________________
વિચાર : પ્રબુદ્ધ વાચકો,
અહીં આપણે આજના સમકાલીન વિષયો અંગે ચર્ચા, વિચારણા પણ કરી. (તંત્રીશ્રી) આપણે આપણા તીર્થોની સલામતી માટે વિચારીશું ? જેમને ધર્મમાં આસ્થા છે તે સૌને પોતાના તથા અન્યના તીર્થનું શું મહત્વ છે, તીર્થ કોને કહેવાય, તીર્થયાત્રા ક્યારે કેવી રીતે કરવી અને ક્યારે કેમ તીર્થયાત્રા ન કરવી આવું જ્ઞાન હોય છે એટલું જ નહીં જેમને પોતાના દેવ-ગુરૂ-ધર્મ પ્રત્યે શ્રદ્ધા છે તેઓ મૂર્તિપૂજામાં નહીં માનનારા પણ ધર્મસ્થાનકોમાં આશાતના થાય તેવું ઈચ્છતા નથી. સમાધાનમાં ઓછું ગુમાવવાનું અને કોર્ટમાં ઘણું જ ગુમાવવાનું થાય છે. કોણે ક્યાં તીર્થો ક્યારે કેમ ગુમાવ્યાં? કયાં તીર્થોના કેસ કેટલા સમયથી ચાલે છે? તેની પાછળ કોને કેટલો ખર્ચ થયો? તેનું શું પરિણામ આવ્યું? દરેક સમજદાર વ્યક્તિ કોઈનું પડાવી લેવામાં માનતા નથી, પોતાના તીર્થની પવિત્રતા અને સુરક્ષાનો જ ફક્ત વિચાર અને કાર્ય કરતા હોય છે. આજ સુધીના દરેકના અનુભવો એમ કહે છે કે કોર્ટમાં જનારા સમય, શક્તિ અને પૈસાનો ખોટો વ્યય કરી ધર્મને બદનામ કરવાનું કાર્ય કરે છે. દરેક તીર્થોનો મહિમા-પુસ્તક પ્રકાશિત થવા જોઈએ.
મંથન
તીર્થયાત્રાનું નામ પડતાં જ આપણી દૃષ્ટિ સમક્ષ અનેક તીર્થો દષ્ટિગોચર થાય છે. તેમાં કેટલાંક પ્રાચીન તીર્થોનો જિર્ણોદ્ધાર થાય તે જરૂરી છે. દરેક પૂજ્ય ગુરુભગવંતો તેમના વ્યાખ્યાનમાં નૂતન જિનાલય કરતાં પ્રાચીન તીર્થના જિલ્લોહારમાં અને તેની સુરક્ષામાં અનેકગણું પુણ્ય થાય છે તેમ કહેતા હોય છે પરંતુ મોટાભાગના પૂજ્યો અને દાતાઓ નૂતન જિનાલય વિહારધામ અને નૂતનતીર્થ નવનિર્માલ્રમાં વધુ રસ લેતા હોય છે. તેના કારણમાં કેટલાકનું એવું કહેવું છે તેમાં તેમનાં નામ આવે છે અને તેમનો વહીવટ રહે છે. કેટલાંક તીર્થો, ગામો, વિસ્તારમાં જૈનોની વસ્તી નથી. જ્ય ગુરુભગવંતો જૈનોની અવરજવર નથી ત્યાં પુષ્કળ ખર્ચ આવે છે. ભગવાનની ખુબ જ આશાતના થાય છે. જૈનોના પૈસે ત્યાંની સંસ્થામાં કેટલાક કર્મચારીઓ જલસા કરે છે અને જૈનોની નિંદા પણ કરે છે. આવા સ્થળે જૈનોને મોટી સંખ્યામાં વસાવાય તો કોઈ
જ ભગવાન અપૂજ રહે નહીં અથવા ત્યાંથી બધી જ પ્રતિમાઓ જ્યાં જ્યાં નૂતન જિનાલયો થતાં હોય ત્યાં પધરાવવામાં આવે.
શત્રુંજય શાશ્વત મહાતીર્થ છે. ભગવાન ઋષભદેવ પૂર્વ નવ્વાણુવાર જેની યાત્રા કરી છે અને અનંત લોકો જે તીર્થ પર મોક્ષ પામ્યા છે. જ્યાં ૮૬૩ જેટલાં શિખરબંધી જિનાલયો ૨૦ એકરનો ઘેરાવો, ૩૭૫૦ શિખરનાં પગથિયાં ૬૦૩ મીટર ઊંચી પર્વતમાળા છે. અનેક ધર્મશાળા, ભોજનશાળા છે તેમ છતાં પણ તેની આસપાસ નૂતન જિનાલયો થઈ રહ્યાં છે જે ખુશીની વાત છે. પરંતુ શત્રુંજય
૬૮
આપણે
તીર્થમાં પૂર્વમાં તથા વર્તમાનમાં બનેલ અનિચ્છનીય ઘટનાઓનો વીડિયો જોઈ તે વખતે યાત્રાળુઓને પડેલ મુશ્કેલીઓ સાંભળી આ તીર્થના સંરક્ષણ, સુરક્ષા, પવિત્રતા જાળવવા જૈનોએ શું કરવું જોઈએ તે બાબત ગામે ગામ પૂજ્ય ગુરુ ભગવંતો વ્યાખ્યાનમાં માર્ગદર્શન આપે તેવી વિનંતી છે.
દરેક તીર્થની ચારે બાજુ જાડી મોટી ઊંચી મજબૂત પત્થરની સુરક્ષા દીવાલ હોવી જ જોઈએ ને દૂરથી જૈનતીર્થ દેખાય તે માટે દીવાલની ચારે બાજુ જૈનધર્મનાં પ્રતિક, જરૂરી સૂચના અને જૈનધ્વજ ફરકતા હોવા જોઈએ. દરવાજા પાસે એક વોચમેન ૨૪ કલાક માટે રાખવો જોઈએ જે તીર્થની નજીકમાં કે અંદર કોઈ ગંદકી કરે નહીં, પોસ્ટરો લગાડે નહીં, લારી ગલ્લાં મૂકે નહીં, વાહન રાખે નહીં, અન્ય દેવ-દેવીની દેરીઓ ઊભી કરે નહીં. તીર્થમાં પણ કોઈ ટ્રસ્ટીઓની લેખિત પૂર્વમંજૂરી વિનાં કોઈ ફોટા-પ્રતિમા મૂકવા દેવાં જોઈએ નહીં. દરેક દેવ-દેવીના નામ ઉપર જૈન શાસનરક્ષક દેવ-દેવી, જૈન અધિષ્ઠાયક દેવદેવી લખાવવું જ જોઈએ જેથી માલિકી હક્કના ઝઘડા ઊભા થાય નહીં. અત્યારે સારા માન્નો મળતા નથી, ટ્રસ્ટીઓને તીર્થની મુલાકાત લેવાનો સમય નથી માટે જ્યાં જે તીર્થ ઊભું કરીએ તે ગુમાવા વખત ન આવે કે ખોટા વિવાદો ઊભા થાય નહીં તેનો પ્રથમ વિચાર કરવો જોઈએ. જે જૈન શાસનના નામે જૈન શાસનને નુકસાન થાય તેવી પ્રવૃત્તિ કરનારને અટકાવવા જોઈએ.
mun પારસ પ્રવીણચંદ્ર મહેતા
ઠે : ઈશીતા પાર્ક, બીલ્ડીંગ નં.૩, પહેલે માળે, ફ્લેટ નં. ૧૦૩/૧૦૪, અડાજણ રોડ, દીપા કોમ્પલેક્ષ સામેની ગલીમાં, અડાજણ પાટી, મું-સુરત - ૩૯૫૦૦૯. મો.નં. ૯૮૨૫૧-૭૧૭૬૯
...
સાચી તીર્થયાત્રા
સર્વ દોષો, સર્વ પાપોનું મૂળ અભિમાન છે. વૃદ્ધાવસ્થા રૂપને હરે છે. આશા ધૈર્યને હરે છે. મૃત્યુ પ્રાણ હરે છે. ઈર્ષ્યા
સંબંધોને હરે છે. ક્રોધથી લક્ષ્મી જાય છે. અભિમાન સર્વેને હરે છે.
અભિમાની માણસ પોતાનો નાશ પોતે જ નોતરે છે. અભિમાની માગ્રસમાં સદ્ગુણી, સારા સંસ્કારી દૂર ભાગે છે. આગળ વધવા માટે જીવનમાં નમતા અત્યંત આવશ્યક છે. નમ્રતા એ સદ્ગુણ છે. જે માણસને મહાનતા સુધી પહોંચાડી દે છે. અસંખ્ય લોકોને મહાન બનવું છે પણ એ લોકો મહાન બની શકતા નથી કેમકે એમનામાં નમ્રતાનો અભાવ હોય છે. સદ્ભાવનાનો અભાવ
માર્ચ - ૨૦૧૯
પ્રબુદ્ધ જીવન
