Book Title: Jain Dharm Prakash 1920 Pustak 036 Ank 05
Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

View full book text
Previous | Next

Page 19
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir આધુનિક જેનોનું કળાવિહીન ધાર્મિક જીવન. ૧૪૯ યોગે ગૃહસ્થ ધર્મ સારી રીતે પાળી શકાય છે, તેથી તેવી પવિત્ર ગુણવંતી સ્ત્રીને ધર્મપત્ની કહેવામાં આવે છે. સીતા, સુભદ્રા, દમયંતી અને પદી વિગેરે અનેક સતીઓ પિતાના પવિત્ર શીલ વડે જગપ્રસિદ્ધ થયેલી છે. એવા પવિત્ર શીલગુણવડે જે કોઈ સ્ત્રી અલંકત હોય તે જગતમાં સુલક્ષણ ગણવા ગ્ય છે. અત્રે સમજવાની જરૂર છે કે કેવળ વિષયવાસનાની ક્ષણિક તૃપ્તિ કરવા માટે જ સ્ત્રી સંબંધ (લગ્ન) કર્તવ્ય નથી. લગ્નનો આશય ઘણે વિશાળ-ગંભીર છે, તે કામાંધ જને સમજતા નથી. તેવો સંબંધ તે પશુ પક્ષીઓ પણ કરે છે, છતાં તેમનામાં પણ પ્રેમમયદા જેવામાં આવે છે. પશુ પંખીઓ કરતાં મનુષ્ય સ્ત્રી પુરૂષમાં બુદ્ધિબળ વધારે હોવું ઘટે છે. તેવડે ધારે તે તેઓ લગ્નની ઉંચી નેમ સમજી, વિવેક-મર્યાદા વડે તેને સકળ કરી શકે છે. તે તે જ્યારે કોઈ સદ્દગુરૂની કૃપાથી કે પૂર્વના શુભ સંસકારથી તે ઉભયમાં દેવી પ્રેમ પ્રગટે એટલે તુચ્છ વિષયભેગની વાંછના તજી અથવા કમી કરી અર્થાત તેને પુંઠ દઈ, લોકોત્તર સુખની પ્રાપ્તિ થાય એવું સાધન એક રાગથી કરવા ઉજમાળ બને અને તેવાં હિતસાધનમાં એક બીજા સ્વાર્થ ત્યાગ કરી કેવળ પરમાર્થ દ્રષ્ટિથી એકબીજાને મદદ કરતા રહે ત્યારે જ બની શકે, અને ખરી રીતે જોતાં તેજ વ્યાજબી છે. પ્રારબ્ધ ગે સ્ત્રી પુરૂષ 5 જૂદા જૂદા દેહ પ્રાપ્ત થવા છતાં સદગુરૂ કૃપાથી વિવેકદ્રષ્ટિ ખુલતાં સમજી શકાય છે કે આત્મતત્વ ઉ મયમાં સમાન છે, ને શક્તિરૂપે તે પરમાત્મા સમાન છે. જે આના પૂર્ણ પરમાત્મરૂપે પ્રગટયું નથી તેને જ પ્રગટ કરવા બને તેટલી સાનુકુળતા મેળવી વિવેકથી પ્રયત્ન કરવા જોડાવું એજ ઉભયને હિતકારી કર્તા છે. ઈતિશમ. આધુનિક જેનું કળાવિહીન ધાર્મિક જીવન. ( ૪ ) આજ કાવ્યનાટક સંબંધી વિચાર કરીએ. પ્રથમ એ જણાવવાની જરૂર છે કે કાવ્ય એ વિવિધ કળાઓમાંની એક કળા છે. અને રાત્મામાં જે સુન્દર વિચાર કે ક૯પના ઉઠે તેને સ્થળ સાધનાની સહાય વડે અન્ય જનોનું ચિત્ત રંજન થાય તેવી સુંદર રીતે વ્યક્ત કરવાની શક્તિ તે કળા કહેવાય. રંગોની સહાય વડે ક૯પના આળેખવામાં આવે છે તે ચિત્રકળા કહેવાયવાઘોની સહાય વડે અને જુદા જુદા સુરની મિલાવટથી અંદરના ક૫નાડોલનને સારવડે વ્યક્ત કરવામાં આવે છે તે સંગીત કળા કહેવાય તેવી જ રીતે મનના સુદર ભાવેને તથા વિચ રને સુટુ શદરચના અને મધુર અર્થઘટના દ્વારા અન્ય સમક્ષ મૂકવામાં આવે ત્યારે તે For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40