________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રાતર.
૧૮૫ અને કવચિના કારણથી જ ખાંડની જેમ તેને સર્વથા વિર્ય ગણેલ નથી.
પ્રશ્ન ૪૩–વિદળ શા કારણથી અભય ગણાય છે. તેની બરાબર વ્યાખ્યા શું છે ? તેમાં છત્પત્તિ થાય છે તે જ્ઞાનીના વચનેથીજ માનવા ગ્ય છે કે કોઈ પ્રકારના પ્રયોગથી તે જીવે દેખી શકાય છે? એને બાધ ગુજરાતમાં વધારે ગણાય છે ને કાઠીઆવાડમાં ઓછો ગણાય છે તેનું કાંઈ દેશવિશેષ કારણ છે ?
ઉત્તર–ટાઢા દુધ દહીં કે છાશમાં દ્વાદળ એટલે જેની બે દાળ થાય છે તેવા મગ અડદ ચણુ વિગેરે કઠોળ, તેની દાળ કે તેથી બનેલ પદાર્થ અને થવા તેને આટો નાખેલ પદાર્થ ખવાય નહીં. તેને સંગ થતાં જ તેમાં જીત્પત્તિ થાય છે. એ અભક્ષ્યનું નામ વિદળ પાડેલ છે. એમાં ઉત્પન્ન થતા છે જોવાનો કઈ પણ પ્રકારને પ્રવેગ કરેલો ધ્યાનમાં નથી. તે હકીકત જ્ઞાની ગમ્ય છે, તેથી આપણે તે રાનીના વચનજ પ્રમાણ કરવાના છે. અને તે સર્વ દેશમાં એક સરખી રીતે અભક્ષ્ય ગણવા ચોગ્ય છે. દેશવિશેષે ભેદ નથી.
પ્રશ્ન–૪૪ તિથિઓને દિવસે લીલેરી ખાવાને નિષેધ છે છતાં કેરી, કેળાં, પાન, દાતણ, શ્રીફળ વિગેરે કઈ કોઈ ભાઈઓ ને બાઈઓ ખાય છે તે તે ખાવામાં બાધ નથી ? આગલા દિવસે લાવી રાખેલ હોય તે લીલું શાક ખવાય ? લીલાં દાતણમાં શું ખાધ છે?
ઉત્તર મુખ્યવૃત્તિએ બાર તિથિએ તેમજ પર્વોએ તમામ લીલેરી ખાવી ન જોઈએ, છતાં બધી તજી ન શકાય તે પાકાં કે કેળા વિગરે એક બે ત્રણ ચીજો ખાવાની છુટ રાખે છે. તે ખાવામાં બાધ નથી એમ સમજવું નહીં, માત્ર ભાવની મંદતા સમજવી. આગલે દિવસે લાવી રાખેલ પણ ખવાય નહીં. લીલાં દાતણ પણ લીલેવરી અથવા વનસ્પતિકાયજ છે તેથી તેને તિથિએ નિષેધ છે.
પ્રશ્ન-૪૫ ચોમાસાના દિવસોમાં લીલું શ્રીફળ ખાતા નથી તેનું કારણ શું? તેમાં જીત્પત્તિ વધારે છે તે છે ? અને જે શ્રીફળ ખાવું નહીં તે પછી તેનું ચોમાસામાં બનાવેલું કે પરેલ દેરાસરમાં વપરાય છે તેમાં કાંઈ બાધ નથી ? ' ઉત્તર--શ્રીફળમાં કોઈ વિશેષ જોત્પત્તિ કહેલ નથી. પણ રદ્રી ઉપર અંકુશ મૂકવા માટે તે ચોમાસામાં ખાવામાં આવતું નથી. ભાંગેલ શ્રીફળમાં પુગી વળે છે તેથી પુગી વળે ત્યારથી તે અભક્ષ્ય ગણાય છે. કોપરેલ માટે આપણે કાંઈ કરી શકીએ તેમ ન હોવાથી બાધ ગણેલ નથી.
For Private And Personal Use Only