Jain Dharm Prakash 1978 Pustak 094 Ank 09

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

(૮
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ શેકસપિયર કહે કે દયા દિવગુણી છે. જેની પ્રત્યે દયા દર્શાવી એ વ્યકિત કાંઈક મેળવીને સુખ અને આનંદ મેળવે છે અને દયા કરનાર સંતોષ અનુભવે છે. બુધે પ્રસારે ધર્મ કેવળ કરૂણા ઉપરજ અવલખિત છેબુધે સર્વ પ્રાણીઓને સુખ માટે તરફડતા જોયાં, અને દરેક ઉપર કરૂણા બુદ્ધિ લાવી સંસારનો ત્યાગ કર્યો. શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે સર્વ જીવો પર કરૂણા બતાવવા સબ્ય જીવ કરૂં શાસન સી " એમ કહ્યું જેથી કોઈને દુઃખ જ ન રહે !
* કરૂણાનું ફળ–
વિષ્ણુ-કરુણાભાવે અવતાર ધારણ કરે છે. કરૂણા એ સદાચારમાં દેવી સમાન છે. તેના આગમન પછી દાન-અસ્તેય-મૈત્રી -શીયળ-સંતેષ- સત્ય-શિવમ્ વગેરે બધું જ ઉત્તરોત્તર આવી જાય છે. કરૂણાવાન હંમેશા પર્વતના શિખરનું સ્થાન ભોગવે છે. તેના જીવનમાં અપૂર્વ શાંતિ અને સુખ છવાયેલું હોય છે. અંતે તે મોક્ષના અદ્વિતીય સુખ અપાવનારી અમૃતવેવ છે. એગ્ય જ કહ્યું છે કેઃ “દયા તે સુખની વેલડી, દયા સુખની ખાણ અનંત જીવ મુકત ગયા દયા તણા ફળ જાણ”
શુ આજે પણ આપણે દાનેશ્વરી કર્ણ અને શિબીરાજાને નથી યાદ કરતાં ? જેઓ બીજાની સહેજ જરૂરિયાત કે દરિદ્રતા જોઈ કરૂણાથી તરબોળ થઈ જતાં હતાં આપણે પણ આજે જે વિશ્વશાંતિ અને પંચશીલના સિદ્ધાંતની વાતને મૂર્તિમંત બનાવવી હોય તે કરૂણાબુદ્ધિ વિના કેટલી સફળતા મળવાથી? અહે ! તેવી કરૂણા-બુદ્ધિ સર્વમાં વ્યાપે તે જોઈત્યે, તેનું કેવું સુંદર-શાંત અને મધુર ફળ આવે છે,
દત :- શ્રી મહાવીર સ્વામી અનાર્ય દેશમાં એક ચૈત્ય પાસે ધ્યાનસ્થ હતાં. ત્યારે તેમને ધ્યાનથી ચલિત કરવા સંગમદેવે તેમને અનેક ઉપસર્ગો કર્યો પ્રથમ ધૂળને વરસાદ વરસાળે, કીડી અને ધીમેલ રૂપે તેમના શરીરને ચટકા ભર્યા, વીંછી-સર્ષના દંશ દીધા, વાઘ-સિંહ હાથીના સ્વરૂપે ભયંકર ઉપસર્ગ દીધા. તિક્ષણ ચાંચવાળા પક્ષી રૂપે વીર પ્રભુને માંચના લેચા કાઢયા, તેમના બે પગ વચ્ચે અગ્નિ કરી અનાજ પકવ્યું. આવા અનેક ઉપસર્ગો એક, બે દિવસ માટે નહીં પણ છ માસ સુધી કર્યા! તે પણ વીર પ્રભુનું કરૂણાનું ઝરણું સંગમ દેવ પ્રત્યે વહેતું રહ્યું. જ્યારે સ ગમ દેવ કંટાળીને પાછા જવા લાગે ત્યારે મહાવીરની આંખ ભીની થઈ ગઈ સંગમ મનમાં ફુલાણો પણ ઉપગ મૂકીને જોયું તે પ્રભુ વિચારી રહયાં હતાં,” અહે! જે કઈ પ્રાણી-આત્મા મારા પાસે આવે છે તે કાંઈક સમાગે દેરાય છે. તેનામાં સદ્ગુણ રેખાય છે અને સંગમ દેવ અહીં છ માસ સુધી રહ્યા છતાં પાપથી ભારે બનીને જાય છે.” તેવા ભાવ કરૂણા હૃદયમાં વહેતાં હતાં !