________________
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચ કથા.
[ પ્રસ્તાવ
፡¢
‘ક્ષમા’
નામના યંત્રવડે ચૂરેચૂરા કરી નાખે છે. વળી એ રાગની સાથે જ “ જન્મેલા તેને દ્વેષ નામના ભાઇ છે તેને એ નિર્દય સાધુએ મૈત્રી’ “ નામના તીરવડે દૂરથી હણી નાખે છે. વળી એ અધમ કુંટુંબમાં “ વસનારા દ્વેષગજેંદ્રના પુત્ર ક્રોધને એ દયાવગરના સાધુ “ નામની કરવતવડે વહેરી નાખે છે, જે વખતે ક્રોધ મોઢેથી રાડો પાડે “ છે. વળી દ્વેષગજેન્દ્રને માન નામના બીજો છેોકરો છે જે ક્રોધ (શ્વા“ નર)ના ભાઇ થાય છે; તેને માર્દવ' (માનત્યાગ, નમ્રતા) નામના ખડ્ગ ( તરવાર )થી મારીને એ નિર્દય સાધુએ પેાતાના હાથ પણ “ ધાતા નથી. વળી તેને માયા નામની એક કરી છે તેને એ
ર
૬૭૬
66
· નિર્દય સાધુએ આર્જવ ( સરળતા ) નામની લાકડીવડે સારી રીતે ફ્રૂટે છે અને લાભ નામના તેના એક સગા ભાઇને તે તે
"C
૯ ૮ મુક્તિ ’( નિર્લોભતા-લાભત્યાગ ) નામના કુહાડાથી એવા મારે છે “કે તેના ટુકડેટુકડા થઇ જાય છે. વળી એ દયાવગરના મુનિ “ સર્વ પ્રકારના સંહ કરાવવામાં તત્પર કામ (સ્પર્શેન્દ્રિય વિષય )ને તે “ અન્ને હાથ વચ્ચે લઇને ચાંચડની પેઠે ચાળી નાખે છે. તે અત્યંત “ આકરી સાન' નામની અગ્નિથી પેાતાનાં સર્વ શેાક સંબંધને “ ખાળી દે છે અને એજ કુટુંબના માણસ ભયને તેઓ જરા પણ દયા “ અતાવ્યા વગર ધૈર્ય’ નામના ખણુવડે દૂરથીજ વીંધી નાખે છે, એ
6.
કુટુંબમાં વળી હાસ્ય, રતિ અને જીગુપ્સા' નામના કુટુંબીઓ વસે “ છે તેમજ અતિ નામની એક ફઇબા પણ વસે છે; તે સર્વને એ
k
સાધુએ અત્યંત નિર્દયપણે વિવેકપૂર્વક જૂદા જૂદા ઉપાયો તેમજ “ શસ્ત્રો તેમની સામે કામે લગાડીને મારી હઠાવે છે. વળી ત્યાં પાંચ ઇંદ્રિયા નામના ભાઇ ભાડુંએ રહેલા હોય છે તેમને એ નિર્દય
'
64
· સાધુએ પેાતાના હાથમાં ‘સંતાષ’ નામનું મુલ્ગર લઇને ખંડોખંડ “ કરી મૂકે છે. આવી રીતે એ અંતરંગ અધમ કુટુંબમાં બીજા પણ “ જે કોઇ સગાવહાલાઓ કે સંબંધીએ હાય છે તે પ્રત્યેકને શોધી “ શોધીને તેની સામે યોગ્ય શસ્ત્રો ધારણ કરી સર્વને એ સાધુ નિર્દય
**
પુણે મારી હઠાવે છે અને જમીનપર પટકી પાડી ભોંભેગા કરે છે. “ આવી રીતે બીજા અધમ કુટુંબના માણસેાને ત્રાસ આપવાની સા“થે જ વળી એ સાધુએ પ્રથમના વિશુદ્ધ કુટુંબના પ્રેમાળ સગાવહા
૧ ભ્રુગુપ્સાઃ તુચ્છકાર, તિરસ્કાર, કંટાળા, વિષ્ઠાની ગંધ આવતાં સાધારણ માણસના મગજમાં જે વૃત્તિ થાય છે તે.
૨ પાંચ ઇંદ્રિયા; સ્પર્શ, રસ, ગંધ, દર્શન અને શ્રવણ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
