________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
યાદવાદ સાચો માર્ગ
લેખક : રતિલાલ માણેકચંદ શાહ મિથ્યાત્વથી ભવો અટવીમાં ભટકવાનું ચાલુ જ રહે છે. પાપને મિથ્યાત્વને શાસ્ત્રોમાં બાપ કહ્યો છે, તે એટલા માટે કે તે જ્યાં સુધી હોય છે, ત્યાં સુધી દુખપ્રદ એવા સ સારને અ ત આવતું નથી. તેનાથી ચારગતિ અને ચાર્યાશીલાખ નિમાં જીવ આવન જાવન કર્યા જ કરે છે અને અનંતા દુખે ભગવ્યા જ કરે છે - મિથામતિને દુબુદ્ધિ પણ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે રાત્રી-દિવસ શરીર અને પરિચયની ચિંતામાં જ રહે છે. અને આત્મશુદ્ધિ પ્રત્યે તેની દૃષ્ટિ કે જતી નથી. તેમજ તેઓ અધ્યાત્મ જ્ઞાનથી દૂર જ રહે છે. અસત્ય કદાગ્રહમાં રચીને મમત્વપૂર્વક ખોટા રાહ પર ચાલવાથી દુર્ગતિ થાય છે એવા દેઢના મમી દુબુદ્ધિઓને ત્રણ કાળે મુકિત પ્રાપ્ત થતી નથી.
દુબુદ્ધિ અજ્ઞાની જીવ કાયા પ્રિતિસાથે રાખે છે. માયામાં હારજીત માને છે, હઠને છેડતો નથી, અને મેડ કર્મના જેથી તે અહોનિશ સ્મૃતિમાં રહે છે, તે બ્રાંતિને છેડે આવતા નથી, જેમકે એ લોકે ચંદન ઘોને મહેલ પર ફેકે છે અને જો ભીનને ચીટકી રહે છે, તેને એ અજ્ઞ ની દેહના મમત્વને વળગી રહે છે. અને હમેશા કમ બંધ વધાર્યા કરે છે. આમ દુબુદ્ધિથી ભૂલી ટામાં મગ્ન બની રહ્યો છે જેથી મમતા રૂપી બેડીથી જકડાય છે.
એવા અજ્ઞાનીને કે અધ્યાત્મની વાત કહે છે, ત્યારે તે ચેકી-ઊઠે છે. અને ખટ બેકલાટ કરે છે, તેમજ કરાગ્રહ રાખી મૂકે છે તે સત્ પુરૂષની નિદા કરે છે, અધર્મીને વખાણે છે, શાતા વેદનીને તે મોટાઈ સમજે છે અને અશાતા વેદનીથી અકળાઈ જાય છે; મેક્ષની વાત સાંભળવી ગમતી નથી અને અવગુણ દેખાય તેને અંગીકાર કરે છે. તે મોતથી ડરે છે કે જેણે જેમ વનરાજથી બકરડેરે એ દુબુદ્ધિ જીવ સંસારમાં આવન ભવને કર્યા જ કરે છે અને મિથ્યાત્વને કારણે મમતા રૂપા બેડીઓમાં બંધાય છે.
કઈ બે દ્ધ મતવાળા જીવને ક્ષા ભંગુર કહે છે, કોઈ મીમાંસક જીવને કમને કર્તા કહે છે. કેઈ સાંખ્યમતી જીવને સદાકમ રહિત કહે છે એ રીતે અનંત નયના પ્રકારથી જીવનું સ્વરૂપ જુદા જુદા પ્રકારે કહેવામાં આવે છે. તેમાં જે એકાંત પક્ષ ગ્રહણ કરે છે, તે મુખ છે જ્ઞાનીજન તે અનેકાંત પક્ષ ગ્રહણ કરે છે. મેતી સ્વસત્તામાં જુદાં છે, પણ તેને સૂતરની દેરીમાં પરાવવાથી તે સર્વનુંહાર એવું નામ પડે છે. જેમ સૂતરમાં પરોવાયા વિના મોતીની માળા બને નહિ, તેમ શ્યાદવાદ મત ધારણ કર્યા સિવાય મોક્ષ માર્ગને સાધી શકાય નહિ
For Private And Personal Use Only
