Jain Dharm Prakash 1966 Pustak 082 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 6

( ૪૦ )
ખેડાણ હજાર વર્ષોંથી ત્યાર બાંદ સારી રીતે થયું છે. અને આત્માને ઉદ્દેશી તેમાં અનેક પુસ્તક લખાયા છે જે આ ભવ અને આવતા ભવની ચોકસ સુધારણા
કરે છે અને બીજી વાત એ છે કે એ ભાષા દેવભાષા
હાઈ સાંભળવી પણ ખૂબ કર્ણ પ્રિય છે, તમે એને અ ન જાણુતા હતા પણ એ ભાષા સાંભળવી શ્રુતિપ્રિય છે અને ભાષા તરીકે એ સિદ્ધભાષા છે. એના નિયમે સમજવા કે ધારણ કરવામાં જરા મુશ્કેલી પડે છે, પણ એક વખત તે જાણવા સમજવા પછી આખા જીવનને સુધારે છે અને માણસ પેાતાનું જીવન સુધારવું એ ખરેખરી મજા ગણે છે, બાકી ખાવું પીવું અને આરામ કરવા તે તે સ જનાવ પણ કરે છે. પશુ સંસ્કૃતભાષાના પંચકાવ્ય કે થાડા નાટકા જોયાં હોય માણસની ભવ્ય કલ્પના કયાં સુધી આગળ વધી છે તેને અનુભવ માણી શકાય. બાકી તે। આ સર્વાં મૂકીને અંતે જવાનું જ છે, પણ પાતે તાણેલ-માણેલ હૈાય તે જ પેાતાનું છે. અને ભવ્ય કલ્પનાના પ્રદેશમાં જીવવું એ જીંદગીના એક ખરેખરા લાહવા છે અને તે આ ભાષા જાણુવાથી જરૂર મણાય છે અને આખા વનને એ રીતસરનુ અને કાંઇક સાધ્યવાળુ બનાવે છે. આ જીવન અંધારામાં ગાથાં ખાવા જેવુ કે ફેંકી દેવા જેવું નથી, પણ સારા ઉદ્દેશવાળુ છે અને તેને આ ગિર્વાણભાષાથી ભવ્ય કરી શકાય છે.
જૈન ધર્મ પ્રકાશ
આ આખા નિશાળગરણાને પ્રસંગ અથવા ભગવાનને નિશાળે મૂકવાના પ્રસંગે ભગવાન જ્યારે લગભગ પૂરાં આઠ વર્ષ કરવા આવ્યા ત્યારે થયો તે બાબતમાં સચરિત્ર લેખકૈા સંમત છે. આ બાબત તા હાલ હાલમાં પાંચ વર્ષની વયે થાય છે અને કાઈ પ્રભાવશાળી બાલક કે બાલિકાના સંબંધમાં તેા તેથી પણ વહેલાં બને છે, તેથી તે સંબધમાં સ્થિતિ સુધરી ગઇ ન હોય ત્યાં પણ સુધારા પર છે અને નવીન રાજનીતિ પણ કેળવણી અને ખાસ કરીને બાળ કેળવણીને મફત અને ફરજિયાત થવાના રસ્તા પર છે તેથી તે સંબધમાં તે ગામડાંનાં
[ ફાગણ
આગેવાન માણસાનુ લક્ષ્ય ખેંચવાનું યોગ્ય ધારવામાં આવે છે. હજુ ગામડાંની કેળવણી સંબંધમાં સ્થિતિ સતાષકારક નથી. ત્યાં કેટલાંક સ્થાને પર તેા અભ્યસ કરાવવા માટેનાં સ્થાનના અભાવ છે અને બાળકો બાહ્યકાળ રખડવામાં ગાળે છે. એ સ્થિતિમાં સુધારા થવાની જરૂર છે, એટલું આગેવાનાનું લક્ષ્ય ખેંચી આ ઘણા મહત્વને પ્રસંગ આટૅાપી લેવામાં આવે છે.
પ્રકરણ ૧૪ મુ, પાણિગ્રહણ અને લગ્ન
મનુષ્યના જીવનમાં એ પ્રસગા અતિ મહત્વનાં છે અને બન્નેની લગતી સંસ્થા, રિવાજો અભ્યાસ કરવા યોગ્ય છે. કારણ કે એ બન્ને પ્રકારેએ મનુષ્ય જીવન પર ઘણી અગત્યની અસર કરી છે અથવા એ બન્ને સંસ્થાઓને બારિકીથી અભ્યાસ કરવા એ આ મનુષ્ય તરીકેનાં જીવનમાં અતિ મહત્વની બાબત છે. એ મે સસ્યાઓ અથવા તેને લાગતા રિવાજે તે મિલ્કત અને લગ્નની બાબતે છે, એટલે માણુસા મિલ્કત કાને કાને માને છે અને તે મિલ્કત તેનાથી વેચાઇ જાય તે તે કાની અને કયારે થાય છે અને લગ્નની પ્રથા તે દરેક પ્રજાની જુદી જુદી હાય છે, પણ એકદરે એનું પરિણામ તે પ્રાણીને આ જીવન સાથે રાખવાનુ અને સંસારમાં આંટા ફેરા કરવામાં આવે છે અને પ્રાણીને સસારમાં રાખવામાં આવે છે. એના સંસાર સાથે સબંધ એથી નીષ્ટ થાય છે અને પ્રાણી આ એ સંસ્થાને કારણે સસારમાં કર્યા જ કરે છે.
એવે અગત્યને આ એ સસ્થાને ઇતિહાસ હાવાથી એ બન્નેને સારી રીતે અભ્યાસ કરવા જોઇએ અને એનાં મૂળ તત્વા ખૂબ સારી રીતે અભ્યસવાની પ્રત્યેકની ફરજ છે એ વાતનો સ્વીકાર કરવા જોઈ એ. આ મિલ્કત પ્રાણીને સંસાર સાથે ચાંટેલા રાખે છે અને એક સ્ત્રી ઉપર એના સ્નેહ થવાથી બીજી સર્વાં સ્ત્રીઓને તે બહેન અથવ! માતા ગણે