Kuvalayamala Part 1

Author(s): Udyotansuri, A N Upadhye
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan

Page 12

॥ सिंधी जैनग्रन्थमालासम्पादक प्रशस्तिः ॥
ROCCOO
स्वति श्रीमेदपाठायो देशो भारतविश्रुतः । रुपालीत साक्षी पुरिका यत्र सुस्थिता ॥ सदाचार-विचाराभ्यां प्राचीननृपतेः समः । श्रीमचतुरसिंहोऽय राठोडाम्यभूमिपः ॥ तत्र श्रीवृद्धिसिंहोऽभूद् राजपुत्रः प्रसिद्धिभाक् । क्षात्रधर्मधनो यश्च परमारकुलाप्रणीः ॥ मु-भोजमुखा भूपा जाता यस्मिन् महाकुले । किं वर्ण्यते कुलीनत्वं तत्कुलजातजन्मनः ॥ पली राजकुमारीति तस्याभूद् गुणसंहिता । चातुर्य रूप लावण्य सुवाक्- सौजन्यभूषिता ॥ क्षत्रियाणीं प्रभापूर्णां शौर्योद्दीप्तमुखाकृतिम् । यां दृष्ट्वैव जनो मेने राजन्यकुलजा त्वियम् ॥ पुत्रः किसनसिंहाख्यो जातस्तयोरतिप्रियः । रणमल्ल इति चान्यद् यन्नाम जननीकृतम् ॥ श्रीदेवी हंसनामात्र राजपूज्यो यतीश्वरः । ज्योतिषज्यविद्यानां पारगामी जनप्रियः ॥ आगतो मरुदेशाद् यो भ्रमन् जनपदान् बहून् । जातः श्रीवृद्धि सिंहस्य प्रीति-श्रद्धास्पदं परम् ॥ तेनाथाप्रतिमप्रेरणा स तत्सूनुः स्वसनिधी रक्षितः शिक्षितः सम्यक, कृतो जैनमतानुगः ॥ दौर्भाग्यात् तच्छिशल्ये गुरु-ताती दिवंगतौ । विमूढः स्वगृहात् सोऽथ यच्छया विनिर्गतः ॥
।
तथा च
॥
आम्वा नैकेषु देशेषु संसेव्य च बहून् नरान् । दीक्षितो मुण्डितो भूत्वा जातो जैनमुनिस्ततः ॥ ज्ञातान्यनेकशाखाणि नानाधर्ममवानि च मध्यस्थवृचिना तेन तत्वावरचगवेषिणा ॥ अपीता विविध भाषा भारतीया युरोपजाः । अनेका हिषयोऽप्येवं नूतनकालिकाः ॥ येन प्रकाशिता नैके प्रन्वा विप्रशंसिताः । लिखिता बहवो लेखा ऐतिह्यवगुम्फिताः ॥ बहुभिः सुविद्भिस्तन्मण्डलैख स सत्कृतः । जिनविजयनाम्नाऽयं विख्यातः सर्वत्राभवद् ॥ तस्य तां विश्रुतिं ज्ञात्वा श्रीमद्गान्धीमहात्मना । आहूतः सादरं पुण्यपत्तनात् स्वयमन्यदा ॥ पुरे चाहम्मदाबादे राष्ट्रीयः शिक्षणालयः । विद्यापीठ इति व्याख्या प्रतिष्ठितो यदाऽभवत् ॥ आचार्यत्वेन तत्रोच्चैर्नियुक्तः स महात्मना । रस-मुनि-निधीन्द्वेदे पुरातत्त्वाख्य मन्दिरे ॥ वर्षाणामष्टकं यावत् सम्भूप्य तत् पदं ततः । गत्या जर्मन राष्ट्रे स तत्संस्कृतिमधीयान् ॥ तत आगत्य समो राष्ट्रकार्ये च सक्रियम् । कारावासोऽपि सम्प्राप्तो येन स्वाम्म्य क्रमात् ततो विनिर्मुक्तः स्थितः शान्ति निकेत ने । विश्ववन्द्यकवीन्द्रश्रीरवीन्द्रनाथ भूषिते ॥ सिंघीपदयुतं जैन ज्ञान पीठं तदाश्रितम् । स्थापितं तत्र सिंघीश्री डालचन्दस्य सूनुना ॥ श्रीबहादुरसिंहेन दानवीरेण धीमता । स्मृत्यर्थं निजतातस्य जैनज्ञानप्रसारकम् ॥ प्रतिष्ठित तस्यासी पदेऽधिष्ठातृसके। अध्यापयन् वरान् शिध्वान् प्रन्धवन् जैनवाकययम् ॥ तस्यैव प्रेरणां प्राप्य श्रीसिंघीकुलकेतुना । स्वपितृश्रेयसे होषा प्रारब्धा ग्रन्थमालिका ॥ अथैवं विगतं तस्य वर्षाणामष्टकं पुनः । ग्रन्थमालाविकासादिप्रवृत्तिषु प्रयस्यतः ॥ बाणेर - नवे द्वेदे मुंबाईनगरीस्थितः । मुंशीति बिरुदख्यातः कन्हैयालाल - धीसखः ॥ प्रवृत्तो भारतीयानां विद्यानां पीठनिर्मितौ । कर्मनिष्टस्य तस्याभूत् प्रयत्नः सफलोऽचिरात् ॥ विदुषां श्रीमतां योगात् पीठो जातः प्रतिष्ठितः । भारतीय पदोपेत विद्याभवन सय ॥ आहूतः सहकार्या स मुनिस्तेन सुहृदा। ततः प्रभृति तचापि तत्कार्ये सुचवान् ॥ सद्भवनेऽन्यदा तस्य सेवाऽधिका ह्यपेक्षिता स्वीकृता च सद्भावेन साऽप्याचार्यपदाश्रिता ॥ नन्दे-निध्य के - चन्द्राब्दे वैक्रमे विहिता पुनः । एतद्ग्रन्थावली स्थैर्यकृते नूतनयोजना ॥ परामर्शात् ततस्तस्य श्रीसिंघीकुलभास्वता । भा विद्याभ व ना येयं ग्रन्थमाला समर्पिता ॥ प्रदत्ता दशसाहस्त्री पुनस्तस्योपदेशतः । स्वपितृस्मृतिमन्दिरकरणाय सुकीर्तिना ॥ दैवादल्पे गते काले सिंघीवर्यो दिवंगतः । यस्तस्य ज्ञानसेवायां साहाय्यमकरोत् महत् ॥ पितृकार्यप्रगत्यर्थं यत्नशीलैस्तदात्मजैः । राजेन्द्र सिंहमुख्यैश्च सत्कृतं तद्वचस्ततः ॥ पुण्य ठोकपितुनांना प्रन्थागारकृते पुनः । बन्धुयेष्टो गुणश्रेष्टो हा धनं ददौ ॥ प्रन्थमाला सिद्धार्थ पितृवत् त कांक्षितम् । श्रीसिंघीसपुत्रैः सर्व तदूगिराऽनुविधीयते ॥ निकृताङ्गदा सचिदानन्ददा सदा चिरं नन्दस्यियं लोके जिन विजय भारती ॥
--
*
३
2 g
६
७
८
९
१०
११
१२
१३
१४
१५
१६
१७
१८
१९ २०
२१
२२
२३ २४
२५
२६
२७
२८
२९ ३०
३१
३२
३३
३४
३५
३६
३७
૨૮
३९
४०