Jain Dharm Prakash 1966 Pustak 082 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

અંક ૫ ] શ્રી વર્ધમાન-મહાવીર
(૪૧) - છે; તેથી આ બને સંસ્થાઓ અથવા રિવાજને સાત હાથનું શરીર અને આકર્ષક શરીર કન્યાઓના બારિકીથી અભ્યાસ કરવાને પરિણામે પ્રાણી સંસારને પિતાને તે બહુ જ આકર્ષક લાગતું હતું. આવા બરાબર ઓળખી તેના પ્રત્યે પોતાનું વલણ કેવું મજબૂત શરીરવાળા કસરતી શરીર તરફ અને ખાસ રાખવું તેને નિર્ણય કરે છે અને તે નિર્ણય પર કરીને નીરોગી શરીર તરફ અનેક દીકરીના પિતાનું તેના આવતા ભવના ભવિષ્યને આધાર હોવાને કારણે આકર્ષણ થાય તે સ્વાભાવિક છે, કારણ કે દિકરીનું એ બને સંસ્થાઓ અથવા રિવાજે ખાસ અગત્યનો સુખ ઇચ્છનાર પિતાની ભાવના સારામાં સારું ઘર, અભ્યાસ માગી રહે છે; એટલી વાત કરી મહાવીર- શિક્ષણ, સ્વભાવ અને પિતાનું ઘર જેવાને તે યુગમાં સ્વામીએ અથવા વહેંમાનકુમારે તે તર કેવું વલણ સમય હતો અને અ.' સર્વ પ્રકારે એગ્ય પતિ મળે દાખવ્યું તે અનુકરણીય હોવાથી આપણે તે જોઈએ.
એ હકીક્તને દરેક રાજા પિતા બહુ ઉત્તમ પસંદગી વમાન મહાવીરનું શરીર સુઘદ હોવાથી એમના
ધારતા હતા, પણ વર્લ્ડ માનકુમારને જવાબ તો એક તરફ અનેક રાજાએ પોતાનું આકર્ષણ આપી રહ્યા
સરખો જ હતું. તેનું મન સ સાર કરતાં સંસારત્યાગ હતા અને પોતાની પુત્રીના તેની સાથે લગ્ન થાય
તરફ વધારે હતું અને ગર્ભમાં કરેલી પ્રતિજ્ઞા યાદ તે પુત્રી એગ્ય પતિને દીધી એમ માનતા હતા અને
નિતા હતા અને ન કરી હોત તો તેઓ વિવાહ સંબંધની વાત જ આડકતરી રીતે કે સીધી રીતે તેની સાથે વિવાહ
કદાચ સાંભળત નહિ સંબંધ થઈ જાય તો તેને ઈ9 માનતા હતા. તેઓએ
આવું સું દર શરીર, રાજ્યવૈભવ અને તેઓનું આવા સમય ની મુરિ અનેક પ્રયત્ન કરી જોવા કોઈપણ માતપિતાનું આકર્ષવા માટે પૂરતા હતા. હતા, કારણ કે પોતાની પુત્રી યોગ્ય વયની થાય તે કાળમાં વિવાહ સંબંધનું કાર્યો માતપિતા કરતા તેને વિવાહ સંબંધ એગ્ય પતિ સાથે યોગ્ય વયે હતા, કન્યા નીરોગી જોવી, કુળ ઉત્તમ જવું અને થઈ જાય એમ તેઓની ઈચ્છા હતી.
કન્યાની વય નણવાની પોતાની ફરજ તેઓ સમજતા, ' પણ વદ્ધમાન-મહાવીરનું આ બાબતમાં લવણ પણ વિવાહ કરવા સંબંધી સર્વ જવાબદારી એકસરખુ હતું. તેઓને તો સંસારત્યાગની ભાવના માબાપની ગણાતી. .. જ ઈષ્ટ હતી તેઓ અપૂર્વ જ્ઞાનથી સંસારને બરાબર માબાપે આ જવાબદારીને સારે જવાબ ઓળખતા હતા. અને લગ્ન એટલે સંસાર છે એમ આપતા. તેઓ કન્યાના વય, કૂળનો વિચાર કરતા સમજી વિવાહ કરવાની ના પાડતા હતા. તેઓનું અને પોતાને યોગ્ય કુટુંબ સાથે સંબંધ જોડવામાં મન સ સાર તરફ ઉદાસી હતું પણ તેઓને એક પિતાના કુળની અને પુત્રના હિતની નજ૨ ૨ાખતા. નિયમ ચેકસ હતો કે માતપિતા જીવતાં હોય ત્યાં અત્યારે પ્રેમથી જે વિવાહ સંબંધ થાય છે, જેમાં
સુધી સંસારને ત્યાગ કરીને પોતે દીક્ષા ન લેવા, જ્ઞાતિ કે અભ્યાસ જોવામાં નથી આવતાં, તેવું તે . આ નિયમને લીધે તેમની સંસારના સર્વ ભાવ વખતે નહોતું. માબાપ જે સંબંધ નડે તે પુત્રને તરફ ઉપેક્ષા હતી, પણ છતાં તેઓ સંસારમાં તો કબૂલ ગણુતા અને માબાપના વચનને માન્ય રાખજરૂર ચાલુ રહ્યા હતા અને તેને અંગે સાક્ષીરુપે વાના પુત્રને ધર્મ ગણાતે મા બાપ આ ધર્મના રાજ્યના વહીવટમાં અને સંસારમાં ચાલુ રહ્યા હતા. અમલ સારી રીતે પુત્રનું હિત ઇરંછી કરતા હતા વળી તેમને અનેક મિા સમજાવતા, અનેક સગાં
અને સંબંધમાં પ્રેમનું તત્ત્વ આવતું જ નહિ, તે
એટલે સુધી કે પુત્રનું વેવિશાળ કરતી વખતે અનેક તેડીએ સમજાવતા કે સંસારમાં રહેવું અને વિવાહ વખત તે પત્રની સંમતિ લેવામાં આવતી નહોતી ન કરે એ વાત બને તેમ નથી, સંસારમાં રહેવું
અને એવા સંબંધથી જોડાયેલા દંપતિ આનંદથી તે પ્રેમસંબંધની જરૂર જ છે અને તે વગર ચાલે
પિતાને સમય નિગમન કરતા હતા. આથી કન્યાને તેમજ નથી, કારણ કે નરમગરમ શરીર થાય તે વખતે
ભગાડવાના નસાડવાના પ્રસંગે જવલે તે સમયમાં તેમજ અનુકૂળ વખતે સ્ત્રીસંબંધ વગર ચાલે તેમ જ નથી.
બનતાં અને માબાપે કરેલા આવા પ્રકારના સંબંધમાં તેઓ (વહેં માન-મહાવીર ) હવે બાલ્યાવસ્થા મેહ કે ઉપર ઉપરના પ્રેમને પ્રસંગ ન હોવાથી મૂકી યુવાવસ્થા તરફ પ્રયાણ કરી રહ્યા હતા. તેઓનું એવાં લગ્ન સુખકારી નિવડતા.
(ક્રમશ )