________________
૧. સરસ, ૨. વાર્તાઓના અનુવાદો ખૂબ સરસ, ભાષા વિચરણ ન થયું તેથી તે સમાજ આ ધર્મને ભૂલી ગયો. આજે પણ પ્રવાહી. ૩. બન્ને પ્રસ્તાવનામાં અત્યન્ત નજીકના સુધારા જે બિહારના સમેતશિખરના આસપાસના પ્રદેશમાં સરાક જાતિના પેન્સીલથી સૂચવેલ છે અનુવાદકને બતાવવા. ૪. મહારાજશ્રી લોકો મૂળ તો શ્રાવકો જ છે. શ્રાવકનું અપભ્રંશ સરાક થઈ ગયું. અને અનુવાદકને અભિનંદન. - હસમુખ બારાડી. ૧૮-૦૬-૯૩. હવે ત્યાં જૈન મુનિઓનું વિતરણ વધ્યું છે એટલે તે સમાજ પાછો
હસમુખ બારાડી ઈચ્છતા હતા કે આ પુસ્તકનું પ્રકાશન થાય. ધાર્મિક બનવા લાગ્યો છે. રશિયામાં મને કોઈ સંપર્ક નહિ. હું મારી વ્યસ્તતામાં ડૂબેલો રહું. વાર્તા અલગ વસ્તુ છે. વાર્તાનો તંતુ પકડીને લેખક તેને હમણાં ૨ વર્ષ પહેલાં ગુજરાત વિદ્યાપીઠના જ આજના વાઈસ પોતાની રીતે ગોઠવે છે. વાર્તા અનેક દેશ, જાતિ અને સમાજ સુધી ચાન્સેલર ડૉ. અનામિક શાહ મળવા આવ્યા. મને આ અનુવાદની ફેલાઈ શકે, વર્ષો સુધી ટકી શકે પણ એનો અર્થ એ નથી કે તેનું વાત યાદ આવી. મેં તેમને આ આખી ઘટના કહી. મેં તેમને જે મૂળ છે તે અસ્તિત્વ ગુમાવી દે છે. તે તો ક્યાંક રહે છે. અને વિનંતી કરી કે તેઓ લ્યુમિલા સવેલ્યવા વિશે તપાસ કરે, સંપર્ક જ્યારે કોઈ વિદ્યાર્થી તેનું સંશોધન કરે અને મૂળ પકડી પાડે ત્યારે મેળવે અને સંપર્ક કરે, પણ તેમનો કોઈ સંપર્ક થયો નહિ અને હું ઓરિજિનલ બહાર આવે જ છે. ચિંતામાં પડ્યો કે આ અનુવાદનું પ્રકાશન કેવી રીતે થઇ શકે. હું વર્ષોથી જૈન વાર્તા લખું છું. મારા લખાણની ભાષા ગુજરાતી
તે દરમ્યાન ડૉ. આંબેડકર ઓપન યુનિવર્સિટીના અંગ્રેજીના છે. ગુજરાતી સમાજમાં તે લોકપ્રિય પણ છે અને તેમાંથી જ મારા હેડ ડૉ. મૌનસ ઠાકર મળ્યા. મેં તેમને વાત કરી, તેમણે કહ્યું કે પુસ્તકોની વાર્તાઓ મરાઠી, હિન્દી, અંગ્રેજી અને હવે રશિયન મારા એક મિત્ર રશિયા જઈને ભણી આવ્યા છે. એ રીતે ડૉ. સૌરવ અનુવાદ થયા છે. આ વાર્તાઓ લખવાનો મને ખૂબ આનંદ પણ મિસ્ત્રી મળ્યા. તેમણે કહ્યું કે મારા એક ડૉ. મિત્ર છે. તેમનાં પત્ની મળ્યો છે. કેમકે આ વાર્તાઓમાં લેખકનો કોઈ સ્વાર્થ હોતો નથી. રશિયાના છે. એ રીતે ડૉ. સંદિપ ઓઝા અને તેમનાં ધર્મપત્ની ડૉ. પરંતુ કોઈને પ્રેરણા મળે અને તેના જીવનનું અને આત્માનું નતાશા બહેન જેઓ બેલારૂશના છે તેઓ મળ્યાં. તેમને મેં વિનંતી કલ્યાણ થાય તેવી શ્રેષ્ઠ ભાવનાથી જ તે લખાય છે. મેં એ જ કરી કે આ અનુવાદ જોઇ આપો અને પ્રકાશન કરી શકાય તેમ સ્વરૂપે નાનપણથી આ જ સુધી વાર્તાઓ લખી છે. ભિન્ન-ભિન્ન ટાઈપ કરાવી આપો. અને આ સૌ ભાવિક સજ્જનોની મદદથી વિષયોના આ જ સુધીમાં લગભગ મારાં ૬૦ પુસ્તકો થયાં છે. આ પુસ્તક તૈયાર થયું છે.
તેમાંથી એક સંગ્રહની આ વાર્તાઓ રશિયન ભાષાના જાણકાર અને હવે ગુજરાતની સૌથી જાણીતી પ્રકાશન સંસ્થા ગૂર્જર સમાજ સુધી પહોંચી રહી છે ત્યારે મને બે આનંદ થઈ રહ્યા છે ૧. ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય (અમદાવાદ-ગુજરાત) ના માલિક શ્રી મનુભાઈ જૈન ધર્મનું આ ઐતિહાસિક કાર્ય થઈ રહ્યું છે અને ૨. નવા અને શાહ દ્વારા તે પ્રગટ થઈ રહ્યું છે.
વિશાળ સમાજ સુધી આ પ્રેરક વાર્તાઓ પહોંચી રહી છે. - આ પુસ્તકમાં વાર્તાનો અનુવાદ કેવો થયો છે. તેમાં શુદ્ધિ કે મેં ઉપર કહ્યું તેમ હું એક જૈન ધર્મનો સાધુ-આચાર્ય છું. આ અશુદ્ધિ છે કે નહિ એ હું જાણતો નથી. હું એ ભાષા પણ જાણતો ધર્મ એક અલૌકિક વસ્તુ છે. જે તેની સાધના કરે છે. તેનું ઉત્તરોત્તર નથી. પણ સમગ્ર વિશ્વમાં જૈન ધર્મમાં હજારો વર્ષના ઈતિહાસમાં કલ્યાણ થાય છે. જૈન સાધુ નમ પણે હંમેશાં એમ માને છે કે એક જૈન સાધુનો લખેલો વાર્તા સંગ્રહ રશિયન ભાષામાં અનુવાદિત આપણા હાથે જે કંઈ સારું કામ થાય તે દેવ, ગુરુ અને ધર્મની થાય છે અને સર્વ પ્રથમ વાર પ્રગટ થાય છે તે એક ઐતિહાસિક કૃપાથી થાય છે. આ કાર્ય થવામાં જો કંઈ સારું છે તો તે પરમાત્માની અને અદ્ભુત ઘટના છે.
કપાનું ફળ છે અને જો કોઈ ભૂલ છે તો તેનો હું સ્વીકાર કરું છું. જૈન વાર્તા શું છે? જૈન વાર્તામાંથી ધર્મ, તત્વજ્ઞાન, ઈતિહાસ, જેમણે આ અનુવાદ કર્યો, જેમણે અનુવાદ કરાવ્યો તેઓ ક્યાં પરંપરા વગેરે સમજાય છે. જૈન ધર્મમાં અભુત વાર્તાઓ છે. છે તે હું જાણતો નથી. પરંતુ હું ઈચ્છું છું કે તેઓ જ્યાં પણ હોય. એમ કહો કે વાર્તાઓનો અભુત ખજાનો છે. આ વાર્તાઓ અનેક ત્યાં આ વાર્તા સંગ્રહ પહોંચે અને તેમને પણ આ ખુશી પ્રાપ્ત થાય. સ્વરૂપે સમગ્ર વિશ્વમાં ફેલાઈ છે. એક નાનકડો ઉલ્લેખ કરું કે હું એ પણ ઈચ્છું છું કે આ શરૂ થયેલી એક પરંપરા આગળ વધે. સેક્સપિયરનું પ્રસિદ્ધ નાટક “મર્ચન્ટ ઑફ વેનીશ” જાણીતું છે અને અને હું એ પણ ઈચ્છું છું કે જૈન ધર્મનો પ્રભાવ રશિયા સુધી પહોંચે તેનું મૂળ જૈન ધર્મના ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર નામના આગમમાં છે. અને ત્યાંના સૌ લોકો આત્મકલ્યાણ પામે. એટલે જૈન ધર્મની વાર્તાઓ વિશ્વમાં અનેક સ્વરૂપે ફેલાઈ છે. જેમણે પણ આ કાર્યમાં સહકાર આપ્યો છે તેમને હું ધન્યવાદ
વિશ્વની વાર્તાઓ, કવિતાઓ, માન્યતાઓ, પરંપરાઓ અંગે આપું છું અને તેઓનું આત્મકલ્યાણ થાઓ તેવી હું પ્રાર્થના કરું છું. વ્યાપક વિચારવિમર્શ થવો જોઈએ. જો એ કરવામાં આવે તો સમજાશે કે તેના મૂળમાં જૈન પરંપરાનો ધ્વનિ રણકે છે. વિશ્વના
જૈન ઉપાશ્રય, ૭, રૂપમાધુરી સોસાયટી, અનેક દેશોમાં જૈન ધર્મ ફેલાયો હતો. આજે પણ જાણે અજાણે તે
સંઘવીના ક્રોસિંગ પાસે, નારણપુરા, દેશોમાં તેના સંસ્કાર ફેલાયેલા તો છે જ, પણ ત્યાં જૈન સાધુઓનું
અમદાવાદ - ૩૮૦૦૧૩ (૪૮ પ્રવ્રુદ્ધ જીવન
માર્ચ - ૨૦૧૯ ) |
કુબા ૨૦
