Tilakmanjari

Author(s): Dhanpal Mahakavi
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 394

शान्त्याचार्य-ज्ञानकलश-विरखतम्
शा०टि० ३५८) 'डमरिता उत्त्रासिताः । परिचिताङ्कुशप्रचारैरपि निरङ्कुशप्रचारैः येऽभ्यस्तमृणिव्यवहारास्ते' कथं निर्गताङ्कुशप्रचाराः ? अन्यत्रोच्छृङ्खलगतिभिः । प्रकटकुम्भकूटधारिभिरप्यनाश्रितघटै: ये व्यक्तघटराशिधारिणस्ते कथमनाश्रितघटाः ? अन्यत्र व्यक्तकुम्भस्थलधारिभिस्तथाऽसेवितान्यगजघटनैः । प्रभिन्नकर्णकरटैरपि विराजिश्रवणशङ्ख: ये स्फुटितकर्णगण्डास्ते कथ 'विगतरेखकर्णमुखकदेशशङ्खाः10 ? अन्यत्र क्षरन्मदकर्णकपोलैविराजमानकर्णकम्बुभिश्च । सुवर्णदन्तकोशोपशोभितैरपि नीरदप्रतिमैः11 ये हेमदन्तप्रतिमाशोभितास्ते कथ निर्गतदन्तप्रतिमाः12 १ अन्यत्र मेघसदृशैः । 13व्यालतां वह द्भिरप्थनुदिन 1 नव्यालानां स्थितिमनुभवदभिः ये दुष्टगजतां15 धरन्ति ते कथ' न दुष्टगजानां स्थिति नानुभवन्ति ? अन्यत्र नूतनबन्धनस्तम्भाना सम्बन्धिनी स्थितिमनुभवद्भिः । सरोगैरपि निरामयाङ्गः ये सरोगास्ते17 कथं नीरोगाः ? अन्यत्र तडागगामिभिः। 18 स्तम्भमुक्तैः सदर्पमापतद्भिः [च] निष्पतद्भिश्च ये दर्परहितास्ते कथ सर्पमामच्छन्ति निगच्छन्ति च १ अन्यत्र 20बन्धनमुक्तैः । प्राणिशतसङ्कुलेनापि पञ्चजनाधिष्ठितेन यः प्राणिशताकुलः स कथ पञ्चजनाधिष्ठितः ? अन्यत्र नराधिष्ठितेन । आश्वाक्रान्तेनाप्यायतेन य आशु शीव्रमाक्रान्तः स कथमायतः १ अन्यत्र तुरगव्याप्तेन ।। ३५९) मृदावपि तापनीये यदि मृदु कोमलं कथ तापनीय सन्तापकम् ? अन्यत्र सौवर्णे॥
ता०टि० ३५८) निरङ्कुशप्रचारैः उच्छङ्खलगमनैः । कूटः समूहः, शिखरश्च । अनासृतघटेः अनामृता गजघटा येस्तः, [अनामृताः] कुभाः [येस्तैः] च । प्रभिन्नः क्लिन्नः, छिन्न [च] । श्रवण शङ्खः श्रवगेषु शङ्खा मण्डनाय, भालश्रवोऽन्तरालं च । नीरदप्रतिमैः निर्गतदन्तप्रतिमैः, मेघ-(सदृशैः) च । सरोगे: सरो गच्छन्ति (इति सरोगाः तैः) । स्तम्भः अहङ्कारः, गृहाधारकाष्ठं च । आश्वाकान्तेनाप्यायतेन ०न, आशु आक्रान्तेन; यो हि दीघों भवति स न आशु आक्रम्यते ॥
३५९) सङ्कमेण दुर्गसञ्चारमार्गे- [ण] । तापनीये तपनीयस्यायम् [इति] अण् [प्रत्यये तापनीयं तस्मिन् ]; सौवर्णे, तापके च ॥
३६१) धृतदशाशान्तपरिस्रवन्नवजलाद्रशुका धृत दशदिगन्तेषु परिस्रवत् नवजल तेन आर्दा अंशवो यस्याः. सा; धृतदशानि अशान्त सतत परिस्रवम्ति नवानि जला - शुकानि यस्योः सा । अति पीडा । निविष्टेन सखींजनेन [इति सम्बन्धः ।
(1) BE कमरिता. (2) B1 उत्पासि (3) B1 drops परिचि०; BC चिंताकुचितांकुश०. (4) BS शूणि०. (5) B1 पल०. (6) B1 प्यनाश्रित्य०; the Mss. of the TM read
जासय०. (7) BT संख्यैः . (8) BICS drop कथ', (9) B1 कणि०; Cdrops मुखैक... विराज०. (10) BL संखा. (1) S यो; B1 drops oमैः...प्रति०. (12) BCS drop ०दन्त०; B drops निर्गत...कथ. (13) CS drop अनुदिन. (14) B1 drops दुष्टगनतां...कथन. (15) C
गजतां...मनुभवदिभः. (16) 1 drops स्ते० (17) BIC स्तम्ब०. (18) BBI CS drop च; but the teax of the TM has ct. (19) S ०युक्तैः. (20) S drops य.