Jain Dharm Prakash 1978 Pustak 094 Ank 09

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાર પ્રભુ મહાવીરને લેકે એ ના પાડવા છતાં તે ચંડકૌશિક વિષ-સર્ષ પાસે ગયા. ત્યાં કાર્યોસગ કર્યો. ચંડકૌશિકે દંશ દીધો અને મૈત્રી ભાવથી કરૂણાથી ભ્રાતૃભાવથી
રકારિત થયેલ લેહી જ્યારે ચાખ્યું ત્યારે તે સપ' શાંત થઈ ગયો. શ્રી મહાવીરે તેને સાચી મૈત્રીને એ બોધ પાઠ દીધો અને તે પણ સર્વ જીવ પ્રત્યે મૈત્રી મય બની ગયો આ છે મૈત્રીની અસર-ફળ !
* ક્ષમા
રોગીઓને જેમ રસાયણના ચમકાર નીરોગી બનાવે છે તેમ ક્ષમા આત્મશુદ્ધિ કરે છે. ક્ષમા વગર આપણને ચાલતું જ નથી. શું માતા પિતાના બાળકના દરેક કાર્યની ક્ષમા નથી આપતી ? પિતાના ઉપર થયેલા અત્યાચારને બદલે લેવા ગાંધીજી શક્તિ માન ન હતા ? જેની આંગળીને ટેરવે ૪૦ કરોડની જનતા નાચતી તેને માટે તે તે રમત વાત હતી. ક્ષમા રાખ્યા સિવાય મૈત્રીનું બીજ ઉગી શકતું નથી. તે ગાંધીજી બરાબર જાણતા હતાં તેમના હૃદયના પડ માત્ર સ્નાયુના ના બનેલા ન હતા, તે ક્ષમાના બનેલા હતા. જૈને પ્રતિક્રમ માં “ frી સર્વે મુળ” અને પર્વાધિરાજ સંવત્સરિના દિવસે “મિચ્છામિ દુazમ્” લે છે તેને આદર્શ એજ છે, આ જગતના સર્વ પ્રાણીઓ સાથે મારે મૈત્રી છે. સર્વ પ્રાણીએ ને હું ક્ષમા આપું છું અને સર્વની ક્ષમા યાચુ છું. આ મહાન પર્વ માત્ર મૈત્રીને જ સંદેશ લઈને આવે છે. સર્વે જ્ઞના: વિનો મવા. સર્વે સંતુ નિરામવાની જે સર્વોદયની ભાવના છે. તેના મૂળમાં ક્ષમાંથી ઉત્પન્ન થયેલી ૌત્રી જ છે. ક્ષમારૂપી જળ સિંચનથી મોટું થતું મૈત્રી -વૃક્ષ ખુબજ શીતળ છાંયવાળું હોય છે. પેલા કાળા બજાર કરે છે તે દારી કરે છે, આ સંગ્રહ-ખેરી કરે છે, તે દેશની જમીન આ દેશે જીતી લીધી, પેલાએ બોમ્બ માર કર્યો. ત્યાં હુંડિયામણ બંધ કરી દીધું, ત્યાં સ્ટીમ્બર અટકાવી, ત્યાં કતલ થાય છે, ત્યાં વિમાન લુંટાયું, ત્યાં ખૂન થયું ઈત્યાદિ તાપ તે વૃક્ષ નીચે કયાંય અદૃશ્ય થઈ જાય છે. * દષ્ટાંત
ક્ષમાના અજોડ ઉદાહરણે શાસ્ત્રોમાં છે. શ્રી સ્કંધક સન્યાસી જ્યારે સૂર્યની આતાપના લઈ રહ્યાં હતાં. ત્યારે તેના પીએ કહ્યું, “એવી આતાપના સૌ ઉભા રહી ઢગ કરે, લાવ તારી ચામડી ઉતારી લઉં-સહન કરે તે હું જાણું કે તું સાચે છે” એમ કહી તિક્ષણ ધાર વાળા શસ્ત્રથી તેની ચામડી ઉતારવા લાગ્યા. ત્યારે શક્તિ અને વિદ્યાના ઉપાસક એક દ્રષ્ટિ વડે જ તેને બદલે લઈ શકે તેવા બંધક મુનિ ન તે કાંઈ બોલ્યા કે ન વિહળ થયા તે ક્ષમાની મૂર્તિ અડેલ સ્વરૂપ જ રહી. આપણને જરા કઈ ગાળ આપે કે આપણાં વચનની અવગણના કરે તે કેવા ભભૂકી ઉઠીએ છીએ ? તેવા વખતે