________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દુર્ધ્યાનના ૬૩ સ્થાનાનું સ્વરૂપ.
૩૬૭
હત્યા રૂપ પેાતાના દેખને ભદ્રક વૃષભ ઉપર આરોપણ કરનાર જિનદાસની સ્ત્રીને
થયુ હતુ.
૫૩ આરંભ ધ્યાન—આરભ તે ખીજાને ઉપદ્રવ કરવા, તે સ‘બંધી ધ્યાન તે આરભ ધ્યાન. તે કુરૂ' અને ઉકુર્ડ મુનિને તથા દ્વીપાયન ઋષિને થયુ` હતુ`.
૫૪ સ`રંભ ધ્યાન સર’ભ તે વિષયાદિકને તીવ્ર અભિલાષ, તે સબંધી ધ્યાન તે સંરભ ધ્યાન, તે માતાના ઉપરાધથી વ્રત પાળતાં છતાં પણુ વિષયની અભિલાષાવાળા ક્ષુલ્લક કુમારને થયુ' હતું.
"
૫૫ પાપધ્યાનપરસ્ત્રીસેવન વિગેરે પાપકર્મનું અનુમોદન એટલે તેને પ્રસંગે ‘ આણે આ ઠીક કર્યું ' એમ જે બોલવુ તે પાપ કહેવાય છે, તેનું ધ્યાન તે પાપધ્યાન. તે આ ભાગીભ્રમર રાજાને ધન્ય છે ” ઇત્યાદિ અનુમાદન કરનારા લેાકેાને
થયું હતું.
પ૬ અધિકરણધ્યાન–પાપની ઉત્પત્તિના કારણરૂપ જે અધિકરણ તે સંબંધી ધ્યાન તે અધિકરણ ધ્યાન. તે વાપી કપાદિક કરાવવામાં તત્પર થયેલ! નંદ મણિકા રને થયુ હતુ.
પછ અસમાધિમરણુધ્યાન— આ અસમાધિવધુ મરણુ પામે ’ એવું અસ માધિમરણધ્યાન સ્કન્દકારાય પ્રત્યે ક્ષુલ્લુક સાધુને પહેલા યંત્રમાં પીલતાં અભવ્ય એવા પાલક પુરાતિને થ્યું હતું.
૫૮ કૌંદયપ્રણયધ્યાન-કર્મના ઉદયને આશ્રીને થયેલુ· પાન તે કૌંદયપ્રત્યયધ્યાન, તે પ્રથમ શુભ પરિણામ છતાં પછીથી કોઈ પણ અશુભ કર્મના ઉદયથી અશુભ પરિણામવાળા થયેલા વિષ્ણુને અતકાળે થયું હતું.
૫૯ ઋદ્ધિગારવ ધ્યાન-રાજય ઐશ્ચય વિગેરે સમૃદ્ધિવડે પેાતાની ઉત્કૃષ્ટતા ગારવતા [ મોટાઈ નું ધ્યાન, ત ઋદ્ધિગારવધ્યાન દશા ભદ્રને થયુ` હતુ`.
૨૫
૬૦ રસગારવધ્યાન—જિન્ના ઇન્દ્રિયવડે ગ્રહણ કરાતા રસ ( લેાજન) ની ગારવતાનુ’ ધ્યાન તે રસગારવધ્યાન, અર્થાત્ “ મારી રસવતી ( ભજન )માં જેવા રસ છે તેવે! બીજાની રસવતીમાં શું હોય ? ” એવું અભિમાન પૂર્વક જે ધ્યાન તે જળના દેષ્ટાંતમાં કહેલા જિતશત્રુ રાજાને સુબુદ્ધિ મત્રી પાસે પાતાની રસવતીના રસની પ્રશંસા કરતાં ધ્યુ હતું.
૬૧ સાત ગારવધ્યાન—સુખના ગવનું ધ્યાન. એટલે ‘હુંજ સુખી છું એવા અભિમાનવાળું ધ્યાન ઘણા જીવાને થાય છે.
૬૨ અવિરમણ ધ્યાન—અવિરહુ ધ્યાન એટલે પુત્રાદિકના વિરહ ન થા
For Private And Personal Use Only
