________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માયા દ‘ભ-ત્યાગ.
૩૭૧
લુચન, ભૂમિશય્યા એ સવ શુ` છે ? શા માટે છે ? એ સાધ્ય છે કે સાધન છે ? કેશલુ ચનથી પેતાથી કાંઈ લાભ નથી, પણ કેશલુચન મે તપ છે; અને તેથી ક નિર્જરા થવાને લીધે આત્મવિભૂતિ પ્રકટ થાય છે. આથી કેશલ ચન, ભૂમિશય્યા એ સ` આત્મ વિભૂતિ પ્રકટ કરવાના સાધના છે. જેએ કેશલુ'ચનમાં, અથવા ભૂમિશય્યામાં કે એવા કોઇ પણ સાધન ધર્મમાંજ પરિપૂર્ણતા સમજતા હોય તેએ બહુ મેટી ભૂલ કરે છે, અને આવી ભૂલ કરનારા આ કાળમાં બહુ પ્રાણીએ હોય છે. આપણા કેટલા તકરારા, લડાઇએ અને તો આ સાધન ધર્મને સાધ્ય ધર્મ માનવાની ભૂલને આભારી છે, એ તટસ્થ દૃષ્ટિથી અને મારીક દષ્ટિથી આલે ચના કરનાર સહુજ સમજી શકે છે, આ સાધન ધર્મના પ્રકાશ બહુ જખરા છે. તેઓ હાય ત્યાં સુધી કોઇ પણ પ્રકારની અંધતા થતી નથી, અને તે નિર’તર અન્યા રહે તે આત્મવિભૂતિ પ્રકટાવી આપે છે. એ સાધન ધર્મના વિશુદ્ધ પ્રકાશ પર દાંભિક વન કચરા નાખે છે. જેમ એક રત્ન અત્યંત તેજવાળું, કાંતિવાળું, પ્રભાવાળુ' હાય, પણ તેમાં જો એકજ એખ હાય, એક ડાધ પડેલા હેાય કે એક છેદ પડેલા તે તેની કાંતિના તેટલે દરજો નાશ થાય છે, તેવીજ રીતે સાધન ધર્માં સાથેદ ભનુ વર્તન હોય તે તે ખટ્ટા-ડાઘ જેવુંજ કામ કરે છે. આત્મવિભૂતિને સ્વયં પ્રકાશ પાડવાની સાધનધમેાંમાં જે શક્તિ છે તે શક્તિ પર ૪'ભ-કપટ-માયા-ખટ્ટા જેવું કામ કરે છે. સાધન ધર્મો વડે જે સાધ્ય પ્રાપ્ત કરવાની આ જીવની ઈચ્છા છે તે દભની હાજરીમાં નષ્ટ થઇ જતી હેાવાથી સાધન ધર્મોને ખટ્ટા લાગે છે, ડાઘ લાગે છે, મેલ લાગે છે, અને તેથી આત્મવિભૂતિના સ્વયંપ્રકાશ પડતા નથી,
આ હકીકત કરતાં પણ માયાના સ્વાધ્યાયમાં જે હકીકત કહી છે તે . બહુ વિ. ચારવા જેવી લાગે છે, અને તેનાથી ઉપરની વાતને ખુલાસા પણ થાય છે. ત્યાં તેએશ્રી કહે છે કે કેશલુ‘ચન, મળધારણ, ભૂમિશય્યા વિગેરે સહેલાં છે, પણ માયાને ત્યાગ દુષ્કર છે. માયામાં આટલું બધું શું છે ? આપણે સમજીએ છીએ ત્યાં સુધી તે ભુખ્યા રહી તપસ્યા કરવી કે અખંડ બ્રહ્મચર્ય પાળવુ' એ મહુ મુશ્કેલ લાગે છે. માથાને એક માલ કેાઈ તેડે કે ખેચાઇ જાય તે આંખમાં પાણી આવી જાય છે, તે એવા સર્વે ખાલેના એક સાથે લેચ કરાવવે! એ મહા મુશ્કેલ છે. એવીજ રીતે ઉગ્ર વિહાર, મલધારણ, સચિત્ત ત્યાગ વિગેરે અનેક મુશ્કેલીએ બહુ મહાન લાગે છે. જ્ઞાની મહારાજ કહે છે કે આ સથી વધારે મુશ્કેલ માયાંત્યાગ છે, અથવા વાસ્તવિક શબ્દોમાં કહીએ તે કેશલુચનાદિક તેા સહેલા છે, અને માયાત્યાગ દુષ્કર છે. જો આમ હોય તે આત્મવિભૂતિના પ્રાદુર્ભાવમાં સાધન ધર્મો જે સહાય કરે તેમ છે તેને માયાયુક્ત વર્તન અટકાવી શકે એ સ‘ભવિત લાગે છે, કારણકે બન્નેમાં અનુ` ન્તર વિશેષ છે, એનું અસ્તિત્વ એક વખત સ્વીકારાયું
For Private And Personal Use Only
