________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
ડિસેમ્બર, ૨૦૧૫
તો લોઢાના ચણા ચાવવાના છે. દીક્ષા લેનારને લાલચ, માન, સગવડ અને સ્વર્ગની લાલચ આપવાને બદલે તેની મુશ્કેલીઓ તેની પાસે મૂકી તેની કસોટી કરી તેનો વિષય હોય તો દીક્ષા આપવામાં આવે તો તેની કોઈ ના કહેવા આવે ખરું! આજે જે સંસ્થાઓમાં સડો પેઠો છે તે સંસ્થા સુધારવામાં પોતાની શક્તિ વાપરવાને બદલે પોતાના વંશવેલાની વૃદ્ધિની ફિકરમાં સૌ પડ્યા છે તે પણ એક આશ્ચર્ય છે; આવી ફિકર ન હોય તો ગમે તેમ ભગાડીને, મા-બાપની રજા લીધા વિના, તેના વડીલો આદિની પણ પરવા કર્યા વિના દીક્ષા આપવાનું ક્યાંથી બને? કહો દીક્ષાઘેલાં, આને ક્યા આગમનો ટેકો છે? મોટરમાં બેસાડવો, માણસોને ગામેગામ દોડાવવા, છોકરાને છુપાવવો, માલિકો પૂછવા આવે તો ગમે તેમ જવાબ આપવા, કોર્ટે જવું પડે તો નાણાં ખર્ચાવવાં તે બધો આરંભ કે અનારંભ, “દીક્ષા ફંડ' જેવું ફંડ તેનો ઉપયોગ કરવા છતાં તેનો હિસાબ પણ પ્રગટ ન કરવો તે કોના હિત માટે છે? આ બધાને - આ દરેકને ક્યા આગમનો ટેકો છે તે બતાવશો?દીક્ષાઘેલા! તમારા માનેલાદીક્ષા વિરોધીઓ તે જાણવા ઇંતેજાર છે!!
દીક્ષાની દીવાલો'માંથી
મંગલમય છે એને એ રીતે જેનાં આસરે સદ્ગતિનો લાભ મેળવાય છે તે જ ઓઘો ધારણ કરવા છતાં ‘કરટ' અને ધારક” એ નામના સાધુઓ નરકે ચાલ્યા ગયા છે. મતલબ કે ઓથોનો સદુપયોગ કલ્યાણકારી નિવડે તો તેનો દુરૂપયોગ દુર્ગતિકારી નિવડે એ સમજી શકાય તેમ છે. ઓઘો લેવા માત્રથી કલ્યાણ નથી પણ ઓળોની જવાબદારી કરવામાં જ પોતાના આત્માનું હિત સમાયેલું છે. ત્યાગમાર્ગ સર્વોત્તમ છે, એમાં તો કોઈ અન્ય દર્શનીનો પણ મતભેદ ન હોય, સંન્યાસનો માર્ગ એકી અવાજે દુનિયામાં ઉચ્ચ પરમોચ્ચ મનાયો છે. પણ એ જેટલો મહાન છે, તેટલો જ દુષ્કર છે; એ ભૂલી જવા જેવું નથી. એ કંઈ એવું રમકડું નથી કે જપ દઈને બાળકના હાથમાં કે જેનાતેના હાથમાં આપી દેવાય. એ મહાન રસાયણ છે. નાલાયકના હાથમાં જાય તો તેના ડૂચા કાઢી નાખે-તેને ધરતી ભેગો કરી નાખે.બહુ વિચાર કરીને તેનો પ્રયોગ કરવાનો છે. ભલે એના અધિકારી થોડા નીકળે, એની હરકત નહીં; પણ નાલાયકના હાથમાં જઈને તેની ફજેતી ન થાય એ ખાસ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે. કોઈ ધર્મ ન પામે એની હરકત નહિ, પણ ધર્મના ભવાડા થઈને કોઈ અધર્મન પામે અને હાંસી ન કરી બેસાય એનો ખ્યાલ અવશ્ય રાખવો જોઈએ છે.
XXX જૈન યુવક સંઘ પત્રિકા-અંક-૨. તા. ૦૭.૦૯.૧૯૨૯-પાનું ૪
જૈન સમાજમાં ખળભળાટ લેખક : ન્યા. ન્યા. મુનિરાજ ન્યાયવિજયજી, વડોદરા લાભ કે ગેરલાભ વસ્તુમાં નહિ, પણ વસ્તુના ઉપયોગમાંસમાયા છે. વસ્તુનો સદુપયોગ સુપરિણામ લાવે છે, જ્યારે તેનો દુરૂપયોગ દુષ્પરિણામ લાવે છે. જે ધાર્મિક સાધનો જગતના કલ્યાણને સારૂ શાસ્ત્રકારોએ યોજ્યાં છે તે સાધનોનો ઉપયોગ કરવાની જો આવડત ન હોય તો તે સાધન પણ બાધારૂપમાં પરિણમે. સાધનની સાધના તેના સદુપયોગમાં છે. જે મદિર જ્યાં વીતરાગ પરમેશ્વરની પ્રતિમા બિરાજમાન છે અને જેનું દર્શન મહામંગળમય છે તે જ મદિર, તે જ દેવાલય, તે જ જિનાલય, દુરૂપયોગ કરનારને નરકમાં લઈ જનારું બને છે. જે મદિર વર્ગનું– સતિનું સાધન છે તે જ મન્દિર દુર્ગતિનું સાધનરૂપ બની જાય છે. શુદ્ધ ભાવનાથી ઉપાસના કરનારને સારૂ જે મન્દિર કલ્યાણકારક છે, તે જ મદિર, જો તે સ્થળે વિકારવાસનાને પોષવાનું અધમ કૃત્ય કરાય તો દુર્ગતિમાં લઈ જનાર નિવડે છે. આ પ્રમાણે જે ઓઘો મુનિધર્મની આરાધનાના સાધન તરીકે પવિત્ર અને
પણ એ દાખલાનો આધાર લઈ આજના બાળકોને દીક્ષા ન આપી શકાય. હેમચન્દ થનાર બાળકની જેટલી ઉમ્મરે દીક્ષા હતી તેટલી ઉમ્મરે દીક્ષા આપવાનું કામ દેવચંદ્ર જેવા મહાત્માઓથી જ બની શકે. હેમચંદ્ર થનાર બાળકનું મુંડન, તે ભવિષ્યમાં જ્ઞાનશક્તિનો મહાસાગર અને અદ્ભુત ચમત્કારી સત્ત શાંત નિવડનાર છે એવી જાતના ભવિષ્ય દર્શનને આભારી છે. હેમચન્દને ભવિષ્યજ્ઞાન હતું. અને તેથી જ તેઓ એ બાળકને ગ્રહણ કરવા ઉત્સુક થયા હતા. આજના સાધુઓ તેટલી ઉમ્મરે કે અયોગ્ય ઉમ્મરે કોઈને દીક્ષા આપવાનું સાહસ કરે તો તો નિદનીય ગણાય.
શુદ્ધ અંત:કરણથી જો દીક્ષાની ધગશ જ હોય અને દીક્ષાનો પ્રચાર કરવાની ખરી જ જો તાલાવેલી લાગી હોય તો આપો દીક્ષા હિંસકોને અહિંસાની, આપો દીક્ષા માંસભક્ષીઓને ફલાહારની, આપો દીક્ષા દુરાચારીઓને સદાચારની અને આપો દીક્ષા જેનેતરોને જેન ધર્મની. આ દીક્ષા છે. આ
