________________
: ૨૩૦ : આત્માના આઠ પ્રકાર :
અને ચક્ષુ દર્શન બંને હોય છે, અને પંચૅ– ૧ ૨
દ્રવ્ય ઉપયોગ અને દશન આ ત્રણ સર્વ દ્રિય સંજ્ઞીજીને અવધિ-દર્શન પણ હોય છે, કેવળીને અને સિદ્ધને કેવળદર્શન હોય છે.
- છનાં હેવાથી, સર્વજી એ ત્રણ આત્મા આ રીતે સર્વ ને કઈને કઈ દશન
છે. વીત્મા સર્વ સંસારી છે, એ ઉપહોય છે, એથી સર્વ જીવ દશનામા કહે. રના ત્રણ આત્માથી થોડા ઓછા હોય, કારણ
કે સિધ્ધના જી એમાં ન ગણાય. પગાત્મા વાય છે. તેમાં પ્રથમથી બારમા ગુણસ્થાનક સુધીના જી, છાલ્મસ્થિક દશન-આત્મા અને
- તેરમાં ગુણઠાણા સુધીના જ હોય એથી વીર્ય
ભાની અપેક્ષાએ, ચોદમાં ગુણઠાણુના છની કેવલી ભગવંત ક્ષાયિક દર્શન આત્મા કહેવાય
સંખ્યા ઓછી કરીએ એટલા ઓછા ગાત્મા
હેય. કેઈ કાળે, ચૌદમા ગુણઠાણવાળા ૭. ચારિત્ર પાંચ પ્રકારના કહ્યા છે, સામા
આ સંસારમાં કેઈપણ સ્થળમાં એક પણ ન યિક, છેદે પસ્થાપનીય, પરિહારવિશુદ્ધિ,
હોય, એવું બને, ત્યારે વીત્મા અને યેગાસૂમ-સંપાય, યથાખ્યાત, એ પાંચ ચારિત્ર
ત્માની સંખ્યા સરખી ગણાય. યેગાત્મા કરતા માંથી કોઈપણ ચારિત્ર હોય, તે ચારિત્રાત્મા કષાયાત્મા ઓછા હોય, કારણ કે ૧૧ થી ૧૩ કહેવાય છે. અગીયારમાંથી ચોદમાં ગુણઠાણ
આ ત્રણ ગુણઠાણુના જ ગાત્મા હોય સુધીના વીતરાગ અને કેવળીને, યથાખ્યાત
પણ કષાયાત્મા ન હૈય, કષાયાત્મા કરતાં ચારિત્ર હોય છે. ચારિત્ર છ ગુણઠાણેથી જ્ઞાનાત્મા ઓછા હોય, કારણ કે પહેલા ત્રણ હોય છે. તેથી ચારિત્રાત્મા છઠાથી ચોદમાં ગુણઠાણાના છની સંખ્યા કષાયાત્મામાંથી બાદ ગુણઠાણા સુધી કહેવાય છે. સિધ્ધના જીવને કરીયે એટલા જ્ઞાનાત્મા હોય, જે કે, ઉપરના સ્વરૂપ-રમણુતા યથાખ્યાત ચરિત્ર હોય છે.
ચાર ગુણઠાણુવાળા જીની તથા સિધ્ધની સંખ્યા એની વિવક્ષા અહીં કરી નથી. સંસારમાં એમાં ભળે, પણ એ પહેલા ત્રણની સંખ્યાના વતતા છઠા ગુણસ્થાનકથી ચોદમાં સુધાના અનંતમા ભાગનીજ હય, જ્ઞાનાત્મા કરતાં પણ મુનિવર, ઉપાધ્યાયે, આચાર્યો, કેવલી, અરિ- ૮ચારિત્રાત્મા ઓછા હોય, કારણ કે ચેથા— હંતભગવાન વગેરે ચારિત્રાત્મા કહેવાય. પાંચમા ગુણસ્થાનકવાળા જ્ઞાનાત્મા ચારિત્રાત્મા
વીર્ય શક્તિવાળા છ વાત્મા કહેવાય. ન કહેવાય તેમજ સિધ્ધના જીવને ચારિત્રાત્મા સંસારના સર્વજી પહેલાથી ચૌદમા ગુણઠાણા તરીકે અહીં વિવયા નથી. સુધીના આમાં આવી જાય. કઈ સ્થળે વીર્ય
ભેટ મળશે અને યેગને અર્થ એકજ કરવામાં આવ્યું છે. જેઓએ શ્રી વર્ધમાન તપની ૫૦ થી અધિક અહીં કાંઈક ભિન્ન ગણીને, વેગથી વિય જુદુ એળીનું આરાધન કર્યું હોય તેઓને અમદાકહેલ છે. આત્માને અનંત વીર્ય નામને જે વાદ નિવાસી શેઠ શ્રી જેચંદભાઈ કેવળગુણ છે, એ તે સિધ્ધમાં પણ હોય છે, એની દાસ તરફથી શ્રી વર્ધમાન તપ માહામ્ય વિવક્ષા અહીં નથી, સંસારી જીના વયેની નામનું ૪૦૦ પાનાનું પુસ્તક ભેટ મળશે. સરનામું વિચારણા કરીને, સર્વ સંસારી અને તથા ઓળી કેટલામી છે, તે જણાવવું જરૂરી છે. વિર્યાત્મા કહ્યા છે.
ક૯યાણ પ્રકાશન મંદિર–પાલીતાણા
