Mans Ketlu Hanikarak Che

Publisher: Amrut Upadhyay

Page 8

વળી, સંકરજાતિના વાછરડા કતલખાને જતા રહે છે અને તેથી દેશને બળદોથી વંચિત રહેવું પડે છે. સંકરજાતિની પેદાશોને ઊંચી ગુણવત્તાવાળો ખોરાક, પુષ્કળ લીલું ઘાસ, અનાજ, તથા ભારે ખાણ-દાણો જોઈએ છે જ્યારે આપણા ભારતીય વંશો ગરમી સહેવા સમર્થ હોય છે, રોગપ્રતિકાર કરવા સક્ષમ હોય છે અને તેમને ખોરાકમાં સૂકું ખડ(ઘાસ), અલ્પ પ્રમાણમાં જ લીલું ઘાસ, લગભગ નહીં જેવાં જ અનાજ-દાણા આદિ જોઈએ છે. આવાં દેશી ગાય જેવાં પશુઓને તેલિબિયાંનો ખોળ પણ નથી મળવા દેવાતો કારણકે દર વર્ષે ૩૦ લાખ ટન ખોળની વિદેશોમાં નિકાસ કરવા દેવાય છે !
મદ્રાસની ચામડા અંગેની સંશોધન સંસ્થાએ તેના ૧૯૮૭ના અહેવાલમાં જે સૂચન કર્યું છે તેમાંથી, હવે, હું અવતરણ આપું છું - માંસ આપનારાં પ્રાણીઓનાં વ્યવસ્થિત ઊછેર-કેન્દ્રોનું મહત્ત્વ સ્વીકારવાનો સમય પાકી ગયો છે; અને એવાં કેન્દ્રોને સતત પીઠબળ/સમર્થન મળી રહેવું જોઈએ. અત્યારે પ્રવર્તતી યુવાન તથા ઉત્પાદક પશુઓની અવિચારી કતલ પદ્ધતિને રોકવાની તાતી જરૂર છે અને સાથે સાથે માંસ માટેનાં પ્રાણીઓનો એકંદર પુરવઠો વધારવાની પણ તાતી જરૂર છે. હું યુવાન અને ઉત્પાદક પ્રાણીઓની કતલને વખોડી કાઢું છું; સાથે સાથે કતલ માટે જ પ્રાણીઓને ઊછેરવાની હિલચાલને ટેકો આપવા પણ અસમર્થ છું.
૪.૫ કતલ થતાં પ્રાણીઓ અને તેમની સંખ્યાની ટકાવારી -
દુનિયામાં ૨૩.૬
ગાય વગેરે પ્રાણી ભેંસ બકરાં ઘેટાં
ભારતમાં ૧૦.૮ ૨૦.૭ ૬૭.૯ ૬૦.૪
૩૮.૯ ૩૬.૭
બીજા દેશોની સરખામણીએ ભારતમાં ઘેટાં-બકરાંની કતલનું પ્રમાણ ઘણું વધારે છે તેનું મુખ્ય કારણ છે- માંસ ઉદ્યોગ માટે પ્રાણીઓના પુરવઠા માટેનું ભારે દબાણ. આપણે ત્યાં ગાયો-ભેંસોનો સાથે મળીને જે કતલ-દર છે તે દુનિયાના દર કરતાં ૧૫૦% છે.
૪.૬
ચામડા માટે સંશોધન કરતી મદ્રાસની ઉપરોક્ત સંસ્થાએ “રાષ્ટ્રીય કતલ-નીતિ” માટે, ઉપલબ્ધ અને ભાવિ પ્રાણી-સંખ્યાની કાળજીભરી વિચારણા કર્યા પછી અને બીજું પાસાંનો અભ્યાસ કર્યા પછી, એક પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો છે.
માંસ-ઉદ્યોગને સતત પ્રાણી-પુરવઠો મળતો રહે તથા ચામડાના ઉદ્યોગોને ચામડાનો પુરવઠો બરાબર મળી રહે તે માટે રાષ્ટ્રીય કતલ-નીતિનો બેય જીવંત પ્રાણીઓની સમૃદ્ધિમાં વધારો થાય તે જોવાનો હોવો જોઈએ. (ઉપરોક્ત સંસ્થાનો અહેવાલ ૧૯૮૭, પૃ.૯૬). આ તે કેવું વિકૃત ચિંતન છે ! પ્રાણીઓની જાળવણી, સંરક્ષણ અને ઊછેર-વિકાસને બદલે એમની કતલની નીતિ ઘડવા માટે ભલામણ કરવામાં આવે છે! આ વાત જ અલ્ય છે. ખાસ કરીને આપણા દેશના બંધારણની કલમો ૪૮ તથા ૫૧એ (જી) ની દૃષ્ટિએ -