Book Title: Sanskrit Sopanam Part 03
Author(s): Surendra Gambhir
Publisher: Pitambar Publishing Company

View full book text
Previous | Next

Page 110
________________ विभक्तिः F विना, रक्ष गम्, सह, दा, प्रति, प्रच्छ, कथ, ध, नमः इन दस शब्दों के बारे में विभक्ति-सम्बन्धी विशेष नियम अब तक पढ़ाए जा चुके हैं । इसी प्रकार कुछ और नियम देखिए (Special rules for vibhakti - use with these words have already been introduced. Here are a few more rules) - esv शब्दाsunnual विभक्तिः . उदाहरणम् । roast loss 1. धिक् tosibsaid द्वितीया ...तं जनं धिक् यः देशाय न जीवति । 2. (समयवाचक शब्द (unitine dinlense time word) द्वितीया सः मासं व्याकरणम् अपठत् । 3. अलम् तृतीया विस्तरेण अलम् । 4. रहित तृतीया विद्यया रहितः नरः पशुवत् भवति । 5. सहित तृतीया धनेन सहितः नरः सुखं विन्दति । 6. अनन्तरम् पञ्चमी भोजनात् अनन्तरं सः कुत्र गमिष्यति ? 7. (डरना-fearing) पञ्चमी ते सिंहात् भीताः सन्ति । 8. हेतु पञ्चमी रा अन्नस्य हेतोः कषकः गच्छति । 9. (दो की तुलना में-in It comparing two) पञ्चमी रामात् मोहनः चतरतरः । 10. पश्चात् षष्ठी 28) कार्यक्रमस्य पश्चात् ताः गृहं गच्छन्ति । 11. (दो से अधिक की smiarttom लिए तुलना-in comparingo 10t) more than two) षष्ठी ती बालानाम् मोहनः चतुरतमः । मि या सप्तमी बालेषु मोहनः चतुरतमः । STEPTE SE 1. जिससे डर लगे, उसके वाचक शब्द में पञ्चमी (The word denoting source ___of fear takes पंचमी) 2. हेतु शब्द में ही पञ्चमी विभक्ति आती है, न कि इसके साथ आने वाले शब्द में (The word हेतु itself takes पंचमी). 3. जिससे तुलना की जाए, उसके वाचक शब्द में निर्दिष्ट विभक्ति का प्रयोग (The word denoting the one compared with takes the indicated vibhakti). 20mama 105

Loading...

Page Navigation
1 ... 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132