________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧ લેા ]
સાહિત્યવાડીનાં કુસુમા
૧
રંગભૂમિ પર ઉતારવાને પ્રયાસ કરતા શિષ્યાએ પણ એમાં સુર પુરાવી, એના નબળાઇ અને એના પ્રત્યે વધુ પડતી છૂટને કારણરૂપ આપી, નાટક પણ એક કળા છે અને અધિકારીના હાથે એને કારક પરિણામ ઉપખવે છે, એમ કહી તેને મૌન રહેવાની "આજે મીઠું ફળ આવ્યું છે, જે નજર સામે છે. હવે એક જ વિનંતી કેવલી ભગવંતને, અને તે એટલી જ ૬-ભરતચક્રીનું નાટક તેઓશ્રીએ કેમ પસંદ કર્યું" એનુ પષ્ટીકરણ કરવાની.
આષાઢાભૂતિને અટકાવવા મને વિનંતી કરેલી. મારા આટલી હદના પતનમાં મારી આચાર્ય તરીકેની લેખેલાં, મેં એ સર્વને ધીરજ અમલ થાય તે આશ્ચર્યસલાહુ આપેલી, એનુ
દેવાનુપ્રિયા ! હું જે કંઈ કહેવાતા છું એ દેશના નથી પશુ મારા જીવનને આટલી ઊંચી કક્ષાએ મૂકનાર મારા આ ગુરુદેવ પ્રત્યેના ઋણ ચૂકવવા બહાર આણેલા ઉદ્દગાર છે. આજે હું કેવલી બન્યા હું અને સર્વ પદાર્થોના જ્ઞાતા થયા છુ, એના પાયામાં ગુરુદેવે પકડેલા મારા હાથ શીલાસ્થાને છે. પારસમણિને સ્પર્શી થતાં જેમ લટ્ટુ સુવ' પાને પામે છે, તેમ મારા જેવા ભમતારામને સધિયારો આપી, સંયમજીવનની સૌરભ બતાવી, વિશિષ્ટ જ્ઞાનના અમૃતપાન કરાવી, ક્ષષકશ્રેણીને મુસાફર બની શકું એવુ ધડતર પડી, જે આત્મબળતું મને ભાન કરાવ્યું, એ જ મારા અધેગતિએ પહેાંચેલા જીવનમાં, આવા અદ્ભુત પટે આણનાર ધ્રુવ તારક સમ બન્યું. આમિષ અને મદિરાના ત્યાગ જેવા નિયમે મારા છુડતા વહાણને બચાવ્યું. એટલું જ નહીં પણ કાંઠે આણ્યુ'. એ મહાત્માના હું જેટલો ઉપકાર માનુ તેટલા ઓછા છે.
જેના મેાહમાં મે ભાગવતી દીક્ષા છેાડી, 'સાર માંડયા, એ રમણીયુગલે મારા નિયમની હાંસી ઉડાવી, મારા નેત્ર એ વેળા ખુલી ગયા. ગુરુદેવ સાથેના સહવાસ યાદ માન્યા. એ વ્યવસાયને છેલ્લા રામરામ કરવાતા મે નિરધાર કર્યાં અને જ્યારે એ વામાઓએ ભાવી જીવનનિર્વાં માટે એકાદ નાટકની કમાણી આપી જવાની હા પાડી ત્યારે મેં પશુ વિચાર કરી એવા નાટકની પસદંદગી કરી કે જેમાં સાંસારિક દ્વાવમાત્ર, શૃંગારના પ્રસંગે, પ્રેમની વાતા એછી આવે. ટૂંકમાં કહુ' તે એ રમણીયુગલ સાથે ભજવવાના પાઠ નામ માત્રના દ્ભય જૈન સાહિત્યના અભ્યાસ ઉપયેગી નિવડયા, પસંદગીને કળશ ‘ ભરતચક્રી ’ પર ઢળ્યેા.
છેલ્લી એક જ વાત. ધણા નાટકો ભજવ્યા. ખરે કળાકાર એ જ કૅ પાઠ ભજવતાં એમાં તપ્રાંત બને તે જ પ્રેક્ષક સામે સાચા ચિતાર આલેખાય. અરિસા ભુવનને પ્રગ આવ્યા. સાચી કળાની યાદ તાજી થઇ. અનિત્ય ભાવના અને એ ભાવતી વેળા ચઢવાની શ્રેણી મનપ્રદેશમાં રમવા માંડી. ગુરુવચન યાદ આવ્યું કે ઉપશમાવનાર આગળ જપું શકતા નથી. અગીયારમા ગુણસ્થાનકેથી એ પડે છે. વિચાર કર્યાં. પડેલા તે છુ. વારંવાર કર્યાં સુધી પડવુ' ? નિર્ધાર કર્યાં પડવુ' નથી જ. પકડયા પો ક્ષપકશ્રેણીના. ભરતરાજ જેવી ભાવના સાચા અંતરે ભાવી અને જીવનનાટક બરાબર ભજવી જાણ્યુ'. બરાબર જાણતુ અને આચરણમાં ઉતારવુ એ સાંભળ્યા સાર.
For Private And Personal Use Only