________________
ઉપદેશવાણી એ પ્રેમ કરે છે. દાખલા તરીકે ગોપુરમની પાયાની આકૃતિ જુઓ - પેલું ટાવરમંદિર ! જાણે પોતાના ખભા ઉપર ટાવરનો ભાર વહેતી હોય એવો દેખાવ એ આકૃતિમાં છે. એની દષ્ટિ અને વલણ જાણે ભારે મોટો ભાર ઉપાડવાથી અતિશ્રમિત થયેલાં હોય એમ ચીતરાયાં છે; પરંતુ વિચાર કરો, ટાવર ધરતી પર બંધાયું છે અને પોતાના પાયા પર ઊભું છે. પેલી આકૃતિ તો ટાવરનો એક ભાગમાત્ર છે. શું આ હાસ્યાસ્પદ નથી ? કર્મને ખ્યાલ પોતા ' પર લેનાર માણસ પણ આવો જ છે !
૨૩. મનની હસ્તીની ખોજ કરવાથી જણાશે કે મનની હસ્તી જ નથી ! આ ખ્યાલનું નામ જ મનનો સંયમ કહેવાય. નહીંતર જે મનની હસ્તી સ્વીકારવામાં આવે અને પછી જો કોઈ એને કાબૂમાં લેવા ઝંખે તો એનો અર્થ તો ““મન, મનને કાબૂમાં લેવા મથે છે'' એવો થાય ! એ તો એના જેવું થયું કે જાણે કોઈ ચોર પોતે પોલીસ બનીને ચોરને - પોતાને જ - પકડવા માગતો હોય !
૨૪. આ નિશ્ચેતન શરીર પોતાને “હું” કહેતું નથી. કોઈ પણ એમેય કહેતું નથી કે, ““ઊંઘમાં હું ન હતો.'' પણ આ બધું અહંકારના ઉદય પછીના અસ્તિત્વમાં જ નીપજે છે. તેથી આ અહંકાર ક્યાંથી જન્મે છે, એ મૂળ સ્રોતની શોધ, સત્યની ઝંખના પર મનને કેન્દ્રિત કરીને કરવી જોઈએ.
૨૫. શાસ્ત્રોના સારતત્ત્વની અનુભૂતિ થયા પછી શાસ્ત્રો નકામાં થઈ જાય છે. શાસ્ત્રો ઉચ્ચતર શક્તિ - આત્માનું અસ્તિત્વ બતાવવા માટે અને તેને મેળવવાનો માર્ગ બતાવવા માટે ઉપયોગી છે. બસ, આટલું જ ! એનું સારતત્ત્વ પચી ગયા પછી
