________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
પ્રશ્ન–૪૬ સોપારી અને કેરી ભાગ્યા પછી બે ઘડીએ ભક્ષ્ય ગણાય છે, એટલે કે ચિત્તયાગી પણ ખાય છે અને બદામના મીંજ છુટા પડ્યા પછી અમુક વખતે અભદય ગણાય છે તે એક બે ઘડી પછી ભઠ્ય ગણાય ને બીજી વરનું અભય ગણાય તેનું શું કરવું?
ઉત્તર-સોપારી ભાંગ્યા પછી બે ઘડીએ અને કેરી કાપવાની હોય તે ગોઠલાથી જુદી પાડ્યા પછી ને રસની હોય તે રસ કાઢ્યા પછી બે ઘડીએ અચિત્ત થાય છે તેથી તે સચિરત્યાગી પણ વાપરે છે. અને શ્રીફળ તથા બદામના મીંજ જુદા પડ્યા પછી તેની નિગ્ધતાને લીધે બીજા મેવાના પદાર્થની જેમ ચોમાસામાં અમુક વખતે તેની ઉપર પુગી થાય છે તે અનંતકાય છે, બહુ બારીક હોવાથી તે આપણે જોઈ શકતા નથી, પણ અભક્ષ્ય ગણાય છે.
પ્રશ્ન-૪૭ એકાસણું કે આંબેલ કરવા બેસતી વખતે માથે ટોપી પહેરી રાખવામાં આવે છે તેનું શું કારણ? અને બેસવાની જગ્યાએ રૂમાલ અથવા કટાસણું વિગેરે પાથરવામાં આવે છે તેનું શું કારણ ? - ઉત્તર-ટોપી પહેરી રાખવાનો રીવાજ તે અમારી તરફ બીલકુલ નથી, અહીં તો ઉઘાડે માથે સે બેસે છે. નીચે આસન નાખવાનું કારણ જયણા સચવાય અને એક સરખી સ્થિરતાથી એકજ નિર્માણ કરેલી જગ્યાએ બેસી રહેવાય તે છે.
પ્રશ્ન–૪૮ આયંબિલ શબ્દનો અર્થ શું ? એવી રીતે લુખા પદાર્થો ખાવાનું અને છ વિગય ત્યાગ કરવાનું શું પ્રોજન છે?
ઉત્તર–આયંબિલમાં ગળે સીધો ઉતરી જાય તેવો પદાર્થ ખાઈને અથવા સે વર્ષની દાંત રહિત થયેલી ડોશી દહીં ગળે ઉતારે તેમ રવાદ કર્યા વગર રસકસ વગરનું ભોજન એક ટંક નિયત સ્થળે કરીને સતિષ રાખવાનો છે. એ પ્રમાણે છે વિગય તને લુખા પદાર્થ ખાવાનું પ્રયોજન રસેંદ્રિયને વશ કરવી તે છે. એ અનેક પ્રકારના તપે પૈકી એક પ્રકારને તપ છે. એથી દેહની અને આત્માની બંનેની શુદ્ધિ થાય છે, અધ્યવસાય નિર્મળ થાય છે, તેમજ એ તૃપ વિનહર છે. શ્રીપબાદિકે તે તપથી દ્રવ્ય ભાવ બંને પ્રકારને લાભ મેળવેલ છે. તેનું સંરક્ત નામ આચામાન્સ અથવા આચાખ્યુ છે. તેને અર્થ બીજે કરેલ છે તે જોઈ લે.
પ્રશ્ન-૪૯ વૈષ્ણવો કઠોળને તેમજ તેની દાળને પલાળીને તેમાં ફણગા પૂટયા પછી બીજે દિવસ ખાય છે તે શ્રાવકેને માટે વજર્ય છે– ખાવા લાયક નથી તેનું શું કારણ? જે અનાજ પુરવાનું કારણ હોય તે બાજરી ને જુવારની ધાર્યું પણ તે અનાજ પુટવાથી થાય છે તે કેમ ખવાય ?
For Private And Personal Use Only