________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દુનનાં ૬૩ સ્થાનનું સ્વરૂપ.
૩૬૩ કમાંથી આવીને પિતાના મતના રાગથી પોતાના શિષ્યોને ગ્રાફરે ઇત્યાદિ કહ્યું હતું. આ ત્રણે પ્રકારના રાગનું ધ્યાન ન કરવું.
૯ અપ્રીતિ ધ્યાન–અપ્રીતિ એટલે અન્ય ઉપર દેહને અધ્યવસાય અથવા ષ, તે ધ્યાન યજ્ઞની શરૂઆત કરાવનારા મધુપિંગ અને પિમ્પલ વિગેરેને થયું હતું તથા હરિવંશની ઉત્પત્તિમાં વીરદેવને થયું હતું.
૧૦ મેહધ્યાન–વાસુદેવના શબને ઉપાડીને છ માસ સુધી ફરનારા બળભદ્રને થાય છે તેવું સમજવું.
૧૧ ઈચ્છા ધ્યાન–ઈચ્છા એટલે મનમાં ધારેલે લાભ મેળવવાની ઉત્કટ અભિલાષા. તેનું ધ્યાન તે ઈરછા ધ્યાન, તે બે માવા સુવર્ણના અર્થ કપિલને કોટી સુવર્ણના લાભમાં પણ ઈચ્છાને અંત આવે નહિ તેની જેમ સમજવું.
૧૨ મિથ્યાધ્યાન–મિથ્યા એટલે વિપર્યસ્ત (અવળી) દષ્ટિપણે તેનું ધ્યાન તે મિથ્યાધ્યાન. તે જમાલિ, ગોવીંદ વિગેરેને થયું હતું.
૧૩ મુછધ્યાન-મૂછ એટલે પ્રાપ્ત થયેલા રાજ્યાદિક ઉપર અત્યંત આ સક્તિ, તેનું ધ્યાન તે મૂછોધ્યાનતે પુત્રને ઉત્પન્ન થતાંજ મારી નાંખનાર અથવા ખેડ ખાંપણવાળ કરનાર કનકધ્વજ રાજાને થયું હતું.
૧૪ શંકા ધ્યાન–શંકન તે શંકા એટલે સંશય કરે. તેનું ધ્યાન તે શકો ધ્યાન. તે આષાઢસૂરિના અવ્યક્તવાદી શિષ્યોને થયું હતું.
૧૫ કક્ષાધ્યાન–એટલે અન્ય અન્ય દર્શન–પિતાના દર્શનને આગ્રહ છે થત કાંક્ષા તેનું ધ્યાન તે કાંક્ષાધ્યાન. તે “હે કપિલ! ત્યાં પણ ધર્મ છે અને આ મારા મનમાં પણ ઘર્મ છે.” એમ બોલનારા મરિચિને થયું હતું.
૧૬ ગૃહિધ્યાન–એટલે આહારાદિકને વિષે અત્યંત આકાંક્ષાનું ધ્યાન. તે થુરાવાસી મંગુસૂરિને તથા વ્રતને ત્યાગ કરનાર કંડરિક રાજાને થયું હતું.
૧૭ આશાધ્યાન–એટલે પારકી વસ્તુ મેળવવાની અભિલાષાનું ધ્યાન. નિર્દય બ્રાહ્મણના પાથેય પ્રત્યે પાય વિના મૂલદેવને થયું હતું.
૧૮ તૃષાધ્યાન-તૃષા પરિષહના ઉદયથી ઉત્પન્ન થયેલી પીડા. તે પીડા કરીને થતું જે ધ્યાન તે તૃષાધ્યાન, આ ધ્યાન પિતાસાધુની સાથે જતાં માર્ગ તૃષાથી પિડાયેલા ક્ષુલ્લક સાધુને થયું હતું.
૧૯ સુધાધ્યાન–સુધાના પરવશપણથી થતું ધ્યાન તે સુધાવ્યાન, તે રાજા નગરના ઉદ્યાનમાં આવેલા લેકેને મારવા તૈયાર થયેલા કમકને થયું હતું.
For Private And Personal Use Only