तत्यणं पाडलिसंडे णगरे सिद्धत्थे राया,तत्थ णं पाडलिसंडे सागरदत्ते सत्थवाहे होत्था अड्ढे०, गंगदत्ता भारिया, तस्स णं सागरदत्तस्स पुत्ते गंगदत्ताए भारियाए अत्तए उंबरदत्ते नामं दारए होत्था अहीण०, तेण कालेणं० (प्र० समणस्स भगवओ) समोसरणं जाव परिसा पडिगता, तेणं कालेणं० भगवं गोतमे तहेव जेणेव पाडलिसंडे "गरे तेणेव उवा० पाडलिसंडं णगरं पुरच्छिमिल्लेणं दारेणं अणुप्पविसति तत्थ णं पासति एगं पुरिसं कच्छुल्लं कोढियं दओयरियं भगंदरियं अरिसिलं कासिल्लं (प्र० घासिल्लं) सोसिल्लं सासि( सोगिलं सूयमुहं सूयहत्थं सूथपायं सडियहत्थगुंलियं सडियपायंगुलियं सडितकण्णनासियं रसियाए य पूएण य थिविथिविंत वणमुहकिमिउत्तुयंतपगलंतपूयरुहिरं लालापगलंतकण्णणासं अभिक्खणं २ पूयकवले य रुहिरकवले य किमियकवले य वममाणं कट्ठाई कलुणाई वीसराई कूवमाणं मच्छियाचडगरपहगरेणं अण्णिजमाणमग्गंफुट्टहडाहडसीसं दंडिखंडनिवसणं खंडमल्लखंडघडहत्थगयं गेहे २ देहंबलियाए वित्तिं कप्पेमाणं पासति त्ता तदा भगव० भत्तपाणं आलोएति भत्तपाणं पडिदंसेति त्ता समणेणं० अब्भणुण्णाते | ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kabalirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmander जाव बिलमिव पन्नगभूतेणं अय्याणेणं आहारमाहारेइ संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणे विहरति, तते णं से भगवं गोतमे दोच्चंमि छट्ठक्खमणपारणगंसि पढमाए पोरिसीए जाव पाडलिसंडं णगरं दाहिणिल्लेणं दुवारेणं अणुप्पविसति तं चेव पुरिसं पासति कच्छुल्लं तहेव जाव संजमे० विहरति, तते णं से गोतमे तच्चमि छ?० तहेव जाव पच्चथिमिल्लेणं दुवारेणं अणुपविसमाणे तं चेव पुरिसं कच्छु० पासति चोत्थछट्ठ० उत्तरेणं० इमे अझस्थिए० समुप्पण्णेअहो णं इमे पुरिसे पुरा पोराणाणं जाव एवं व० एवं खलु अहं| भंते छट्ठस्स पारणयंसि जाव रियंते जेणेव पाडलिसंडे तेणेव उवा० त्ता पाडलि० पुरच्छिमिल्लेणं दारेणमणुप्पविढे तत्थ णं एगं| ||पुरिसं पासामि कच्छुल्लं जाव कप्पेमाणं तं अहं दोच्चमि छटुं० पारणगंसि दाहिणिल्ले दारे तहेव तच्चमि छ४० पच्चत्थिमेण तहेव तं अहं चउत्थे छ४० पारणे उत्तरदारेण अणुपविसामि तं चेव पुरिसं पासामि कच्छुल्लं जाव वित्तिं कप्पेमाणे विहरति, चिंता मम पुन्वभवपुच्छ। वागरेति एवं खलु गोतमा! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे विजयपुरे णाम णगरे होत्था रिद्ध०, तत्थ णं विजयपुरे णगरे कणगरहे णामं राया होत्था०, तस्स णं कणगरहस्स रण्णो धण्णंतरी णामं वेज्जे होत्था अटुंगाउव्वेदपाढए तं०-कोमारभिच्चं सलागे (प्र० सालगे) सल्लहत्ते कायतिगिच्छ। जंगोले भूयवेज्जे रसायणे वाजीकरणे सिवहत्थे सुहहत्थे लहुहत्थे, तते णं से धण्णंतरी वेजे विजयपुरे णगरे कणगरहस्स रण्णो अंतेउरे य अण्णेसिं च बहूणं राईसर० जाव सत्थवाहाणं अण्णेसिं च बहूणं दुब्बलाण य गिलाणाण य वाहियाण य रोगियाण य सणाहाण य अणाहाण य समणाण य माहणाण य भिक्खागाण ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥] | ४३ पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir य करोडियाण य कप्पडियाण य आउराण य अप्पेगतियाणं मच्छमंसाई उवदिसति अप्पे० कच्छभूमं० अप्पे० गाहमं० अप्पेο मगरमं० अप्पे० सुंसुमारमं० अप्पे० अयमंसाई एवं एलरोज्झसूयर मिगससयगोमहिसमंसाई अप्पे तित्तिरमंसाई अप्पे० वट्ट० कलावक० कवोत० कुक्कुडमयूर० अण्णेसिं च बहूणं जलयर थलयर खहयरमादीणं मंसाई उवदंसेति अप्पणावि य णं से धण्णंतरी वेज्जे तेहिं बहूहिं मच्छमंसेहि य जाव मयूरमंसेहि य० अण्णेहिं बहूहि य जलयर थलयरखहयर मंसेहि य मच्छर सेहि य जाव मयूररसेहि य सोल्लेहिंतलिएहिं भज्जिएहि य सुरं च० आसाएमाणे० विहरति, तते णं से धण्णंतरी वेज्जे एयकम्मे सुबहं पावकम्मं समज्जिणित्ता बत्तीसं वाससताई परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा छट्टीए पुढवीए उक्कोसेणं बावीससागरोवम० उववण्णे, तते णं सा गंगदत्ता भारिया जाव शिंदुया यावि होत्था जाता २ दारगा विणिघायमावज्जंति, तते णं तीसं गंगदत्ताए सत्थवाहीए अण्णया क्याई । पुव्वरत्तावरत० कुटुंबजागरियं जागरमाणीए अयमेयारूवे अज्झत्थिए० समुप्पण्णेएवं खलु अहं सागरदत्तेणं सत्थवाहेणं सद्धिं बहूई वास्ताई उरालाई माणुस्सगाई भोग भोगाई भुंजमाणी विहरामि णो चेव णं अहं दारगं वा दारियं वा पयामि तं धण्णाओ णं ताओ अम्मयाओ सपुण्णाओ कयत्थाओ कयलक्खणाओ सुलद्धे णं तासिं अम्मयाणं माणुस्सए जम्मजीवियफले जासिं भण्णे नियगकुच्छिसंभूयाई थणदुद्धलुद्धगाई महरसमुल्लावगाई मम्मणपयंपियाई थणमूलकक्खदेसभागं अभिसरमाणगाई पुणो य कोमलकमलोवमेहिं हत्थेहिं गेण्हिऊणं उच्छंगनिवेसियाई दिंति समुल्लावए सुमहरे पुणो २ मंजुलप्पभणिते अहं णं अधण्णा अपुण्णा ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित ૪૪ For Private And Personal Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir अकयपुण्णा एत्तो एगमवि न पत्ता तं सेयं खलु ममं कल्ले जाव जलंते सागरदत्तं सत्थवाहं आपुच्छित्ता सुबहं पुष्पवत्थगंधमल्लालंकारं गहाय बहूहिं मित्तणातिणियगस्यणसंबंधिपरि जणमहिलाहिं सद्धिं पाडलिसंडाओ नगराओ पडिणिक्खमित्ता बहिया जेणेव उंबरदत्तस्स जक्खस्स जक्खायतणे तेणेव उवागच्छित्ता तत्थ णं उंबरदत्तस्स जक्खस्स महरिहं पुष्पच्चणं करेत्ता जाणुपादपडियाए उवाइणित्तए जति णं अहं देवाणुम्पिया ! दारगं वा दारियं वा पयामि तो णं अहं तुब्भं जायं च दायं च भायं च अक्खयणिहिं च अणुवड्ढेस्सामित्तिकद ओवाइयं उवाइणित्तए एवं संपेहेति ता कल्लं जाव जलते जेणेव सागरदत्ते सत्थवाहे तेणेव उवागच्छति त्ता सागरदत्तं सत्यवाहं एवं व०- एवं खलु अहं देवाणु० ! तुम्भेहिं सद्धिं जाव न पत्ता तं इच्छामि णं देवाणु० ! तुब्भेहिं अब्भणुण्णाता जाव उवाइणित्तए, तते णं से सागरदत्ते गंगदत्तं भारियं एवं व०-ममंपि य णं देवाणुम्पिए! एसच्चेव मणोरहेकहं णं तुमं दारगं वा दारियं वा पयाएज्जसि ?, गंगदत्तं भारियं एयम अणुजाणति, तते णं सा गंगदत्ता भारिया सागरदत्तसत्थवाहेणं एतमहं अब्मगुण्णाता समाणी सुबहं पुप्फ० जाव महिलाहिं सद्धिं सातो गिहातो पडिणिक्खमति ता पाडलिसंडं नगरं मज्झमज्झेणं निग्गच्छइ त्ता जेणेव पुक्खरिणीतीरे तेणेव उवागच्छति ता पुक्खरिणीए तीरे सुबहं पुप्फवत्थगंधमल्लालंकारं उवणेति ता पुक्खरिणीं ओगाहेति त्ता जलमज्जणं करेति ता जलकिड्ड करेमाणी व्हाया कयकोउयमंगलपायच्छित्ता उल्लंगपडसाडिया पुक्खरिणीओ पच्चुत्तरति ता तं पुष्फ० गेण्हति त्ता जेणेव उंबरदत्तस्सजक्खस्स जक्खायतणे तेणेव उवा० त्ता उंबरदत्तस्स जक्खस्स आलोए पणामं करेति ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित ४५ For Private And Personal Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir त्ता लोमहत्थं परामुसति ता उंबरदत्तं जक्खं लोमहत्वएणं पमज्जति ता दगधाराए अब्भुक्खेति त्ता पम्हल० गायलट्ठीओ लूहेति त्ता सेयाई वत्थाई परिहेति महरिहं पुप्फारुहणं वत्थारुहणं गंधारुहणं चुण्णारुहणं करेति त्ता धूवं डहति जाणुपायपडिया एवं व०जति णं अहं देवाणु० ! दारगं वा दारिगं वा पयामि तो णं जाव उवाइणति जामेव दिसं पाउब्भूता तामेव दिसं पडिगता, तते णं से धण्णंतरी वेज्जे तातो गरगाओ अनंतरं उव्वट्टित्ता इहेव पाडलिसंडे णगरे गंगदत्ता भारियाए कुच्छिसि पुत्तत्ताए उववण्णे, तते णं तीसे गंगदत्ताए भारियाए तिन्हं मासाणं बहुपडिपुण्णाणं अयमेयारूवे डोहले पाउब्भूतेधण्णाओ णं ताओ जाव फले जाओ णं विउलं असणं० उवक्खडावेंति ता बहूहिं मित्त जाव परिवुडाओ तं विउलं असणं सुरं च० पुष्फजाव गहायपाडलिसंडं नगरं मज्झमज्झेणं पडिनि० जेणेव पुक्खरिणी तेणेव उवा० ता पुक्खरिणीं ओगाहंति ण्हाया जाव पायच्छित्ताओ तं विउलं असणं० बहूहिं मित्तनातिजाव सद्धिं आसादेति दोहलं विणएंति एवं संपेहेति ता कल्लं जावज्लंते जेणेव सागरदत्ते सत्थवाहे तेणेव उवा० सागरदत्तं सत्थवाहं एवं व० - धन्नाओ णं ताओ जाव विर्णेति तं इच्छामि णं जाव विणित्तए, तते णं से सागरदत्ते सत्थवाहे गंगदत्ताए भारियाए एयमहं अणुजाणति, तते णं सा गंगदत्ता सागरदत्तेणं सत्थवाहेणं अब्भणुण्णाया समाणी विउलं असणं० उवक्खडावेति तं विउलं असणं० सुरं च० सुबहं पुष्क० परिगेण्हावेति बहूहिं जाव ण्हाया कय जेणेव उंबरदत्तस्स जक्खाययणे जाव धूवं डहति त्ता जेणेव पुक्खरिणीतेणेव उवागच्छति, तते णं ताओ मित्त० जाव महिलाओ गंगदत्तं सत्थ० सव्वालंकारविभूसियं करेंति, तते ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ ४६ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir णं सा गंगदत्ता भारिया ताहि मित्त० अण्णाहि य बहूहिं णगरमहिलाहिं सद्धिं तं विउलं असणं० सुरं च० आसाएमाणी० दोहलं विणेति त्ता जामेव दिसं पाउब्भूता तामेव दिसं पडिगता, तते णं सा गंगदत्ता भारिया पसत्थ( पुण्ण )दोहला तं गब्भं सुहंसुहेणं परिवहति, तते णं सा गंगदत्ता भारिया णवण्हं मासाणं जाव पयाया ठिइ० जाव जम्हा णं अहं इमे दारए उंबरदत्तस्स जक्खस्स उवाइयलद्धए तं होउ णं दारए उंबरदत्ते नामेणं, तते णं से उबरदत्ते दारए पंचधातीपरिग्गहिते परिवड्ढति, तते णं से सागरदत्ते सत्थवाहे जहा विजयभित्ते जाव कालमासे कालं किच्चा० गंगदत्तावि, उंबरदत्ते निच्छूढे जहा उझियए, तते णं तस्स उंब्रदत्तस्स दारयस्स अण्णया कयाई सरीरगंसि जमगसमगमेव सोलस रोगायंका पाउब्भूया तं०-सासे खासे जाव कोढे, तते णं से उंबरदत्ते |दारए सोलसहि रोगायंकेहिं अभिभूते समाणे सडियहत्थे० जाव विहरति, एवं खलु गोतमा! उंबरदत्ते दारए पुरा जाव पच्च्णुब्भवमाणे |विहरति, तते णं से उंब्रदत्ते दारए कालमासे कालं किच्चा कहिं गच्छिहिति कहिं उववजिहिति?, गोतमा! उंबरदत्ते दारए बावत्तरि |वासाई परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा इभीसे रयणप्यभाए पुढवीए णेरइयत्ताए उववण्णे संसारो तहेव जाव पुढवी, ततो हत्थिणाउरे णगरे कुक्कुडत्ताए पच्चायाहिति (प्र०जायमेत्ते चेव) गोहिलवहिते तहेव हस्थिणाउरे सेट्ठी नगरे बोही सोहम्मे ||महाविदेहे सिज्झिहिति० णिक्खेवो २७॥ इति उम्बरदत्ताध्ययनं ७॥ जति णं भंते!० अट्ठमस्स उक्खेवो। एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं० सोरियपुरं णगरं सोरियवडिंसगं उजाणं सोरियो जक्खो ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित | ४७ | For Private And Personal Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmander सोरियदत्तो राया,तस्स णं सोरियपुरस्स णगरस्स बहिया उत्तरपुरच्छिमे दिसीभाए एत्थ णं एगे मच्छंधपाडए होत्या, तत्थ णं समुद्ददत्ते|| नाम मच्छंथे परिवसति अहम्मिए जाव दुष्पडियाणंदे, तस्स णं समुद्ददत्तस्स समुद्ददत्ता नाम भारिया होत्या अहीण०, तस्स गं| समुद्ददत्तस्स मच्छंधस्स पुत्ते समुद्ददत्ताए भारियाए अत्तए सोरियदत्ते नाम दारए होत्था अहीण०, तेणं कालेणं० साभी सभोसढे जाव पडिगया, तेणं कालेणं० जेटे सिस्से जाव सोरियपुरे णगरे उच्चनीय० अहापज्जतं समुदाणं गहाय सोरियपुराओ णगराओ पडिनिक्खमति तस्स मच्छंधपाडगस्स अदूरसामंतेणं वीईवयमाणे महतिमहालियाए मणुस्सपरिसाए मझगयं पासइ एगं पुरिसं सुक्खं भुक्खं णिम्मंसं अद्विचभ्मावणद्धं किडिकिडियाभूयं णीलसाडगनियत्थं मच्छकंटएण गलए अणुलग्गेणं कठ्ठाई कलुणाई विसराई उक्कूवेमाणं अबिक्खणं २ पूयकवले य रुहिरकवलेय किभिकवले य वममाणं पासति इमे अझथिए० पुरा जाव विहरति एवं संपेहेति त्ता जेणेव समणे भगवं० जाव पुव्वभवपुच्छ। जाव वागरणं, एवं खलु गोतमा! तेणं कालेणं० इहेव जंबूदीवे दीवे भारहे वासे गंदिपुरे णामं णगरे होत्था, मित्ते राया, तस्स णं मित्तस्स रन्नो सिरिए नामं महाणसिए होत्था अहम्मिए जाव दुष्पडियाणंदे, तस्स णं सिरियस्स महाणसियस्स बहवे मच्छिया य वागुरिया य साउणिया य दिण्णभति० कलाकल्लिं बहवे सोहमच्छ। य जाव पडागातिपडागे य अए य जाव महिसे य तित्तिरे य जाव मयूरे य जीविताओ ववरोवेति त्ता सिरियस्स महाणसियस्स उवणेति अण्णे य से बहवे तित्तिरा य जाव मयूरा य पंजरंसि संनिरुद्धा चिटुंति अण्णे य बहवे पुरिसा दिण्णभति० ते बहवे तित्तिरे य ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | ४८ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir जाव मयूरे य ( प्र० जीवंतए) चेव निष्यंखेति सिरियस्स महाणसियस्स उवणेंति, तते णं से सिरिए महाणसिए बहूणं जलयर थलयर खहयराणं मंसाई कप्पणीकप्पियाई करेति तं०-सण्हखंडियाणि य वट्ट ०दीह ० रहस्स० हिमपक्काणि य जम्मधम्म (वेग)मारुयपक्काणि य कालाणि य हेरंगाणि य महिद्वाणि य आमलरसियाणि य मुद्दिया ० कविट्ठ० दालिमरसियाणि० मच्छरसि० तलियाणि य. भजियाणि य सोल्लियाणि य उवक्खडावेति अण्णे य बहवे मच्छरसए य एणेज्जरसए य तित्तिर० जाव मयूररसए य अण्णं विउलं हरियसागं उवक्खडावेति ता मित्तस्स रण्णो भोयणमंडवंसि भोयणवेलाए उवणेइ अप्पणावि य णं से सिरिए महाणसिए तेसिं च बहूहिं जाव ज० थ० ख० मंसेहिं रसएहि य हरियसागेहि य सोल्लेहि य तलेहि य भज्जेहि य सुरं च० आसादे० विहरति, तते णं से सिरिए महाणसिए एयकम्मे सुबहं जाव समज्जिणित्ता तेत्तीसं वाससयाई परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा छट्टीए पुढवीए उववण्णे, तते णं सा समुद्ददत्तां भारिया निंदुया यावि होत्या, जाया २ दारगा विणिघायमावज्जंति, जहा गंगदत्ताए चिंता आपुच्छणा उवातियं दोहलो जाव दारगं पयाता जाव जम्हा णं अम्हं इमे दारए सोरियस्स जक्खस्स उवाइयलद्धए तम्हा णं होउ अम्हं दारए सोरियदत्ते णामेणं, ते णं से सोरियदत्ते दारए पंचधाई० जाव उम्मुक्कबालभावे विण्णायपरिणयमेत्ते जोव्वण० होत्या, तते गं से समुद्ददत्ते अण्णया कयाई कालधम्मणा संजुत्ते, तते गं से सोरियदत्ते दारए बहूहिं मित्त० रोयमाणे समुद्ददत्तस्स णीहरणं करेति ता लोइयाई मयकिच्चाई करेति अण्णया कयाई सयमेव मच्छंधमहत्तरगत्तं ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित ४९ For Private And Personal Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir उवसंपज्जित्ताणं विहरति, तते णं से सोरिए दारए मच्छंधे जाते अधम्मिए दुष्पडियाणंदे, तते णं तस्स सोरियमच्छंधस्स बहवे पुरिसा दिण्णभति० कल्लाकलिं एगट्ठियाहिं जउणं महाणदिं ओगाहिंति त्ता बहूहि य दहगललणेहि य दहमलणेहि य दहमद्दणेहि य दहमहणेहि य दहवहणेहि य दहपवाहणेहि य अयंपुलेहि य पयंपुलेहि य जंभाहि य तिसराहि य भिसराहि य घिसराहि य विसराहि य हिल्लीरीहि य झिलिरीहि य लल्लिरीहि य जालेहिय गलेहि य कूडपासेहि य वक्कबंधेहि य सुत्तबंधेहि य वालबंधेहि य बहवे सोहमच्छे य जाव पडागातिपडागे य गेण्हंति त्ता एगढियाउ भरेंति त्ता कूलं गाहेंतित्ता मच्छखलए करेंति आयवंसि दलयंति अप्पणाऽविय णं| से सोरिये मच्छंधए कल्लाकलिं एगहिताए जउणं महाणदि ओगाहेति त्ता सरिसवच्छिद्दपमाणमेत्तेणं जालेणं बहवे सहमच्छे य जाव| गण्हति एगढ़ियं भरेति कूलंगाहेति त्ता मच्छखलए करेति आयवंसि दलयति, अण्णे य से बहवे पुरिसा दिण्णभइभत्त० आयवतत्तएहिं मच्छेहिं सोल्लिएहि य तलिएहिं भजितेहि य रायमगंसि वित्तिं कम्पेमाणा विहरंति, अप्पणाविय से सोरियदत्ते बहूहिं सोहमच्छेहि जाव पडागा० सोल्लिएहि य त० भ० सुरं च० आसादे० विहरति,तते णं तस्स सोरियदत्तस्स मच्छंधस्स अण्णया कयाई ते मच्छ० सोल्ले य तलि० भजि० आहारेमाणस्स मच्छकंटए गलए लग्गे यावि होत्था,तते णं से सोरिय० महईए वेयणाए अभिभूते समाणे कोडुंबियपुरिसे सहावेति त्ता एवं व०-गच्छह णं तुब्भे देवा०! सोरियपुरे णगरे सिंघाडगजावपहेसु महया सद्देणं उग्धोसेमाणा २ |एवं वयह एवं खलु देवा०! सोरियस्स मच्छकंटए गले लग्गे तं जो णं इच्छति वेजो वा० सोरियमच्छियस्स मच्छकंटयं गलाओ ॥ श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie |नीहरित्तए० तस्स णं सोरिए विउलं अत्थसंपयाणं दलयति, तते णं ते कोकुंबियपुरिसा जाव उग्धोसंति, तए णं ते बहवे वेजा|| य० इमएयारूवं उग्घोसणं उग्घोसिज्जमाणं निसामंति त्ता जेणेव सोरियगिहे जेणेव सोरिए मच्छंधे तेणेव उवा० ता बहूहिं उम्पत्तियाहि य० बुद्धीहिं परिणामेमाणा वमणेहिं य छड्डणेहि य ओवीलणेहि य कवलग्गाहेहि य सद्धरणेहि य विसलकरणेहि य इच्छंति सोरियमच्छंघस्स मच्छकंटगं गलाओ नीहरित्तए० नो चेव णं संचाएंति नीहरित्तए वा विसोहित्तए वा, तते णं ते बहवे वेज्जा य० जाहे नो संचाएंति सोरियस मच्छकंटगं गलाओ नीहरित्तए वा विसोहित्तए वा ताहे संता जाव जामेव दिसं पाउब्भूता तामेव दिसं पडिगता, तते णं से सोरिए मच्छंधे वेजपडियारनिविण्णे तेणं दुक्खेणं महया अभिभूते सुक्के जाव विहरति, एवं खलु गोतमा! सोरियदत्ते पुरा पोराणाणं जाव विहरति, सोरिए णं भंते! मच्छंधे इओ कालमासे कालं किच्चा कहिं गच्छिहिति कहिं उववजिहिति?, गोतमा! सत्तरि वांसाई परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा इमीसे रयणप्यभाए संसारो तहेव जाव पुढवी ततो हस्थिणारे मच्छत्ताए उववजिहिति, से णं ततो मच्छिएहिं जीवियाओ ववरोविते तत्थेव सिद्विकुलंसि बोही सोहम्मे महाविदेहे वासे सिज्झिहिति०।। निक्खेवो १२८॥ इति शौरिकदत्ताध्ययनं ८॥ __ जति णं भंते!० उक्खेवो णवमस्सा एवं खलु जम्बू! तेणं कालेणं० रोहीडए नामं णगरे होत्था रिद्ध०, पुढवीवडंसए उज्जाणे धरणे जक्खे वेसमणदत्ते राया सिरी देवी पूसणंदी कुमारे जुवराया, तत्थ णं रोहीडए णगरे दत्ते णाम गाहावती परिवसति अड्ढे० ॥ श्री विपाक्दशाङ्गम् ॥ [पू. सागरजी म. संशोधित || For Private And Personal Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobaith.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyarmandie कण्हसिरी भारिया तस्स णं दत्तस्स धूया कण्हसिरीए अत्त्या देवदत्ता नामंदारिया होत्था अहीण जाव उचिट्ठसरीरा, तेणं कालेणं०|| साभी समोसढे जाव परिसा निग्गता, तेणं कालेणं० जेटे अंतेवासी छठुक्खमण तहेव जाव रायमग्गं ओगाढे हत्थी आसे पुरिसे पासति तेसिं पुरिसाणं मझगयं पासति एगं इत्थियं अवओडगबंधणं उक्वित्तक० जाव सूले भिज्जमाणं पासति, इमे अज्झथिए तहेव णिग्गते जाव एवं व०-एसा णं भंते! इत्थिया पुव्वभवे का आसी?, एवं खलु गोयमा! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे सुपतिढे णामं णगरे होत्था रिद्ध० मजासेणे रायातस्स णं महासेणस्स धारिणीपामुक्खं देवीसहस्सं ओराथे यावि होत्था, तस्सणं महासेणस्स पुत्ते धारिणीए देवीए अत्तए सीहसेणे णामं कुमारे होत्या अहीण० जुवराया, तते णं तस्स सीहसेणस्स कुमारस्स अम्मापितरो अण्णया कयाई पंच पासायवडंसगसयाई करेति अब्भुगत० तते णं तस्स सीहसेणस्स कुमारस्स अण्णया क्याई सामापामोक्खाणं पंचण्हं रायवरकण्णगसयाणं एगदिवसेणं पाणिं गेण्हावेंसु पंचसयओ दाओ, तते णं से सीहसेणे कुमारे सामापामोक्खेहिं पंचहिं देवीसतेहिं सद्धिं उपिं० जाव विहरति, तते णं से महासेणे राया अण्णया कयाई कालधम्मुणा संजुत्ते, नीहरणं, राया जाते महया०, तते णं से सीहसेणे राया सामाए देवीए मुच्छिते अवसेसाओ देवीओ णो आढाति णो परिजाणाति अणाढायमाणे अपरिजाणमाणे विहरति, तते णं तासिं एगूणगाणं पंचण्हं देवीसयाणं एकूणाई पंच माईसयाई इमीसे कहाए लट्ठाई सवणयाए एवं खलु सीहसेणे राया सामाए देवीए मुच्छीते अहं धूयाओ नो आढाति नो परिजाणाति अणा० विहरति, तं सेयं II ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir खलु अम्हं सामं देविं अग्गिप्पओगेण वा विसप्प० सत्थप्प० जीवियाओ ववरोवित्तए, एवं संपेहेंति सामाए देवीए अंतराणि य |छिद्दाणि य विवराणि य पडिजागरमाणीओ विहरंति,तते णं सा सामा देवी इमीसे कहाए लट्ठा सवणयाए एवं व०-एवं खलु ||ममं पंचण्हं सवत्तीसयाणं पंच माईसयाई इमीसे कहाए लट्ठाई समाणाई अण्णमण्णं एवं ०-एवं खलु सीहसेणे जाव पडिजागरमाणीओ विहरंति, तं न नजति णं ममं केणति कुमरणेणं मारिस्संतित्तिकटु भीया जेणेव कोवघरे तेणेव उवा० ओहय० ||जाव झियाति, तते णं से सीहसेणे राया इमीसे कहाए लद्धढे समाणे जेणेव कोवघरे जेणेव सामा देवी तेणेव उवा० त्ता सामं ||देविं ओहय० पासति त्ता एवं व०-किण्णं देवा०! ओहय० जाव झियासि ?, तते णं सा सामा देवी सीहसेणेण रण्णा एवं वुत्ता |समाणा उप्फणउप्पणियं सीहसेणं रायं एवं ३०-एवं खलु सामी! ममं एकूणपंच सवत्तीसयाणं एकूणपंच माईसयाई इ०क०ल०स० अण्णमण्णं सहावेति त्ता एवं व०-एवं खलु सी० २० सा० दे० मु० अम्हाणं धूयाओ णो आढा० जाव अंतराणि पडि० विहरंति, तं ण णजति० भीया जाव झियामि, तते णं से सीहसेणे राया सामं देवि एवं व०-मा णं तुम देवा० ! ओहत० जाव झियाहि अहं णं तहा घत्तिहामि जहा णं तव नत्यि कत्तोवि सरीरस्स आबाहे वा पबाहे वा भविस्सतित्तिकटु ताहिं इठ्ठाहिं० समासासेति ततो पडिनिक्खमति ना कोडुंबियपुरिसे सद्दावेति ना एवं ३० गच्छह णं तुब्भे देवाणु० ! सुपट्टस्स नगरस्स बहिया एगं मह कूडागारसालं रेह अणेगखंभ० पासा० एयमटुं पच्च०, तते णं ते कोडुंबियपुरिसा करतल० जाव पडि० त्ता सुपइट्ठियनगरस्स || श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू.सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir बहिया पच्चत्थिमे दिसी भागे एगं महं कूडागारसालं जाव करेंति अणेग० पासा० जेमेव सीह० राया तेणेव उवा० त्ता तमाणत्तियं पच्च०, तते गं से सीहसेणे राया अण्णया कयाई एगुणगाणं पंचण्हं देवीसयाणं एगूणाई पंच माइसयाई आमंतेति, तते णं तासिं एगुणगाणं पंचण्हं देवीसयाणं एगूणाई पंच माइसयाई सीह सेणेणं रण्णा आमंतियाई समाणाई सव्वालंकारविभूसिताई जहाविभवेणं जेणेव सुपइट्टे नगरे जेणेव सीह० राया तेणेव उवागच्छंति, तते गं से सीहसेणे राया एगुणगाणं पंचदेवीसयाणं एगूणगाणं पंचमाइसयाणं कूडागारसालं आवसहं दलयति, तते णं से सीहसेणे राया कोडुंबियपुरिसे सद्दावेति ता एवं व०-गच्छह णं तुब्भे देवा० विउलं असणं उवणेह, सुबहु पुप्फवत्थगंधमल्लालंकारं च कूडागारसालं साहरह, तते णं ते कोडुंबिया तहेव जाव साहरंति, तते णं तासिं एगूणगाणं पंचण्हं देवीसयाणं एगूणगाई पंच माइसयाई जाव सव्वालंकारविभूसियाई तं विपुलं असणं० सुरं च० आसादेमाणाइं गंधव्वेहि य नाडएहि य उवगिज्जमाणाई २ विहरंति, तते गं से सीहसेणे राया अड्ढरत्तकालसमयंसि बहूहिं पुरिसेहिं सद्धिं संपरिवुडे जेणेव कूडागारसाला तेणेव उवागच्छति त्ता कूडागारसालाए दुवाराई पिहेति ता कूडागारसालाए सव्वतो समंता अगणिकायं दलयति तते णं तासिं एगूणगाणं पंचण्हं देवीसयाणं एगूणगाई पंच माइसयाई सीह० रण्णा आलीवियाई समाणाई रोयमाणाइं० अनाणाई असरणाई कालधम्मुणा संजुत्ताई, तते णं से सीहसेणे राया एयकम्मे० सुबहं जाव समजिणित्ता चोत्तीसं वाससयाई परमाउं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा छट्टीए पुढवीए उक्कोसबावीससागरोवमद्वितीएस उववण्णे, से णं तओ अनंतरं ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ ५४ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir उव्वट्टित्ता इहेव रोहीडए नगरे दत्तस्स सत्यवाहस्स कण्हसिरीए भारियाए कुच्छिंसि दारियत्ताए उववण्णे, तते णं सा किण्हसिरी णवण्हं मासाणं जाव दारियं पयाया सुकुमालसुरूवं, तते णं तीसे दारियाए अभ्मापितरो निव्वत्तबार साहियाए विउलं असणं० जाव मित्त० नामधेज्जं करेंति होउ णं दारिया देवदत्ता नामेणं, तते णं सा देवदत्ता पंचधाईपरिग्गहीया जाव परिवड्ढति, तते णं सा देवदत्ता दारिया उम्मुक्कबालभावा जोव्वणेणं रुवेणं लावण्णेणं जाव अतीव उक्किट्ठा उक्किट्टसरीरा जाया यावि होत्या, तते णं सा देवदत्ता दारिया अण्णया कयाई व्हाया जाव विभूसिया खुज्जाहि जाव परिक्खित्ता उम्पिं आगासतलगंसि कणगतिंदूसएणं कीलमाणी विहरति, इमं च णं वेसमणदत्ते राया ण्हाते जाव विभूसिते आसं दुरूहति ना बहूहिं पुरिसेहिं सद्धिं संपरिवुडे आसवाहणियाए णिज्जायमाणे दत्तस्स गाहावइस्स गिहस्स अदूरसामंतेणं वीतीवयति, तते णं से वेसमणे राया जाव वीतीवयमाणे दारियं उम्पिं आगासतलगंसि जाव पासति ता देवदत्ताए दारियाए रुवेण य जोव्वणेण य लावण्णेय जायविभ्हए कोडुंबियपुरिसे सद्दावेति ना एवं व०- कस्स णं देवाणुप्पिया ! एसा दारिया किं च नामधिजेणं ?, तते णं ते कोडुंबिया० वेसमणरायं करतल० एवं व० - एस णं सामी! दत्तस्स सत्यवाहस्स धूया कण्हसिरीए भारियाए अत्तया देवदत्ता णामं दारिया रूवेण य जोव्वणेण य लावणअमेण य उक्किट्ठा उक्किदुसरीरा, तते णं से वेसमणे राया अस्सवाहिणियाओ पडिणियत्ते समाणे अब्भितरद्वाणिज्जे पुरिसे सद्दावेति ता एवं व०- गच्छह णं तुब्भे देवा० ! दत्तस्स धूयं कण्हसिरीए अत्त्यं देवदत्तदारियं जुवरण्णो भारियत्ताए वरेह जइवि य सा सयरंज्जसुंका, तते ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ ५५ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir णं ते अभितरद्वाणिज्जा पुरिसा वेसमणरण्णा एवं वुत्ता सभाणा हट्ठ० करयल० जाव पडिसुणंति त्ता बहाया जाव सुद्धप्पावेसाइं० संपरिवुडा जेणेव दत्तस्स गिहे तेणेव उवागया, तते णं से दत्ते सत्थवाहे ते पुरिसे एज्जमाणे पासति त्ता ह४० आसणाओ अब्भुढेति ||त्ता सत्तट्ठपयाई अब्भु( पच्चु )गते आसणेणं उवनिमंतेति त्ता ते पुरिसे आसत्थे वीसत्थे सुहासणवगते एवं व०-संदिसंतु णं देवाणु०! किमागमणपओयणं?, तते णं ते रायपुरिसा दत्तं सत्यवाहं एवं व०-अम्हे णं देवा०! तव धूयं कण्हसिरीए अत्तयं देवदत्तं दारियं पूसणंदिस्स जुवरण्णो भारियत्ताए रेमो तं जति णं जाणसि देवा०! जुत्तं वा पत्तं वा सलाहणिजं वा सरिसो वा संजोगो ता दिजउ णं देवदत्ता भारिया पूसणंदिस्स जुवरण्णो भण देवाणु०! किं दलयामो सुकं ?, तते णं से दत्ते अब्भंतहाणिज्जे पुरिसे एवं व०-एतं चेव णं देवाणुप्पिया! ममं सुकं जं णं वेसमणे राया मम दारियाणिमित्तेणं अणुगिण्हइ ते ठाणेजपुरिसे विहलेणं पुष्फवत्थगंधमल्लालंकारेणं सक्कारेति! त्ता पडिविसजेति, तते णं ते ठाणिज्जपुरिसा जेणेव वेसमणे राया तेणेव उवा! त्ता वेसमणस्स |रण्णो एतमटुं निवेदंति, तते णं से दत्ते गाहावती अण्णया कयाई. सोहणंसि तिहिकरणदिवसणक्खत्तमुहुत्तंसि विउलं असणं० उवक्खडावेतित्ता मित्तनाति० आमंतेति जाव पायच्छित्ते सुहासणवरगते तेणं मित्त० सद्धिं संपरिवुडे तं विउलं असणं आसादे० एवं च णं विहरति जिमितभुत्तुत्तरागते आयते तं मित्तणाइ० विउलगंधपुष्फजावअलंकारेणं सक्कारेति० त्ता देवदत्तं दारियं ण्हायं जाव विभूसियसरीरं पुरिससहस्सवाहिणिं सीयं दुरूहेति त्ता सुबहमित्त० जाव संपरिवुडे सविड्ढीए जाव नाइयरवेणं रोहीडगं णगरं || ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir मझमझेणं जेणेव वेसमणरण्णो गिहे जेणेव वेसमणे राया तेणेव उवागच्छति त्ता करयल० जाव वद्धावेतित्ता वेसमणरण्णो/ देवदत्तं दारियं उवणेति, तते णं से वेसमणे राया देवदत्तं दारियं उवणीतं पासित्ता हट्ठ० विउलं असणं० उवक्खडावेति त्ता मित्तनाति० आमंतेति० जाव सकारेति० त्ता पूसणंदिकुमारं देवदत्तं दारियं च पट्टयंदुरुहेति त्ता सेयापीतेहिकलसेहिं मज्जावेतित्ता वरनेवत्थाई करेति त्ता अग्गिहोम करेति पूसणंदिकुमारं देवदत्ताए पाणिं गिण्हावेति, तते णं से वेसमणे राया पूसणंदिस्स कुमारस्स देवदत्ताए सविड्ढीए जाव रवेणं महया इढिसकारसमुदएणं पाणिग्गहणं कारवेति त्ता देवदत्ताए अम्मापियरो भित्त० जाव परियणं च विउलं असण० वत्थगन्धमलालंकारेण य सकारेति० त्ता पडिविसजेति, तते णं से पूसणंदिकुमारे देवदत्ताए दारियाए सद्धिं उप्पिं पासाय० फुट्ट० बत्तीस० उवगेज जाव विहरति, तते णं से वेसमणे राया अण्णया कयाई कालयम्मुणा संजुत्ते नीहरणं जाव राया जाए। पूसणंदी, तते णं से पूसणंदी राया सिरी देवीए मायाभत्ते यावि होत्या कलाकल्लिं जेणेव सिरी देवी तेणेव उवा० त्ता सिरीए देवीए पायवडणं करेति सतपागसहस्सपागेहिं तेल्लेहिं अभिगावेति अद्विसुहाए मंस० त्या० चम्म० रोमसुहाए चउव्विहाए संवाहणाए संवाहावेति सुरहिणा गन्धवट्टएणं उव्वट्टावेति ना तीहिं उदएहिं मज्जावेति, तं०-उसिणोदएणं सीओदएणं गन्धोदएणं, विउलं असणं० भोयावेति सिरीए देवीए ण्हायाए जाव पायच्छित्ताए जाव जिभियभुत्तुत्तरागया। ततो पच्छ। हाति वा भुंजति वा उरालाई माणुस्सगाई भोगभोगाई भुंजमाणे विहरति, तते णं तीसे देवदत्ताए देवीए अण्णया कयाई पुव्वरत्तावरत्त० कुटुंबजागरि० इमे एयारूवे अझत्थिते० |॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir एवं खलु पूसणंदी राया सिरीए देवीए माइभत्ते जाव विहरति तं एएणं वक्खेवेणं नो संचाएमि अहं पूसणंदिणा रण्णा सद्धिं उरा० भुंजमाणी विहरित्तए तं सेयं खलु ममं सिरि देविं अग्गिप्पओगेण वा सत्थ० विसप्पओएण वा मंतपयोगेण वा जीवियाओ ववरोवेत्ता पूसणंदिणा रण्णा सद्धिं उरा० भुंजमाणीए विहरित्तए एवं संपेहेति त्ता सिरीए देवीए अंतराणि य० पडिजागरमाणी २ विहरति, तते णं सा सिरी देवी अण्णया कयावि मज्जती (प्र०वी) ता विरहियसयणिजंसि सुहप्पसुत्ता जाया यावि होत्था इमं च णं देवदत्ता देवी जेणेव सिरी देवी तेणेव उवागच्छति त्ता सिरि देवी मज्जावीतं विरहियसयणिजंसि सुहप्पसुत्तं पासति त्ता दिसालोयं करेतित्ता जेणेव भत्तधरे तेणेव उवा० त्ता लोहदंडं परामसतित्ता लोहदंडं तावेति ता तत्तं समजोतिभूतं फुल्लकिंसुयसमाणं संडासएणं गहाय जेणेव सिरीदेवी तेणेव उवा० त्ता सिरीए देवीए अवाणंसि पक्खिवेति, तते णं सा सिरी देवी महता सद्देणं आरसित्ता कालधम्मुणा संजुत्ता, तते णं तीसे सिरीए देवीए दासचेडीओ आरसियसई सोच्चा निसम्म जेणेव सिरी देवी तेणेव उवा० ता देवदत्तं देविं ततो अवक्षममाणिं पासंति जेणेव सिरी देवी तेणेव उवा० त्ता सिरि देविं निप्पाणं निच्चेष्टुं जीवविष्पजढं पासंति हा हा अहो अकजमितिकटु रोयमाणीओ० जेणेव पूसणंदी राया तेणेव उवा० त्ता पूसणंदिरायं एवं व०-एवं खलु सामी! सिरी देवी देवदत्ताए देवीए अकाले चेव जीवियाओ ववरोविया, तते णं से पूसणंदी रायातांसिं दासचेडीणं अंतिए एयमटुं सोच्चा निसम्म महया मातिसोएणं अप्फुण्णे समाणे परसुनियत्तेविव चंपगवरपायवे धसत्ति धरणीयलंसि सव्वंगेहिं सण्णिवडिते, तते गं || श्री विपाकदशाङ्गम् । पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir से पूसणंदी राया मुहत्तंतरेणं आसत्ये समाणे बहूहिं राईसरजावसत्यवाहेहिं मित्त० जाव परियणेण य सद्धिं रोयमाणे सिरीए देवीए महत्ता इड्ढीसक्कार समुदएणं नीहरणं करेति त्ता आसुरुते देवदत्तं देविं पुरिसेहिं गेण्हावेति ता एतेणं विहाणेणं वज्झं आणावेति, तं एवं खलु गोतमा ! देवदत्ता देवी पुरा जाव विहरति, देवदत्ता णं भंते! देवी इतो कालमासे कालं किच्चा कहिं गच्छिहिति कहिं उववज्जिहिति?, गोतमा ! असीतिं वासाई परमाईं पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए उववज्जिहिइ संसारो वणस्सति ततो अनंतरं ववट्टित्ता गंगपुरेणगरे हंसत्ताए पच्चायाहिति से णं तत्थ साउणिएहिं वहिते समाणे तत्थेव गंगपुरे सेट्ठिο बोही सोहम्मे महाविदेहे ० सिज्झिहिति०, णिक्खेवो ॥२९॥ इति देवदत्ताध्ययनं ९ ॥ जति णं भंते! समणेणं भगवता० दसमस्स उक्खेवो। एवं खलु जम्बू ! तेणं कालेणं वद्धमाणपुरे णामं णगरे होत्या विजयवड्ढमाणे उज्जाणे माणिभद्दे जक्खे विजयमित्ते राया तत्थ णं धणदेवे नामं सत्थवाहे होत्या अड्ढे ० पियंगू भारिया अंजू दारिया जाव सरीरा समोसरणं परिसा जाव पडिगया, तेणं कालेणं० जेट्टे जाव अडमाणे विजयमित्तस्स रण्णो गिहस्स असोगवणियाए अदूरसामंतेणं वीइवयमाणे पासति एवं इत्थियं सुक्खं भुक्खं निम्मंसं किडिकिडिभूयं अट्ठिचम्मावणद्धं गीलसाडगणियत्थं कट्ठाई कलुणाई वीसराई कूवमाणि पासित्ता चिंता तहेव जाव एवं व०-सा णं भंते! इत्थिया पुव्वभवे का? वागरणंएवं खलु गोतमा ! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे इंदपुरे णामं णगरे तत्थ णं इंददत्ते राया पुढवीसिरी णाणं गणिया वण्णओ, तते ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ ५९ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir णं सा पुढवीसिरी गणिया इंदपुरे णगरे बहवे राईसरजावप्पभियओ चुण्णप्पओगेहि य जाव अभिओगित्ता उसलाई माणुस्सगाई|| भोगबोगाई भुंजमाणी विहरति, तते णं सा पुढवीसिरी गणिया एयकम्मा० सुबहुं पाव जाव समजिणित्ता पणतीसं वाससताई परमाउँ पालयित्ता कालमासे कालं किच्चा छट्ठीए पुढवीए उक्कोसे णेरइत्ताए उववण्णा, सा णं तओ उव्वट्टित्ता इहेव वद्धभाणे णगरे धणदेवस्स सत्थवाहस्स पियंगुभारियाए कुच्छिसि दारियत्ताए उववण्णा, तते णं सा पियंगुभारिया णवण्हं मासाणं दारियं पयाया नामं अंजूसिरी सेसं जहा देवदत्ताए, तते णं से विजए राया आसवा० जहेव वेसभणदत्ते तहेव अंजू पासति णवरं अपणो अट्ठाए वरेति जहा तेतली जाव अंजूए दारियाए सद्धिं उप्पिं जाव विहरति, तते णं तीसे अंजूए देवीए अण्णया कयाई जोणीसूले पाउन्भूते यावि होत्था, तते णं से विजए राया कोडुंबियपुरिसे सद्दावेति त्ता एवं व०-गच्छह णं तुब्भे देवाणुप्पिया! वद्धमाणपुरे णगरे सिंथा० जाव एवं वयहएवं खलु देवाणु०! विजय० अंजूए देवीए जोणिसूले पाउब्भूते जो णं इच्छति वेजो वा जाव उग्धोसेंति तते णं ते बहवे वेजा य० इमं एयारुवं० सोच्चा निसम्म जेणेव विजए राया तेणेव उवा० अंजूए देवीए बहूहिं उम्पत्तियाहिं० बुद्धीहिं परिणामेमाणा इच्छंति अंजूएदेवीए जोणिसूलं उवसाभित्तए नो संचाएंति उवसामित्तए० ततेणं ते बहवे वेज्जा २० जाहे ||नो संचाएंति अंजूए देवीए जोणिसूलं उवसाभित्तए० ताहे संता तंता परितंता जामेव दिसं पाउब्भूता तामेव दिसं पडिगता, तते णं सा अंजू देवी ताए वेयणाए अभिभूया समाणी सुक्का भुक्खा निम्मंसा कट्ठाई कलुणाई वीसराई विलपति, एवं खलु गोतमा! ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir अंजू देवी पुरा० जाव विहरति, अंजू णं भंते! देवीइओ कालमासे कालं किच्चा कंहिं गच्छिहिति कहिं उववजिहिति?, गोतमा!|| अंजू णं देवी नउई. वासाई परमाई पालयिता कालमासे कालं किच्चा इमीसे रयमभाए मुढवीए णेरड्यत्ताए उववज्जिहिइ एवं संसाय, नहा पढमे तहा सव्वं जाव वणस्सती० सा णं ततो अतर उज्वट्टित्ता सूचओभद्दे णग्रे मयूरत्ताए पच्चायाहिति, से णं तत्थ साउपिएहिं वधिते समापो तत्थेवा सबओभद्दे णगरे सेडिकुलसि पुत्वत्ताए पच्चायाहिति, सेणं तत्थ उन्मुक्क० तहारूवाणं राणं अंतिए केवलं बोहिं बुझिहिति पवजा सोहम्मे, ततो देवलोगाओ आउखएण० कहिं मूच्छिहिति कहिं उक्वजिहिति?, गोतमा! महाविदेहे जहा पडमे जाव सिझिहिति जाव अंतं काहिति। एवं खलु जंबू! समणेणं जाव संपत्तेणं दुहविवागाणं दसमस्स अझयणस्स अयमढे, पं०, से भंते! २३॥ इति अंजूसुताध्ययनं. १०॥ का इति प्रथमः श्रुतस्कंधः १ तेणं कालेणं० रायगिहे गरे गुणसिलए चेहए सुधमे सभोसड़े जंबू जाव पजुवासमाणे एवं व्यासी जाणं भं! समणेणं जाव संपत्तेणं दुहविवागाणं अयमढे पं० सुहविवागाणं भंते! सुमणेणं जाव संपत्तेणं के अढे पं०?, तते णं से सुहम्मे अणगारे जंबू अणगारं एवं ३०-एवं खलु जंबू ! सम्णेणं जाव संपत्तेणं सुहविवागाणं दस अझयणा पं० २०'सुबाहू भहनंदी य.सुजाए य सुवासवे) तहेव जिणदासे य, धणपती य महब्बले ॥३॥ भदन्दी महचंदे वरदत्ते। जति णं भंते! समणेणं जाव संपत्तेणं सुहविवागाणं दस अझयणा पं० पढमस्स णं भंते! अज्झ्यणस्स सुहविवागाणं जाव संपत्तेणं के अटे || श्री विपाकदशाङ्गम् । पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir |पं० ?, तते णं से सुहम्मे० जंबूं अणगारं एवं व०-एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं० हथिसीसे णाम णगरे होत्था रिद्ध०, तस्स णं हथिसीसस्स णगरस्स बहिया उत्तरपुरच्छिमे दिसीभागे एत्य णं पुष्पकरंडए णामं उजाणे होत्था सव्वोउय०, तत्थ णं कवणमालपियस्स जक्खस्स जक्वायतणे होत्था दिव्वे०, तत्थ णं हथिसीसे णगरे अदीणसत्तू नाम राया होत्था महया०, तस्स णं अदीणसत्तुस्स रण्णो धारिणीपामोक्खं देवीसहस्सं ओरोहे यावि होत्था, तते णं सा धारिणी देवी अण्णया कयाई तंसि तारिसगंसि वासभवणंसि सीहं सुभिणे० जहा मेहजम्मणं तहा भाणियव्वं सुबाहकुमारे जाव अलंभोगसमत्थं यावि जाणेति अभपियरो पंच पासायवडंसगसयाई कारेंति अब्भुग्गय० भवणं एवं जहा महब्बलस्सरण्णो णवरं पुष्पचूलापामोक्खाणं पंचण्हं रायवरकण्णगसयाणं एगदिवसेणं पाणिं गेण्हावेति तहेव पंचसइओ दाओ जाव उप्पिं पासायवरगते फुट्ट० जाव विहरति, तेणं कालेणं० समणे भगवं०|| समोसरणं० परिसा निग्गया अदीणसत्तू निग्गते जहा कूणिए सुबाहूवि जहा जमाली तहा रहेणं णिग्गते जाव धम्मो कहिओ राया, परिसा य पडिगता, तते णं से सुबाहू कुमारे समणस्स भगवओ० धम्म सोच्चा निसम्म हट्ठ० उट्ठाए० जाव एवं वयासीसहहामि णं भंते! निग्गंथं पावयणं० जहा णं देवाणुप्पियाणं अंतिए बहवे राईसरजाव नो खलु अहं०, अहं गं देवा० अंतिए पंचाणुव्वतियं सत्तसिक्खावतियं (दुवालसविहं) गिहिथम पडिवजामि, अहासुहं०, मा पडिबंध०, तते णं से सुबाहू समणस्स० अंतिए पंचाणुव्वतियं सिक्खा वतियं गिहिधम्म पडिवजति, तमेव रहं दुरूहति जामेव० दिसं पा० तामेव० पडिगते, तेणं कालेणं० जेडे|| || श्री विपाकदशाङ्गम् ॥] पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org अंतेवासी इंदभूती जाव एवं व०-अहो णं भंते! सुबाहुकुमारे इट्ठे इट्ठरूवे कंते० पिए० मणुण्णे० मणामे० सोमे सुभगे पियदंसणे सुरूवे बहुजणस्सविय णं भंते! सुबाहू कुमारे इट्ठे० सोमे० साहुजणस्सविय णं भंते! सुबाहूकुमारे इट्ठे इट्ठरूवे जाव सुरूवे, सुबाहणा भंते! कुमारेणं इमा एयारूवा उराला माणुसरिद्धी किण्णा लद्धा किण्णा पत्ता किण्णा अभिसमण्णागया के वा एस आसी पुव्वभवे?, एवं खलु गोतमा ! तेणं कालेणं० इहेव जंबुद्दीवे दीवे भारहे वासे हत्थिणाउरे णाणं णगरे होत्या द्वि०, तत्थ णं हत्थिणारे नगरे सुमुहे णामं गाहावती अड्ढे०, तेणं कालेणं० धम्मघोसा णामं थेरा जातिसंपण्णा जाव पंचहिं समणसतेहिं सद्धिं संपरिवुडा पुव्वाणुपुव्विं चरमाणा गा० दूइज्ज० जेणेव हत्थिणापुरे नगरे जेणेव सहस्संबवणे उज्जाणे तेणेव उवा० ता अहापडिरूवं उग्गहं 30 संजमेणं तवसा अप्पाणं भावेमाणा विहरंति, तेणं कालेणं。धम्मघोसाणं थेराणं अंतेवासी सुदत्ते नामं अणगारे उराले जाव लेस्से मासंमासेणं खममाणे विहरति, तते णं से सुदत्ते अणगारे मासखमणपारणगंसि पढमपोरिसीए सज्झायं करेति जहा गोतमसामी ज (त) हेव सुहम्मे (दत्ते) धम्मघोसे थेरे आपुच्छति जाव अडमाणे सुमुहस्स गाहावतिस्स गिहं अणुपविट्टे, तते णं से सुमुहे गाहावती सुदत्तं अणगारं एजमाणं पासति त्ता हट्टतुट्टे आसणाओ अब्भुट्टेति पायपीढाओ पच्चोरुहति ता पाउयाओ ओमुयति एगसाडियं उत्त० सुदत्तं अणगारं सत्तट्टपयाई पच्चुग्गच्छति तिक्खुत्तो आयाहिणं पयाहिणं करेइ ता वंदति नम॑सति ना जेणेव भत्तधरे तेणेव उवागच्छति ता सयहत्थेणं विहलेणं असणपाण० पडिला भेस्सामीति तुट्टे, तते णं तस्स सुमुहस्स गाहावइस्स तेणं दव्वसुद्धेणं ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ ६३ पू. सागरजी म. संशोधित Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmander दायगसुद्धेणं पडिगाहगसुद्धेणं तिविहेणं तिकरणसुद्धणं सुदत्ते अणगारे पडिलाभिते समाणे संसारे परित्तीकते मणुस्साउए निबद्धे || गिहंसि य से इमाइं पंच दिव्वाई पाउन्भूताई २०-वसुहारा वुढा दसद्धवण्णे कुसुमे निवतिते चेलुक्खेवे कते आहताओ देवदुंदुभीओ) अंतरावि यणं आगासंसि अहो दाणमहोदाणं धुढे य०, हत्थ्णिाउरे सिंघाडगजावपहेसु बहुजणो अण्णमण्णस्स एवं आइक्खइ०धण्णे णं देवा०! सुमुहे गाहावती जाव तं धण्णे णं देवाणु० सुमुहेगाहावई, तते णं से सुमुहे गाहावती बहूई वाससताई आउयं पालेति त्ता कालमासे कालं किच्चा इहेव हथिसीसए णगरे अदीणसत्तुस्स रण्णो धारिणीए देवीए कुच्छिसि पुत्तत्ताए उववण्णे, तते णं सा धारिणी देवी सथणिजसि सुत्तजागरा २ ओहीरमाणी २ तहेव सीहं पासति सेसं तं चेव जाव उप्पिं पासादे विहरति, तं एवं खलु गोतमा! सुबाहुणा इमा एयारूवा मणुस्सरिद्धी लद्धा०, पभूणं भंते! सुबाहुकुमारे देवाणु० अंतिए मुंडे भवित्ता आगाराओ अणगारियं पव्वइत्तए?, हंता पभू, तते णं से भगवं गोयमे समणं भगवं० वंदति नमंसति त्ता संजमेणं तवसा अपाणं भावेमाणे विहरति,तते णं से समणे भगवं० अण्णया कयाई हथिसीसाओ णगराओ पुष्फगउज्झाणाओ कतवणमालजक्खायतणाओ पडि० त्ता बहिया जणवयविहारं विहरति,तते णं से सुबाहू कुमारे समणोवासए जाते अभिगयजीवाजीवे जाव पडिलाभेमाणे विहरति, तते णं से सुबाहु कुमारे अण्णया कयाई चाउद्दसट्ठभुद्दिठ्ठपुण्णमासिणीसु जेमेव पोसहसाला तेणेव उवा० त्ता पोसहसालं पमजति त्ता उच्चारपासवणभूमिं पडिलेहति त्ता दब्भसंथारगं संथारेइ दब्भसं० दुरूहति अट्ठमभत्तं पगेण्हति पोसहसालाए पोसहिए अट्ठमभत्तिए ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ | ६४ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobairth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmande |पोसहं पडिजागरमाणे विहरति, तए णं तस्स सुबाहुस्स कुमारस्स पुव्वरत्तावरत्त काले धम्मजागरियं जागरमाणस्स इमे एतारूवे|| अझस्थिते० घण्णा णं ते गामागरजावसण्णिवेसा जत्थ णं समणे भगवं महावीर विहरति, धण्णा णं ते राईसर० जेणं समणस्स० अंतिए मुंडा जाव पव्वयंति, धण्णा णं ते राईसर० जे णं समणस्स० अंतिए पंचाणुव्वत्तियं जाव गिहिधम्म पडिवजंति, घण्णा णं ते राईसर० जेणं समणस्स० अंतिए धम्म सुणेति तं जइ णं समणे भगवं महावीर पुव्वाणुपुब्दि जाव दूइज्जमाणे इहमागच्छेना जाव विहरिजा तते णं अहं समणस्स० अंतिए मुंडे भवित्ता जाव पव्वएज्जा, तते णं समणे भगवं महावीर सुबाहुस्स कुमारस्स इमं एयारूवं अज्झस्थियं जाव वियाणित्ता पव्वाणपब्विं० दइजमाणे जेणेव हस्थिसीसे णगरे जेणेव पुण्फगउजाणे जेणेव कयवणमालप्पियस्स जक्खस्स जक्खायतणे तेणेव उवा० अहापडि० अग० संजमेण जाव विहरति परिसा राया निग्गता, तते णं तस्स सुबाहुस्स कुमारस्स तं महया० जहा पढम् तहा निग्गओ धम्मो कहिओ परिसा राया पडिगता, तते णं से सुबाहू कुमारे समणस्स भगवओ० अंतिए धम्म सोच्चा निसम्म हट्ठ० जहा मेहो तहा अभ्मापियरे आपुच्छति णिक्खमणाभिसेओ तहेव जाव अणगारे जाते ईरियासमिते जाव बंभयारी,तते णं से सुबाहू अणगारे समणस्स भगवओ महावीरस्स तहारूवाणं थेराणं अंतिए सामाइयमाइयाई एक्कारस अंगाई अहिज्जति त्ता बहूहिं चउत्थ० तवोविहाणेहिं अप्पाणं भावेत्ता बहूई वासाइं सामण्णपरियागं पाउणित्ता |मासियाए संलेहणाए अप्पाणं झूसित्ता सहि भत्ताई अणसणाए छेदित्ता आलोइयपडिझते समाहिं पत्ते कालमासे कालं किच्चा || श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir सोहम्मे कप्पे देवत्ताए उववण्णे, से णं ततो देवलोयाओ आउक्खएणं भवक्खएणं ठितिक्खएणं अनंतरं चयं चइत्ता माणुसं विग्गहं लभिहिति ना केवल बोहिं बुज्झिहिति ता तहारूवाणं थेराणं अंतिए मुंडे जाव पव्वइस्सति, से णं तत्थ बहूई वासाई सामण्णं पाउणिहिति ता आलोइयपडिक्कं समाहि० कालगते सणकुमारे कप्पे देवत्ताए उववण्णे, से णं ताओ देवलोयाओ० ततो माणुस्सं पव्वज्जा बंभलोए माणुस्सं महासुक्के माणुस्सं आणए• ततो माणुस्सं आरणे माणुस्सं सव्वट्टसिद्धे, से णं ततो अनंतरं उव्वट्टित्ता महाविदेहे जाव अड्ढाई जहा दढपतिष्णे सिज्झिहिति०, तं एवं खलु जंबू ! समणेणं जाव संपत्तेणं सुहविवागाणं पढमस्स अज्झयणस्स अयमट्ठे पं० ॥३१ ॥ इति सुबाहुकुमाराध्ययनं १ ॥ बितियस्स उक्खेवओ, एवं खलु जंबू ! तेणं कालेणं० उसभपुरे नगरे थूभकरंडे उज्जाणे धणओ जक्खो धणावहो राया सरस्वती देवी सुमिणदंसणं कहणं जम्मणं बालत्तणं कलाओ य जोव्वणं पाणिग्गहणं दाओ पासाद० भोगा य जहा सुबाहस्स नवरं भद्दनंदी कुमारे सिरिदेवीपामोक्खाणं पंच सया० सामिस्स समोसरणं सावगधम्मं० पुव्वभवपुच्छा महाविदेहे वासे पुंडरीगिणी णगरी विजय कुमारे जुगबाहू तित्थंगरे पडिलाभिते मणुस्साउए बद्धे इह उप्पण्णे, सेसं जहा सुबाहुस्स जाव महाविदेहे सिज्झिहिति बुज्झिहिति मुच्चिहिति परिणिव्वाहिति सव्वदुक्खाणमंतं करेहिति ॥ भद्रनन्द्यध्ययनं ॥ तच्चस्स उक्खेवओ, वीरपुरं नगरं मणोरमे उज्जाणे वीरकण्हमित्ते राया सिरी देवी सुजाए कुमारे बलसिरिपामोक्खाणं पंच ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ ६६ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir सया सामी समोसरणं पुव्वभवपुच्छ। उसुयारे णगेर उसमदत्ते गाहावती पुष्पदंते अणगारे पडि० इइ उप्पण्णे जाव महाविदेहे || | सिन्झिहिति०॥ सुजाताध्ययन३॥ चउत्थस्स उक्खेवओ, विजयपुरं नगरं नंदणवणं उजाणं असोगो जक्खो वासवदत्ते राया कण्हा देवी सुवासवे कुमारे भद्दापामोक्खाणं पंच सया जाव पुवभवे कोसंबी णगरी धमपाले राया वेसमणभद्दे अणगारे पडिलाभिते इहं उप्पण्णे जाव सिद्धे सुवासवाध्ययनं४॥ .. पंचमस्स उक्खेवओ, सोगंधिया णगरी णीलासोगे उजाणे सुकालो जक्खो अपडिहओ राया सुकण्हा देवी महचंदे कुमारे |तस्स अरहदत्ता भारिया जिणदासो पुत्तो तित्थयरागमणं जिणदासपुव्वभवो मझमिया णगरी मेहरहो राया सुधम्मे अणगारे पडिलाभिने जाव सिद्धे जिनदासाध्ययन५॥ छट्ठस्स उक्खेवओ, कणगपुंर णगर सेतासोयं उजाणं वीरभद्दो जक्खो पियचंदो राया सुभद्दा देवी वेसमणे कुमारे जुव (३० २) राया सिरीदेवीपामोक्खाणं पंच सया तित्थगरागमणं धणवती जुबर ३० ग) रायपुत्ते जाव पुव्वभवे मणिवया णी मित्तो ||राया संभूयविजए अणगारे पडिलाभिते जाव सिद्धे॥ धनपत्यध्ययन ६॥ ___सत्तमस्स उक्खेवओ, महापुरं णगरं रत्तासोगं उजाणं रत्तपाओ जक्खो बले राया सुभद्दा देवी महब्बले कुमारे रत्तवतीपामोक्खाणं, || श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित || For Private And Personal Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir पंच सया तित्थगरागमणं जाव पुव्वभवो मणिपुरं णगरं णागदत्ते गाहावती इंदद(५० पुत्ते अणगारे पडिलाभिते जाव|| | सिद्ध महाबलाध्ययनं ७॥ ___अट्ठमस्स उखेवओ, सुघोसं णगरं देवरमणं उज्जाणं वीरसेणो जक्खो अज्जुणो राया तत्त्वती देवी भद्दनंदी कुमारे देवीपाभोक्खाणं पंच सया जाव पुव्वभवे महाघोसे णगरे धम्मघोसे गाहावती धम्मसीहे अणगारे पडिलाभिते जाव सिद्ध॥भद्रनन्द्यध्ययनं ८॥ णवमस्स उक्खेवओ, चंपा णगरी पुण्णभद्दे उजाणे पुण्णभद्दो जक्खो दत्ते राया रत्तवती देवी महचंदे कुमारे जुव० सिरिकंतापाभोक्खाणं पंच सया जाव पुव्वभवो तिगिच्छी नगरी जितसत्तू राया धम्मविरिए अणगारे पडिलाभिए जाव सिद्धे | ऐमहाचन्द्राध्ययनं ९॥ जति णं० दसमस्स उक्खेवओ, एवं खलु जंबू! तेणं कालेणं० साएयं णामे णगरे होत्था उत्तरकुरू उजाणे पासमिओ जक्खो मित्तणंदीराया सिरिकता देवी वरदत्ते कुमारे वरसेणापामोक्खाणं पंच देवीसया तित्थगरामगमणंसावगधमं० पुव्वभवपुच्छा सयदुवारे णगरे विमलवाहणे राया धम्मरुई अणगारे एजमाणं पासति त्ता पडिलाभिते मणुस्साउए निबद्धे इहं उप्पण्णे, सेसं जहा सुबाहुस्स कुमारस्स चिंता जाव पव्वजा, कप्पंतरिओ जाव सव्वट्ठसिद्ध ततो महाविदेहे जहा दढपतिण्णे जाव सिज्झिहिति० एवं खलु ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ [पू. सागरजी म. संशोधित | For Private And Personal Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobaith.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandie जंबू! सम्णेणं भगवया महारिणं जाव संपत्तेणं सुहविवागाणं दसमस्स अझयणस्स अयमद्वे पण्णत्तो सेवं भंते ! २१३२॥ वरदत्ताध्ययनं १०॥ द्वितीयःश्रुतस्कंधः॥ विवागसुयस्स दो सुयक्खंथा दुहविवागो य सुहववागो य तत्थ दुहविवागे दस अझयणा एक्कसरगा दससु चेव दिवसेसु उद्दिसिजति, एवं सुहविवागे, सेसं जहा आयारस्स ३३॥ इति श्री विपाक्दशाङ्गम् सूत्रं संपूर्ण॥प्रभु महावीरस्वामीनी पट्टपरंपरानुसार कोटीगण-वैरी शाखा-चान्द्रकुल प्रचंड प्रतिभा संपन्न, वादी विजेता परमोपास्य पू. मुनि श्री झवेरसागरजी म.सा. शिष्य बहुश्रुतोपासक, सैलाना नरेश प्रतिबोधक, देवसूर तपागच्छ, समाचारी संरक्षक, आगमोध्धारक पूज्यपाद आचार्यदेवेश् श्री आनंदसागर सूरीश्वरजी महाराजा शिष्य प्रौढ प्रतापी-सिध्धचक्र आराधक समाज संस्थापक पूज्यपाद आचार्य श्री चन्द्रसागर सूरीश्वरजी ||म. सा. शिष्य चारित्र चूडामणी, हास्य विजेतामालवोध्धारक महोपाध्याय श्री धर्मसागरजी म.सा. शिष्य आगम विशारद, नमस्कार महामंत्र समाराधक पूज्यपाद पंन्यास प्रवर श्री अभयसागरजी म. सा. शिष्य शासन प्रभावक, नीडर वक्ता पू. आ. श्री अशोकसागर |सूरिजी म.सा. शिष्य परमात्म भक्ति रसभूतपू. आ. श्री जिनचन्द्रसागर सू.म.सा. लघुगुरुभ्राता प्रवचन प्रभावक पू.आ. श्री हेमचन्द्रसागर म.सा. शिष्य पू. गणी श्री पूर्णचन्द्रसागरजी म. सा. आ आगमिक सूत्र अंगे सं. २०५८/५९/६० वर्ष दरम्यान संपादन कार्य माटे महेनत करी प्रकाशन दिने पू. सागरजी म. संस्थापित प्रकाशन कार्यवाहक जैनानंद पुस्तकालय, सुरत द्वारा प्रकाशित करेल छे... ॥ श्री विपाकदशाङ्गम् ॥ पू. सागरजी म. संशोधित For Private And Personal Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir For Private And Personal