________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
કો વહુન કરી શકાતું નથી, તેના વહનમાં પ્રારબ્ધ અને પુરૂષાર્થ એ બે ચક્રની વશ્યકતા છે; તેથી જીવે ખનેની સહાયતાથી સંસારમા કાપવાના છે. પુરૂષાઅને આધારે પ્રારબ્ધ છે અને પ્રારબ્ધને આધારે પુરૂષાર્થ છે. પુરૂષાર્થ વગર પ્રારબ્ધ ફળતું નથી અને પ્રારબ્ધ વગર પુરૂષાર્થ ફળતું નથી.
જ્યાંસુધી જીવની આત્મા પરમાત્મામાં સંપૂર્ણ એકવૃત્તિ થઇ નથી ત્યાંસુધી જીવને કર્મ ચાંટેલાં રહે છે, કમ અને ઉપાસના કરતાં કરતાં જ્યાં સુધી જીવની વાસુના સત્ ચિત્ત આનંદમય થાય નહીં ત્યાં સુધી જીવે કર્મ કરવાનાં છે અને તે કનાં ભાગ પણ ભોગવવાનાં છે; એટલા માટે જીવે નિત્ય એવાં કર્મના સચય કરવા કે તે કર્મ તેને નિજાન ંદના સ્થાન પ્રતિ લઇ જવામાં સહાયભૂત થાય. ક અને ઉપાસનાથીજ જીવને અધિકાર પ્રાપ્ત થાય છે, અધિકાર પ્રાપ્ત થયા વિના જ્ઞાન માર્ગ તરફ દોડી ગયેલા જીવા અભ્રષ્ટ—તતાભ્રષ્ટ થઈ પડે છે. જે જીવને દષ્ટ પ્રાપ્તિની કામના છે તેણે ધીમે ધીમે કને ગૌણુ કરી ઉપાસનાને પ્રાધાન્યપદ આપવુ. જ્યાં સુધી જીવ એકલા કમના ટાટોપમાં આથડ્યા કરે છે ત્યાં સુધી મુરક્તના દ્વારનું તેને દર્શન પણ થતું નથી. જેમ શરીરસોંપત્તિ સંપાદન કરવા માટે પ્રથમ ફેણ આપવામાં આવે છે તે પ્રમાણે પરમાન દસ પત્તિ સ ંપાદન કરવા માટે કર્મ એ ફ્રેંચને સ્થાને છે. નિરોગી શરીર કરવા માટે જેમ રાગનાશક ઔષધ - પવામાં આવે છે, તેમ પરમાનંદસંપત્તિ પ્રાપ્ત કરવાનું રોગનાશક અર્થાત્ સંસારના
ક્લેશ અને ખટ્રાગના નાશ કરાવનાર ને સ્થિરતા પ્રાપ્ત કરાવનાર ધર્મ-કન્ય તે ઉપાસના છે. શરીરમાં જે અશક્તિ પ્રાપ્ત થઇ હોય તે તે દૂર કરી કંચન જેવું સરીર કરવાને વરાતમાલતિ, ચંદ્રેય આદિ જેમ ઔષધ છે, તેમ પરમાન દસ પત્તિ સંપાદન કરવાને જ્ઞાનરૂપી ઔષધ લેવુ જોઇએ. એકલા કર્માંના બટાટાપમાં પડેલા જીવને સત્ની પ્રાપ્તિ થઇ શકતી નથી. જેમ માત્ર રેચ લીધેલા મનુષ્ય શરીરસત્તિવાળા થઇ શકતા નથી તેમજ માત્ર કર્મમાં પરમાનંદ માનનાર જ્ઞાનમાર્ગ પ્રાંત જઈ શકતા નથી. જીવે કેમ એવાં ફરવાં કે જે કર્માંના સંચયથી ઉત્તરાત્તર પ્રાપ્ત થતા જન્મમાં તે હામા પક્ષીની માફ્ક ઉંચા ને ઉંચા વચ્ચે જાય. જેમ જેમ તે ઉંચા ચડતા જશે તેમ તેમ તેની વાસનાએ નિલેષ થતી જશે. સ’સારના ખટ્રાગ ને જગત્ની જાળથી અતિ દૂર થતા જશે. દૈવવશાત્ તેના અંત:કરણના કાઈ ખુઝુમાં રહેલી તે વાસનાનું બળ જોરાવર થઇ તેને નીચે પાડવાના પ્રયત્ન કરશે, તે પશુ જેમ હામા પક્ષીનાં અચ્ચાં પૃથ્વીને અડતાં પૂર્વે સજીવન થઇ પુન: ઉંચે ઉડી જાય છે તેમજ અધિકારી બનેલે જીવ વાસનામાં પાછે રગડાયા પૂર્વે સંસારથી મુક્ત ઇ ઉંચેજ ટહુડી જશે. આવા ઉંચ સ્થાનને પામવા ઇચ્છતા જીવને માટે ઘટિત છે હું કેઈને ઉદ્વેગ ન કરાવવા, પણ કર્મનું સેવન કરવું, પાપકર્મથી નિર્દોષ રહેવુ,
คู่
For Private And Personal Use Only
