________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રશ્નોત્તરી
૧૭૭
પ્રશ્ન૮ ચકેશ્વરી વાઘેશ્વરી વિગેરે દેવીઓને શાસનની રક્ષક તરીકે માનવામાં આવે છે તેણે શાસનના હિતમાં શું કાર્યો કર્યા છે ?
ઉત્તર–એ બંને દેવીએ શાસનના હિતમાં તત્પર રહેલી કહેવાય છે. તેમણે અગાઉ શાસનહિતનાં અનેક કામે કરેલા છે. ચક્રેશ્વરીએ સિદ્ધાચળ ઉપર થતા અન્ય વ્યંતરાદિ ઉપદ્રવે દૂર કર્યા છે. એ અષભદેવની તેમજ સિદ્ધાચળ તીર્થની અધિષ્ઠાયિકા-તેમના પર પ્રમવાળી છે. તેણે શ્રીપાળરાજાને પણ સહાય કરી છે. બીજી દેવીઓએ પણ ઘણાને સહાય આપેલી છે.
પ્રશ્ન—-૯ દરેક દેરાસરમાં મૂળનાયકજીની ગાદી નીચે દેવીની મૂત્તિ કરવામાં આવે છે, તે મૃત્તિ કેમ હોય છે? તેને માતા કેમ કહેવાય છે? કેટલાક દેરાસરમાં એવી રીતે દેવીઓની સ્થાપના હેતી નથી તેનું શું કારણ?
ઉત્તર–મૂળનાયકની ગાદી નીચે દેવી કરવામાં આવે છે તે દેવી તે પ્રભુની પરમ ભક્ત, અધિષ્ઠાયિકા અને તેમના સેવના સંકટને હરનારી હોય છે. તે આપણું માતાની જેમ રક્ષણ કરે છે તેથી તેને માતા કહેવામાં આવે છે. ઘણું કરીને દરેક શિખરબંધ દેરાસરમાં મૂળનાયકની અધિષ્ઠાયિકાની મૂર્તિ ગાદી નીચે અથવા બીજે હોય છે--હોવી જોઈએ. કઈ જગ્યાએ ન હોય તે તેટલી ખામી સમજાય છે.
પ્રશ્ન–૧૦ હાલમાં સાધુઓની અને આચાર્યોની આરસની મૂત્તિઓ કરાવીને સ્થાપવાની પ્રવૃત્તિ વધારે ચાલી છે, તેની પૂજા પણ કરવામાં આવે છે, તેમાં કાંઈ શાસ્ત્રવિરૂદ્ધ છે?
ઉત્તર-એમાં શાસ્ત્રવિરૂદ્ધ તે કાંઈ નથી, પરંતુ એવી પ્રવૃત્તિ વધવાથી રાગદશાને લીધે ગુણી કે નિર્ગુણી ગમે તેની મૂર્તિઓ કરાવવાનું થશે, એ ટલે સદગુરૂનીજ મૃત્તિઓ હોવી જોઈએ એવી મર્યાદા જળવાશે નહીં એમ લાગે છે. એવી મૂર્તિઓ દેરાસરમાં પધરાવવાનું તે ન થાય એ ઇચ્છવા ગ્ય છે, કારણ કે એમ થવાથી પરમાત્માની ભક્તિમાં પણ અપાદર કે અનાદર થવાનો સંભવ છે. તેમજ પછી ગમે તેની મૂર્તિ ગમે ત્યાં પધરાવાનું બનશે. વ્યવસ્થા રહેશે નહીં.
પ્રશ્ન–૧૧ પર્યુષણ પર્વ તરીકે આઠજ દિવસ અને તેમાં પણ ૪ દિવસ શ્રાવણના ને ૪ ભાદરવાના નિર્માણ કર્યા છે, તેનું કાંઈ ખાસ કારણ છે?
ઉત્તર શાસ્ત્રમર્યાદા મુજબ પર્યુષણની અઠ્ઠાઈના આઠે દિવસો ભાદરવાનાજ લેખાય છે. તેમાં પ્રથમ વદિ અને પછી શુદિ આવે છે. ગુજરાતી પંચાંગમાં શુદિ પ્રથમ ગણાય છે, તેથી તે ભેદ લાગે છે તે વાસ્તવિક નથી. બીજી શાશ્વતી એ અઠ્ઠાઈઓની પેઠે પમ્પણની-સંવત્સરી સંબંધી અઠ્ઠાઇની મર્યાદા
For Private And Personal Use Only
