________________
www.kobatirth.org
ડ્વનવેત્તા શ્રીમાન હિરભદ્રસર
૧૯૯
ણે જાણીએ શકીએ કે સ્પા ગ્રંથ તે શ્રીમદ્દે રચેલે છે; છતાં એ ગ્રંથપરની વૃત્તિથી આપણે જાણીએ છીએ કે એ ગ્ર’ધ શ્રીમદે રચેલા છે, તેમજ શ્રી લેાકતત્ત્વનિર્ણયમાં પણ શ્રીમનું નામ કે વિરહાંક નથી; પણ આ ગ્રંથના કેટલાક શ્ર્લોક શ્રી ષ૦ ૬૦ સ૦ ની તક રહસ્ય દ્વીપિકા વૃત્તિમાં વૃત્તિકાર શ્રી ગુણરત્નસૂરિએ આધાર-શાખ-દૃષ્ટાંત રૂપે લીધા છે, અને સાથે એમ પણ કહ્યુ` છે કેઃ—“કૃતિ પૂછ્ય શ્રી દન્તિસૂરિનિસ્રોતત્ત્વનિર્ણય. આમ શ્રી ટુરિભદ્રસૂરિ શ્રી લેાકતત્ત્વનિર્ણયમાં કહે છે. ’ તેથી આપણે જાણી શકીએ છીએ કે આ લાકતનિર્ણય પણ શ્રીમની કૃતિ છે. શ્રી ષડ્કશનસમુચ્ચય વૃત્તિમાં શ્રી લેાકતત્ત્વનિયના શ્ર્લોકાઃ— (૧) ષડ્ઝનની પહેલી ગાથાની વૃત્તિમાં:~~
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
(6
ચૈતુન 7: સ જળવાનચોડવિનાન્યે ” ૬૦ | ૨૬ ॥
ܕܕ
{
{"
,,
}}
તેમજ “ વાતો ન મ વીરે ન દેવઃ વિજ્ઞાğિ” ૐ. || ૨૦ || તેમજ આત્મવાઢિયાને પુન વેફ સર્વ ' ઇ. મંત્ર છ', તથા સ્વભાવવાહિએને .: વટવાનાં પ્રતિ તૈË ” ઈ૦૫ ૯૪ ૫ તેમજ શ્રી ષન મૂળમાં ૮૧મી ગાથા ચાર્લોકમત સંબંધીની “ તાવાનવ લોકોગ્ય ” ૪૦, શ્રી લેા. ત. નિ, માં ૧૦૬ મા શ્લોક રૂપે છે. આથી શ્રી લેા. ત. નિ. પણ શ્રીમદ્દે રચેલા હોવાનું - પણને પ્રતીત થાય છે. તેમજ શ્રી દનસત્તરી ( સમ્યક્ત્વ સતિકા ૪૦ વાળા ) માં પણ શ્રીમનાં નામ કે ચિન્હ જોવામાં નથી આવતાં છતાં વૃદ્ધ પુરૂષોથી અને વૃત્તિથી આપણે જાગીએ છીએ કે એ ગ્રંથ શ્રીમદે રચેલે છે. આમ એ બધા ગ્રંથા શ્રીમઢે રચેલા છે, એની જુદા જુદા આધારે ખાત્રી થઇ શકે એમ છે. આમ છતાં કેઇ પ્રશ્ન કરે કે શ્રીમદ્રે પેાતાનુ નામ ન મુક્યુ તે કાંઈ નહીં, પણ પેાતાના વિરહાંક બધા ગ્રધ્રામાં કાં નહિં મુખ્ય હાય ? આને અંગે મન:કપિત ( સાચાજ એમ નહિ ) ખુલાસા એ થઇ શકે એમ છે કે જ્યાંજ્યાં ગ્રંથના છેવટના લેાકમાં વિષય અને અને તાણી તાડીને ખેચવા ન પડે અને સરળપણે “ વિરહ વિષયના અર્થને કીપતી રીતે આવી શકે, ત્યાં તે અક મુક્યા હોય; અને બીજે જ્યાં એવી અનુકૂળતા ન હેાય ત્યાં ન મુક્યા હૈાય; અથવા જેમ ઘણા ગ્રંથૈામાં બને છે તેમ એ અ’કવાળી શ્રીમની છેલ્લી ગાથાએ લેપ થઇ હાય ! વળો કેાઈ એવા પ્રશ્ન કરે કે પ્રસ્તુત કૃતિયો ભલે શ્રીમદ્ હરિભદ્રસૂરિની હા; પણ તમે કહો છે. એજ હરિભદ્રસૂરિની એ કૃતિયે છે એની શું ખાત્રી? આને અંગે કેટલાક ગ્રંથો તે રિત્ર-નાયક શ્રીમદ્ના છે એમ સ્પષ્ટ ખુલાસાવાર ઉપર જણાવી દીધુ છે. ખાકીના જે શ્રીમતી કૃતિરૂપે પ્રસિદ્ધિમાં આવેલા ગ્રંથા, કે જેનું મેં નામ માત્ર સાંભળ્યુ છે, અને પ્રાયઃ જે મારા જેવામાં નથી આવ્યા તેમજ પ્રસિદ્ધિમાં નથી
5 !P&
ન
For Private And Personal Use Only