Jain Dharm Prakash 1963 Pustak 079 Ank 12

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

નાનો અને મોટો !
(લેખક : સાહિત્યચંદ્ર બાલચંદ હીરાચંદ, માલેગામ) રમણલાલ દિકરા વાલે સાત આઠ વરસને આપણે ઉંમરમાં ભલે મોટા હોઈએ. તે પણ હશે. ઘરમાં ગેળને રે બજારમાંથી લાવેલે આપણી હજુ પેલા બબલા જેવી જ બલબુદ્ધિ છે, બબલાએ તેમાંથી ગોળ ખાવા માગે. એની બાએ એવું લાગ્યા વગર નહીં રહે. આપણે જ્યારે આપએક કાંકરે આપવા માંડ્યો બલે કહે મને મેટ યુથી વધુ ધનવાન તરફ જઈએ છીએ ત્યારે આપણે ગળ જોઈએ. બાએ હે જી માટે કાંકરે આપવા ધણા ગરીબ છીએ એવો વિચાર મનમાં રમવા માંડે માંડ્યો. બબલે તે મેટો ગેળ ભાગ્યા કરે. કેમે છે. અને આપણી પાસે પણ એવું જ ધન હૈય તો સમજે જ નહીં, છેવટ એક કે ટુ જેવડે ગળનો કટકૅ કેટલું સારૂ એવી ઝંખના મનને લાગે છે. અને આપવા માંડ્યો. તે પણ એને તે મેટો જ ગોળ નાના મેટાનું તુમુલ યુદ્ધ આપણા મનમાં જામે છે, માગો શર રાખે. અને સાથે રડારોળ પણું શરૂ આપણે મનની શાંતિ ખોઈ બેસીએ છીએ. અને રાખી. કેમે એનું સમાધાન કરી શકાય નન્દ આપણા મનમાં લેભ, ઈર્ષ્યા અને દેશ જેવા અસત
બબલાનું આ તોફાન સાંભળી રમણલાલની વિચારો ઘર કરી બેસે છે. અને આ પણ વિચારોમાં પાડોશમાં રહેતી ગંગા ડેશી ત્યાં આવી ચઢ્યા. ખૂબ આદેલના જાગે છે. દ્રવ્ય મેળવવાની આપણા - તેઓએ બલાની બાને જરા ધમકાવાને દેખાવું મનમાં ધૂન લાગી જાય છે. અને આપણે જે માગે કર્યો. અને બબલાને પોતાની પાસે બેસાડી તેની લઈએ છીએ તે શુચિ છે કે અશુચિ તેનું ભાન અને પિતાના લુગડાથી લુંછી બલાને જરા શાંત આપણને રહેતું નથી. આપણે તે ગમે તેમ ધનની કરી તેને પૂછવા માંડ્યું. બેટા, તારી બા તારી સાથે જ લગની લાગેલી હોવાથી આપણે નહીં કરવા જેવા આમ વગર ફેગટની વહ્યા કરે છે. એ મને ખબર કામ કરવા બેસી જઈએ છીએ. સાચા કે બેટા, છે. તું મને કહે, તું શું માગે છે ? બાલાએ જરા ધર્મ કે અધર્મ માગે આપણને તે ધન જ ભેગું શાંત થઈ ડોશીમાને કહ્યું, મને માટે ગળ જોઈએ કરવાનું સુઝે છે. છે. બા મને નાને આપે છે. ડોશીમાએ બબલાને
નાનું અને મેટું, વધુ કે ઓછું, સારૂ કે નરસુ આશ્વાસન આપ્યું. લે હું તને મેટ ગાળ આપું. એ તરતમ ભાવ સાપેક્ષા હેય છે એ વસ્તુ રણપણા હવે તું જ એ રેખરા નડી. શાંત રહે.
મગજમાંથી નીકળી જ ગયેલી. હેય છે, ૫ચ રૂપીઆ પછી ડોશીમાએ એક હાથમાં નાના બાર જેવડે દસ રૂપીઆ કરતાં એાછા હોય એ ઠીક, પણ ચાર કાંકરે છે, અને બીજા હાથમાં સોપારી જેવડા રૂપીઆ કરતાં એ વધારે છે એમાં શંકા નથી. એટલે કાંકરે લીધે. અને બાલા આગળ અને હાથ ધરી પાંચ રૂપીઆ એ જેમ દસની અપેક્ષાએ ઓછા છે, કહ્યું, લે બેટા, આમાંથી તને જે માટે ગોળ લાગતે તેમ ચારની અપેક્ષાએ વધુ છે, એ સ્પષ્ટ છે. એટલે હોય તે લઈ લે. બબલાએ તે તરત જ સેપારી પાંચ રૂપીઆ એક વખત એછા હતા, તે જ પાંચ જેવા ગેળ ઉંચકી લીધું. અને તરત જ હાંમાં રૂપીઆ બીજી વખત વધુ થઈ જાય છે, આ સાપેક્ષતા મૂકી ખુશી થઈ દોડી ગયે. આ બધું જોઈ બલાની પેલા બબલાની પેઠે આપણા મનમાં પણ આવતી બા તે મેટેથી હસવા માંડી. અને ગંગા ડોશીના નથી. તેથી જ અમે કહીએ છીએ કે, આપણે પણ ખૂબ ઉપકાર માની તેમની ચતુરાઈના ખૂબ વખાણું બબલા જેવા જ હજુ અજ્ઞાન છીએ. ર્યા. નાના બાળકૅના મનને તાગ જોઈ કેવી ખુબીથી એને સમજાવવો પડે છે એને બોધપાઠ જ
જ્યારે આપણે પિતાને ગરીબ, હલકા અને બબલાની બાને આપે.
એાછા અગર અજ્ઞાન છીએ એમ સમજી દુ:ખ કા ( ૧૦ )