________________
• ૧ર૦
હારની જિત
બચવા માટે આપના ચરણકમળનું શરણ શોધતે આ આપની પાસે આવ્યો છે. આપ કૃપા કરી અને ઉગાર.” ઉપહાસ્યભર્યું નમન કરતો હસમુખ ધનપાલનો હાથ પકડી ગુરુચરણ પાસે લઈ ગયો અને કહેવા લાગ્યો. “આજે જ, અત્યારે જ, આને દીક્ષા આપી આનું કલ્યાણ કરો.” - શાંત બેઠેલા ચંડસકને આ મશ્કરી અતિક્રર અને અનુચિત લાગી. ઉપહાસ્ય કરતા યુવકન્દને જોઈ એ ધૂપૂ થઈ ગયાં. એમને ક્રોધ સોળે કળાએ ખીલી ઉઠે. બે દીક્ષાની ભાવના હોય તો જાઓ થોડી રખ લઈ આવે, જેથી લચ-મુંડન કરું ” તે ગઈ ઉઠયા. ..
ગંભીર મીન જેમ ઉપહાસ્યના અગ્નિને ઠારનાર પાણી છે તેમ ક્રોધ એ ઉપહાસ્યના અગ્નિને વધારનાર બળતણ છે !
ઉપહાસ્યના હીંડળે હીંચતા હસમુખે રાખ હાજર કરી. ક્રોધના આવેગમાં આવી ચડદ્ર બન્ને હાથથી, બને એટલા જોરથી, પકડી લોચ કરવા મંડી પડ્યા, પેલે ચીસ નાખવા લાગેઃ “અરે બાપ મરી ગયો. હવે તમારી કદી મશ્કરી નહિ કરું. આ તે હસવામાંથી ખસવું થાય છે, મને માફ કરે......” પણ ચંડરુદ્ધ શાન સાંભળે ? એની ચીસે સાંભળે તે પછી એ ચંડરુદ્ર શાના? એમણે તો જોતજોતામાં વાળ ખેંચી કાઢયા, માથું મુંડી કાઢયું. વરરાજાનું મંડાયેલું માથું જોઈ સી ખિન્ન થયા, પણ આ ધમાલમાં ધનપાલને આત્મા જાગી ઊઠયા.
મેં આ શું કર્યું? એક ત્યાગીનું ઉપહાસ્ય ! જે શાંત બેઠેલા તપસ્વીઓને કસોટી કરવાના બહાને, ચીડવવા જાય તેને યુવાન કેમ કહેવાય? યુવાન તે છે કે જે વૃદ્ધ, સ્ત્રી અને સંયમીઓનું રક્ષણ કરે. પણ એ રક્ષક યુવાન જ પિતાની મર્યાદા મૂકે તે પછી જગતને આધાર કોણ? શું રક્ષક જ ભક્ષક બનશે! પણ હજુ કઈ બગડયું નથી. સારું જ થયું છે. જેમાં શાંતિની પહેલાં અને પછી તેફાન અનિ