________________
એક વિરલ વિભૂતિ
૧૧૪ ત્યાં સુધી માનવીને વિકાસ થંભેલો જ છે, એવો મારો સ્વાનુભવ છે.”
અનેકાન્તવાદને આ ભવ્ય સિધ્ધાંત સાંભળી લોકોનાં હૈયા આનન્દથી વિકસી ઉઠયાં. આ નૂતન દૃષ્ટિ પ્રત્યેકને આદરણીય લાગી. તેથી જ લોકોનાં મુખમાંથી આ શબ્દો સરી પડ્યા. “કેવી વિશાળ ભાવના ! કેવી વિશાળ દષ્ટિ ! દેવ ! આપ ધન્ય છે. આપે જે પૂર્ણ પ્રકાશ મેળવ્યો છે તે અદ્ભુત છે! આપ આપની વાણીનું અમૃત-ઝરણું આ સંતપ્ત સંસાર પર અવિરત વહેતું રાખો, એવી અમારી નમ્ર વિનંતિ છે, દેવ !” - આ વિભૂતિને રૂપેરી ઘંટડીના જેવો મધુર ધ્વનિ પુનઃ ગુંજી રહ્યો“ભાગ્યશાળીઓ! હું જે કહી ગયો તે જીવનદષ્ટિની વાત કરી ગયોવિચારવાની વાત કહી ગયો. હવે આચારની વાત કહું છું. વિચારમાં જેમ એકાન્તવાદને સ્થાન છે, તેમ આચારમાં અહિંસાને સ્થાન છે.
અહિંસા એ સુંદર સરિતા છે, અનેક વષિત હૈયાં એના જળથી તરસ છુપાવે છે. અહિંસા એ સેતુ છે, કે જે બે વિખૂટાં થી હૈયાંએને જોડે છે. અહિંસા એ ગુલાબનું ફૂલ છે, જે પોતાની માદક સિરભથી જગતને પ્રકૃલ્લિત કરે છે. અહિંસા એ વસન્તની કોયલ છે, પોતાના મધુર સંગીતથી હિંસાના ત્રાસથી ત્રસિત લિડાઓને પ્રમુકિત કરે છે અહિંસા એ જ વિશ્વશાંતિને અમોઘ ઉપાય છે. અહિંસા વિના વિશ્વમાં શક્તિનું સામ્રાજ્ય સ્થાપવાનો બીજો એકેય ઉપાય નથી જ, અહિંસાની અમર ચન્દ્રિકા જ વિશ્વ પર અમૃત વર્ષાવશે.
. હિંસાના પાપે જ એક માનવી બીજા માનવીને જળથી જેમ ચૂસી રહ્યો છે. હિંસાની ભાવનાએ જ એક રાષ્ટ્ર બીજા રાષ્ટ્રને કચડી રહ્યું છે. હિંસક માનસે જ વિશ્વમાં અત્યાચારની હેળી સળગાવી છે. હિંસાના સામ્રાજ્યએ માનવીને પીડિત, વ્યથિત અને દલિત બનાવ્યા છે. હિંસક ધર્મો નિર્દોષ પશુઓના ભોગ લઈ રહ્યા છે, માટે આચારમાં અહિંસા કેળવે. ધર્મના નામે માતા પશુઓનું રક્ષણ કરો. જાતિવાદના નામે ધિક્કારાતા દલિત વર્ગને ઉદ્ધાર કરે, અહિંસા
