Book Title: Prabuddha Jivan 2014 08 Karmvad Jain Darshan ane Anya Darshan
Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
View full book text
________________
કર્મવાદ ર્ક કર્મવાદ 5 કર્મવાદ 5 કર્મવા
પૃષ્ટ ૧૦૦ , પ્રબુદ્ધ જીવન કર્મવાદ વિશેષાંક ૯ ઑગસ્ટ ૨૦૧૪
માદ કર્મવાદ 5 કર્મવાદ કર્મવાદ ક
હું નહિ. જેટલાં કર્મો થાય તેટલાં કરવાં પણ ભગવાનને સમર્પિત વિકાસમાં પણ સહાયક છે, કર્મજીવનની અભિવ્યક્તિ છે, છતાં કર્મ જે * થઈને કર્મ કરવામાં આવે ત્યારે તેવાં કર્મોને કર્મયોગ સંજ્ઞા મળી જીવનની પરમકૃતાર્થતા નથી. કર્મ જીવનનો અંતિમ ઉદ્દેશ નથી. { શકે છે.
જીવન માત્ર કર્મો કરવા માટે જ નથી. ક (૩) કર્મયોગ નિષ્પન્ન થવા માટે ત્રીજી આવશ્યકતા છે-કર્મ (૩) બધા માણસોનો જીવનમાર્ગ કર્મપરાયણ જ હોય એવું જ
દરમિયાન ચૈતસિક અનુસંધાન જળવાઈ રહેવું જોઈએ. આ ચૈતસિક નિશ્ચિત નથી. પ્રકૃતિ ભેદે કર્મનું પ્રમાણ અને સ્વરૂપ ભિન્નભિન્ન ક અનુસંધાનને લીધે કર્મ નવું જ પરિમાણ ધારણ કરે છે. રહેવાના જ. ગાંધીજી કર્મપરાયણ જીવન જીવ્યા. રમણ મહર્ષિના કું (૪) કર્મોયોગનો પથિક-સાધક જાગરૂક હોય એ આવશ્યક છે. જીવનમાં આવી કર્મપરાયણતા જોવા મળતી નથી, તેથી રમણ |
આ સતત વહેતું જાગૃતિનું ઝરણું સાધકની રક્ષા કરે છે. બેભાન મહર્ષિની જીવનપદ્ધતિ ગલત ગણી શકાય નહિ. હું અવસ્થામાંથી પાપ નીકળે છે અને અવધાનયુક્ત જીવનપદ્ધતિમાંથી (૪) સાધનાના કોઈ તબક્કે કર્મોનો ત્યાગ કરવાનું આવશ્યક બને તો | અધ્યાત્મ સંપ્રસાદ ઉત્પન્ન થાય છે.
સાધકે તેમ કરતાં અચકાવું ન જોઈએ. જેમ કર્મ કરવાની શક્તિ જરૂરી છે ૩ (૫) કર્મોમાંથી કર્મયોગ નિષ્પન્ન થાય એ માટે એ બહુ આવશ્યક તેમ કર્મત્યાગની શક્તિ પણ જરૂરી છે. કર્મલાસક્તિનો ત્યાગ આવશ્યક # તુ છે કે સાધક જપ, ધ્યાન, પૂજા આદિ સાધનોનું અનુષ્ઠાન પણ કરે છે તેમ કર્માસક્તિનો ત્યાગ પણ આવશ્યક છે. કું કેમ કે આવાં સાધનો દ્વારા સાધકના ચિત્તને સાધનપ્રવણ ભૂમિકા (૫) કર્મમાત્રની એક મર્યાદા એ છે કે વ્યક્તિ કર્મની જાળમાં [ ઊભી થવામાં સહાયતા મળે છે. આવા સાધનકર્મોનું અનુષ્ઠાન ફસાતી જાય છે અને કર્મયોગ બનતો નથી. માત્ર કર્મોની જંજાળને જ શું કર્મોનું કર્મયોગમાં રૂપાંતર કરવામાં ઘણું ઉપયોગી છે. કર્મયોગ જાહેર કરી દેવાની વૃત્તિ સર્વત્ર જોવા મળે છે અને કર્મ કે ૧૦. કર્મ માર્ગની
જ જા ળી અ - ક મર્યાદા
ફર્મ
કર્મયોગીનું પ્રમાણપત્ર (૧) કર્મ
આપવામાં આવે છે. * હું સ્વયંપર્યાપ્ત સાધન
સંચિત : પૂર્વ જન્મજન્માંતરમાં થયેલાં કર્મો તે પૈકીમાંથી તેના નહિ
કમ કરવાં અને નથી. કર્મને જ્ઞાન અને ભોગવાયેલા ફળ તે બાકી રહેલા કર્મ
કર્મયોગનું અનુષ્ઠાન ભક્તિના પુટ આપવા | ક્રિયામાણ કર્મ : વર્તમાન શરીર વડે નવા થતાં કોઈ પણ કર્મ
કરવું તે બંને એક નથી. ૐ જો ઈએ. જ્ઞાન અને પ્રારબ્ધ કર્મ : સંચિત કર્મો પૈકીમાંથી વર્તમાન શરીરથી ભોગવવા માટે માનવસહજ નબળાઈને ણ ભક્તિની ઉપેક્ષા કરીને ફાળવેલ કર્મો
લીધે તે કર્મમાં જ માત્ર કર્મયોગમાં જ |પ્રકતિજન્ય કર્મ : પ્રકૃતિ દ્વારા ઉપસ્થિત થતાં કર્મો
રમમાણ રહે છે અને આ રમમાણ રહીએ તો અંત:કરણ જન્ય કર્મ : અહંકાર અને મન દ્વારા ઉપસ્થિત થતાં કર્મો
યથાર્થ કર્મયોગ બાજુએ ૐ કર્મમાર્ગની અનેક નિષેધ કર્મ : શાસ્ત્રએ અમાન્ય કરેલાં કર્મો
રહી જાય છે. પર મર્યાદાઓ ઊભી થાય વિહિત કર્મ :
જ્યારે આ તરશાસ્ત્રએ માન્ય કરેલાં કર્મો
ચેતનામાં પ્રભુનો સ્પર્શ ૪ (૨) કર્મ ઘણું સામાન્ય કર્મ : શાસ્ત્રએ માન્ય કરેલા પરંતુ તે હું કર્તા ભાવમાં થયેલાં કર્મો
મળે ત્યારે જ વ્યક્તિના ૐ મૂલ્યવાન સાધન છે. કર્મ યોગ : પૂણ્ય કર્મો
જીવનમાં કર્મયોગની છે છતાં કર્મ એ જીવનની ઈચ્છિત કર્મ : આસક્તિ ભાવે સંકલ્પથી કરેલા કર્મો
ઘટના ઘટી શકે છે. ? ઈતિશ્રી નથી. સત્કર્મો કે અનિચ્છિત કર્મ : ઈચ્છા ન હોવા છતાં સંકલ્પથી કરવા પડેલ કર્મો
* * * સાધનકર્મો પણ પરેચ્છિત કર્મ : અન્યની ઈચ્છાથી કરેલાં કર્મો- આ કર્મો સંકલ્પરહિત થયાં સૌજન્ય ‘ભૂમિપુત્ર' 3 જીવનની ઇતિશ્રી નથી.
* * * ભગવપ્રાપ્તિ એ પરમ સ્માર્ત કર્મ : વર્ગોનુસાર બ્રાહ્મણાદિને સ્વધર્માનુસાર થયેલાં કર્મો | ફોન નં. : ધર્મ છે અને એની | શ્રોત કર્મ : શાસ્ત્રો અનુસાર યજ્ઞયાગ વગેરે પૂણ્ય કર્મો કરવામાં આવે ૦૨૮૨૨-૨
તા . ૦૨૮૨૨-૨૯૨૬૮૮ તુલનાએ અન્ય ધર્મો
મોબાઈલ : ; ગૌણ ધર્મો છે. કર્મ કામ્ય કર્મ : ફળની ઈચ્છા રાખીને કરેલા પૂણ્ય કર્મો
૦૯૩૭૪૪૧૬૬ ૧ ક ચિત્તશુદ્ધિમાં સહાયક
નિષ્કામ કર્મ : ફળની ઈચ્છા રાખ્યા વગર કરેલ પૂણ્ય કર્મો –“” ૩ છે, કર્મ આધ્યાત્મિક કર્મવાદ | કર્મવાદ ન કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ક કર્મવાદ ક કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ ક કર્મવાદ ક કર્મવાદ ક કર્મવાદ કર્મવાદ ક કર્મવાદ " કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ કર્મવાદ ક કર્મવાદ ક કર્મવાદ
કર્મવાદ ર્ક કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ર્ક કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ર્ક કર્મવાદ 4 કર્મવાદ ર્ક કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ર્ક કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ર્ક કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ર્ક કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ કર્મવાદ ક્ર
કર્મવાદ કર્મવાદ 4 કર્મવાદ કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ક કર્મવાદ કર્મવાદ કર્મવાદ ક્ર કર્મવાદ ક કર્મવાદ 4 કર્મવાદ 4 કર્મવાદ 4 કર્મવાદ ક કર્મવાદ 4 કર્મવાદ ક કર્મવાદ 4 કર્મવાદ ક કર્મવાદ કર્મવાદ કર્મવાદ ન