________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આધુનિક જેનાનું કળાવિહીન ધાર્મિક જીવન,
૧૫૫
ત્યાં વૈષ્ણવ કે શિવેાપાસકની સ્થાપના કરી દે. આપણીજ વસ્તુઓને આપી કદાગ્રહને લીધે આવા વિપર્યાસ કરવામાં આવે તેમાં હાજી કે લામ શું? સુવિખ્યાત નાટકકાર ડાહ્યાભાઇ ધાળશાજીએ નાટકા રચવામાં જૈત કથાઓના કર્યાં ઉપયેગ કીધેા નથી ? વીણાવેલી શ્રીપાળ રાજાના રાસનુજ રૂપાન્તર છે, છતાં પણુ આવી ઉત્તમ કથાએ જૈન સાહિત્યમાં ભરેલી છે, આવા ઉત્તમ ચરિત્ર જૈન મહા પુરૂષોના છે, આવા ઉપકારા આખા જગત ઉપર જૈન તીર્થંકરોના જ છે આવુ લેકને નાટકદ્વારા સીધે સીધું ભાન થાય અને લેકને જૈન ધર્મ અને જૈત મહાપુરૂષા પ્રત્યે રાગ વધે તે તેમાં ખાટુ શું ?
હુમાં કુમારપાળનું નાટક ભજવાયું' તેમાં પણ આવીજ ધમાલ થઇ હતી. નાટકકાર બહુ સારી રીતે સમજતા હતા કે જૈન ભાઇએમાં આ બાબતમાં બહુ કાળાહળ થશે અને તેથી જેમ બને તેમ જૈન વિષે એછા ઉલ્લેખ આવે, સાધુએ ઓછાં દર્શન દે, હેમચંદ્રાચા પડદામાંજ રહે તેવી નાટકકારે ખાસ સભાળ લીધી હતી. એક ઠેકાણે અણુછુટકયે એ સાધુ લાવવા પડે છે તેમને સ’ન્યાસીના પાશાક પહેરાવે છે. આમાં આપણને શુ લાભ થયે ? હેમચ'દ્રાચાર્ય કુમારપાળના ઈતિહાસમાં અમરસ્થાન લેગવે છે અને તે કુમારપાળની આટલી મહુત્તાનું મૂળ કારણ છે, તે કુમારપાળના નાટકમાં આપણા કદાગ્રહને લીધે દર્શન પણ ન દે તેમાં આપણે અભિમાન પામવાનું કે શરમાવાનું ?
ધાર્મિક લાગણીને આવિર્ભાવ આપવાનું નાટક એક 'મતી સાધન છે, નાટ કશાળામાં જૈન નાટકા ભજવાવાની શરૂઆત થવી જોઈએ, તેવીજ રીતે જૈન કથાના જુદા જુદા વિભાગે મંદિરમાં પણ ભજવાતા હાય અથવા તેા શાળાના વિદ્યાથીએ પ્રસંગે પ્રસ`ગે ભજવતા હાય તે જૈન સમાજને ઘણુંા લાભ થાય. વૈષ્ણુવ મંદિરમાં કૃષ્ણ તેમજ રામના ચારિત્રા ભજવાય છે. જુદા જુદા નાટકોમાં આવતા પ્રસંગા પશુ અત્યારના વિધાથી એ બહુ સારી રીતે ભજવે છે. આથી આનદ સાથે સહેજે ધર્મના સંસ્કારી લેાકજીવનમાં રૂઢ થાય છે.
જ
હું નાટકોના પક્ષ કરૂ છું તેથી અત્યારે જે નાટકા જેવી રીતે ભજવાય છે તે ઢોષ વિનાનાં અને ઉત્તેજન આપવા યેાગ્ય છે એમ મારા કહેવાને આશય ન સમજવા. શુદ્ધ નાટકના દ્રષ્ટિબિન્દુએ તેમજ નીતિ વ્યવહારના ધેારણે અત્યારે ભજ વાતા નાટકા અનેક દાષાથી ભરેલા છે અને તેમાં સુધારો થવાની ખાસ જરૂર છે. ઇતિદ્વાસનું ભાન નહિ, ફેશનને અગ્ર સ્થાન, બિભત્સ ફારસા, અણુઘટતાં અભિનયા, સંગીતના લગભગ અભાવ, અને આવાં અનેક દૂષણૢાથી અત્યારના નાટકો દૂષિત છે, જેથી સમાજજીવનને બહુજ ધક્કા પહોંચતા જાય છે. જૈન કથાઓ પશુ
For Private And Personal Use Only
