________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ब्रह्मचर्य व्रतनी भावना. બ્રહ્મચારી પરૂપાએ ભાવવું જોઈએ કે આત્માને આત્મસ્વભાવમાં રહેવું એજ ધર્મ છે. નિશ્ચય નયે કઈ પણ પરંપુલ પ્રવૃત્તિમાં વર્તવું તે આત્મધર્મ નથી. જે જેટલી પુદ્ગલ સાથે વર્તન કરવામાં આવે છે તે આત્મધર્મથી અતિરિક્ત છે. તે વર્તનાથી આત્મા સમય સમય મલીન થાય છે. માટે આત્મતત્વના અભિલાષી પુરૂછે છે કે સર્વથા પરપ્રવૃત્તિ રેકી શકતા નથી તે પણ તેનાથી જેટલે અંશે બની શકે તેટલી રકવાને સદા ઉદ્યમવંત હોય છે. જેથી વ્યવહારિક પુગલીક સુખમાંથી જેમ જેમ નિવર્તન થઈ શકે તેમ તેમ નિવતે છે. તેમાં સંસારને વિષે ને વિશેષ પ્રકારે રેલાવનાર પુરૂષને સ્ત્રીસંગ અને સ્ત્રીને પુરુષસંગ છે, જે સંગમાં આસક્ત થવાથી આમા ઘણો મલીન થાય છે, તેથી તાત્વિક પુરૂ શીળવ્રત પાળવાને મૈથુન નને ત્યાગ કરી બ્રહ્મચર્યવ્રત ધારણ કરે છે. બ્રહ્મ એટલે જ્ઞાન તેમાં ચર્યા એટલે રમણ કરવું એટલે કે જ્ઞાનમાં રમણ કરવું એ બ્રહ્મચર્યને શબ્દાર્થ છે. કુશીળસેવવામાં દુઃખ છે છતાં સુખ માનવામાં આવે ત્યારે તે અજ્ઞાન થયું. આ પ્રમાણે અજ્ઞાનની રમણતા તે અબ્રા એટલે મૈથુન સમજવું. હવે તે કુશીલ પ્રવૃત્તિ કરવાથી શું શું દુઃખ થાય છે તે પ્રથમ વિચારે છે–ી મેળવવા માટે પ્રથમ દ્રવ્યની જરૂર પડે, તે પિતા કરવા અનેક પ્રકારનાં પાપ કરવો પડે, કષ્ટ વેઠ પડે, અત્યંત કષ્ટ દ્રવ્ય ઉપાજન કરીને સ્ત્રી લાવ્યા તે પછી જન્મ પર્યત તેના ભરણપોષણની ચિંતા રહે છે, બાળબચ્ચાં થાય તે તેના ઉદરનિવાહ તથા વિવાહરણ ઇત્યાદિ કાર્યની ચિંતા રહે છે, તેથી આખી જીદગી અતિ કષ્ટ દ્રવ્ય ઉપાર્જન કરવામાં અને આર્તધ્યાનમાં ગાળવી પડે છે, અને તેથી સંસારસંતતિ વધે છે. વળી પુરૂષને સ્ત્રીના આધીન અને સ્ત્રીને પુરૂષ.ધીન રહેવું પડે છે. સ્ત્રીઓને પુરૂષની તાડના તર્જના નિર્ભર્સના ઇત્યાદિ સહન કરવાં પડે છે. તે ઉપરાંત સીપરુષને સે કરવામાં અને સંયોગથી નિવર્તન થાય તે વખતે બંનેની શારીરિક સ્થિતિ કેવી નિર્બળ થાય છે તે જોગી પુરૂ સ્વતઃ સમજી શકે છે. તેમ છતાં જ્ઞાનપણે પ્રગટ દુઃખને સુખ માની લે છે, જેમ શ્વાન હાડકાને ચાટે છે ત્યારે કે પોતાના તાળવાને જ ઉતરેલ રસ ( હાડકું વાગવાને લીધે તેમાંથી નીકળેલ રૂધિર) તેના ચાટવામાં આવે છે છતાં હાડકાના રસને ચાહું છું એવું મિક્યા ભાન તેને ધાય છે, ખૂજલીવાળે માણસ ખણવાથી લેહી નીકળવા વિગેરેનું દુઃખ થાય છે છતાં ખણવામાં આનંદ માને છે, તે જ રીતે ભેગી પુરૂ પતાના કાકેલેશના દુઃખને સુખ માને છે એ વિચારવા જેવ્ય છે. કેઈને પેશાબને છાંટ અફેંકે તે દુગછા લાવી ધોઈ નાંખવામાં આવે છે, તે દુર્ગછનિક પદાર્થથી વ્યાત એવા સ્ત્રીના ઉદરને વિરે જે કામકીડા કરવી તે કેટલું બધું ખરાબ છે! છે.
For Private And Personal Use Only