________________
સ
ત્યારે કૃતજ્ઞ અને સત્યપ્રિય રાજાએ વિચાર્યુ કે સદાચારથી આ શ્રેષ્ઠી સદા મને પણ માનનીય છે. કરત એવા પણ આ તેનો પુત્ર હાવાથી અવધ્ય છે. પણ દડ વગરનો આ ફરી મારી નગરીમાં ચારી કરશે,
રાજદંડના ભયે પાપ ન કરે તે અધમ, પરલેાકનાં ભયે પાપ ન કરે તે મધ્યમ અને સ્વભાવથીજ પાપ ન કરે તે (શ્રેષ્ઠ) છે. ત્યારે આ રીતે વિચારીને પૃથ્વી ઉપર ધમ રક્ષક એવાં રાજાએ ત્યારે સસ્વ લઇને તેને દેશ નિકાલ કર્યાં.
પછી સ્થાન ભ્રષ્ટ—અસહાય અને ધનહીન એવે આ દેશ દેશમાં ભમતા કૌશામ્બીમાં બેનનાં ઘરે પહોંચ્યા. મા ભ્રમણથી થાકેલાં તેજ રહિત એવા ભાઇનુ તેણીએ આનંદ પૂર્વક વસ્ત્ર ભેાજનાદિથી સ્વાગત કર્યું. પછી તેણીએ માતપિતાનાં કુશળ પૂછ્યાં અને પૂછ્યુ હે વત્સ, તારી આ રીતની દશા કઈ રીતે થઇ ?
કાંઇક કલ્પના કરીને તેણે બેનને કહ્યુ', પ્રાયઃ ચારો-જુગારીઓ અને સ્ત્રીએ ખરું ખેલતા નથી, પરંતુ પરંપરાએ તેણીએ ભાઇની યથાવત્ વાત પૂર્વે જાણી હતી, કારણ વાર્તા વિશ્વગામિની કહેવાય છે. કૌતુકવાળી વાર્તા, સારી એવી વિદ્યા, અને મૃગનાભિની લેાકેાત્તર સુગ'ધ આ ત્રણે પણ પાણીમાં તૈલિબ'દુની જેમ દુનિ વાર પણે અહીં પ્રસરે છે તેમાં શું આશ્ચય છે.
હમણાં આ નગરીમાં મારાથી અપમાનિત થયેલે આ કદાચ દુ:ખના ભારથી પીડાયેલે ન્યાયી થશે એમ વિચારીને તેણીએ ઘણાં અપમાનથી ભાઈને ઘરમાંથી કાઢી મૂકયા, સવે પણ જીવા ગુણુ રિમાને ગ્રહણ કરે છે.
લક્ષ્મી અને સહાયથી રહિત બેનનાં ઘરમાંથી નીકળેલા દુ:ખી એવાં તેણે વિચાર્યું... માતા-પિતા–રાજાવર્ડ પણ તિરસ્કારાયેલા અહી મારી બેન છે એમ વિચારી અહીં આવ્યા. તેણીએ પણુ નિધન
chandanagar
૧૫૨ ]