________________
નારીજીવનની મહત્ત્વાકાંક્ષા ... હવે
"
અજબ ચૈતન્ય વનિતા ધરાવે છે, એ નારીજીવનની કુદરતી બક્ષીસના પ્રભાવે તે પ્રતાનું અનેાખું ગૈારવ સાચવી શકે છે. વળી નૈતિક અને ઐદ્ધિક સંસ્થા તરીકે સ્થાપિત થયેલ સમાજમાં માત્ર શારીરિક બળના આધારે થયેલી સરખામણી ઉચિત ન જ મનાય એ દેખીતું છે.
બીજી રીતે, આધ્યાત્મિક સિદ્ધાન્તના ધેારણુ અનુસાર પુરુષની સરસાઇ સાબિત કરવાના પ્રયત્ન થાય છે. લડાયકવૃત્તિ અને પ્રયત્ન-મમતા જેવા ગુણા સ્ત્રી કરતાં પુષમાં વધુ પ્રમાણમાં વિકસિત થતા જણાય છે. જ્યારે માતૃપ્રેમ અને આત્મસંયમ જેવા સદ્દગુણ નારીદેહમાં વિકસે છે. આ તાવત જાતિભેદના કારણે ઢાઇ પ્રાણીશાસ્ત્રવિષયક વિભામને વખત છે એટલે એ તફાવતના પ્રતાપે એક જાતિની બીજી તિ ઉપરની સરસાઇ સાબિત કરવા મથન કરવું મુનાબ નથી. ઉપરાંત, સ્ત્રીઓમાં કાર્યારંભશક્તિ કે શેષખેળવિષય* શક્તિને અભાવ છે એમ કહેવામાં આવે છે. પણ, વનસ્પતિ તેમ પ્રાણીઉછેર, વણવાનું અને કુંભારકામ જેવા કાર્યની શરૂઆત કરનાર સ્ત્રીએ હતી, એ યાદ કરીએ છીએ ત્યારે નારીજીવનની મહત્તા ગૈારવહીન માનતાં અટકવાની ફરજ પડે છે.
ભૂતકાલીન ઇતિહાસના સિદ્ધાન્તાનુસાર પ્રમદાની કિંમત નજીવી હાઇ તે સદૈવ તાબેદારી ઉઠાવવા સરજાઇ છે, એ માન્યતા પણ ભૂલભરેલો છે. એક વખત એમ મનાતું કે સામાજિક વિવરણ અર્થે સામાન્ય ચુલામા અને ખેતી-ઉપયાગી ગુલામ નાકરેની આવશ્યકતા અનિવાર્યું છે. અત્યારે એ માન્યતા ભ્રમમૂલક ઠરી ચૂકી છે એટલે માત્ર ભૂતકાલીન માન્યતાને આધારે રચાયેલી ગુલામેાની આવશ્યકતા જેમ બંધ થાય છે, તેમ ભૂતકાલીન સંન્નેમા અદશ્ય થતાં નિતાની વ્યાજખી મહત્તાનાં મૂલ્યાંકન કરવામાં પાછીપાની કરવી એ સામાજિક પ્રગતિ ઉપર પ્રહાર કરવા સમાન છે.
નારીજીવનને બિનકિંમતી ઠરાવતી ભૂતકાલીન રીતરસમે અત્યારે અસ્તિત્વ નથી ધરાવતી. સામાજિક પ્રર્પત માટે માત્ર લડાયકવૃત્તિ જ મહત્ત્વ ધરાવે એ પરિસ્થિતિ નિર્મૂળ થઇ છે. ઉપરાંત વિજ્ઞાન અને વેદાંતની ઝડ્ડપી પ્રગતિના આ સમયમાં સામાજિક લક્ષ્યબિંદુ નવીન આદર્શ અને નવનવીન ધ્યેય ધારણ કરી આગેકૂચ કરવામાં ગૌરવ લેખે છે. નવા યુગની નારી આ નવીન દેાલનેના રંગથી રંગાઇ, પ્રવર્તક ખળપ્રભાવે જાગૃત સ્ત્રીશક્તિની જ્વલન્ત પ્રતિભા જગત સમક્ષ રજૂ કરવા કમર કસે છે.
છેલ્લાં ધ્રુજારેક વર્ષથી નારીજીવનને ગૈારવહીન લેખતાં કાલ્પનિક અå પૈારાણિક સ્થાનકાના પ્રભાવે, ઔવનની સાચી મહત્તાના સામાન્ય જનતાને સહજ પણ ખ્યાલ નથી. આથી પ્રમદાની પ્રબળ શક્તિનાં સત્ય દર્શન જગત સમક્ષ રજૂ કરવાની પ્રથમ નેમથી વર્તમાન સ્ત્રી-શક્તિ પ્રગતિપળ્યે કૂચકદમ કરે છે. પ્રાણીશાસ્ત્રવિષયક તાવતને પ્રતાપે નીષજતા શારીરિક અને આધ્યાત્મિક તફાવતને દૂર કરી શકાય તેમ નથી, એટલે કુદરતી રીતે અર્ષાયેલ ગુણાતે કેળવી તેને સારામાં સારા ઉપયાગ કરવા તત્પર રહેવું, એ વર્તમાન નારીનું જીવનધ્યેય બને છે.
વર્ષોજૂના કાનૂને અને તે અંગેની રીતરસમાના કારણે જીવનની સંકુચિતતા ધડાઈ છે. ઉપરાંત, વર્ષાથી ચાલી આવતી સામાજિક કરડી નજરના પ્રતાપે ઊંડું જડત્વ યુનિતાજીવનમાં આાપાયું છે. એ જડત્વ ને સંકુચિતતાના આવરણને ભેદી, આત્મજાગૃતિ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
