Jain Dharm Prakash 1959 Pustak 075 Ank 02

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 5

e xઝ૭૦૦૦૦૦૦૦•••• દ્રુદ્રાવત ઈશ્વરરૂપ છે છે. ૦ ૦૦૧૫૦૦૦ers D૦૦૦૦erve૦૦ ૦૯ rણ૦ ૦ ૦ ૯ જો
લેખક : શ્રી બાલચંદ હીરાચંદ “સાહિત્યચંદ્ર ભૂમિતિ ગતિમાં કોઈ પણ કૃતિ બરાબર સિદ્ધ ગણીને જ પોતાના સિદ્ધાંત આગળ ચલાવે છે. જે કરવી હોય તો તેને પ્રમાણ આપવા પડે છે, માટે વસ્તુ બાહ્ય ઇન્દ્રિયોને ગોચર ન હોય તે વસ્તુ ઉપર જ તેની વ્યાખ્યાઓ તેની વ્યાપ્તિ વિગેરે પહેલાથી વિશ્વાસ મૂકયા વિના બીજો કોઈ માગ જ રહેતો નથી, બતાવેલી છે ય છે, એ નિયમને અનુસરીને બધા એ પણ જોવામાં આવે છે. ઈદ્રિયગોચર હોય તેટલી પ્રય સિદ્ધ કરવાના હોય છે. એ નિયમબદ્ધતાથી જ વસ્તુ અમે માનીશું અને ઇન્દ્રિયાતીત વરતુઓ દગાર પણ આમતેમ ખસી શકાતું નથી. જ્યારે કોઈ અમે માનવાના નથી એમ કહી પ્રત્યક્ષ નાતિકસિદ્ધાંત સીધી રીતે સિદ્ધ કરવું મુશ્કેલ હોય છે વાદીઓનું પણ કામ ચાલશે નહીં. એ વસ્તુ ઉપરના ત્યારે વિરોધી બધી કલ્પનાઓ આગળ કરી તેને વિવેચન ઉપરથી સ્પષ્ટ જોઈ શકાશે. તે ડી પાડી મૂળ સિદ્ધ તને પુષ્ટિ આ પવી પડે છે. કોઈ મનુ ય આંધળે હોય છે. તેને અજવાળું અને એવી રીતે સિદ્ધ ત સિદ્ધ થાય છે. એવી રીતે અને અંધારું એને ભેદ સમાતો નથી, છતાં અન્ય પ્રમાણુશુદ્ધ ભૂમિતિની રચના હોવા છતાં સિદ્ધાંત
સાધનો દ્વારા એ ભેદ એ પારખી લે છે. પણ લાલ, કારને મારી સમસ્યા નડતર જેવી જણાઈ. અને પાળે, કળા, ઘેળા એવા ગામે ભેદ એના અનુતેને માટે જ કેટલાએક ભૂત કૃત્ય ગૃહીનજ લેવા માં આવતું નથી. એને અન્ય મનુષ્ય ઉપર પડ્યો. જેની પાછળ સિદ્ધ કરવાના કેઈ પ્રમાણ જ ન ભરોસે મૂકયા વગર ચાલે તેમ નથી. બારે માસ હોય, ત્યાં એ મ જ કરવું પડે. જેનું કાંઈ પણ મહત્વ જ ઉચ્ચ, નીચ, મધુર કે કઠોર શબ્દોચારનો ભેદ પારખી ન હોય અથર્ જેણે કાંઈ જગ્યા જ રોકી ન હોય શકતા નથી. તેમજ જીભ વિનાને માણસ મધુર, એવો બિંદુ ક પ તદ્દન અશકય છે. ગમે તેટલે ના આન્સ, તિકત, ક્ષાર વિગેરે સ્વાદના ભેદ પારખી બિંદુ લઇએ તે પણ તે જગ્યા તે રેકવાને જ ત્યારે રશકતા નથી. એવી જ રીતે જેનું ધ્રા કિય કામ એવા બિંદુને કાને જ આશરે લેવા પડે. એ જ કરતું અટકી જાય છે, ત્યારે તેને સુરભિગંધ કે દુબિંરીતે એવા અનેક બિંદુઓની રેખા હેય પણ તેને ગંધનું સ્વરૂપ જાણી શકાતું નથી. જ્યારે રેરાના ફકત લંબાઈ હોય, પહેલાઈ ન હોય. એવી રેખા શી કારણે શરીરને ભાગ બધિર થઈ જાય છે, કે ઓપરીત દોરી શકાય ? ગમે તેટલી ઝીણી રેખા હેય તો રેશન કરવાના વખતે ઔષધી દ્વારા બધી ઇાિને જ પણ તેને પીળાઈ તે હેય જ, એટલા માટે ફકત : બધિર કરી નાખવામાં આવે છે ત્યારે કાર કે લંબાઈવાળી રેખા દેરી શકાય છે એ પ્રમાણુ વિનાની સુંવાળે સ્પર્શ શું જાણવામાં આવતા નથી. દો વરતુ પણ ગૃહિત ગણી લેવી પડી. તેવી જ રીતે ગમે છતાં તેનો ઉપયોગ કરી શકાતો નથી, એ સ્પષ્ટ વસ્તુ ત્યાં મધ્યબિંદુ કપી રમે તેટલી મેટી ત્રિજ્યા ક૯પી છે. આમ છતાં શરીરના બીજા બધા કાર્યો ચાલતા વલ બનાવી શકાય છે એ વસ્તુ પ્રત્યક્ષ અશકય હોય છે. એમાં ખંડ પડતો નથી, એ ઉપરથી ઇંદિહોવા છતાં કલ્પી લેવી જોઈએ. એમ જ ન કરીએ યતીત કોઈ વસ્તુ છે, હેવી જોઈએ એમ માન્યા વિના તે આમળના બધા જ સિદ્ધાંત પડી ભાંગવાના. ચાલે તેમ નથી, એ શક્તિ અદશ્ય છતાં છે, એમ અર્થાત જે વસ્તુ પ્રત્યક્ષમાં સિદ્ધ થઈ શકે તેવી ને - માનવું પડે છે. એને જ કોઈ ઈશ્વરનું નામાભિધાન છે, ત્યારે તેને ૬૫નાના દોત્રમાં મૂકવી જ પડે છે. આવા લલચાય એમાં આશ્ચર્ય નથી. ઈશ્વરનું સ્વરૂપ એટલા માટે જ ભૂમિતિશાએ ત્રણ વસ્તુઓ ગૃહિત અગમ્ય અને અગોચર હોવાને લીધે અનેક રીતે