________________
॥
॥
॥
॥
॥
Three prefixes in the first part and twelve prefixes in the second part of Sanskrit Sopanam were introduced to you. Another thirteen are given here. With a little effort, they can enrich your vocabulary enormously.) 1. निर् + गम् (गच्छ) हि = निकलना
(to go out) - 2. उप + गम् (गच्छ्) मन - पास जाना प्राधा (to go near) जा 3. प्रति + आ + गम् (गच्छ्) = वापस आना (to return) IN HET 4. प्र + सद् (सीद्)
= प्रसन्न होना
(to be pleased) 5. प्र + नश् (प्रणश्य)
भाग जाना
(to run away) 6. प्र + सृ (सर)
फैलना
(to spread) 7. परि + नी (परिणय) = विवाह करना
"(to marry) 8. उप + हस्
= मज़ाक करना (to joke) 9. उप + दिश
= उपदेश देना (to advise) 10. उत् + नी (नय्) = उन्नत करना (to uplift, to help
progress) 11. सम् + वद् (संवद्) = बातचीत करना
(to converse) 12. अव + तृ (तर) 2 = उतरना PRE (to get off; to
कायती
descend). 13. वि + भा
(to shine) पण
सान्धः कीरिकीपल पहले पद के अन्तिम वर्ण तथा दूसरे पद के प्रथम वर्ण के मेल को सन्धि कहते हैं (Joining the last letter of the first word with the first letter of the following word is called Sandhi). 1. अनुस्वार सन्धिः
म् + व्यञ्जन
अनुस्वार जैसे-बालम् + पश्यामि = बाल पश्यामि, भोजनम् + खादति = भोजनं खादति,
देशम् + रक्षन्ति = देशं रक्षन्ति । म 12. दीर्घ सन्धिः
जिसका महा (क) अ, आ + अ, आ = आ
जैसे-न + अस्ति = नास्ति, विद्या + अपि = विद्यापि, विद्या + आलयः =
= चमकना
-
102
