________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પરમાત્માની દીવાળી.
પ્રભુ મહાવીરના ઉપદેશને વિસ્તાર આખા ભરતખંડમાં ફેલાએ હતું અને તેને લીધે એ આત્માની પૂર્ણાહુતિની દીવાળી આખા દેશમાં ફેલાઈ. ઘણાએ અન્ય દર્શનીમાં પ્રભુના ઉપદેશને વિરોધ પ્રવર્તતે હોય છતાં તેમના મોક્ષગમનને લીધે અમાવાસ્યાની કાળી રાત્રિ વિશેષ કાળી બની હતી. અને તેને અજવાળવા માટે એ મહાન સિદ્ધિનું પર્વ પ્રસલિત થયું હતું. અને પ્રભુની અમેઘ અને અત્યંત કૃપાળુ વાણીનું અને
પદેશનું પરિભ્યામ બધા દેશમાં સર્વ વ્યાપી બન્યું હતું. અને તેને લીધે દીવાળી નિરપવાદ• અખા દેશમાં મહાઉજજવલ પર્વ તરીકે મનાઈ હતી. હજારો વર્ષોનાં વ્હાણું વાઈ ગયા છતા એ પર્વ અખંડિતપણે ચાલુ જ રહ્યું છે. એ એની મૌલિક્તાની નિશાની છે.
એ મહાન દીપોત્સવી કે મુક્તિ પર્વ સાથે ઐહિક પૂર્ણતાનો સંબંધ જોડી દેવાને લીધે એ પર્વ સર્વમુખી થઈ ગયા છે. વ્યાપારીઓ પોતાના આવાસ સાથે જ પોતાને થાપાર પણ ઉજાળી લઈ આય-વ્યયને અંકે તારવી લે. મિષ્ટ પકવાને આરોગે, એવમહેન્સ કરે અને નૂતન વર્ષારંભ તન ઉમેદ સાથે શરૂ કરે. થએલી ભૂલને સુધારી નૂતન યોજનાઓ ઘડે. જ: મણે, ક્ષત્રિય કે કૃષિકારો પણ આનંદમાં આવી જઈ પોતાની રીતિએ એ પર્વ ઉજવે. એવું એ પર્વ એ ભારતવર્ષના વિશિષ્ટતા રૂપે અત્યારે પણ ઉજવાઈ રહ્યું છે. પ્રભુ મહાવીર દેવના જગત ઉપર એટલા અનંત ઉપકાર છે કે-એને ભૂલવાનો પ્રયત્ન જસત કરવા છતાં પણ એ ભૂલી શકાય તેવા નથી. સારાંશ સાંસારિક ઘટનાઓ સાથે એ આમિક ધટના ઓતપ્રોત થઈ ગએલી છે. ભવભીર મુમુક્ષ બંધુભગિનીએ આ દીવાળી પર્વના આમિક બાજુ ધાનમાં રાખી પ્રભુને નિર્વાણુ મહેસવે તેની લાક્ષણિક પદ્ધતિએ ઉજવે છે. એ વસ્તુ તરફ આપણું દુર્લક્ષ ન થાય એવી સાવચેતી આપણે રાખવી જોઇએ, એહિક દઇથી ઉજવાતા પર્વમાં જેમ અહિક ઉન્નતિની આપણે અપેક્ષા રાખીએ છીએ તેમ આત્મિક દ્રષ્ટિથી ઉજવાતા પર્વમાં આમિક ઉન્નતિની માત્રા ઘણી હોય એ સ્વાભાવિક છે. અહિક ઉન્નતિ તે અનાજ સાથે ઊગતા ધાસની પેઠે તેની સાથે સંકળાએલી છે. ધ સ માટે જુદુ વાવેતર કરવાની કોઈ જરૂર હોતી નથી. અહિક લાભ તે અનાયાસે તેની સાથે આવી જ જાય છે, એ વરતુ ધ્યાનમાં રાખી આત્મિક ભાવનાને સંપૂર્ણ આવિષ્કાર કરવાનું કદી પણ ચૂકવું જોઈએ નહીં.
ભગવાન મહાવીર પ્રભુએ પિતાનું આયુકર્મ પણ પૂર્ણ થવાની તૈયારી થઈ ચૂકી છે એવું પેતાના જ્ઞાનબળથી જાણી છેવટની દેશના આપવાનો પ્રારંભ કર્યો. મહાભાગ્યવાન મુમુક્ષઓ એ અપૂર્વ પ્રસંગને પૂરેપૂરો લાભ લીધે. પ્રભુએ છવ માત્રના ક૯યાણુમાર્ગને બેધ આપે. તેમાં મુખ્યત્વે કરી દરેક મુમુક્ષુએ ચાર પુરુષાર્થ સાધવા માટે પ્રયત્ન કરવાનું માર્ગદર્શન કર્યું હતું. પ્રભુજીએ એ દેશના અખંડ રીતે ૧૬ પ્રહર એટલે ૪૮ કલાક સુધી આપી હતી, પિતાને જે કહેવું છે તેમાંથી રખેને જરા જે અંશ પણ રહી ન જાય તેની કાળજી રાખવામાં આવી હતી. આપણે એકાદ બે કલાક બેલતા પણ થાકી જઈએ છીએ. અરે ! લાગલગાટ બે કલાક છાનામાના બેસી સાંભળવાનું પણ આપણા
For Private And Personal Use Only