Jain Dharm Prakash 1963 Pustak 079 Ank 12

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

(૧૬)
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ આસો
એસીએ ત્યારે આપણે આપણા કરતાં ગરીબ, હલકા આપણે જે પ્રાપ્ત સ્થિતિ કરતાં ઉંચી અને સારી કે અજ્ઞાન માણસ અને તેની પરિસ્થિતિ અને સ્થિતિ પ્રાપ્ત થાય એવી અપેક્ષા જ રાખતા હોઇએ અજાણપણુ તરફ જોઈએ. તેથી આપણી ખાત્રી આપણે વધુ સારા કર્મો કરી પુણ્ય ઉપાર્જન કરવું થશે કે આપણે ખરે જ ઘણા સુખી, પુણ્યવાન અને જોઈએ. અને બીજાઓ માટે સદ્ભાવના કેળવવી જ્ઞાની છીએ, કારણ આપણા કરતાં હલકા, દુઃખી, જોઈએ. તો જ આપણે વધુ સારી પરિરિથતિના દરિદ્રી કે અજાણ એવા બીજા ઘણા લેકે છે. તેથી અધિકારી બની શકીએ. આપણે મુઝાવાનું કે દુઃખી થવાનું કોઈ કારણ
છે બીજાની ઈર્ષ્યા કે દેવ કરીને આપણે પોતે ઉંચા નથી. ઉલટ કેટલીએક બાબતમાં આપણે બીજાઓને
કે સારા અનીશું એમ ધારવું એ તે પહેલાં અમે સહાય આપી શકીએ તેમ છીએ. તેમ જ અનેકાને
વર્ણવી ગએલા બબલાની બલબુદ્ધિ છે. એમાં નિરમાગે ચઢાવીએ એમ પણ છે. તેથી આપણે ખેદ
પવાદ મૂર્ખાઈ છે, એમાં શંકા નથી. અગર આપણે કરવાનું કોઈ કારણ નથી તેમ બીજાની ઇર્ષા કર
જેને આપણી સ્થિતિ કરતાં નીચા ગતાં હોઈએ વાનું પણ કાંઈ કારણું નથી.
તેની પ્રશંસા કરતાં આપણે હલકા થઈ જઈએ એ પણ જ્યારે આ પણને એમ લાગે કે, આપણે પણ મૂખની કેટીમાં ગણવા લાયક વસ્તુ છે. ધનવાન છીએ, સુખી 'એ, જ્ઞાની છીએ ત્યારે આપણે બીજાઓની અર્થાત આપણા કરતાં દરિદ્રી, ,
આપણે કર્મ સંયેગે જે સ્થિતિમાં મૂકાએલા. હન, અજ્ઞાનીઓની નિંદા કરવા બેસીએ ત્યારે એ
હોઈએ તેમાં સમાધાન માની આપણું આમિક આપણી મૂર્ખાઈ જ છે. કારણ આપણા કરતાં વધારે
ઉન્નતિ જેટલી બને તેટલી સાધવા માટે પ્રયત્નશીલ ધનવાન, કીર્તિવાન અને જ્ઞાનીઓ કાંઈ ઓછા નથી. રહીએ એ આપણા માટે ઉચિત માર્ગ છે. કોઈ એમની આગળ તો આપણે ક્યાંઈ જ નથી માટે પણ યાd
પણ રિથતિમાં આત્મોન્નતિની સાધના આપણે કરી આપણે અભિમાન કરવાનો કાંઇ પણ અધિકારી શકીએ તેમ છીએ. છે જ નહીં.
ગરીબાઈમાં પણ આપણે આત્મોન્નતિના સાધન જગતમાં કઈ પણ વસ્તુ કે પરિસ્થિતિ સારી મેળવી શકીએ, માત્ર તેમ કરવાની આપણા મનમાં કે ખોટી છે. હલકી કે ઉચી છે એમ બોલીએ છીએ તાલાવેલી જોલી હોવી જોઇએ. ગરીબાઈમાં વૃત્તિ ત્યારે તેમાં તરભાવ સમાએલો હોય છે એ સંકેચ કે જારીઆતો આપણે ઓછી કરી શકીએ ભૂલવું નહીં જોઈએ. અમુક વસ્તુ કે પરિસ્થિતિ છીએ. તેથી મનને સંયમની ટેવ પાડી શકાય. અને સ્વયમેવ નાની કે મેરી હોતી નથી. બીજી તેવી જ થાડા સાધનોમાં આપણે સમાધાન મેળવી શકીએ. જાતની વસ્તુ કરતાં તે નાની કે મોટી ગણવામાં સ તેષની ટેવ એ પણ આત્મતિના સાધનોમાંની આવે છે. માટે સુખી પરિસ્થિતિથી આપણે ફુલાઈ એક આચરણ છે. બીજાના ઉપગના સાધને જોઈ જવાનું નથી. તેમ દુઃખી પરિસ્થિતિમાં મુંઝાવાનું આપણે તેમની ઈર્ષા કરવાની જરૂર નથી. ઉલટી પણ કાંઈ કારણ નથી. આપણે તે પ્રાપ્ત સ્થિતિ ભલે તેવાઓની પરાધીનતા જોઈ આપણે વધારે સુખી આપણને સારી લાગતી હોય કે નબળી લાગતી હોય છીએ એમ સમજી શકાય તેમ છે. એ સમજી રાખવું તેમાં સમાધાન માની રહેવું જોઈએ કારણ કે એવી જોઇએ કે જેમ જેમ સુખપગના સાધન વધુ પરિસ્થિતિ આપણે પોતે જ આપણા સારા કે ખોટા પ્રમાણમાં હોય છે તેમ તેમ પરાધીનતામાં વધારો કર્મોથી નિર્માણ કરેલી હોય છે. એ સ્થિતિને માટે જ થતો જાય છે. અમુક વગર કેમ ચાલે ? અમુક અન્ય કોઈને પણ જવાબદાર ગણુવાને આપણને વસ્તુ તે હેવી જ જોઇએ. અર્થાત્ તે વસ્તુ મેળવકઈ પણ અધિકાર નથી.
વામાં જે જે અવરોધે આવતા હોય તે દૂર કરવાની