________________
૩૨
અપ્પા નઈ વેયરણું, અપા મે કુડસાલ્મલી અપ્પા કામદુહા ઘેણ, અપ્યા મે નંદણ વણ૩૬
આત્મા જ વૈતરણ નદી છે, કેમ કે ઉદ્ધત આત્મા તેનું કારણ છે. આત્મા જ જંતુની યાતનાના હેતુ રૂપ ફૂટયંત્ર (પાશયંત્ર) વજકંટકથી યુક્ત શાલ્મલી વૃક્ષ છે. આત્મા જ કામદુધા ધેનું જે છે, કેમ કે સ્વર્ગાપવર્ગ– ઈષ્ટની પ્રાપ્તિને હેતુ છે. આત્મા જ નંદન વન જે છે, કેમ કે–ચિત્તના આનંદને હેતુ છે. ૩૬ અપ્પા કત્તા વિકત્તા ય, દુકખાણ ય સુહાણ યા અપ્પા મિત્તમિત્ત ચ દુષ્પટિયસુપઠિઓ ૩૭
આત્મા જ સુખદુઃખન કરનાર અને દૂર ફેંકનારે છે. આત્મા જ માનસિક, વાચિક અને કાયિક દુષ્ટ પ્રવૃત્તિ કરનાર દમન અને વિવિધ સત્-શુભ પ્રવૃત્તિ કરનારે મિત્ર છે. આથી જ સંયમનું નિરતિચાર પાલન હોવાથી મારી સ્વ-પૂરની નાથતા છે. ૩૭ ઈમા હુ અન્ના વિ અણહયા નિવા,
" તમેગચિત્તી નિઓ સુણે હિમે છે નિયંઠધમ્મ લહિયાણ વી જહા,
સીયતિ એગે ભહકાયરા નરા ૩૮ આ અને કહેવાતી બીજ અનાથતાના અભાવથી હું નાથ થયા. તે બાબતને હે રાજન! તમે દત્તચિત્ત બની સાંભળે! કેટલાક ઘણા સત્વ વગરના મનુષ્ય, સાધુના