________________
અને તોરમાં જ હતો. પળ બે પળમાં જ અબોલજીવોના કેટલાય વર્ષોની ધૂળધાણી કરી નાંખનારો શિકાર એને મન તો શોખ જ હતો. એથી હવે પછી
સરજાનારી પરિસ્થિતિની ગંભીસ્તાનો એને તો ખ્યાલ જ ક્યાંથી આવી શકે ?
ગામના ગોંદરે ટોળે વળેલા લોકોના ખ્યાલમાં જ્યારે સાચી પરિસ્થિતિ આવી, ત્યારે તો ગોકીરો મચી ગયો. શિકારના શોખને પોષવા જતા અંગ્રેજે જળકૂકડીઓના જાન સાથે જે ખતરનાક ખેલ ખેલી જાણ્યો હતો, એથી સૌ એટલા બધા ઉશ્કેરાઈ ગયા હતા કે, ન પૂછો વાત ! એ અમલદાર અંગ્રેજ નહોત, તો એના બાર વાગી ગયા વિના ન રહેત. અંગ્રેજ અમલદાર તરીકે એની થોડીક અદબ જાળવવી પડે એમ હતી, આમ છતાં જીવદયાના સંસ્કારોની સામે એણે ખુલ્લેખુલ્લો સંગ્રામ છેડ્યો હતો, એથી એને બરાબરનો બોધપાઠ પઢાવવાનો નિર્ણય લઈ લીધા બાદ ડાહ્યા-માણસોએ વિચાર-વિમર્શ શરૂ કર્યો, જેથી પગલું ઉઠાવ્યા બાદ પીછેહઠ કરવાનો વખત ન આવે. લાંબી-ટૂંકી વિચારણાને અંતે ગોંવિદજીભાઈ રાવળે જે સલાહ આપી, એ મુજબ આગળ વધવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો.
ગોવિંદજીભાઈ રાવળની સલાહ એવી હતી કે, આપણે મહાજનને મળીએ અને પછી મહાજનના માર્ગદર્શન મુજબ જ આ લડતને આગળ વધારીએ, તો જરૂર આપણને ફ્લેહ મળશે, મળશે ને મળશે જ.
આ સલાહને શિરોધાર્ય ગણીને ગામના આગેવાનો
તરત જ મહાજન સમક્ષ ઉપસ્થિત થયા. બધી પરિસ્થિતિ જાણીને મહાજને કહ્યું કે, રોગ અને શત્રુ તો ઉગતાં જ ડામવા સારા. આજે અંગ્રેજ અમલદારે હિંસાનું તાંડવ ખેલ્યું છે, આની સામે પગલાં નહિ ભરીએ, તો કાલે બીજો કોઈ આ રીતે રોકટોક વિના જીવહત્યા કરવાની ધિઠ્ઠાઈ કરશે. માટે આપણે પ્રથમ
તો તળાવની પાળે ‘હિંસાબંધી'નું ફરમાન સૂચવતું એક બોર્ડ તરત જ લગાવી દેવું જોઈએ, જેથી એનો ભંગ કરનારની સામે કાયદેસરના કદમ ઉઠાવી શકાય.
ગામલોકોને મહાજનીં આ વાત એકદમ ગળે ઉતરી ગઈ. એથી રાતોરાત જ મોટા અક્ષરોમાં ચિતરાવાયેલું એક બોર્ડ તળાવની પાળ પર મુખ્ય જગાએ લાગી ગયું. જેમાં સાફ સાફ શબ્દોમાં એવી ચેતવણી દર્શાવવામાં આવી હતી કે, કોઈએ જીવહિંસા કરવી નહિ, ગામના સમસ્ત મહાજનની આ આણનો ભંગ કરનારની સામે કાયદેસરનાં પગલાં ઉઠાવવામાં આવશે.
તળાવની પાળે ‘હિંસાબંધી'નું બોર્ડ લાગી જતા અંગ્રેજ અમલદારની સામે કાયદેસરના પગલા ભરવા માટેની પૂર્વભૂમિકા રચાઈ જતા હવે સૌ આવતીકાલની પ્રતીક્ષા કરી રહ્યા. અંગ્રેજ અમલદાર તો પોતાના તોરમાં જ મસ્ત હતો. શિકારના શોખને રમવા-કૂદવા માટેનું મુક્ત-મેદાન ગઈકાલે મળી જતા આજે એ વધુ ઉત્કંઠિત બનીને તળાવની પાળે આવ્યો અને ત્યાં એણે બંદૂક તાકીને ગોળી છોડવાની તૈયારી કરવા માંડી, ત્યાં જ ગામલોકોએ એવો ગોકીરો મચાવી
દીધો કે, હિંસાબંધીનું આ ફરમાન વાંચીને બંદૂક નીચે મૂકી દો તો સારી વાત છે, નહિ તો મહાજનની આણને અખંડ રાખવા આ બંદૂકને ઝૂંટવી લેતા અમને અંગ્રેજ અમલદારની પણ શેહ શરમ આડે નહિ જ આવે.
પોતાની સામે ઉઠેલા આવા અવાજથી તો એ
અંગ્રેજ છંછેડાઈ ગયો. એણે તુમાખીપૂર્વક કહ્યું કે, આ તળાવની પાળે મેં હજી ગઈકાલે જ શિકાર ખેલ્યો છે. મને શિકાર ખેલતો અટકાવવા તમે બધા રાતોરાત આવું બોર્ડ લગાવી દો, એથી કઈ હુ ડરી નહિ જાઉં. જેટલા દિવસ હું અહીં રહીશ, એટલા દિવસ હું શિકાર કર્યા વિના નહિ જ રહું, એટલું તમે લખી રાખજો. તમારું આ બોર્ડ બીજા કોઈને ભલે હિંસા કરતા અટકાવે, પણ હું તો અંગ્રેજ અમલદાર છું. હું કઈ આ બોર્ડ મુજબ વર્તવા બંધાયેલો નથી. આટલું સમજી રાખીને મારી આગળ એક અક્ષર પણ બોલતા હવે પછી હજારવાર વિચાર કરવાની મારી સલાહ તમે
સ્વીકારી લેશો, તો શાંતિથી જીવી શકશો, નહિ તો અહીં રહેવું તમને ભારે પડ્યા વિના નહિ રહે.
ચોરી પર શિરજોરી ચલાવતો અંગ્રેજ અમલદાર
B ૨૮ : કલ્યાણ : ૬૪/૯, ડિસેમ્બર ૨૦૦૭, કારતક઼ વદ ૨૦૧૩ T
