Jain Dharm Prakash 1959 Pustak 075 Ank 02

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

ફિકર કa-3-B -"------ Sઈ-ફર
એ વિવેકદ્રષ્ટિ કેળવવાની અગત્ય
લેખક : શ્રી મોહનલાલ દીપચંદ ચોકસી કે આરક્ષિતસૂરિ' પુસ્તિકાનું આ નામ વાંચતાં પધારી સિદ્ધરાજ તેમજ કુમારપાળને પિતાનામાં રહેલી જ પ્રથમ નજરે પૂજ્ય શ્રી વજાસવામી પાસે શક્તિને પચ્ચે બતાવી મંત્રમુગ્ધ કરેલ છે. આવા સાડાનવે પૂરના અભ્યાસ કરનાર, અને ભગવંત શ્રી પ્રખ્યાત સૂરિનું નામ કુમાર પાળ સંબંધમાં લખાયેલ મહુવી દેવાની વાણીને ચાર અનુગમાં વહેંચનાર સંખ્યાબંધ પુસ્તકોમાં મારા વાંચવામાં આવ્યું નથી ! પૂજ્ય શ્રી આર્ય રક્ષિતરિ સહજ યાદ આવે, પણ એ જેમ આશ્ચર્ય ઉપજાવે છે તેમ આ પુસ્તિકામાં પાના ફેરવતાં જ આ બ્રમ ટળી જાય છે અને જણાય છે નેધેલ એક બે પ્રસંગે ઈતિહાસની દૃષ્ટિએ ચકાસવાની કે આ જીવનચરિત્ર તે વિધપાગચ્છ ઉર્ફે અંચળગ૭માં જરૂર પણ લેખ. અહીં એ સંબંધમાં આટલું થયેલ શ્રી જયસંધનુરિના પ્રભાવક શિષ્ય આર્ય. જણાવી જે મુદ્દાની વાત કહેવાની છે તે એ જ કે ક્ષિતરિનું છે. આ નાનકડી પુસ્તિકાના લેખકનું જયારે નામામાં સરખાઈ હોય ત્યારે પ્રાચીન કાળના. નામ “ પધ” છે. અને તેમણે જે આલેખન કરેલ છે મહાન આચાર્યોના નામ સાથે બ્રમ ઉપજાવે તેવા ટૂંકા એ જોતાં આ આચાર્યશ્રી કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રીમદ નામે પુસ્તક પ્રગટ ન કરતાં એની સાથે જરૂરી ઉલ્લેખ હેમચંદ્રસુરિજીના સમકાલીન હોદ, તેઓશ્રીએ પાટણમાં કર કે જેથી વાચક ગોટાળામાં ન પડે.
અપૂર્ણ છે એ આપણો પ્રત્યક્ષ અનુભવ છે. એટલા પણ અશક્ય જ છે. એટલા માટે જ અમે કહીએ છીએ માટે જ જૈનશાએ સુષ્ટિને કત, રક્ષક કે નાશક કે ઈશ્વર કહે કે બ્રહ્મ કહે, નિસર્ગ કહે, દિવ્યશકિત એવા કોઈ સ્વતંત્ર દેવતા અગર ઈશ્વર નહીં માનતા એ છે એમાં શંકા નથી. પણ એ જાણવું, એને આ વિશ્વ જ એક અનાદિ અને અનંત એવું તત્વ ઓળખવું અને એની પ્રતીતિ થવી એ વસ્તુ આપણી માનેલું છે. મુક્તિનું વર્ણન પણ શબ્દાતીત માની પાસે ઈદ્રિયો વિગેરેના સાધન છે તેને માટે અશકય અપૂણું મૂકી જ્ઞાનીગમ્ય માનવામાં આવેલું છે.' છે. એ વસ્તુ ઠંદ્દાતીત, વચનાતીત અને ઇન્દ્રિયાતીત
જગતમાં બીજ પણ અણઉકેલાએલા તરવે જોવામાં છે. એ જાણવા માટે આપણી ઈક અપૂર્ણ છે, આવેલા છે. દિવસ અને રાત્રિ, અજવાળું અને અંધારું, માટે જ આપણે એથી પર થઈને ઈાિના આવેગ બીજ અને વૃક્ષ, જીવ અને કર્મ, જન્મ અને મૃત્યુ પાસેથી પર થવાની જરૂર છે. એટલું જ નહીં, પણ એવા જે અનેક ધંધો છે તેને ઉકેલ પણ કઈ રીતે મનને પણ અંતમુખ કરવાની જરૂર છે. અને છેવટે મળી શકતા નથી. પહેલે દિવસ થયે કે રાત્રિ એને મને લયની સાધના કરી આપણુને પિતાને Áદ્વાતીત
ખુલાસે શી રીતે થઈ શકે? પહેલું બીજ થયું કે થવાની જરૂર છે. અને એ બધું થતાં આપણે ઇશ્વર- વૃક્ષ થયું? બીજ ન હોય તો વૃક્ષ કયાંથી આવે? તત્વ અથવા મુકતાવરથાને અનુભવ થવાની શકયતા અને વૃક્ષ ન હોય તો બીજા કયાંથી મળ્યું? જીવ જ છે. એ વસ્તુ બનતી નથી ત્યાં સુધી આ પણું જ્ઞાન ન હોય તે કર્મ કયાંથી ઉત્પન્ન થાય અને કર્મ અપૂર્ણ જ રહેવાનું અને એવા અપૂર્ણ જ્ઞાનથી આપણે 'પહેલું હોય તો એ કે કયું? અર્થાત એ બધા ધંધો ગમે તેવી વાત અને બડાઈઓ હાંકયે જંઈએ એ અ ન્યાશ્રયી હોવાને લીધે તેમાં પહેલું કાણુ અને અપૂર્ણ જ રહેવાનું. 6'&ાતીત ઈશ્વરસ્વરૂપ સહુને પાછળથી ટેણિ? એનો જવાબ આપવો મુશ્કેલ નહીં પ્રતીત થાય છે જે શુભેચ્છા,