Book Title: Tattvarthadhigam Sutram Part 02
Author(s): Thakurprasad Sharma
Publisher: Shripalnagar Jain S M Derasar Trust
View full book text
________________
१२ तत्वार्थाधिगममूत्रम्
[ अध्यायः १० स्ववशस्यानभिसन्धे-श्च तस्य न च विग्रहा गतिर्भवति । भवति हि विग्रहगमनं, कर्मवशस्यार्थिनश्चेह ॥ ५॥- आर्या अपि चानुश्रेणिगति--जीवानां चैव पुद्गलानां च । स्वाभाविकीष्यते ये-न तेनं सा विग्रहा सिद्धा ॥ ६॥--" सिद्धस्य गतिरयुक्ता, स्ववशत्वान्निःप्रयोजनत्वाच । नो सिद्धावयुक्ता, कर्मविमुक्तस्य निःपततः ॥७॥बन्धविमोक्षात् सङ्ग-त्यागात् पूर्वप्रयोगतो वाऽपि । ननु गच्छतोऽन्यवशता न च मुक्तोऽभीष्यते विवशः ॥ ८॥-" इत्येवं विप्रलापो--ऽस्पृष्टगतौ नान्तरास्ति यत्कालः । सत्यां हि सोत्तराव-स्थायां स्यात् सिद्ध इतरो वा ॥ ९॥-" मोऽस्पृष्टया हि गत्या--ऽनन्तरमेव समये जगच्छिखरम् । अवगाहतेतरां ते--न नास्ति ननु भो बजत्कालः ॥ १० ॥-" सिध्यति गत्वा ह्यात्मा, सिद्धिक्षेत्रेऽपहाय देहमिह ।। नह्यन्तराऽस्ति सिद्धि-- सिद्धिश्वास्ति मुक्तस्य ॥११॥-" ववशस्यानभिसन्धेः, कृतकृत्यस्य च यथा स्वभावेन।
तस्योपयोग इष्ट--स्तथा गतिः सा स्वभावेन ॥ १२ ॥" अथ यस्याः पृथिव्या उपरि मुक्तानामवस्थानं सा किंस्वरूपेत्याहभा०—तन्वी मनोज्ञा सुरभिः, पुण्या परमभास्वरा ।
प्रारभारा नाम वसुधा, लोकमूर्ध्नि व्यवस्थिता ॥१९॥-अनु० दी-तन्वीत्यादि । मध्ये योजनाष्टकबहला प्रदेशपरिहाण्या चोपर्युपरि मक्षिकापत्रात तनुतरा पर्यन्तेऽतितन्वी मनोज्ञेत्यन्तरुचिरा सुरभिः-इष्टगन्धा पुण्यवद्भिः पृथिवीकायिकैनिर्वर्तिता पुण्या भृशं भासनशीला प्रारभारेति नाम तस्याः। सा च लोकमूर्धनि व्यवस्थिता ॥ १९ ॥ भा०-नृलोकतुल्यविष्कम्भा, सितच्छत्रनिभा शुभा।
ऊर्ध्वं तस्याः क्षितेः सिद्धा, लोकान्ते समवस्थिताः ॥ २०॥ अनु० टी.-नृलोकेत्यादि । नृलोकेऽर्धतृतीयद्वीपा मानुषोत्तरमहीधरपरिक्षिप्ता तत्तुल्यविकम्भा, पश्चचत्वारिंशद्योजनलक्षविस्तरेत्यर्थः । उत्तानीकृतसितच्छन्त्रकाकृतिः शुभरूपाद्यात्मिका शुभा तस्याः क्षितरुपरि लोकान्तस्पृशां सिद्धानामवस्थानम् ॥२०॥
३ 'मो सिद्धता
१'स्याधिन' इति ज-पाठः। २ 'येन सेम (१) सा विग्रहा.' इति ज-पाठः। प्रजापति ग-पाठः। ४ 'भीष्यति' इति ज-पाठः। ५ 'सुरभिगन्धा ' इति ज-पाठः।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org

Page Navigation
1 ... 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396