________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મર્યાદા લેપ.
૧૬૩
કોઈ મેટ્રીક, બી. એ. કે એમ. એ. થયેલે જેનબંધુ એમ અભિમાન લાવે કે, પોતે પોતાના પિતા કરતાં યા તે અમુક વૃદ્ધ સદ્દસ્થ કરતાં વધારે ડાહ્યો અને શાહ તથા ડરેલ મગજનો છે, તે તે ગંભીર ભૂલ કરે છે, કારણકે, જેમને ૫૦ વર્ષ થયા છે તેમનામાં જે ઠરેલપણું, સહનશીલપણું અને સમભાવપણું આવેલું હોય છે તે ૩૦ વર્ષના એમ. એ. માં કદિ આવેલું હોતું નથી. વૃદ્ધ મગજના વિચારે વધારે શાન, ઠરેલ, પાકટ અને મર્યાદાવાળા હોય છે, જ્યારે ડીગ્રીઓવાળા યુવાન ભાઈઓના વિચારો કેટલીક વખત તરંગો જેવા હોય છે, કે જેઓ ઘણી વખત કેક ખાઈ પગ ભાંગી બેસે છે.
માટે દરેક ભણેલાઓએ પુખ્ત વિચારના સહસ્થની અવશ્ય સલાહ લેવી.
વડીલેની મર્યાદાનો લેપ તે જ ધર્મની પડતી છે. ધર્મની પડતી એટલે શહેર અને દેશની પડતી છે, તેથી પરિણામે મર્યાદાને લેપ કરીને અધ:પતનમાં જવાને માટે વખત આવે અને છેવટ જતા પસ્તાવું પડે.
મર્યાદાનો લેપ કે સ્થળે થે શક્ય છે? કાવ્યમાં, લખાણમાં, ન્હાની હોટી સભાઓમાં, ગધેરીંગોમાં, નાટકોમાં, વાતચીતમાં અને ઉડતી વાત કાને અથડાવવામાં. આ પ્રસંગે સિવાય ધર્મના સ્થળે પણ મર્યાદાને લોપ જુદી જુદી દ્રષ્ટિએ થઈ શકે. વૃદ્ધ મળ્યો પણ ઘણી વખત મર્યાદાના લેપનો ભોગ થઈ પડે છે, પરંતુ મુખ્યત: તેઓ વધારે શાન્ત પ્રકૃતિ અને વૃત્તિવાળા હેય છે, જેથી તેવા લેપથી બહુ માઠા પ્રસંગે જન્મ પામતા નથી. - હાલ યુવાન વર્ગ મુરબ્બીઓનું સામાજિક તેમજ ધાર્મિક દ્રષ્ટિએ પૂરતું માન જાળવી, તેમની આજ્ઞામાં તેમજ શુદ્ધ મર્યાદામાં રહી, કેન્દ્ર (Goal) તરફ પહોંચવાનું મુકરર કરે, તે વેળાસર પડેચી શકે અને પ્રસંગોપાત્ ઉપસ્થિત થતાં સેવાનાં કાર્યો, ભાવનાં કાર્યો, લાગણીનાં કાર્યો, અરે કીર્તિનાં કાર્યો અને ગુપ્ત કાય બહુ સારી રીતે સિદ્ધ થઈ શકે અને તેવા કાર્યોના તો ચિરસ્થાયી બની શકે. હેટા પુરૂષની મર્યાદાને લેપ કરવો તે જબરજસ્ત પાપ કરવા બરોબર છે, હેટા પુરૂનું જાણું બુજીને કે આડકતરી રીતે, અપમાન કરવું, તે અધર્મ કાર્ય બજાવ્યા જેવું છે. મુરબ્બીઓની સલાહ સિવાયના કાયા રૂપા ઉપર કરેલા સોનાના ઢાળ જેવા પીળા જણાશે, જે ઘડીભર દિલને ખુશ કરી શકશે, પણ તેની કિંમત સેના જેટલી નહીં ઉપજે. આવી બીના સર્વમાન્ય જેવી જણાતી હોવાથી, શુદ્ધ હવે આ લેખ સે કેઈની સુધારણા માટે લાગતું પૂર્વક લખી ઉત્તમ ભાવે સાથે વિરમું છું.
ગુલાબચંદ મૂળચંદ બાવિશી.
For Private And Personal Use Only
