________________
મા લાગે
કે
યશાલી
૧૦૦ જોઈ, તેથી ચિંતવવા લાગે કે–અહો આ રમણી બનાવવામાં પ્રજાપતિએ વિજ્ઞાનનો જમ્મર ઉપગ કર્યો લાગે છે, આ કન્યાને જેના ઉપર અનુરાગ હશે, તે પુરૂષ પુણ્યશાલી વિધિએ બનાવેલ હશે. આ અવસરે પ્રભાતીયાં ગાનાર મનુ બેએ રાજાને જગાડી દીધે, તેથી વિચારે છે કે-તે નગરી કઈ? અને તે કુમારી કઈ? એમ વિચારમાં રાજા ગુંથાયે છે; તેથી શસ્યામાંથી ઉઠતો નથી. આ સમયે પ્રધાન સુમતિ રાજા પાસે આવ્ય, ચિંતાતુર રાજાએ તેને બેલા નહિ, તેથી સુમતિએ પૂછયું કે-હે મહારાજ ! કેમ ખેદિલા જણાઓ છે?, રાજાએ સ્વપ્નને વૃત્તાંત કહ્યો. તેણે કીધું કેદેવ! સ્વપ્ના ઉપર અત્યંત વિશ્વાસી ન બનવું જોઈએ, તેથી ખેદ મૂકી ઘે, અને પલંગથી ઉઠો, અને કરવા લાયક કાર્ય કરે. રાજાએ કહ્યું કે–તમામ સ્વપ્નાઓ અસત્ય હોતા નથી. સ્વસ્થચિત્તવાળા જીવને તે સાચા હોય છે, તેથી જ્યાં સુધી મારૂં આ સ્વનું સાચું ન પડે ત્યાં સુધી મારા મનને શાંતિ નહિ થાય; તેથી હે મિત્ર! આમાં જે ઉપાય હોય તે તું પ્રગટ કર. આથી સુમતિએ જાણ્યું કે–અહા આ સ્વપ્ન સાચું પાડવામાં રાજાને અતિ આગ્રહ છે. સંસારમાં સર્વ વૃત્તાતે સંભવિત છે, એમ વિચારી કહ્યું કે હે રાજનઆપને અત્યંત આગ્રહ હોય તે સ્વપ્નામાં દેખેલી નગરીના આકારવાળી એક નગરી બનાવે, અને તેમાં એક ભેજનશાળા બનાવે, તેમાં ભેજન માટે આવેલ બ્રાહ્મણ વણિક અને તવંગર, ગરીબ વિગેરે આ બનાવેલ નગરી સંબંધી કાંઈક બેલશે; તેથી આપે રવપ્નામાં કઈ નગરી જઈ તેના નામને પત્તો લાગશે; આ પ્રમાણે સાંભળી રાજા બોલી ઉઠશે કે